«زنة عرش‌الله و مداد کلماته» در دعای عهد

سؤال

مراد از «زنة عرش الله و مداد کلماته» در دعای عهد چیست؟

تعبیر «زِنَةَ عَرْشِ اللَّهِ وَ مِدَادَ کَلِمَاتِهِ؛ به‌اندازه وزن عرش خدا و به قدر گستردگی کلمات خدا» در دعای عهد و برای توصیف اندازه صلوات و درود بر امام زمان(ع) است. در این قطعه از دعای عهد، فرد دعاکننده از خداوند می‌خواهد که از سوی مردان و زنان مؤمن، از جانب فرد دعا کننده و پدر و مادرش، به‌اندازه «وزن عرش خدا و به‌قدر گستردگی کلمات او» که نشان از بی‌نهایت‌بودن آن است به امام عصر(ع) درود بفرستد.

زنة عرش الله

زمانی که عرش در مورد خدا به‌کار می‌رود، مقصود مجموعه جهان هستی است که در حقیقت حکومت پروردگار محسوب می‌شود.

مراد از «زِنَةَ عَرْشِ اللَّهِ» یعنی این که خدایا به امام زمان(ع) درود فرست، درودهایی که هم‌وزن عرش خداست. در این قطعه از دعا، هم‌وزن مجموعهٔ جهان هستی که وزن آن را جز خداوند کسی نمی‌داند و حدی برای عظمت آن تصور نمی‌شود، برای امام زمان(ع) درخواست درود می‌شود.

مداد کلماته

«مداد» از ریشه «مَدِّ» است که به معنای کثرت و شمارش بالاست نه «مداد» که با آن می‌نویسند و در آیه ۱۰۹ سوره کهف آمده است: ﴿قُلْ لَوْ كانَ الْبَحْرُ مِداداً لِكَلِماتِ رَبِّي لَنَفِدَ الْبَحْرُ قَبْلَ أَنْ تَنْفَدَ كَلِماتُ رَبِّي وَ لَوْ جِئْنا بِمِثْلِهِ مَدَداً؛ بگو: اگر درياها براى (نوشتن) كلمات پروردگارم مركّب شود، درياها پايان مى‏‌گيرد. پيش از آنكه كلمات پروردگارم پايان يابد؛ هر چند همانند آن (درياها) را كمك آن قرار دهيم!﴾ «کلمات»، جمع کلمه، در اصل به معنای الفاظی است که با آن سخن گفته می‌شود. از آن‌جا که وجود هر یک از موجودات این جهان دلیل بر علم و قدرت خداوند است، گاهی به هر موجودی «کلمة الله» اطلاق می‌شود؛ مخصوصاً این تعبیر در مورد موجودات با عظمت بیشتر آمده است. در قرآن عیسی(ع) را کلمه خداوند دانسته است.

تعبیر «مداد کلماته» در دعای عهد اشاره به گستردگی کلمات خدا یعنی موجودات جهان هستی دارد. در این قسمت از دعای عهد از خداوند خواسته می‌شود که به اندازه گستردگی کلماتش (موجودات)، که بی‌نهایت هستند، بر امام عصر(ع) درود بفرستد.