اعمال مخصوص روزها و شب‌های ماه رجب

سؤال

اعمال مخصوص ماه رجب چیست؟

در کتاب مفاتیح الجنان دعاها و اعمالی درباره برخی روزها و شب‌های ماه رجب آمده است. بعضی روزها مانند روز اول و روز نیمه رجب و روز مبعث و نیز شب اول و شب نیمه رجب و شب مبعث اعمال و دعاهای بیشتری دارد.

شب اول

اعمال مخصوص ماه رجب

شب اول

درباره شب اول ماه رجب چند عمل توصیه شده است. اول آنکه چون هلال را بیند بگوید اَللَّهُمَّ أَهِلَّهُ عَلَیْنَا بِالْأَمْنِ وَ اَلْإِیمَانِ وَ اَلسَّلاَمَةِ وَ اَلْإِسْلاَمِ رَبِّی وَ رَبُّکَ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ و نیز از حضرت رسول(ص) منقول است که: چون هلال رجب را می‌دید می‌گفت اَللَّهُمَّ بَارِکْ لَنَا فِی رَجَبٍ وَ شَعْبَانَ وَ بَلِّغْنَا شَهْرَ رَمَضَانَ وَ أَعِنَّا عَلَی اَلصِّیَامِ وَ اَلْقِیَامِ وَ حِفْظِ اَللِّسَانِ وَ غَضِّ اَلْبَصَرِ وَ لاَ تَجْعَلْ حَظَّنَا مِنْهُ اَلْجُوعَ وَ اَلْعَطَشَ دوم غسل کند چنان‌که بعضی از علما فرموده‌اند. از حضرت رسول(ص) مروی است که هر که درک کند ماه رجب را و غسل کند در اول و وسط و آخر آن بیرون آید از گناهان خود مانند روزی که از مادر متولد شده است. سوم زیارت کند حضرت امام حسین (ع) را. چهارم بعد از نماز مغرب بیست رکعت نماز کند به حمد و توحید و بعد از هر دو رکعت سلام دهد تا محفوظ بماند خود و اهل و مال و اولادش و از عذاب قبر در پناه باشد و از صراط بی‌حساب مانند برق بگذرد. پنجم بعد از نماز عشاء دو رکعت نماز کند بخواند در رکعت اول حمد و أ لم نشرح یک مرتبه و توحید سه مرتبه و در رکعت دوم حمد و أ لم نشرح و توحید و معوذتین را و چون سلام نماز داد سی مرتبه لاٰ إِلٰهَ إِلاَّ اَللّٰهُ بگوید و سی مرتبه صلوات بفرستد تا حق تعالی گناهان او را بیامرزد مانند روزی که از مادر متولد شده است. ششم آنکه بخواند سی رکعت نماز در هر رکعت حمد و قُلْ یٰا أَیُّهَا اَلْکٰافِرُونَ یک مرتبه و توحید سه مرتبه. هفتم بجا آورد آنچه را که شیخ در مصباح متهجد ذکر نموده [فرموده]. ذکر عمل شب اول رجب. روایت کرده است ابو البختری وهب بن وهب از امام صادق از پدرش از جدش از حضرت امیر المؤمنین(ع) که آن حضرت را خوش می‌آمد که فارغ سازد خود را چهار شب در تمام سال یعنی احیا بدارد آن شبها را به عبادت و آن چهار شب اول رجب و شب نیمه شعبان و شب عید فطر و شب عید قربان بود. و روایت شده است از ابو جعفر ثانی حضرت امام محمد جواد علیه السلام که فرمود: مستحب است که هر آدمی بخواند این دعا را در شب اول رجب [بعد از عشاء آخره] اَللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِأَنَّکَ مَلِکٌ وَ أَنَّکَ عَلَی کُلِّ شَیْءٍ مُقْتَدِرٌ وَ أَنَّکَ مَا تَشَاءُ مِنْ أَمْرٍ یَکُونُ اَللَّهُمَّ إِنِّی أَتَوَجَّهُ إِلَیْکَ بِنَبِیِّکَ مُحَمَّدٍ نَبِیِّ اَلرَّحْمَةِ صَلَّی اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ یَا مُحَمَّدُ یَا رَسُولَ اَللَّهِ إِنِّی أَتَوَجَّهُ بِکَ إِلَی اَللَّهِ رَبِّکَ وَ رَبِّی لِیُنْجِحَ [لِی] بِکَ طَلِبَتِی اَللَّهُمَّ بِنَبِیِّکَ مُحَمَّدٍ وَ اَلْأَئِمَّةِ مِنْ أَهْلِ بَیْتِهِ صَلَّی اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ عَلَیْهِمْ أَنْجِحْ طَلِبَتِی پس سؤال کن حاجتت را و روایت کرده است علی بن حدید که: حضرت موسی بن جعفر علیهما السلام بعد از فراغ از نماز شب در حال سجده می‌گفت لَکَ اَلْمَحْمَدَةُ إِنْ أَطَعْتُکَ وَ لَکَ اَلْحُجَّةُ إِنْ عَصَیْتُکَ لاَ صُنْعَ لِی وَ لاَ لِغَیْرِی فِی إِحْسَانٍ إِلاَّ بِکَ یَا کَائِنُ [کَائِناً] قَبْلَ کُلِّ شَیْءٍ وَ یَا مُکَوِّنَ کُلِّ شَیْءٍ إِنَّکَ عَلَی کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ اَللَّهُمَّ إِنِّی أَعُوذُ بِکَ مِنَ اَلْعَدِیلَةِ عِنْدَ اَلْمَوْتِ وَ مِنْ شَرِّ اَلْمَرْجِعِ فِی اَلْقُبُورِ وَ مِنَ اَلنَّدَامَةِ یَوْمَ اَلْآزِفَةِ فَأَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَجْعَلَ عَیْشِی عِیشَةً نَقِیَّةً وَ مِیتَتِی مِیتَةً سَوِیَّةً وَ مُنْقَلَبِی مُنْقَلَباً کَرِیماً غَیْرَ مُخْزٍ وَ لاَ فَاضِحٍ اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ اَلْأَئِمَّةِ یَنَابِیعِ اَلْحِکْمَةِ وَ أُولِی اَلنِّعْمَةِ وَ مَعَادِنِ اَلْعِصْمَةِ وَ اِعْصِمْنِی بِهِمْ مِنْ کُلِّ سُوءٍ وَ لاَ تَأْخُذْنِی عَلَی غِرَّةٍ وَ لاَ عَلَی غَفْلَةٍ وَ لاَ تَجْعَلْ عَوَاقِبَ أَعْمَالِی حَسْرَةً وَ اِرْضَ عَنِّی فَإِنَّ مَغْفِرَتَکَ لِلظَّالِمِینَ وَ أَنَا مِنَ اَلظَّالِمِینَ اَللَّهُمَّ اِغْفِرْ لِی مَا لاَ یَضُرُّکَ وَ أَعْطِنِی مَا لاَ یَنْقُصُکَ فَإِنَّکَ اَلْوَسِیعُ رَحْمَتُهُ اَلْبَدِیعُ حِکْمَتُهُ وَ أَعْطِنِی اَلسَّعَةَ وَ اَلدَّعَةَ وَ اَلْأَمْنَ وَ اَلصِّحَّةَ وَ اَلْبُخُوعَ وَ اَلْقُنُوعَ وَ اَلشُّکْرَ وَ اَلْمُعَافَاةَ وَ اَلتَّقْوَی وَ اَلصَّبْرَ وَ اَلصِّدْقَ عَلَیْکَ وَ عَلَی أَوْلِیَائِکَ وَ اَلْیُسْرَ وَ اَلشُّکْرَ وَ اُعْمُمْ بِذَلِکَ یَا رَبِّ أَهْلِی وَ وَلَدِی وَ إِخْوَانِی فِیکَ وَ مَنْ أَحْبَبْتُ وَ أَحَبَّنِی وَ وَلَدْتُ وَ وَلَدَنِی مِنَ اَلْمُسْلِمِینَ وَ اَلْمُؤْمِنِینَ یَا رَبَّ اَلْعَالَمِینَ ابن اشیم گفته: این دعا بعد از هشت رکعت نماز شب و پیش از نماز وتر است آنگاه سه رکعت وتر را بجا می‌آوری پس چون سلام دادی بگو در حالتی که نشسته باشی اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ اَلَّذِی لاَ تَنْفَدُ خَزَائِنُهُ وَ لاَ یَخَافُ آمِنُهُ رَبِّ إِنِ اِرْتَکَبْتُ اَلْمَعَاصِیَ فَذَلِکَ ثِقَةٌ [ثِقَةً] مِنِّی بِکَرَمِکَ إِنَّکَ تَقْبَلُ اَلتَّوْبَةَ عَنْ عِبَادِکَ وَ تَعْفُو عَنْ سَیِّئَاتِهِمْ وَ تَغْفِرُ اَلزَّلَلَ وَ إِنَّکَ [فَإِنَّکَ] مُجِیبٌ لِدَاعِیکَ وَ مِنْهُ قَرِیبٌ وَ أَنَا تَائِبٌ إِلَیْکَ مِنَ اَلْخَطَایَا وَ رَاغِبٌ إِلَیْکَ فِی تَوْفِیرِ حَظِّی مِنَ اَلْعَطَایَا یَا خَالِقَ اَلْبَرَایَا یَا مُنْقِذِی مِنْ کُلِّ شَدِیدَةٍ [شِدَّةٍ] یَا مُجِیرِی مِنْ کُلِّ مَحْذُورٍ وَفِّرْ عَلَیَّ اَلسُّرُورَ وَ اِکْفِنِی شَرَّ عَوَاقِبِ اَلْأُمُورِ [فَإِنَّکَ] فَأَنْتَ اَللَّهُ عَلَی نَعْمَائِکَ وَ جَزِیلِ عَطَائِکَ مَشْکُورٌ وَ لِکُلِّ خَیْرٍ مَذْخُورٌ و بدان که علما از برای هر شب این ماه نماز مخصوصی ذکر فرموده‌اند مقام را گنجایش نقل آن نیست.

