غسلدهنده و کفنکننده پیامبر اکرم در منابع اهلسنت
اهلسنت ادعا دارند که کار تجهیز و تدفین پیکر پیامبر اسلام(ص) را ابوبکر انجام داده و حضرت علی(ع) در آن زمان از شدت غم مدهوش شده بودند، آیا این ادعا واقعیت دارد؟
منابع معتبر اهلسنت، انجام غسل، کفن، دفن و نخستین نماز بر جنازه پیامبر اسلام(ص) را توسط امام علی(ع) دانستهاند و افراد دیگری مانند عباس بن عبدالمطلب عموی پیامبر و فرزندانش قُثَم و فضل به امام علی(ع) کمک کردند. عالمان و مورخان اهلسنت از جمله ابنهشام در السیره النبویه، ابنسعد در الطبقات الکبری، ابنکثیر در البدایه و النهایه، دفن و کفن پیامبر را بر عهده علی(ع) دانستهاند و همچنین اسامی کسانی که در این امور به علی(ع) کمک کردند را نیز آوردهاند. در منابع، نامی از ابوبکر به عنوان غسلدهنده پیامبر ذکر نشده است.
غسل پیامبر(ص) در منابع اهلسنت
ابنسعد، مشهور به کاتب واقدی مورخ و سیرهنویس مشهور قرن دوم و سوم قمری، در کتاب الطبقات الکبری داستانی را از کعب الاحبار نقل میکند. کعب الاحبار از خلیفه دوم سؤال کرد که پیامبر(ص) در احتضار (آخرین لحظات عمر) چه فرمود؟ عمر به علی(ع)، اشاره کرد و گفت از او بپرسید. علی(ع): پیامبر اکرم(ص) در حالی که سرشان روی شانه من بود، میفرمود: الصلاة، الصلاة (نماز، نماز) … کعب: چه کسی پیامبر اکرم(ص) را غسل داد؟ عمر گفت از علی بپرس و علی(ع) گفت من پیامبر را غسل دادم در حالی که عباس نشسته بود و اسامة بن زید از اصحاب پیامبر(ص) و شقران صالح؛ غلام پیامبر، آب میریخت.[۱]
ابنهشام مورخ قرن سوم قمری و تدوینکننده مشهورترین کتاب درباره سیره پیامبر در کتاب السیرة النبویه، علی بن ابی طالب، عباس بن عبدالمطلب، فضل بن عباس، قثم بن عباس، اسامه بن زید و شقران صالح و اوس بن خولی که یکی از انصار بود را غسلدهندههای پیامبر دانسته است. او غسل پیامبر را چنین دانسته که علی(ع) جنازه پیامبر اکرم(ص) را بر سینه خود گذارده بود و عباس عموی پیامبر و فرزندانش فضل و قُثَم در حرکت دادن و چپ و راست کردن بدن به او کمک میکردند و اسامه و شقران هم آب میریختند و علی بن ابی طالب(ع)، پیامبر(ص) را از زیر پیراهن غسل میداد.[۲]
دفن پیامبر(ص) در منابع اهلسنت
ابنهشام مورخ اهلسنت، شخصیتهایی مانند علی بن ابیطالب(ع)، فضل و قثم فرزندان عباس عموی پیامبر و شقران را متولی دفن پیامبر دانسته که وارد قبر پیامبر(ص) شدند.[۳] ابناثیر جزری در اسد الغابه،[۴] ابنکثیر در البدایه و النهایه[۵] بیهقی در دلائل النبوه[۶] و بسیاری منابع دیگر اهلسنت به این رویداد اشاره دارند که کسی جز علی(ع) و همراهان آن حضرت در تدفین پیامبر(ص) شرکت نداشتهاند.
طبری (درگذشت ۳۱۰ق) مورخ مشهور اهلسنت در کتاب تاریخ خود نقل میکند که در مورد محل دفن پیامبر اکرم(ص)، اختلاف شد، برخی بقیع را پیشنهاد دادند، برخی گفتند: در کنار مسجد و برخی نیز گفتند: در منزل حضرت، ایشان را دفن کنیم. در نهایت تصمیم بر این شد که جنازه را در همان حجرهای که حضرت رحلت نمود، به خاک بسپارند. قبر آن حضرت توسط ابو عبیده جراح از صحابه و اَبوطَلْحه انصاری از انصار آماده گردید و مراسم دفن به وسیله علی(ع) به کمک عباس عموی پیامبر و فرزندانش فضل و قثم انجام گرفت.[۷]
اقامه نماز بر پیکر پیامبر(ص)
منابع اهلسنت همچنین نوشتهاند؛ علی بن ابیطالب(ع) نخستین کسی بود که بر پیامبر(ص) نماز گزارد و سپس، یاران و اصحاب پیامبر(ص)، گروه گروه، بر جنازه ایشان نماز خواندند. ابنکثیر مورخ اهلسنت نقل کرده که پیامبر(ص) وصیت کرد بدن او را مردان اهلبیتش غسل دهند و کفن کنند و بعد بر جنازه آن حضرت نماز بگزارند. سپس مردم بر آن حضرت نماز بگزارند و بعد از مردان، زنان بر جسد آن حضرت نماز بخوانند.[۸]
منابع
- ↑ ابن سعد، محمّد، الطبقات الکبری، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۲۰۲.
- ↑ ابن هشام، عبدالملک، السیره النبویه، بیروت، دارالمعرفه، بی تا، ج۲، ص۶۲۲–۶۶۳.
- ↑ ابن هشام، عبدالملک، السیره النبویه، بیروت، دارالمعرفه، بی تا، ج۲، ص۶۶۴.
- ↑ ابن اثیر جزری، علی بن محمد، اسد الغابه فی معرفه الصحابه، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۳۸۸.
- ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایه و النهایه، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۷ق، ج۵، ص۲۶۹.
- ↑ بیهقی، احمد بن حسین، دلائل النبوه و معرفه احوال صاحب الشریعه، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۰۵ق، ج۷، ص۲۵۴.
- ↑ طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک، بیروت، مؤسسه الاعلمی، بی تا، ج۲، ص۴۵۲.
- ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایه و النهایه، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۷ق، ج۵، ص۲۶۶.