حجاب حضرت فاطمه(س): تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۸ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۵۵

سؤال

سیره و روش حفظ حجاب حضرت فاطمه(س) چگونه بود؟

درگاه‌ها

در تاریخ نقل شده است که حضرت فاطمه زهرا(س) وقتی می‌خواستند به بیرون منزل و نزد پیامبر اکرم(ص) بروند، از پوشش‌های خاصی، مثل جلباب (چادر) و برقع (روپوش صورت) استفاده می‌کردند.^[۱] علاوه بر این، یکی از حوادثی که بیانگر نوع حجاب حضرت فاطمه زهرا(س) در بیرون منزل و در مواجهه با نامحرم است، آمدن ایشان به مسجد برای دفاع از قضیه فدک است. در ماجرای فدک آمده است: وقتی ایشان تصمیم گرفتند برای دفاع از حقانیت خود در موضوع فدک اقدام کنند، با شکل خاصی از حجاب و پوشش، از منزل به مسجد آمدند. راوی داستان، شکل خاص حجاب حضرت را این گونه توصیف نموده است:

لَاثَتْ خِمَارَهَا عَلَی رَأْسِهَا وَ اشْتَمَلَتْ بِجِلْبَابِهَا وَ أَقْبَلَتْ فِی لُمَةٍ مِنْ حَفَدَتِهَا وَ نِسَاءِ قَوْمِهَا تَطَأُ ذُیُولَهَا‏.^[۲] حضرت زهرا(س) هنگام خروج از منزل مقنعه را محکم بر سر بستند و جلباب و چادر را به گونه ای که تمام بدن آن حضرت را می‌پوشاند و گوشه‌های آن به زمین می‌رسید، به تن کردند و به همراه گروهی از نزدیکان و زنان قوم خود به سوی مسجد حرکت نمودند. هنگام سخنرانی نیز پرده نازکی بین او و مخاطبان انداخته شد.^[۳] قضیه فوق گویای آن است که پوشش بیرون از منزل حضرت «خمار» و «جلباب» بوده که قرآن به عنوان حجاب زنان دربیرون منزل و در مواجهه با نامحرم از آن یاد کرده است.

مطالعه بیشتر

مسئله حجاب، شهید مرتضی مطهری.
زن در آینه جلال و جمال، عبدالله جوادی آملی.

جستارهای وابسته

حجاب زنان در صدر اسلام

منابع

↑ صدوق، علل الشرایع، ج 1، ص 163
↑ طبرسی، الاحتجاج، ج 1، ص 98
↑ قزوینی، فاطمه الزهرا من المهد الی اللحد، ص۲۹۹ ـ رحمانی همدانی، فاطمه الزهرا بهجه قلب المصطفی، ص۳۲۶.

[1] صدوق، علل الشرایع، ج 1، ص 163

[2] طبرسی، الاحتجاج، ج 1، ص 98

[3] قزوینی، فاطمه الزهرا من المهد الی اللحد، ص۲۹۹ ـ رحمانی همدانی، فاطمه الزهرا بهجه قلب المصطفی، ص۳۲۶.

[۱]

[۲]