روز اول

اعمال مخصوص ماه رجب

روز اول

اول روزه گرفتن روایت شده که حضرت نوح علیه السلام در این روز به کشتی‌سوار شد و امر فرمود کسانی را که با او بودند روزه بدارند هر که این روز را روزه بدارد. آتش جهنم یک سال راه از او دور شود. دوم غسل کند. سوم زیارت امام حسین علیه السلام کند. شیخ روایت کرده از بشیر دهان از امام جعفر صادق علیه السلام که فرمود: هر که زیارت کند حسین بن علی(ع) را در روز اول رجب بیامرزد خداوند عالم او را البته. چهارم بخواند دعای طویلی که سید در اقبال نقل فرموده پنجم شروع کند به نماز سلمان رضی الله عنه. بدین طریق که ده رکعت نماز گزارد و بعد از هر دو رکعت سلام دهد و در هر رکعت یک مرتبه حمد و سه مرتبه سوره توحید و سه مرتبه سوره قُلْ یٰا أَیُّهَا اَلْکٰافِرُونَ بخواند و بعد از هر سلام دستها را بلند کند و بگوید: لاٰ إِلٰهَ إِلاَّ اَللّٰهُ وَحْدَهُ لاٰ شَرِیکَ لَهُ لَهُ اَلْمُلْکُ وَ لَهُ اَلْحَمْدُ یُحْیِی وَ یُمِیتُ وَ هُوَ حَیٌّ لاٰ یَمُوتُ بِیَدِهِ اَلْخَیْرُ وَ هُوَ عَلیٰ کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ پس بگوید اَللَّهُمَّ لاَ مَانِعَ لِمَا أَعْطَیْتَ وَ لاَ مُعْطِیَ لِمَا مَنَعْتَ وَ لاَ یَنْفَعُ ذَا اَلْجَدِّ مِنْکَ اَلْجَدُّ پس دستها را بر روی خود کشد و در روز نیمه ماه نیز این نماز را به همین کیفیت بخواند لکن عوض این دعابعد از عَلیٰ کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ بگوید: إِلَهاً وَاحِداً أَحَداً فَرْداً صَمَداً لَمْ یَتَّخِذْ صٰاحِبَةً وَ لاٰ وَلَداً و در روز آخر ماه نیز چنین کند لکن بعد از عَلیٰ کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ بگوید: وَ صَلَّی اَللَّهُ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ اَلطَّاهِرِینَ وَ لاَ حَوْلَ وَ لاَ قُوَّةَ إِلاَّ بِاللَّهِ اَلْعَلِیِّ اَلْعَظِیمِ پس دستها را بر روی خود بکشد و حاجت خود را بطلبد و از فواید این نماز نباید غفلت نمود که آن بسیار است و بدان که از برای حضرت سلمان نیز نماز دیگری است در روز اول این ماه ده رکعت در هر رکعت حمد یک مرتبه و توحید سه مرتبه با فضیلت بسیار که مجملش آمرزش گناهان و محفوظ بودن از فتنه قبر و عذاب روز قیامت و رفتن جذام و برص و ذات الجنب از خواننده آن است و سید نیز برای این روز چهار رکعت نماز نقل کرده هر که خواهد به اقبال مراجعه کند [۲۳]و در این روز سنه پنجاه و هفت بقولی ولادت حضرت باقر علیه السلام واقع شده و لکن مختار داعی در سوم صفر است.

