جزع: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (مدخل مقداری ویرایش و گسترش داده شد.)
 
(یک نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{نیازمند گسترش}}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
معنای «جزع» چیست؟
معنای «جزع» چیست؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{درگاه|واژه‌ها}}
'''جزع''' در لغت به قطعه‌ای از زمین  گفته می‌شود که به یک سمت متمایل، منحرف، کج شده باشد؛<ref>فراهیدی، خلیل، کتاب العین، قم، نشر هجرت، چاپ دوم، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۲۱۷، ذیل واژه جزع. شیبانی، محمد، کتاب الجیم، قاهره، الهيئه العامه لشئون المطابع الاميريه، چاپ اول، ۱۹۷۵م، ج۱، ص۱۱۶.</ref> بی‌تابی از مصیبت و گرفتاری؛<ref>ابن دريد، محمد، جمهره اللغه، ج۱، ص۴۶۹، ذیل واژه جزع.</ref> ناشکیبایی در گرفتاری‌ها را جزع گویند؛ چون از مسیر تحمل و بردباری منحرف می‌شود.<ref> ابن فارس، احمدمعجم مقاییس اللغه، قم، مکتب الاعلام الاسلامی، چاپ اول، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۴۵۳. ابن منظور، محمد، لسان العرب، بیروت، دار الفکر للطباعه و النشر و التوزيع، دار صادر، چاپ سوم، ۱۴۱۴ق، ج۸، ص۴۷.</ref>
به کسی که اعتراض می‌کند باز گویند جزع کرده است.<ref>شیبانی، محمد، کتاب الجیم، قاهره، الهيئه العامه لشئون المطابع الاميريه، چاپ اول، ۱۹۷۵م ، ج۱، ص۱۲۵.</ref> باید اعتراض نمی‌کرد ولی از مسیر منحرف شده و لب به اعتراض گشوده است.
اگر بر افراد بی‌صبر گفته می‌شود جزع کرده است،<ref>ابن دريد، محمد، جمهره اللغه، ج۱، ص۴۶۹، ذیل واژه جزع.</ref> به خاطر همین است که انسان باید درباره گرفتاری‌های بی‌تابی نکند و صبر کند و سخنان و یا رفتار ناشایستی از خود نشان ندهد.
واژه جزع در [[قرآن]] دو بار تکرار شده و در هر دو به معنای صبر نکردن می‌باشد:


{{پاسخ}}'''جزع''' بی‌تابی در مصیبت‌ها<ref>ابن درید، محمد، جمهره اللغه، ج۱، ص۴۶۹، ذیل واژه جزع.</ref> و ناشکیبایی در گرفتاری‌ها است<ref name=":0">الازهری، محمد، تهذیب اللغه، ج۱، ص۲۲۲، ذیل واژه جزع؛ جوهری، اسماعیل، الصحاح، ج۳، ص۱۱۹۶، ذیل واژه جزع؛ ابن فارس، احمدمعجم مقاییس اللغه، قم، مکتب الاعلام الاسلامی، چاپ اول، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۴۵۳، ذیل واژه جزع. ابن منظور، محمد، لسان العرب، بیروت، دار الفکر للطباعه و النشر و التوزیع، دار صادر، چاپ سوم، ۱۴۱۴ق، ج۸، ص۴۷، ذیل واژه جزع.</ref> و ضد [[صبر]] شمرده شده است.<ref name=":0" /> در [[قرآن]] نیز، جزع به معنای صبر نکردن آمده است.<ref>ابراهیم: ۲۱؛ معارج: ۲۰.</ref> سفارش شده انسان در گرفتاری‌های بی‌تابی نکرده و صبر کند. همچنین در مصیبت‌ها از بیان حرف‌هایی که نشانگر اعتراض به [[حکمت خدا]] است دوری کند.{{مدرک|date=سپتامبر ۲۰۲۱}}  
* {{قرآن| قالُوا لَوْ هَدانَا اللَّهُ لَهَدَيْناكُمْ سَواءٌ عَلَيْنا أَ جَزِعْنا أَمْ صَبَرْنا ما لَنا مِنْ مَحيصٍ| ترجمه= (در قيامت مستکبران به ضعفا) مى‏‌گويند: اگر خدا ما را هدايت كرده بود، ما نيز شما را هدايت مى‏‌كرديم! چه بيتابى كنيم و چه شكيبايى، تفاوتى براى ما ندارد؛ راه گريزى براى ما نيست!|سوره=ابراهیم|آیه=۲۱}}


{{پایان پاسخ}}
* {{قرآن| إِذا مَسَّهُ الشَّرُّ جَزُوعاً|ترجمه=هنگامى كه بدى به او رسد بيتابى مى‏‌كند.|سوره= معارج|آیه=۲۰}}


== منابع ==
== منابع ==
خط ۲۱: خط ۲۹:


{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =شد
  | شناسه =
  | تیترها =-
  | تیترها =-
  | ویرایش =شد
  | ویرایش =شد
خط ۳۳: خط ۴۱:
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =ج
  | اولویت =ج
  | کیفیت =د
  | کیفیت =ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۰ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۴۴

سؤال

معنای «جزع» چیست؟

درگاه‌ها
واژه-ها.png


جزع در لغت به قطعه‌ای از زمین گفته می‌شود که به یک سمت متمایل، منحرف، کج شده باشد؛[۱] بی‌تابی از مصیبت و گرفتاری؛[۲] ناشکیبایی در گرفتاری‌ها را جزع گویند؛ چون از مسیر تحمل و بردباری منحرف می‌شود.[۳]

به کسی که اعتراض می‌کند باز گویند جزع کرده است.[۴] باید اعتراض نمی‌کرد ولی از مسیر منحرف شده و لب به اعتراض گشوده است.

اگر بر افراد بی‌صبر گفته می‌شود جزع کرده است،[۵] به خاطر همین است که انسان باید درباره گرفتاری‌های بی‌تابی نکند و صبر کند و سخنان و یا رفتار ناشایستی از خود نشان ندهد.

واژه جزع در قرآن دو بار تکرار شده و در هر دو به معنای صبر نکردن می‌باشد:

  • ﴿قالُوا لَوْ هَدانَا اللَّهُ لَهَدَيْناكُمْ سَواءٌ عَلَيْنا أَ جَزِعْنا أَمْ صَبَرْنا ما لَنا مِنْ مَحيصٍ؛ (در قيامت مستکبران به ضعفا) مى‏‌گويند: اگر خدا ما را هدايت كرده بود، ما نيز شما را هدايت مى‏‌كرديم! چه بيتابى كنيم و چه شكيبايى، تفاوتى براى ما ندارد؛ راه گريزى براى ما نيست!(ابراهیم:۲۱)
  • ﴿إِذا مَسَّهُ الشَّرُّ جَزُوعاً؛ هنگامى كه بدى به او رسد بيتابى مى‏‌كند.(معارج:۲۰)

منابع

  1. فراهیدی، خلیل، کتاب العین، قم، نشر هجرت، چاپ دوم، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۲۱۷، ذیل واژه جزع. شیبانی، محمد، کتاب الجیم، قاهره، الهيئه العامه لشئون المطابع الاميريه، چاپ اول، ۱۹۷۵م، ج۱، ص۱۱۶.
  2. ابن دريد، محمد، جمهره اللغه، ج۱، ص۴۶۹، ذیل واژه جزع.
  3. ابن فارس، احمدمعجم مقاییس اللغه، قم، مکتب الاعلام الاسلامی، چاپ اول، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۴۵۳. ابن منظور، محمد، لسان العرب، بیروت، دار الفکر للطباعه و النشر و التوزيع، دار صادر، چاپ سوم، ۱۴۱۴ق، ج۸، ص۴۷.
  4. شیبانی، محمد، کتاب الجیم، قاهره، الهيئه العامه لشئون المطابع الاميريه، چاپ اول، ۱۹۷۵م ، ج۱، ص۱۲۵.
  5. ابن دريد، محمد، جمهره اللغه، ج۱، ص۴۶۹، ذیل واژه جزع.