تصمیم عمر بن عبدالعزیز بر واگذاری خلافت به امام سجاد(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

(ایجاد مدخل)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵: خط ۵:


{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
با توجه به اين كه زمان حكومت عمر بن عبد العزيز(۹۹_۱۰۱) با زمان امامت امام سجاد(ع)(حداكثر تاسال ۹۶هجري) مصادف نبوده است، بنا براين چنين سخني از اساس باطل است. علاوه بر اين كه هيچ كس اين نظريه را مطرح نكرده است.  
زمان حكومت عمر بن عبد العزيز(۹۹_۱۰۱ق) با زمان امامت امام سجاد(ع)(حداكثر تاسال ۹۶ق) مصادف نبوده است، بنابراين چنين سخني از اساس باطل دانسته شده است. علاوه بر اين كه هيچ‌كس اين نظريه را مطرح نكرده است.  


در كتاب«اعيان الشيعه» آمده است:«امام سجاد(ع) در سال ۳۶ يا ۳۷ يا ۳۸ هـ در مدينه تولد يافت. و در سال ۹۴ يا ۹۵ هـ وفات يافت. دوران امامت ايشان مصادف است با حاكميت يزيد ،معاويه بن يزيد ، مروان بن حكم، عبدالملك مروان و در نهايت در زمان وليد بن عبدالملك به شهادت رسيد و در بقيع مدفون شد.»<ref>امين، محسن، اعيان الشيعه، بيروت، دارالتعارف للمطبوعات، ۱۴۰۳، ج۱، ص۶۲۹.</ref>
با توجه به گزارش‌های متعددي كه در زمينه سال شهادت امام سجاد(ع) بيان شده است، امام سجاد(ع) حداقل در سال ۹۴ق و يا حداكثر در سال ۹۶ق به شهادت رسید؛ اين در حالي است كه تمامي مورخان آغاز حكومت عمر بن عبد العزيز را سال ۹۹ق قلمداد کرده‌اند؛ چنانکه يعقوبي آورده است که عمر بن عبدالعزيز ده روز گذشته از صفر سال ۹۹ق به زمامداري رسيد.<ref>يعقوبي، تاريخ يعقوبي، ترجمه محمد ابراهيم آيتي، تهران، مركز انتشارات علمي و فرهنگي، چاپ سوم، ۱۳۶۲، ج۲، ص۲۶۱ و طبري، محمد بن جرير، پيشين، ج۹، ص۳۹۴۷.</ref>  


«علامه مجلسي» در «جلاء العيون» آورده است:«در روز وفات آن جناب اختلاف كرده اند بعضي گفته اند در ۱۸ محرم سال ۹۴ هـ. واقع شد.<ref>علامه مجلسي، جلاء العيون، تهران، كتاب فروشي اسلاميه، ۱۳۴۸ش، ص۶۷۳.</ref>
* در كتاب«اعيان الشيعه» آمده است که امام سجاد(ع) در سال ۹۴ق يا ۹۵ق به شهادت رسید. دوران امامت ايشان مصادف است با حاكميت يزيد بن معاویه ،معاويه بن يزيد ، مروان بن حكم، عبدالملك مروان و در نهايت وليد بن عبدالملك.<ref>امين، محسن، اعيان الشيعه، بيروت، دارالتعارف للمطبوعات، ۱۴۰۳، ج۱، ص۶۲۹.</ref>
* علامه مجلسي در جلاء العيون شهادت امام را در ۱۸ محرم سال ۹۴ق دانسته است.<ref>علامه مجلسي، جلاء العيون، تهران، كتاب فروشي اسلاميه، ۱۳۴۸ش، ص۶۷۳.</ref>
* مسعودي در مروج الذهب نیز سال ۹۵ق را سال شهادت امام عنوان کرده است.<ref>مسعودي، مروج الذهب، بيروت، انتشارات دارالاندلس، چاپ دوم، ج۳، ص۱۶۰.</ref>
* طبري در کتاب تاریخ خود، سال شهادت امام سجاد(ع) را سال ۹۶ق ذكر كرده است.<ref>طبري، محمد بن جرير، الرسل و الملوك، ترجمه ابوالقاسم پاينده، تهران، نشر اساطير، چاپ چهارم، ۱۳۷۵، ج۵، ص۳۶۲.</ref>