شب سیزدهم

	اعمال مخصوص ماه رجب
شب سیزدهم	بدان که مستحب است در هر یک از ماه رجب و شعبان و رمضان آنکه در شب سیزدهم دو رکعت نماز بگزارند در هر رکعت حمد یک‌مرتبه و یس و تبارک الملک و توحید بخوانند و در شب چهاردهم چهار رکعت به دو سلام به همین کیفیت در هر رکعت حمد یک‌مرتبه و یس و تبارک الملک و توحید بخوانند از حضرت صادق(ع) مروی است که هر که چنین کند جمیع فضیلت این سه ماه را دریابد و جمیع گناهانش غیر از شرک آمرزیده شود.

شب نیمه ماه رجب

اعمال مخصوص ماه رجب

شب نیمه ماه رجب

شب شریفی است و در آن چند عمل است: اول غسل. دوم احیاء آن به عبادت. سوم زیارت امام حسین(ع). چهارم شش رکعت نماز که در شب سیزدهم آمده است. پنجم سی رکعت نماز، در هر رکعت حمد و ده مرتبه توحید و این نماز را سید از حضرت رسول(ص) نقل کرده با فضیلت بسیار ششم دوازده رکعت نماز. هر دو رکعت به یک سلام و در هر رکعت هر یک از سوره حمد و توحید و فلق و ناس و آیة الکرسی و قدر را چهار مرتبه بخواند و بعد از سلام چهار مرتبه بگوید: اَللَّهُ اَللَّهُ رَبِّی لاَ أُشْرِکُ بِهِ شَیْئاً وَ لاَ أَتَّخِذُ مِنْ دُونِهِ وَلِیّاً و هر چه می‌خواهد بخواند و این نماز را بدین طریق سید از حضرت صادق(ع) روایت کرده و لکن (۱۴۳ شیخ در مصباح فرموده روایت کرده داود بن سرحان از حضرت صادق(ع) که فرمود: بجا می‌آوری در شب نیمه رجب دوازده رکعت نماز می‌خوانی در هر رکعت حمد و سوره و چون فارغ شدی از نماز می‌خوانی بعد از آن حمد و معوذتین و سوره اخلاص و آیة الکرسی را چهار مرتبه و می‌گویی بعد از آن سُبْحٰانَ اَللّٰهِ وَ اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ وَ لاٰ إِلٰهَ إِلاَّ اَللّٰهُ وَ اَللَّهُ أَکْبَرُ چهار مرتبه پس می‌گویی اَللَّهُ اَللَّهُ رَبِّی لاَ أُشْرِکُ بِهِ شَیْئاً وَ مَا شَاءَ اَللَّهُ لاَ قُوَّةَ إِلاَّ بِاللَّهِ اَلْعَلِیِّ اَلْعَظِیمِ) و بجا می‌آوری در شب بیست و هفتم نیز مثل این را

