حجاب حضرت فاطمه(س): تفاوت میان نسخه‌ها

برچسب: واگردانی دستی
 
(۳۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{شاخه
 
| شاخه اصلی =تاریخ
|شاخه فرعی۱ =تاریخ و سیره معصومان
|شاخه فرعی۲ =سیره نبوی
|شاخه فرعی۳ =
}}
{{سوال}}
{{سوال}}
سیره و روش حفظ حجاب حضرت زهرا(س) چگونه بود؟
سیره و روش حفظ حجاب حضرت فاطمه(س) چگونه بود؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}


زنان در زمان جاهلیت، روسری خود را از پشت سر می‌بستند که گردن و قسمتی از سینه ایشان دیده می‌شد، پس از [[اسلام]]، قرآن به اصلاح این روش تاکید کرده و دستور داد زنان آن قسمت‌ها را نیز هم بپوشانند. [[حضرت زهرا(س)]] تمام بدن خود را با لباس بلند می‌پوشاندند و بهترین زنان را کسانی معرفی کردند که نامحرم، ایشان را نبینند.
{{درگاه|فاطمی}}
 
در تاریخ نقل شده است که [[حضرت فاطمه زهرا(س)]] وقتی می‌خواستند به بیرون منزل و نزد [[پیامبر اکرم(ص)]] بروند، از پوشش‌های خاصی، مثل جلباب (چادر) و برقع (روپوش صورت) استفاده می‌کردند.<ref>صدوق، علل الشرایع، ج 1، ص 163</ref> علاوه بر این، یکی از حوادثی که بیانگر نوع حجاب حضرت فاطمه زهرا(س) در بیرون منزل و در مواجهه با نامحرم است، آمدن ایشان به مسجد برای دفاع از قضیه فدک است. در ماجرای فدک آمده است: وقتی ایشان تصمیم گرفتند برای دفاع از حقانیت خود در موضوع فدک اقدام کنند، با شکل خاصی از حجاب و پوشش، از منزل به مسجد آمدند. راوی داستان، شکل خاص حجاب حضرت را این گونه توصیف نموده است:
====آیات حجاب====
زنان در زمان جاهلیت، روسری خود را از پشت می‌بستند، به گونه‌ای که گردن و قسمتی از سینه و گودی پایین گردن و گوشواره دیده می‌شد. آیه نازل شد و دستور داد که در مقابل نامحرم، روسری و مقنعه خود را محکم ببندند، به گونه‌ایی که گردن، سینه، موها و زینت‌های گوش و سینه (گوشواره و گردنبند) پوشیده شود:
* {{قرآن|وَقُلْ لِلْمُؤْمِنَاتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَيَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَلَا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا ۖ وَلْيَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَىٰ جُيُوبِهِنَّ| ترجمه = و زنان مؤمن را بگو تا چشم‌ها را بپوشند و فروج و اندامشان را محفوظ دارند و زینت و آرایش خود جز آنچه قهرا ظاهر می‌شود (بر بیگانه) آشکار نسازند، و باید سینه و بر و دوش خود را به مقنعه بپوشانند.}}<ref>(نور:۳۱).</ref> مفسران در توضیح این آیه، معتقدند منظور از زینت‌های آشکار، صورت و دست‌ها (تا مچ) است.<ref>فخر رازی، تفسیر کبیر، دارالفکر، بیروت، ۲۰۰۲م، ج۱۲، ص۲۰۶ و ۲۰۷ ـ طبرسی، مجمع البیان، دارالاحیاء التراث العربی، بیروت، ۱۹۹۲م، ج۷، ص۱۸۲ ـ در تفاسیر دیگر مثل تفسیر نور و تفسیر المیزان ذیل این آیه به این مطالب اشاره شده است.</ref> اکثر مفسران و اهل‌لغت، خمر را به «مقنعه‌ها» معنا کرده‌اند؛ و منظور از (جیوب)، قسمت بالای سینه جایی که متصل به گردن است می‌باشد.<ref>فخر رازی، همان، ص ۲۰۷ ـ طبرسی، همان، ۱۸۲ ـقزوینی، سید محمد کاظم، فاطمه الزهرا من المهد الی اللحدم بصیرتی، قم، ۱۴۱۴ هـ ق، ص۲۹۹ ـ المنجد فی اللغه ماده «خمر» و «جلباب».</ref>
 