[۳]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 {{شروع متن}}
-{{شاخه
- | شاخه اصلی =
- |شاخه فرعی۱ =
- |شاخه فرعی۲ =
- |شاخه فرعی۳ =
-}}
 {{سوال}}
-آيا حضرت زهرا –سلام الله عليها- و زنان پيامبر اکرم –صلی الله عليه و آله-، از روبند استفاده مي کردند؟
+سیره و روش حفظ حجاب حضرت فاطمه(س) چگونه بود؟
 {{پایان سوال}}
 {{پاسخ}}
-۱- آيات:
-الف: {{قرآن|و لا يبدين زينتهن الا ما ظهر منها}}<ref>سوره نور، آيه ۳۱.</ref> يعني زن ها نبايد زينت هاي خود را آشکار کنند، جز زينت هايي که ظاهر است. مفسران در توضيح اين آيه، گفته اند: «منظور از زينت هاي آشکار، صورت و دست ها (تا مچ) است.»}}<ref>فخر رازي، تفسير کبير، دارالفکر، بيروت، ۲۰۰۲م، ج۱۲، ص۲۰۶ و ۲۰۷ ـ طبرسي،مجمع البيان، دارالاحياء التراث العربي، بيروت، ۱۹۹۲م، ج۷، ص۱۸۲ ـ در تفاسير ديگر مثل تفسير نور و تفسير الميزان ذيل اين آيه به اين مطالب اشاره شده است.</ref>
-ب) {{قرآن|وليضربن بخمرهن علي جيوبهن<ref>سوره نور، آيه ۳۱.</ref> يعني بايد با خمارهايشان، محکم سر و سينه خود را بپوشانند. منظور از رخمار، چيزي مانند مقنعه است که سر و سينه را مي پوشاند.
+{{درگاه|فاطمی}}
+در تاریخ نقل شده است که [[حضرت فاطمه زهرا(س)]] وقتی می‌خواستند به بیرون منزل و نزد [[پیامبر اکرم(ص)]] بروند، از پوشش‌های خاصی، مثل جلباب (چادر) و برقع (روپوش صورت) استفاده می‌کردند.<ref>صدوق، علل الشرایع، ج 1، ص 163</ref> علاوه بر این، یکی از حوادثی که بیانگر نوع حجاب حضرت فاطمه زهرا(س) در بیرون منزل و در مواجهه با نامحرم است، آمدن ایشان به مسجد برای دفاع از قضیه فدک است. در ماجرای فدک آمده است: وقتی ایشان تصمیم گرفتند برای دفاع از حقانیت خود در موضوع فدک اقدام کنند، با شکل خاصی از حجاب و پوشش، از منزل به مسجد آمدند. راوی داستان، شکل خاص حجاب حضرت را این گونه توصیف نموده است:
-مفسران گفته اند: «زنان جاهليت، روسري خود را از پشت مي بستند، به گونه ايي که گردن و قسمتي ازسينه و گودي پايين گردن و گوشواره (و احتمالا بخشي ازگوش) ديده مي شد. آيه نازل شد و دستور داد که روسري و مقنعه خود را محکم ببندند، به گونه ايي که گردن و سينه و موهاي سر و زينت هاي گوش و سينه (گوشواره و گردنبند و سينه ريز) پوشيده شود.»
+لَاثَتْ خِمَارَهَا عَلَی رَأْسِهَا وَ اشْتَمَلَتْ بِجِلْبَابِهَا وَ أَقْبَلَتْ فِی لُمَةٍ مِنْ حَفَدَتِهَا وَ نِسَاءِ قَوْمِهَا تَطَأُ ذُیُولَهَا‏.<ref>طبرسی، الاحتجاج، ج 1، ص 98</ref> حضرت زهرا(س) هنگام خروج از منزل مقنعه را محکم بر سر بستند و جلباب و چادر را به گونه ای که تمام بدن آن حضرت را می‌پوشاند و گوشه‌های آن به زمین می‌رسید، به تن کردند و به همراه گروهی از نزدیکان و زنان قوم خود به سوی مسجد حرکت نمودند. هنگام سخنرانی نیز پرده نازکی بین او و مخاطبان انداخته شد.<ref>قزوینی، فاطمه الزهرا من المهد الی اللحد، ص۲۹۹ ـ رحمانی همدانی، فاطمه الزهرا بهجه قلب المصطفی، ص۳۲۶.</ref>
+قضیه فوق گویای آن است که پوشش بیرون از منزل حضرت «خمار» و «جلباب» بوده که قرآن به عنوان حجاب زنان دربیرون منزل و در مواجهه با نامحرم از آن یاد کرده است.
-اکثر مفسران و اهل لغت، خمر را به «مقنعه ها» معنا کرده اند. و منظور از (جيوب)، قسمت بالاي سينه جايي که متصل به گردن است مي باشد.}}<ref>فخر رازي، همان،ص ۲۰۷ ـ طبرسي، همان، ۱۸۲ ـقزويني، سيد محمد کاظم، فاطمه الزهرا من المهد الي اللحدم بصيرتي، قم، ۱۴۱۴ هـ ق، ص۲۹۹ ـ المنجد في اللغه ماده «خمر» و «جلباب».</ref>
-ج: {{قرآن|يا ايها النبي قل لازواجك وبناتك ونساء المؤمنين يدنين عليهن من جلابيهنّ...<ref>سوره احزاب، آيه ۵۹.</ref>.
-يعني اي پيامبر! به همسران و دختران خود و به زنان مردان مؤمن، بگو براي پوشش خود از جلباب استفاده كنند.