روز نیمه رجب

اعمال مخصوص ماه رجب

روز نیمه رجب

روز مبارکی است و در آن چند عمل است. اول غسل. دوم زیارت حضرت امام حسین(ع). از ابن ابی نصر منقول است که گفت: سؤال کردم از حضرت امام رضا (ع) که در چه ماه زیارت کنیم امام حسین (ع) را فرمود در نیمه رجب و نیمه شعبان. سوم نماز سلمان به نحوی که در روز اول گذشت. چهارم چهار رکعت نماز بخواند. و بعد از سلام دست خود را پهن کند و بگوید: اَللَّهُمَّ یَا مُذِلَّ کُلِّ جَبَّارٍ وَ یَا مُعِزَّ اَلْمُؤْمِنِینَ أَنْتَ کَهْفِی حِینَ تُعْیِینِی اَلْمَذَاهِبُ وَ أَنْتَ بَارِئُ خَلْقِی رَحْمَةً بِی وَ قَدْ کُنْتَ عَنْ خَلْقِی غَنِیّاً وَ لَوْ لاَ رَحْمَتُکَ لَکُنْتُ مِنَ اَلْهَالِکِینَ وَ أَنْتَ مُؤَیِّدِی بِالنَّصْرِ عَلَی أَعْدَائِی وَ لَوْ لاَ نَصْرُکَ إِیَّایَ لَکُنْتُ مِنَ اَلْمَفْضُوحِینَ یَا مُرْسِلَ اَلرَّحْمَةِ مِنْ مَعَادِنِهَا وَ مُنْشِئَ اَلْبَرَکَةِ مِنْ مَوَاضِعِهَا یَا مَنْ خَصَّ نَفْسَهُ بِالشُّمُوخِ وَ اَلرِّفْعَةِ فَأَوْلِیَاؤُهُ بِعِزِّهِ یَتَعَزَّزُونَ وَ یَا مَنْ وَضَعَتْ لَهُ اَلْمُلُوکُ نِیرَ اَلْمَذَلَّةِ عَلَی أَعْنَاقِهِمْ فَهُمْ مِنْ سَطَوَاتِهِ خَائِفُونَ أَسْأَلُکَ بِکَیْنُونِیَّتِکَ اَلَّتِی اِشْتَقَقْتَهَا مِنْ کِبْرِیَائِکَ وَ أَسْأَلُکَ بِکِبْرِیَائِکَ اَلَّتِی اِشْتَقَقْتَهَا مِنْ عِزَّتِکَ وَ أَسْأَلُکَ بِعِزَّتِکَ اَلَّتِی اِسْتَوَیْتَ بِهَا عَلَی عَرْشِکَ فَخَلَقْتَ بِهَا جَمِیعَ خَلْقِکَ فَهُمْ لَکَ مُذْعِنُونَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَیْتِهِ روایت است که هر صاحب غمی این دعا را بخواند حق تعالی او را از اندوه و غم آسایش بخشد. پنجم عمل ام داود که عمده اعمال این روز است و برای برآمدن حاجات و کشف کربات و دفع ظلم ظالمان مؤثر است و کیفیت آن بنا بر آنچه در مصباح شیخ است آن است که چون خواهد این عمل را بجا آورد روزه بگیرد روز سیزدهم و چهاردهم و پانزدهم را پس در روز پانزدهم نزد زوال غسل کند و چون وقت زوال داخل شود نماز ظهر و عصر را بجا آورد در حالتی که رکوع و سجودشان را نیکو کند و در موضع خلوتی باشد که چیزی او را مشغول نسازد و انسانی با او تکلم ننماید پس چون از نماز فارغ شود رو به قبله کند و بخواند حمد را صد مرتبه و سوره اخلاص را صد مرتبه و آیة الکرسی را ده مرتبه و بعد از اینها بخواند سوره انعام و بنی إسرائیل و کهف و لقمان و یس و صافات و حم سجدة و حمعسق و حم دخان و فتح و واقعه و ملک و ن و إذا السماء انشقت و ما بعدش را تا آخر قرآن و چون از اینها فارغ شود بگوید در حالتی که رو به قبله باشد: صَدَقَ اَللّٰهُ اَلْعَظِیمُ اَلَّذِی لاٰ إِلٰهَ إِلاّٰ هُوَ اَلْحَیُّ اَلْقَیُّومُ ذُو اَلْجَلاٰلِ وَ اَلْإِکْرٰامِ اَلرَّحْمٰنُ اَلرَّحِیمُ اَلْحَلِیمُ اَلْکَرِیمُ اَلَّذِی لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ وَ هُوَ اَلسَّمِیعُ اَلْعَلِیمُ اَلْبَصِیرُ اَلْخَبِیرُ شَهِدَ اَللّٰهُ أَنَّهُ لاٰ إِلٰهَ إِلاّٰ هُوَ وَ اَلْمَلاٰئِکَةُ وَ أُولُوا اَلْعِلْمِ قٰائِماً بِالْقِسْطِ لاٰ إِلٰهَ إِلاّٰ هُوَ اَلْعَزِیزُ اَلْحَکِیمُ وَ بَلَّغَتْ رُسُلُهُ اَلْکِرَامُ وَ أَنَا عَلَی ذَلِکَ مِنَ اَلشَّاهِدِینَ اَللَّهُمَّ لَکَ اَلْحَمْدُ وَ لَکَ اَلْمَجْدُ وَ لَکَ اَلْعِزُّ وَ لَکَ اَلْفَخْرُ وَ لَکَ اَلْقَهْرُ وَ لَکَ اَلنِّعْمَةُ وَ لَکَ اَلْعَظَمَةُ وَ لَکَ اَلرَّحْمَةُ وَ لَکَ اَلْمَهَابَةُ وَ لَکَ اَلسُّلْطَانُ وَ لَکَ اَلْبَهَاءُ وَ لَکَ اَلاِمْتِنَانُ وَ لَکَ اَلتَّسْبِیحُ وَ لَکَ اَلتَّقْدِیسُ وَ لَکَ اَلتَّهْلِیلُ وَ لَکَ اَلتَّکْبِیرُ وَ لَکَ مَا یُرَی وَ لَکَ مَا لاَ یُرَی وَ لَکَ مَا فَوْقَ اَلسَّمَاوَاتِ اَلْعُلَی وَ لَکَ مٰا تَحْتَ اَلثَّریٰ وَ لَکَ اَلْأَرَضُونَ اَلسُّفْلَی وَ لَکَ اَلْآخِرَةُ وَ اَلْأُولَی وَ لَکَ مَا تَرْضَی بِهِ مِنَ اَلثَّنَاءِ وَ اَلْحَمْدِ وَ اَلشُّکْرِ وَ اَلنَّعْمَاءِ اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی جَبْرَئِیلَ أَمِینِکَ عَلَی وَحْیِکَ وَ اَلْقَوِیِّ عَلَی أَمْرِکَ وَ اَلْمُطَاعِ فِی سَمَاوَاتِکَ وَ مَحَالِّ کَرَامَاتِکَ اَلْمُتَحَمِّلِ لِکَلِمَاتِکَ اَلنَّاصِرِ لِأَنْبِیَائِکَ اَلْمُدَمِّرِ لِأَعْدَائِکَ اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مِیکَائِیلَ مَلَکِ رَحْمَتِکَ وَ اَلْمَخْلُوقِ لِرَأْفَتِکَ وَ اَلْمُسْتَغْفِرِ اَلْمُعِینِ لِأَهْلِ طَاعَتِکَ اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی إِسْرَافِیلَ حَامِلِ عَرْشِکَ وَ صَاحِبِ اَلصُّورِ اَلْمُنْتَظِرِ لِأَمْرِکَ اَلْوَجِلِ اَلْمُشْفِقِ مِنْ خِیفَتِکَ اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی حَمَلَةِ اَلْعَرْشِ اَلطَّاهِرِینَ وَ عَلَی اَلسَّفَرَةِ اَلْکِرَامِ اَلْبَرَرَةِ اَلطَّیِّبِینَ وَ عَلَی مَلاَئِکَتِکَ اَلْکِرَامِ اَلْکَاتِبِینَ وَ عَلَی مَلاَئِکَةِ اَلْجِنَانِ وَ خَزَنَةِ اَلنِّیرَانِ وَ مَلَکِ اَلْمَوْتِ وَ اَلْأَعْوَانِ یَا ذَا اَلْجَلاٰلِ وَ اَلْإِکْرٰامِ اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی أَبِینَا آدَمَ بَدِیعِ فِطْرَتِکَ اَلَّذِی کَرَّمْتَهُ بِسُجُودِ مَلاَئِکَتِکَ وَ أَبَحْتَهُ جَنَّتَکَ اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی أُمِّنَا حَوَّاءَ اَلْمُطَهَّرَةِ مِنَ اَلرِّجْسِ اَلْمُصَفَّاةِ مِنَ اَلدَّنَسِ اَلْمُفَضَّلَةِ مِنَ اَلْإِنْسِ اَلْمُتَرَدِّدَةِ بَیْنَ مَحَالِّ اَلْقُدْسِ اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی هَابِیلَ وَ شَیْثٍ وَ إِدْرِیسَ وَ نُوحٍ وَ هُودٍ وَ صَالِحٍ وَ إِبْرَاهِیمَ وَ إِسْمَاعِیلَ وَ إِسْحَاقَ وَ یَعْقُوبَ وَ یُوسُفَ وَ اَلْأَسْبَاطِ وَ لُوطٍ وَ شُعَیْبٍ وَ أَیُّوبَ وَ مُوسَی وَ هَارُونَ وَ یُوشَعَ وَ مِیشَا وَ اَلْخِضْرِ وَ ذِی اَلْقَرْنَیْنِ وَ یُونُسَ وَ إِلْیَاسَ وَ اَلْیَسَعِ وَ ذِی اَلْکِفْلِ وَ طَالُوتَ وَ دَاوُدَ وَ سُلَیْمَانَ وَ زَکَرِیَّا وَ شَعْیَا وَ یَحْیَی وَ تُورَخَ وَ مَتَّی وَ إِرْمِیَا وَ حَیْقُوقَ وَ دَانِیَالَ وَ عُزَیْرٍ وَ عِیسَی وَ شَمْعُونَ وَ جِرْجِیسَ وَ اَلْحَوَارِیِّینَ وَ اَلْأَتْبَاعِ وَ خَالِدٍ وَ حَنْظَلَةَ وَ لُقْمَانَ اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اِرْحَمْ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ وَ بَارِکْ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ کَمَا صَلَّیْتَ وَ رَحِمْتَ [وَ تَرَحَّمْتَ] وَ بَارَکْتَ عَلَی إِبْرَاهِیمَ وَ آلِ إِبْرَاهِیمَ إِنَّکَ حَمِیدٌ مَجِیدٌ اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی اَلْأَوْصِیَاءِ وَ اَلسُّعَدَاءِ وَ اَلشُّهَدَاءِ وَ أَئِمَّةِ اَلْهُدَی اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی اَلْأَبْدَالِ وَ اَلْأَوْتَادِ وَ اَلسُّیَّاحِ وَ اَلْعُبَّادِ وَ اَلْمُخْلِصِینَ وَ اَلزُّهَّادِ وَ أَهْلِ اَلْجِدِّ وَ اَلاِجْتِهَادِ وَ اُخْصُصْ مُحَمَّداً وَ أَهْلَ بَیْتِهِ بِأَفْضَلِ صَلَوَاتِکَ وَ أَجْزَلِ کَرَامَاتِکَ وَ بَلِّغْ رُوحَهُ وَ جَسَدَهُ مِنِّی تَحِیَّةً وَ سَلاٰماً وَ زِدْهُ فَضْلاً وَ شَرَفاً وَ کَرَماً حَتَّی تُبَلِّغَهُ أَعْلَی دَرَجَاتِ أَهْلِ اَلشَّرَفِ مِنَ اَلنَّبِیِّینَ وَ اَلْمُرْسَلِینَ وَ اَلْأَفَاضِلِ اَلْمُقَرَّبِینَ اَللَّهُمَّ وَ صَلِّ عَلَی مَنْ سَمَّیْتُ وَ مَنْ لَمْ أُسَمِّ مِنْ مَلاَئِکَتِکَ وَ أَنْبِیَائِکَ وَ رُسُلِکَ وَ أَهْلِ طَاعَتِکَ وَ أَوْصِلْ صَلَوَاتِی إِلَیْهِمْ وَ إِلَی أَرْوَاحِهِمْ وَ اِجْعَلْهُمْ إِخْوَانِی فِیکَ وَ أَعْوَانِی عَلَی دُعَائِکَ اَللَّهُمَّ إِنِّی أَسْتَشْفِعُ بِکَ إِلَیْکَ وَ بِکَرَمِکَ إِلَی کَرَمِکَ وَ بِجُودِکَ إِلَی جُودِکَ وَ بِرَحْمَتِکَ إِلَی رَحْمَتِکَ وَ بِأَهْلِ طَاعَتِکَ إِلَیْکَ وَ أَسْأَلُکَ اَللَّهُمَّ بِکُلِّ مَا سَأَلَکَ بِهِ أَحَدٌ مِنْهُمْ مِنْ مَسْأَلَةٍ شَرِیفَةٍ غَیْرِ مَرْدُودَةٍ وَ بِمَا دَعَوْکَ بِهِ مِنْ دَعْوَةٍ مُجَابَةٍ غَیْرِ مُخَیَّبَةٍ یَا اَللَّهُ یَا رَحْمَانُ یَا رَحِیمُ یَا حَلِیمُ یَا کَرِیمُ یَا عَظِیمُ یَا جَلِیلُ یَا مُنِیلُ یَا جَمِیلُ یَا کَفِیلُ یَا وَکِیلُ یَا مُقِیلُ یَا مُجِیرُ یَا خَبِیرُ یَا مُنِیرُ یَا مُبِیرُ یَا مَنِیعُ یَا مُدِیلُ یَا مُحِیلُ یَا کَبِیرُ یَا قَدِیرُ یَا بَصِیرُ یَا شَکُورُ یَا بَرُّ یَا طُهْرُ یَا طَاهِرُ یَا قَاهِرُ یَا ظَاهِرُ یَا بَاطِنُ یَا سَاتِرُ یَا مُحِیطُ یَا مُقْتَدِرُ یَا حَفِیظُ یَا مُتَجَبِّرُ یَا قَرِیبُ یَا وَدُودُ یَا حَمِیدُ یَا مَجِیدُ یَا مُبْدِئُ یَا مُعِیدُ یَا شَهِیدُ یَا مُحْسِنُ یَا مُجْمِلُ یَا مُنْعِمُ یَا مُفْضِلُ یَا قَابِضُ یَا بَاسِطُ یَا هَادِی یَا مُرْسِلُ یَا مُرْشِدُ یَا مُسَدِّدُ یَا مُعْطِی یَا مَانِعُ یَا دَافِعُ یَا رَافِعُ یَا بَاقِی یَا وَاقِی یَا خَلاَّقُ یَا وَهَّابُ یَا تَوَّابُ یَا فَتَّاحُ یَا نَفَّاحُ یَا مُرْتَاحُ یَا مَنْ بِیَدِهِ کُلُّ مِفْتَاحٍ یَا نَفَّاعُ یَا رَءُوفُ یَا عَطُوفُ یَا کَافِی یَا شَافِی یَا مُعَافِی یَا مُکَافِی یَا وَفِیُّ یَا مُهَیْمِنُ یَا عَزِیزُ یَا جَبَّارُ یَا مُتَکَبِّرُ یَا سَلاَمُ یَا مُؤْمِنُ یَا أَحَدُ یَا صَمَدُ یَا نُورُ یَا مُدَبِّرُ یَا فَرْدُ یَا وِتْرُ یَا قُدُّوسُ یَا نَاصِرُ یَا مُونِسُ یَا بَاعِثُ یَا وَارِثُ یَا عَالِمُ یَا حَاکِمُ یَا بَادِی یَا مُتَعَالِی یَا مُصَوِّرُ یَا مُسَلِّمُ یَا مُتَحَبِّبُ یَا قَائِمُ یَا دَائِمُ یَا عَلِیمُ یَا حَکِیمُ یَا جَوَادُ یَا بَارِئُ یَا بَارُّ یَا سَارُّ یَا عَدْلُ یَا فَاصِلُ یَا دَیَّانُ یَا حَنَّانُ یَا مَنَّانُ یَا سَمِیعُ یَا بَدِیعُ یَا خَفِیرُ یَا مُعِینُ [مُغَیِّرُ] یَا نَاشِرُ یَا غَافِرُ یَا قَدِیمُ یَا مُسَهِّلُ یَا مُیَسِّرُ یَا مُمِیتُ یَا مُحْیِی یَا نَافِعُ یَا رَازِقُ یَا مُقْتَدِرُ [مُقَدِّرُ] یَا مُسَبِّبُ یَا مُغِیثُ یَا مُغْنِی یَا مُقْنِی یَا خَالِقُ یَا رَاصِدُ یَا وَاحِدُ یَا حَاضِرُ یَا جَابِرُ یَا حَافِظُ یَا شَدِیدُ یَا غِیَاثُ یَا عَائِدُ یَا قَابِضُ یَا مَنْ عَلاَ فَاسْتَعْلَی فَکَانَ بِالْمَنْظَرِ اَلْأَعْلَی یَا مَنْ قَرُبَ فَدَنَا وَ بَعُدَ فَنَأَی وَ عَلِمَ اَلسِّرَّ وَ أَخْفَی یَا مَنْ إِلَیْهِ اَلتَّدْبِیرُ وَ لَهُ اَلْمَقَادِیرُ وَ یَا مَنِ اَلْعَسِیرُ عَلَیْهِ سَهْلٌ یَسِیرٌ یَا مَنْ هُوَ عَلَی مَا یَشَاءُ قَدِیرٌ یَا مُرْسِلَ اَلرِّیَاحِ یَا فَالِقَ اَلْإِصْبَاحِ یَا بَاعِثَ اَلْأَرْوَاحِ یَا ذَا اَلْجُودِ وَ اَلسَّمَاحِ یَا رَادَّ مَا قَدْ فَاتَ یَا نَاشِرَ اَلْأَمْوَاتِ یَا جَامِعَ اَلشَّتَاتِ یَا رَازِقَ مَنْ یَشَاءُ بِغَیْرِ حِسَابٍ وَ یَا فَاعِلَ مَا یَشَاءُ کَیْفَ یَشَاءُ وَ یَا ذَا اَلْجَلاَلِ وَ اَلْإِکْرَامِ یَا حَیُّ یَا قَیُّومُ یَا