فهرست شروح صحیفه سجادیه
این مقاله هماکنون به دست Shamloo در حال ویرایش است. |
چند نمونه از شرحهایی که تا کنون بر صحیفه سجادیه نگاشته شده را نام ببرید و اجمالاً معرفی کنید.
فهرست شروح صحیفهٔ سجادیه فهرستی از شروح و تعلیقههای مفصل یا مجمل، کامل یا ناقص، فارسی یا عربی با رویکردها و روشهای متفاوت که بر کتاب صحیفهٔ سجادیه نگاشته شدهاند. آقابزرگ تهرانی، کتابشناس و فهرستنگار شیعه، حدود ۴۷ شرح بر صحیفه سجادیه را فهرست کرده است.[۱] برخی این شروح را افزون بر ۸۰ شرح دانستهاند.
شرح الصحیفة
شرحی عربی که بهصورت تعلیقات مختصر توسط ابن ادریس حلی (درگذشتهٔ ۵۹۸ق)، فقیه مشهور شیعه، نگاشته شده است. این شرح اولین و قدیمیترین شرح موجود صحیفه سجادیه بهشمار میرود. مؤلف در تعلیقات خود عموماً معانی لغات مشکل را بیان کرده است.[۲]
شرح الصحیفة
یا الفوائد الشریفة فی شرح الصحیفة، شرحی عربی بهصورت تعلیقات که توسط شیخ تقیالدین کفعمی (۸۴۰-۹۰۵ق)، صاحب کتاب مصباح، نگاشته شده است. کفعمی در کتاب بلدالامین و درع الحصین، تمام متن صحیفه را به روایت خود از روی نسخهای که از خط علی بن سکون کتابت شده و آثار مقابله ابن ادریس و اجازه عمید الرؤسا بر آن بوده، نقل کرده است و حاشیههایی توضیحی و لغوی با عناوین «قوله» بر آن افزوده و در مجموع «الفواید الشریفة فی شرح الصحیفة» نامیده است. در آخر آن نیز فهرستی از کتب دعا را درج کرده است. با این توضیحات مشخص میشود که«الفواید الشریفة» حاشیهای جداگانه بر صحیفه نیست بلکه قسمتی از بلدالامین کفعمی میباشد به همین دلیل ذکر نسخههای آن مربوط به بحث ما نمیباشد. کفعمی غیر از این حاشیه، شرح دیگری نیز بر صحیفه نگاشته از آن، کاملتر و معروفتر بوده و به الفواید الطریفه موسوم میباشد ولی تاکنون نسخهای از آن شناسایی نشده است