سؤال

علامه امینی کیست و چه جایگاهی در میان عالمان شیعه دارد؟

علامه امینی (۱۲۸۱–۱۳۴۹ش)

علامه امینی
علامه امینی
نام کاملعبالحسین امینی
تولد۱۲۸۱ش تبریز
وفات۱۳۴۹ش
تالیفاتالغدیر
مذهبشیعه
علت شهرتتألیف الغدیر
درگاه‌ها
واژه-ها.png
حوزه-و-روحانیت.png


معرفی و جایگاه

عبدالحسین تبریزی نجفی معروف به «علامه امینی»، نویسنده کتاب گرانسنگ «الغدیر»، سال ۱۳۲۰ق در خانواده علم و تقوا در تبریز متولد شد. وی برای تحصیل به نجف اشرف رفت و در محضر علمای بزرگ آن شهر، میرزای نائینی، سید ابوالحسن اصفهانی، شیخ محمدحسین آل کاشف الغطا، و شیخ محمدحسین غروی اصفهانی (کمپانی) بهره فراوان گرفت و خیلی زود به مقام عالی فقاهت نایل آمد.[۱]

از ویژگی‌های بارز امینی، سفرهای پربارش به شهرها و بلاد اسلامی است که با اهداف علمی فرهنگی اصلاحی زیر انجام می‌گرفت: تحقیق و پژوهش در کتابخانه‌ها و یادداشت برداری و استنساخ از کتب شیعه و سنی (بویژه مآخذ خطی کهن) برای الغدیر و سایر آثار خویش، برخورد و ملاقات با استادان حوزه و دانشگاه، اصلاح و ارشاد مردم، تربیت اهل علم و تأثیر در آنان، و گاه نیز اقامه جماعت، ایراد سخنرانی برای توده مردم و نیز دانشگاهیان، القای بحث و ایجاد زمینه‌های فکری در مسائل مربوط به فلسفه حکومت در اسلام و ابلاغ پیام «غدیر».[۲]

علامه، در واپسین سالهای حیات، از فرط مطالعات بی وقفه و پیگیر خویش، اسیر بستر بیماری گردید و روز جمعه ۲۸ ربیع الثانی ۱۳۹۰ هجری قمری (برابر با ۱۲ تیر ۱۳۴۹ شمسی) هنگام اذان ظهر، در تهران دار فانی را بدرود گفت.[۳]

علامه امینی (۱۲۸۱–۱۳۴۹ش) شاخص‌ترین چهره در مباحث مربوط به غدیر و امامت در دوران متأخر جهان تشیع است.[۴]

آثار

فهرست آثار «چاپ شده» او از قرار زیر است:

  • شهداءالفضیله.
  • تحقیق و تعلیق بر «کامل الزیارات».
  • ادب الزائر لمن یمم الحائر.
  • سیرتنا و سنتنا سیره نبینا و سنته.
  • تفسیر فاتحه الکتاب، ترجمه قدرت‌الله حسینی شاهمرادی.
  • دوره ۱۱جلدی الغدیر.[۵]


الغدیر

آثار مکتوب امینی، همه، ارجمند و خواندنی است؛ اما، در آن میان، «الغدیر» کتابی دیگر است و این دائره المعارف سترگ را (که معرفی آن، موضوع اصلی این مقاله است) باید «شاهکار» او بلکه شاهکار بزرگ شیعه در عصر حاضر شمرد. نگارش «الغدیر»، تقریباً حدود ۴۰ سال از عمر امینی را به خود اختصاص داده۱۱ و برای نوشتن آن، ۱۰ هزار کتاب را (که بعضاً، بالغ بر چندین مجلد می‌شده) از بای بسم الله تا تای تَمَّت خوانده و به ۱۰۰ هزار کتاب مراجعات مکرر داشته است.[۶]

وی با سفرهای متعدد و مطالعه دقیق کتابهای چاپی و خطی بسیار زیاد در کتابخانه‌های مختلف جهان اسلام الغدیر را نگاشت و به مباحث اعتقادی شیعه جانی تازه بخشید و در احتجاج‌ها و تألیفات اعتقادی شیعی پس از خود، اثرگذاری زیادی داشت. الغدیر نقطه عطفی در تدوین و ارائه ادله اعتقادی شیعه در خصوص امامت و خلافت و جانشینی امیرالمؤمنین علیه السلام بود.[۷]

منابع

  1. علی ابوالحسنی (منذر)، «علامه امینی؛ زمان، اندیشه، تکاپو»، یاد ایام، شماره ۳۸، ۱۳۸۷ش، ص
  2. علی ابوالحسنی (منذر)، «علامه امینی؛ زمان، اندیشه، تکاپو»، یاد ایام، شماره ۳۸، ۱۳۸۷ش، ص
  3. علی ابوالحسنی (منذر)، «علامه امینی؛ زمان، اندیشه، تکاپو»، یاد ایام، شماره ۳۸، ۱۳۸۷ش، ص
  4. «آیة الله شیخ عبدالحسین امینی نجفی (علامه امینی)»، بنیاد محقق طباطبایی، بازدید ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۳ش.
  5. علی ابوالحسنی (منذر)، «علامه امینی؛ زمان، اندیشه، تکاپو»، یاد ایام، شماره ۳۸، ۱۳۸۷ش، ص
  6. علی ابوالحسنی (منذر)، «علامه امینی؛ زمان، اندیشه، تکاپو»، یاد ایام، شماره ۳۸، ۱۳۸۷ش، ص
  7. «آیة الله شیخ عبدالحسین امینی نجفی (علامه امینی)»، بنیاد محقق طباطبایی، بازدید ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۳ش.