* {{قرآن|يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُلْ لِأَزْوَاجِكَ وَبَنَاتِكَ وَنِسَاءِ الْمُؤْمِنِينَ يُدْنِينَ عَلَيْهِنَّ مِنْ جَلَابِيبِهِنَّ ۚ ذَٰلِكَ أَدْنَىٰ أَنْ يُعْرَفْنَ فَلَا يُؤْذَيْنَ ۗ
| سوره = احزاب
| آیه = ۵۹
| ترجمه = ای پیغمبر (گرامی) با زنان و دختران خود و زنان مؤمنان بگو که خویشتن را به چادر فرو پوشند، که این کار برای اینکه آنها (به عفّت و حرّیت) شناخته شوند تا از تعرض و جسارت (هوس رانان) آزار نکشند بسیار نزدیکتر است.
}} جلباب پوششی است که با آن تمام بدن پوشانده می‌شود. مانند چادر یا مانتوهای بلند که تا روی پا است؛ بنابراین از آیات فوق استفاده می‌شود پوشاندن سر و سینه و گردن و تمام بدن برای زنان مؤمن واجب است.
 
====حجاب از دیدگاه فاطمه زهرا(س) ====


در احادیث متعددی، حضرت زهرا(س) بهترین زنان را اینطور معرفی می‌کند؛ ''خَیرٌ للنِّساء أن لا یَرینَ الرِّجالَ وَلا یَراهُنَّ الرِّجالُ''. بهترین چیز برای زنان آنست که مردان را نبینند و مردان هم آنها را نبینند.''<ref>رحمانی همدانی، احمد، فاطمه الزهرا بهجه قلب المصطفی، مرضیه، تهران، ۱۳۷۲ هـ. ش، ص۲۵۷ و ۲۵۸، قزوینی، همان، ص۲۳۲.</ref>
لَاثَتْ خِمَارَهَا عَلَی رَأْسِهَا وَ اشْتَمَلَتْ بِجِلْبَابِهَا وَ أَقْبَلَتْ فِی لُمَةٍ مِنْ حَفَدَتِهَا وَ نِسَاءِ قَوْمِهَا تَطَأُ ذُیُولَهَا‏.<ref>طبرسی، الاحتجاج، ج 1، ص 98</ref> حضرت زهرا(س) هنگام خروج از منزل مقنعه را محکم بر سر بستند و جلباب و چادر را به گونه ای که تمام بدن آن حضرت را می‌پوشاند و گوشه‌های آن به زمین می‌رسید، به تن کردند و به همراه گروهی از نزدیکان و زنان قوم خود به سوی مسجد حرکت نمودند. هنگام سخنرانی نیز پرده نازکی بین او و مخاطبان انداخته شد.<ref>قزوینی، فاطمه الزهرا من المهد الی اللحد، ص۲۹۹ ـ رحمانی همدانی، فاطمه الزهرا بهجه قلب المصطفی، ص۳۲۶.</ref>
 
قضیه فوق گویای آن است که پوشش بیرون از منزل حضرت «خمار» و «جلباب» بوده که قرآن به عنوان حجاب زنان دربیرون منزل و در مواجهه با نامحرم از آن یاد کرده است.
از [[امام سجاد(ع)]] روایت شده است که شخص نابینایی اجازه خواست تا وارد خانه فاطمه(س) شود، حضرت به سرعت حجاب برتن کردند. [[پیامبر اکرم(ص)]] پرسیدند: چرا خود را از او پوشاندی در حالی که او نابیناست؟ فاطمه زهرا(س) در جواب پدر گفت: اگر او مرا نمی‌بیند من که او را می‌بینم و همچنین او بوی مرا استشمام می‌کند.
 
با همین روش است که حضرت زهرا(س)، به مسجد می‌رود و در مقابل تعداد زیادی از مردان مهاجر و انصار، قرارمی گیرند و سخنرانی می‌کنند.<ref>منظور [[خطبه فدکیه]] است که در [[مسجد النبی]] ایراد شد.</ref> هم حجاب را به‌طور کامل رعایت کردند و هم هنگام سخنرانی پرده نازکی بین ایشان و مخاطبان انداخته می‌شود.<ref>قزوینی، همان، ص۲۹۹ ـ رحمانی همدانی، همان، ص۳۲۶.</ref>
 
روایاتی که خطبه حضرت را نقل کرده‌اند، کیفیت حجاب و پوشش حضرت زهرا را چنین بیان کرده‌اند: وقتی خبر غصب فدک به حضرت رسید، «لابثت خمارها علی رأسها و اشتملت بجلبابها» یعنی خمار یا مقنعه خود را بر سرش بست و جلباب (لباسی که با آن تمام بدن پوشانده می‌شود) خود را پوشید.