«طبري» سال وفات«امام سجاد(ع) » را سال ۹۶ هـ .ق ذكر كرده است.<ref>طبري، محمد بن جرير، الرسل و الملوك، ترجمه ابوالقاسم پاينده، تهران، نشر اساطير، چاپ چهارم، ۱۳۷۵، ج۵، ص۳۶۲.</ref>
شهادت امام سجاد قبل از به حکومت رسیدن عمر بن عبدالعزیز، تقريباً مورد اتفاق همه مورخان است؛ چنانکه عبدالرزاق موسوي مقرم دركتاب زندگاني امام سجاد(ع) ادعا کرده است که مورخان بر اينكه آن حضرت به فرمان وليد بن عبدالملك مسموم شد و در ماه محرم به شهادت رسيد، اتفاق نظر دارند.<ref>موسوي مقرم، عبدالرزاق، زندگاني امام زين العابدين(ع) ترجمه حبيب روحاني، مشهد، بنياد پژوهش هاي اسلامي آستان قدس رضوي، چاپ اوّل، ص۱۳۷۴، ص۶۰۱.</ref> بنابراین احتمال واگذاري حكومت از طرف عمر بن عبد العزيز به امام سجاد(ع) درست به نظر نمی‌رسد.


«مسعودي» در«مروج الذهب» مي نويسد:«در سال ۹۵ هـ علي بن حسين بن علي بن ابيطالب در پادشاهي وليد وفات كرد و در مدينه در بقيع دفن شد. و پنجاه و هفت ساله بود و به قولي در ۹۴ هـ درگذشت.»<ref>مسعودي، مروج الذهب، بيروت، انتشارات دارالاندلس، چاپ دوم، ج۳، ص۱۶۰.</ref>
اگر قول غير مشهور را هم درباره شهادت امام سجاد(ع) بپذيريم<ref>يعقوبي، ابن واضح، تاريخ يعقوبي، ج۲ ص۲۶۳، شهادت امام سجاد(ع) را در سال ۹۹ و يا ۱۰۰ هـ ذكر شده است.</ref> باز هم چيزي در مورد واگذاري حكومت از طرف عمر بن عبدالعزيز به امام سجاد(ع) نقل نشده است.  
 
بنابر اين با توجه به اقوال متعددي كه در زمينه سال شهادت امام سجاد(ع) بيان شد، به اين نتيجه مي رسيم كه آن حضرت در سال ۹۴ يا ۹۵ و يا حد اكثر ۹۶ هجري وفات يافته است.
 
اين در حالي است كه تمامي مورخان آغاز حكومت عمر بن عبد العزيز را سال ۹۹ هجري مي دانند. يعقوبي مي نويسد:«عمر بن عبدالعزيز ده روز گذشته از صفر سال ۹۹ هـ .ق به زمامداري رسيد.»<ref>يعقوبي، تاريخ يعقوبي، ترجمه محمد ابراهيم آيتي، تهران، مركز انتشارات علمي و فرهنگي، چاپ سوم، ۱۳۶۲، ج۲، ص۲۶۱ و طبري، محمد بن جرير، پيشين، ج۹، ص۳۹۴۷.</ref>
 
اين تاريخ تقريباً مورد اتفاق همه مورخان است. بنابراين با مقايسه اي كه بين تاريخ شهادت امام سجاد(ع) با دوران حكومت عمر بن عبدالعزيز انجام مي دهيم احتمال واگذاري حكومت از طرف عمر بن عبد العزيز به امام سجاد(ع) منتفي مي شود.دركتاب «زندگاني امام سجاد(ع)» نوشته«عبدالرزاق موسوي مقرم» آمده است:«مورخان اتفاق بر اين دارند كه آن حضرت به فرمان وليد بن عبدالملك مسموم شد و در ماه محرم به شهادت رسيد.»<ref>موسوي مقرم، عبدالرزاق، زندگاني امام زين العابدين(ع) ترجمه حبيب روحاني، مشهد، بنياد پژوهش هاي اسلامي آستان قدس رضوي، چاپ اوّل، ص۱۳۷۴، ص۶۰۱.</ref>
 
اگر قول غير مشهور را هم درباره شهادت امام سجاد(ع) بپذيريم<ref>يعقوبي، ابن واضح، تاريخ يعقوبي، ج۲ ص۲۶۳، شهادت امام سجاد(ع) را در سال ۹۹ و يا ۱۰۰ هـ ذكر شده است.</ref> باز هم چيزي در مورد واگذاري حكومت از طرف عمر بن عبدالعزيز به امام سجاد(ع) نقل نشده است. علاوه اين كه «عبدالله بن عطاء تميمي گويد: روزي با علي بن الحسين(ع) در مسجد نشسته بودم ناگهان عمر بن عبدالعزيز كه آن روز جواني زيبا و عياش بود و حتي بند نعلينش نقره بود از آنجا گذشت حضرت به من فرمود: اي عبدالله اين جوان عياش را مي بيني وي روزي بر اين مردم حكومت كند و چون بميرد اهل آسمان او را لعن كنند. و اهل زمين بر او رحمت فرستند.»<ref>مجلسي، بحارالانوار، بيروت، موسسه الوفاء، سال ۱۴۰۳، چاپ دوم، ج۴۶، ص۲۳.</ref>
{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}



نسخهٔ ‏۲۶ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۳:۳۰

سؤال

آيا عمر بن عبدالعزيز تصميم گرفت حكومت را به امام سجاد(ع) واگذار کند؟


زمان حكومت عمر بن عبد العزيز(۹۹_۱۰۱ق) با زمان امامت امام سجاد(ع)(حداكثر تاسال ۹۶ق) مصادف نبوده است، بنابراين چنين سخني از اساس باطل دانسته شده است. علاوه بر اين كه هيچ‌كس اين نظريه را مطرح نكرده است.

با توجه به گزارش‌های متعددي كه در زمينه سال شهادت امام سجاد(ع) بيان شده است، امام سجاد(ع) حداقل در سال ۹۴ق و يا حداكثر در سال ۹۶ق به شهادت رسید؛ اين در حالي است كه تمامي مورخان آغاز حكومت عمر بن عبد العزيز را سال ۹۹ق قلمداد کرده‌اند؛ چنانکه يعقوبي آورده است که عمر بن عبدالعزيز ده روز گذشته از صفر سال ۹۹ق به زمامداري رسيد.[۱]

  • در كتاب«اعيان الشيعه» آمده است که امام سجاد(ع) در سال ۹۴ق يا ۹۵ق به شهادت رسید. دوران امامت ايشان مصادف است با حاكميت يزيد بن معاویه ،معاويه بن يزيد ، مروان بن حكم، عبدالملك مروان و در نهايت وليد بن عبدالملك.[۲]
  • علامه مجلسي در جلاء العيون شهادت امام را در ۱۸ محرم سال ۹۴ق دانسته است.[۳]
  • مسعودي در مروج الذهب نیز سال ۹۵ق را سال شهادت امام عنوان کرده است.[۴]
  • طبري در کتاب تاریخ خود، سال شهادت امام سجاد(ع) را سال ۹۶ق ذكر كرده است.[۵]

شهادت امام سجاد قبل از به حکومت رسیدن عمر بن عبدالعزیز، تقريباً مورد اتفاق همه مورخان است؛ چنانکه عبدالرزاق موسوي مقرم دركتاب زندگاني امام سجاد(ع) ادعا کرده است که مورخان بر اينكه آن حضرت به فرمان وليد بن عبدالملك مسموم شد و در ماه محرم به شهادت رسيد، اتفاق نظر دارند.[۶] بنابراین احتمال واگذاري حكومت از طرف عمر بن عبد العزيز به امام سجاد(ع) درست به نظر نمی‌رسد.

اگر قول غير مشهور را هم درباره شهادت امام سجاد(ع) بپذيريم[۷] باز هم چيزي در مورد واگذاري حكومت از طرف عمر بن عبدالعزيز به امام سجاد(ع) نقل نشده است.


مطالعه بيشتر

  • زندگاني امام زين العابدين:عبدالرزاق موسوي.
  • زندگاني علي بن حسين(ع): سيد جعفر شهيدي.


منابع

  1. يعقوبي، تاريخ يعقوبي، ترجمه محمد ابراهيم آيتي، تهران، مركز انتشارات علمي و فرهنگي، چاپ سوم، ۱۳۶۲، ج۲، ص۲۶۱ و طبري، محمد بن جرير، پيشين، ج۹، ص۳۹۴۷.
  2. امين، محسن، اعيان الشيعه، بيروت، دارالتعارف للمطبوعات، ۱۴۰۳، ج۱، ص۶۲۹.
  3. علامه مجلسي، جلاء العيون، تهران، كتاب فروشي اسلاميه، ۱۳۴۸ش، ص۶۷۳.
  4. مسعودي، مروج الذهب، بيروت، انتشارات دارالاندلس، چاپ دوم، ج۳، ص۱۶۰.
  5. طبري، محمد بن جرير، الرسل و الملوك، ترجمه ابوالقاسم پاينده، تهران، نشر اساطير، چاپ چهارم، ۱۳۷۵، ج۵، ص۳۶۲.
  6. موسوي مقرم، عبدالرزاق، زندگاني امام زين العابدين(ع) ترجمه حبيب روحاني، مشهد، بنياد پژوهش هاي اسلامي آستان قدس رضوي، چاپ اوّل، ص۱۳۷۴، ص۶۰۱.
  7. يعقوبي، ابن واضح، تاريخ يعقوبي، ج۲ ص۲۶۳، شهادت امام سجاد(ع) را در سال ۹۹ و يا ۱۰۰ هـ ذكر شده است.