تصمیم عمر بن عبدالعزیز بر واگذاری خلافت به امام سجاد(ع)
آيا عمر بن عبدالعزيز تصميم گرفت حكومت را به امام سجاد(ع) واگذار کند؟
زمان حكومت عمر بن عبد العزيز(۹۹_۱۰۱ق) با زمان امامت امام سجاد(ع)(حداكثر تاسال ۹۶ق) مصادف نبوده است، بنابراين چنين سخني از اساس باطل دانسته شده است. علاوه بر اين كه هيچ‌كس اين نظريه را مطرح نكرده است.
با توجه به گزارش‌های متعددي كه در زمينه سال شهادت امام سجاد(ع) بيان شده است، امام سجاد(ع) حداقل در سال ۹۴ق و يا حداكثر در سال ۹۶ق به شهادت رسید؛ اين در حالي است كه تمامي مورخان آغاز حكومت عمر بن عبد العزيز را سال ۹۹ق قلمداد کرده‌اند؛ چنانکه يعقوبي آورده است که عمر بن عبدالعزيز ده روز گذشته از صفر سال ۹۹ق به زمامداري رسيد.[۱]
- در كتاب«اعيان الشيعه» آمده است که امام سجاد(ع) در سال ۹۴ق يا ۹۵ق به شهادت رسید. دوران امامت ايشان مصادف است با حاكميت يزيد بن معاویه ،معاويه بن يزيد ، مروان بن حكم، عبدالملك مروان و در نهايت وليد بن عبدالملك.[۲]
- علامه مجلسي در جلاء العيون شهادت امام را در ۱۸ محرم سال ۹۴ق دانسته است.[۳]
- مسعودي در مروج الذهب نیز سال ۹۵ق را سال شهادت امام عنوان کرده است.[۴]
- طبري در کتاب تاریخ خود، سال شهادت امام سجاد(ع) را سال ۹۶ق ذكر كرده است.[۵]
شهادت امام سجاد قبل از به حکومت رسیدن عمر بن عبدالعزیز، تقريباً مورد اتفاق همه مورخان است؛ چنانکه عبدالرزاق موسوي مقرم دركتاب زندگاني امام سجاد(ع) ادعا کرده است که مورخان بر اينكه آن حضرت به فرمان وليد بن عبدالملك مسموم شد و در ماه محرم به شهادت رسيد، اتفاق نظر دارند.[۶] بنابراین احتمال واگذاري حكومت از طرف عمر بن عبد العزيز به امام سجاد(ع) درست به نظر نمی‌رسد.
اگر قول غير مشهور را هم درباره شهادت امام سجاد(ع) بپذيريم[۷] باز هم چيزي در مورد واگذاري حكومت از طرف عمر بن عبدالعزيز به امام سجاد(ع) نقل نشده است.
مطالعه بيشتر
- زندگاني امام زين العابدين:عبدالرزاق موسوي.
- زندگاني علي بن حسين(ع): سيد جعفر شهيدي.
منابع
- ↑ يعقوبي، تاريخ يعقوبي، ترجمه محمد ابراهيم آيتي، تهران، مركز انتشارات علمي و فرهنگي، چاپ سوم، ۱۳۶۲، ج۲، ص۲۶۱ و طبري، محمد بن جرير، پيشين، ج۹، ص۳۹۴۷.
- ↑ امين، محسن، اعيان الشيعه، بيروت، دارالتعارف للمطبوعات، ۱۴۰۳، ج۱، ص۶۲۹.
- ↑ علامه مجلسي، جلاء العيون، تهران، كتاب فروشي اسلاميه، ۱۳۴۸ش، ص۶۷۳.
- ↑ مسعودي، مروج الذهب، بيروت، انتشارات دارالاندلس، چاپ دوم، ج۳، ص۱۶۰.
- ↑ طبري، محمد بن جرير، الرسل و الملوك، ترجمه ابوالقاسم پاينده، تهران، نشر اساطير، چاپ چهارم، ۱۳۷۵، ج۵، ص۳۶۲.
- ↑ موسوي مقرم، عبدالرزاق، زندگاني امام زين العابدين(ع) ترجمه حبيب روحاني، مشهد، بنياد پژوهش هاي اسلامي آستان قدس رضوي، چاپ اوّل، ص۱۳۷۴، ص۶۰۱.
- ↑ يعقوبي، ابن واضح، تاريخ يعقوبي، ج۲ ص۲۶۳، شهادت امام سجاد(ع) را در سال ۹۹ و يا ۱۰۰ هـ ذكر شده است.