{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}


==مطالعه بیشتر ==
== مطالعه بیشتر ==
* مسئله حجاب، شهید مطهری.
* مسئله حجاب، شهید مرتضی مطهری.
* زن در آینه جلال و جمال، آیت الله جوادی آملی.
* زن در آینه جلال و جمال، عبدالله جوادی آملی.


==جستارهای وابسته==
== جستارهای وابسته ==
* [[حجاب زنان در صدر اسلام]]
* [[حجاب زنان در صدر اسلام]]


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
 
{{شاخه
| شاخه اصلی =تاریخ
| شاخه فرعی۱ =تاریخ و سیره معصومان
| شاخه فرعی۲ =حضرت فاطمه(س)
| شاخه فرعی۳ =
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
| شناسه =
| شناسه = شد
| تیترها =
| تیترها = شد
| ویرایش =
| ویرایش = شد
| لینک‌دهی =
| لینک‌دهی = شد
| ناوبری =
| ناوبری =
| نمایه =
| نمایه = شد
| تغییر مسیر =
| تغییر مسیر = شد
| بازبینی =
| ارجاعات =
| تکمیل =
| بازبینی = شد
| اولویت =
| تکمیل =
| کیفیت =
| اولویت = ج
| کیفیت = د
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
[[رده:حجاب]]
[[رده:سیره حضرت فاطمه(س)]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۸ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۵۵


سؤال

سیره و روش حفظ حجاب حضرت فاطمه(س) چگونه بود؟


درگاه‌ها
فاطمیه.png


در تاریخ نقل شده است که حضرت فاطمه زهرا(س) وقتی می‌خواستند به بیرون منزل و نزد پیامبر اکرم(ص) بروند، از پوشش‌های خاصی، مثل جلباب (چادر) و برقع (روپوش صورت) استفاده می‌کردند.[۱] علاوه بر این، یکی از حوادثی که بیانگر نوع حجاب حضرت فاطمه زهرا(س) در بیرون منزل و در مواجهه با نامحرم است، آمدن ایشان به مسجد برای دفاع از قضیه فدک است. در ماجرای فدک آمده است: وقتی ایشان تصمیم گرفتند برای دفاع از حقانیت خود در موضوع فدک اقدام کنند، با شکل خاصی از حجاب و پوشش، از منزل به مسجد آمدند. راوی داستان، شکل خاص حجاب حضرت را این گونه توصیف نموده است:

لَاثَتْ خِمَارَهَا عَلَی رَأْسِهَا وَ اشْتَمَلَتْ بِجِلْبَابِهَا وَ أَقْبَلَتْ فِی لُمَةٍ مِنْ حَفَدَتِهَا وَ نِسَاءِ قَوْمِهَا تَطَأُ ذُیُولَهَا‏.[۲] حضرت زهرا(س) هنگام خروج از منزل مقنعه را محکم بر سر بستند و جلباب و چادر را به گونه ای که تمام بدن آن حضرت را می‌پوشاند و گوشه‌های آن به زمین می‌رسید، به تن کردند و به همراه گروهی از نزدیکان و زنان قوم خود به سوی مسجد حرکت نمودند. هنگام سخنرانی نیز پرده نازکی بین او و مخاطبان انداخته شد.[۳] قضیه فوق گویای آن است که پوشش بیرون از منزل حضرت «خمار» و «جلباب» بوده که قرآن به عنوان حجاب زنان دربیرون منزل و در مواجهه با نامحرم از آن یاد کرده است.


مطالعه بیشتر

  • مسئله حجاب، شهید مرتضی مطهری.
  • زن در آینه جلال و جمال، عبدالله جوادی آملی.

جستارهای وابسته

منابع

  1. صدوق، علل الشرایع، ج 1، ص 163
  2. طبرسی، الاحتجاج، ج 1، ص 98
  3. قزوینی، فاطمه الزهرا من المهد الی اللحد، ص۲۹۹ ـ رحمانی همدانی، فاطمه الزهرا بهجه قلب المصطفی، ص۳۲۶.