حَیّاً حِینَ لاَ حَیَّ یَا حَیُّ یَا مُحْیِیَ اَلْمَوْتَی یَا حَیُّ لاٰ إِلٰهَ إِلاّٰ أَنْتَ بَدِیعُ اَلسَّمَاوَاتِ وَ اَلْأَرْضِ یَا إِلَهِی وَ سَیِّدِی صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اِرْحَمْ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ وَ بَارِکْ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ کَمَا صَلَّیْتَ وَ بَارَکْتَ وَ رَحِمْتَ [تَرَحَّمْتَ] عَلَی إِبْرَاهِیمَ وَ آلِ إِبْرَاهِیمَ إِنَّکَ حَمِیدٌ مَجِیدٌ وَ اِرْحَمْ ذُلِّی وَ فَاقَتِی وَ فَقْرِی وَ اِنْفِرَادِی وَ وَحْدَتِی وَ خُضُوعِی بَیْنَ یَدَیْکَ وَ اِعْتِمَادِی عَلَیْکَ وَ تَضَرُّعِی إِلَیْکَ أَدْعُوکَ دُعَاءَ اَلْخَاضِعِ اَلذَّلِیلِ اَلْخَاشِعِ اَلْخَائِفِ اَلْمُشْفِقِ اَلْبَائِسِ اَلْمَهِینِ اَلْحَقِیرِ اَلْجَائِعِ اَلْفَقِیرِ اَلْعَائِذِ اَلْمُسْتَجِیرِ اَلْمُقِرِّ بِذَنْبِهِ اَلْمُسْتَغْفِرِ مِنْهُ اَلْمُسْتَکِینِ لِرَبِّهِ دُعَاءَ مَنْ أَسْلَمَتْهُ ثِقَتُهُ [نَفْسُهُ] وَ رَفَضَتْهُ أَحِبَّتُهُ وَ عَظُمَتْ فَجِیعَتُهُ دُعَاءَ حَرِقٍ حَزِینٍ ضَعِیفٍ مَهِینٍ بَائِسٍ مُسْتَکِینٍ بِکَ مُسْتَجِیرٍ اَللَّهُمَّ وَ أَسْأَلُکَ بِأَنَّکَ مَلِیکٌ وَ أَنَّکَ مَا تَشَاءُ مِنْ أَمْرٍ یَکُونُ وَ أَنَّکَ عَلَی مَا تَشَاءُ قَدِیرٌ وَ أَسْأَلُکَ بِحُرْمَةِ هَذَا اَلشَّهْرِ اَلْحَرَامِ وَ اَلْبَیْتِ اَلْحَرَامِ وَ اَلْبَلَدِ اَلْحَرَامِ وَ اَلرُّکْنِ وَ اَلْمَقَامِ وَ اَلْمَشَاعِرِ اَلْعِظَامِ وَ بِحَقِّ نَبِیِّکَ مُحَمَّدٍ عَلَیْهِ وَ آلِهِ اَلسَّلاَمُ یَا مَنْ وَهَبَ لِآدَمَ شَیْثاً وَ لِإِبْرَاهِیمَ إِسْمَاعِیلَ وَ إِسْحَاقَ وَ یَا مَنْ رَدَّ یُوسُفَ عَلَی یَعْقُوبَ وَ یَا مَنْ کَشَفَ بَعْدَ اَلْبَلاَءِ ضُرَّ أَیُّوبَ یَا رَادَّ مُوسَی عَلَی أُمِّهِ وَ زَائِدَ اَلْخِضْرِ فِی عِلْمِهِ وَ یَا مَنْ وَهَبَ لِدَاوُدَ سُلَیْمَانَ وَ لِزَکَرِیَّا یَحْیَی وَ لِمَرْیَمَ عِیسَی یَا حَافِظَ بِنْتِ شُعَیْبٍ وَ یَا کَافِلَ وَلَدِ أُمِّ مُوسَی [عَنْ وَالِدَتِهِ] أَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَغْفِرَ لِی ذُنُوبِی کُلَّهَا وَ تُجِیرَنِی مِنْ عَذَابِکَ وَ تُوجِبَ لِی رِضْوَانَکَ وَ أَمَانَکَ وَ إِحْسَانَکَ وَ غُفْرَانَکَ وَ جِنَانَکَ وَ أَسْأَلُکَ أَنْ تَفُکَّ عَنِّی کُلَّ حَلْقَةٍ بَیْنِی وَ بَیْنَ مَنْ یُؤْذِینِی وَ تَفْتَحَ لِی کُلَّ بَابٍ وَ تُلَیِّنَ لِی کُلَّ صَعْبٍ وَ تُسَهِّلَ لِی کُلَّ عَسِیرٍ وَ تُخْرِسَ عَنِّی کُلَّ نَاطِقٍ بِشَرٍّ وَ تَکُفَّ عَنِّی کُلَّ بَاغٍ وَ تَکْبِتَ [عَنِّی] کُلَّ عَدُوٍّ لِی وَ حَاسِدٍ وَ تَمْنَعَ مِنِّی کُلَّ ظَالِمٍ وَ تَکْفِیَنِی کُلَّ عَائِقٍ یَحُولُ بَیْنِی وَ بَیْنَ حَاجَتِی وَ یُحَاوِلُ أَنْ یُفَرِّقَ بَیْنِی وَ بَیْنَ طَاعَتِکَ وَ یُثَبِّطَنِی عَنْ عِبَادَتِکَ یَا مَنْ أَلْجَمَ اَلْجِنَّ اَلْمُتَمَرِّدِینَ وَ قَهَرَ عُتَاةَ اَلشَّیَاطِینِ وَ أَذَلَّ رِقَابَ اَلْمُتَجَبِّرِینَ وَ رَدَّ کَیْدَ اَلْمُتَسَلِّطِینَ عَنِ اَلْمُسْتَضْعَفِینَ أَسْأَلُکَ بِقُدْرَتِکَ عَلَی مَا تَشَاءُ وَ تَسْهِیلِکَ لِمَا تَشَاءُ کَیْفَ تَشَاءُ أَنْ تَجْعَلَ قَضَاءَ حَاجَتِی فِیمَا تَشَاءُ پس سجده کن بر زمین و بر خاک بگذار دو طرف روی خود را و بگو اَللَّهُمَّ لَکَ سَجَدْتُ وَ بِکَ آمَنْتُ فَارْحَمْ ذُلِّی وَ فَاقَتِی وَ اِجْتِهَادِی وَ تَضَرُّعِی وَ مَسْکَنَتِی وَ فَقْرِی إِلَیْکَ یَا رَبِّ و کوشش کن که اشک بریزد چشم‌های تو اگر چه بقدر سر مگسی [سوزنی] باشد بدرستی که این علامت استجابت است.