-جلباب پوششي است كه با آن تمام بدن پوشانده مي‎شود. مانند چادر يا مانتوهاي بلند كه تا روي پا است. بنابراين از آيات فوق استفاده مي‎شود پوشاندن سر و سينه و گردن و تمام بدن براي زنان مؤمن واجب است.
-۲. روايات:
-در احاديث متعددي از حضرت زهرا –سلام الله عليها- ، آمده است، حضرت بهترين زنان را اينطور معرفي مي‎كند «لايرين الرجال ولا يرونهن». بهترين چيزي براي زنان آنست كه مردان را نبينند و مردان هم آنها را نبينند.<ref>رحماني همداني، احمد، فاطمه الزهرا بهجه قلب المصطفي، مرضيه، تهران، ۱۳۷۲ هـ .ش، ص۲۵۷ و ۲۵۸، قزويني، همان، ص۲۳۲.</ref>
-از امام سجاد-عليه السلام- روايت شده است که شخص نابينايي اجازه خواست تا وارد خانه حضرت فاطمه –سلام الله عليها- شود، حضرت به سرعت حجاب برتن کردند. پيامبر اکرم–صلي الله عليه و آله-، پرسيدند: چرا خود را از او پوشاندي در حالي که او نابيناست؟ حضرت زهرا –سلام الله عليها- در جواب پدر گراميشان گفت: اگر او مرا نمي بيند من که او را مي بينم و همچنين او بوی مرا استشمام مي کند.<ref>سوره احزاب، آيه ۵۹.</ref>
-از اين روايات دانسته مي شود، بهتر است، زنان خود را در مقابل چشم و نظر مردان نامحرم قرار ندهند، تا بدينوسيله هم حجاب و عفاف و حيا را رعايت کنند و هم از آثار سوء و عواقب ناپسند خود نمايي در انظار نامحرمان آزار نبينند.
-از سوی ديگربيرون رفتن براي کار واجب، مانند: تظلم و داد خواهي و حضور داشتن در مکانيکه، حضور در آنجا براي انجام تکليف ديني می باشد، نه تنها ناپسند نيست، بلکه پسنديده و مطلوب و گاهي واجب است.
-بايد توجه داشت، تا جايي که امکان دارد، زنان، حجاب را رعايت کنند.
-با همين روش است که حضرت زهرا –سلام الله عليها- ، به مسجد مي رود و در مقابل تعداد زيادي از مردان مهاجر و انصار، قرارمی گيرند و سخنراني می کنند.<ref>منظور خطبه فدکيه است که در مسجد النبي ايراد شد.</ref> هم حجاب را به طور کامل رعايت کردند و هم هنگام سخنراني پرده نازکي بين ايشان و مخاطبان انداخته مي شود.<ref>قزويني، همان، ص۲۹۹ ـ رحماني همداني، همان، ص۳۲۶.</ref>
-رواياتي که خطبه حضرت را نقل کرده اند، دو جمله در مورد پوشش حضرت زهرا را بيان کرده اند،
-۱- وقتي خبر غصب فدک به حضرت رسيد، «لابثت خمارها علي رأسها و اشتملت بجلبابها» يعني خمار يا مقنعه خود را بر سرش بست و جلباب (لباسي که با آن تمام بدن پوشانده مي شود) خود را پوشيد.
-در اين جملات به صراحت به روبند اشاره نشده است و نمي توان نظر داد که ايشان چه بسا از روبند استفاده کرده اند.
-از فرموده حضرت زهرا –سلام الله عليها- ، است که فرموده اند: «براي زنان بهتر آن است که مردان آن ها را نبينند»، شايد بتوان گفت که چون ايشان، قطعا به اين گفته عمل می کردند، قطعاً ايشان صورتشان را در منظر نامحرمان قرار نمی دادند، بنابر اين وقت خروج از منزل به صورت خود روبند زده بودند.
-{{پایان پاسخ}}
 {{مطالعه بیشتر}}
-==معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:==
-۱. مسأله حجاب، شهيد مطهري ـ زن در آينه جلال و جمال، آيت الله جوادي آملي و کتاب هاي شرح خطبه حضرت زهرا(س) مراجعه کنيد.
+== مطالعه بیشتر ==
-{{پایان مطالعه بیشتر}}
+* مسئله حجاب، شهید مرتضی مطهری.
+* زن در آینه جلال و جمال، عبدالله جوادی آملی.
-==منابع==
+== جستارهای وابسته ==
-<references />
+* [[حجاب زنان در صدر اسلام]]
+== منابع ==
+{{پانویس|۲}}
+{{شاخه
+ | شاخه اصلی =تاریخ
+ | شاخه فرعی۱ =تاریخ و سیره معصومان
+ | شاخه فرعی۲ =حضرت فاطمه(س)
+ | شاخه فرعی۳ =
+}}
 {{تکمیل مقاله
- | شناسه =
+| شناسه = شد
- | تیترها =
+| تیترها = شد
- | ویرایش =
+| ویرایش = شد
- | لینک‌دهی =
+| لینک‌دهی = شد
- | ناوبری =
+| ناوبری =
- | نمایه =
+| نمایه = شد
- | تغییر مسیر =
+| تغییر مسیر = شد
- | بازبینی =
+| ارجاعات =
- | تکمیل =
+| بازبینی = شد
- | اولویت =
+| تکمیل =
- | کیفیت =
+| اولویت = ج
+| کیفیت = د
 }}
 {{پایان متن}}
+[[رده:حجاب]]
+[[رده:سیره حضرت فاطمه(س)]]