شب مبعث

اعمال مخصوص ماه رجب

شب بیست و هفتم (شب مبعث)

و از لیالی متبرکه است و در آن چند عمل است: اول [دوازده رکعت نماز می‌خوانی] شیخ در مصباح فرموده روایت شده از حضرت ابو جعفر امام جواد(ع) که فرمود: همانا در رجب شبی است که بهتر است از آنچه که می‌تابد بر آن آفتاب و آن شب بیست و هفتم رجب است که در صبح آن پیغمبر خدا (ص) به رسالت مبعوث گردید و بدرستی که از برای عامل در آن شب از شیعه ما اجر عمل شصت سال است به خدمت آن حضرت عرض شد که عمل در آن شب چیست فرمود چون بجا آوردی نماز عشا را و به رختخواب رفتی پس بیدار می‌شوی هر ساعتی که خواستی از شب تا پیش از نیمه آن و بجا می‌آوری دوازده رکعت نماز می‌خوانی در هر رکعتی حمد و سوره‌ای از سوره‌های کوچک مفصل و مفصل از سوره محمد است تا آخر قرآن پس چون سلام دادی در هر دو رکعتی و فارغ شدی از نمازها می‌نشینی بعد از سلام و می‌خوانی حمد را هفت مرتبه و معوذتین را هفت مرتبه و قُلْ هُوَ اَللّٰهُ أَحَدٌ و قُلْ یٰا أَیُّهَا اَلْکٰافِرُونَ هر کدام را هفت مرتبه و إِنّٰا أَنْزَلْنٰاهُ و آیة الکرسی هر کدام را هفت مرتبه و بخوان در عقب همه این دعا را اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ اَلَّذِی لَمْ یَتَّخِذْ وَلَداً وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ شَرِیکٌ فِی اَلْمُلْکِ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ وَلِیٌّ مِنَ اَلذُّلِّ وَ کَبِّرْهُ تَکْبِیراً اَللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِمَعَاقِدِ عِزِّکَ عَلَی أَرْکَانِ عَرْشِکَ وَ مُنْتَهَی اَلرَّحْمَةِ مِنْ کِتَابِکَ وَ بِاسْمِکَ اَلْأَعْظَمِ اَلْأَعْظَمِ اَلْأَعْظَمِ وَ ذِکْرِکَ اَلْأَعْلَی اَلْأَعْلَی اَلْأَعْلَی وَ بِکَلِمَاتِکَ اَلتَّامَّاتِ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ أَنْ تَفْعَلَ بِی مَا أَنْتَ أَهْلُهُ پس بخوان هر دعایی که خواستی) و مستحب است غسل در این شب و گذشت در شب نیمه نمازی که در این شب نیز خوانده می‌شود دوم زیارت حضرت امیر المؤمنین علیه السلام که افضل اعمال این شب است و از برای آن حضرت در این شب سه زیارت است که در باب زیارات به آن اشاره خواهد شد إن شاء الله و بدان که ابو عبدالله محمد بن بطوطه که یکی از علمای اهل سنت است و در ششصد سال پیش از این زمان بوده در سفرنامه خود که معروف است برحله ابن بطوطه در بیان ورود خود از مکه معظمه به نجف اشرف ذکر کرده روضه و قبر مبارک مولایمان امیر المؤمنین علیه السلام را و گفته اهل این شهر تمامی رافضی هستند و از برای این روضه مبارکه کراماتی ظاهر شده از جمله آنکه در شب بیست و هفتم ماه رجب که نام آن شب نزد اهل آنجا لیلة المحیا است می‌آورند از عراقین و خراسان و بلاد فارس و روم هر شل و مفلوج و زمین‌گیری که هست و جمع می‌شود از آنها قریب سی چهل نفر در آنجا پس بعد از عشا می‌آورند این مبتلایان را نزد ضریح مقدس و مردم جمع می‌شوند و منتظرند خوب شدن و برخاستن آنها را و این جماعت مردم بعضی نماز می‌خوانند و بعضی ذکر می‌گویند و بعضی قرآن تلاوت می‌کنند و بعضی تماشای روضه می‌کنند تا آنکه بگذرد نصف یا دو ثلث از شب آن وقت جمیع این مبتلایان و زمین گیران که حرکت نمی‌توانستند بکنند برمی‌خیزند در حالی که صحیح و تندرست می‌باشند و علتی در آنها نیست و می‌گویند. لاٰ إِلٰهَ إِلاَّ اَللّٰهُ مُحَمَّدٌ رَسُولُ اَللّٰهِ علی و لی الله و این امری است مشهور و مستفیض و من خودم آن شب را در آنجا درک نکردم لکن از مردمان ثقه که اعتماد بر قول آنها بود شنیدم و هم دیدم در مدرسه‌ای که مهمانخانه آن حضرت است سه نفر زمینگیر که قادر بر حرکت نبودند یکی از اهل روم و دیگری از اهل اصفهان و سومی از اهل خراسان بود از آنها پرسیدم چگونه شما خوب نشده‌اید و اینجا مانده‌اید گفتند ما به شب بیست و هفتم نرسیدیم و همین‌جا مانده‌ایم تا شب بیست و هفتم آینده که شفا بگیریم و از برای این شب مردم زیاد از شهرها جمع می‌شوند و بازار بزرگی اقامه می‌شود تا مدت ده روز. فقیر گوید مبادا استبعاد کنی این مطلب را همانا معجزات و کراماتی که از این مشاهد مشرفه بروز کرده و به تواتر رسیده زیاده از آن است که احصا شود و در ماه شوال گذشته سنه هزار و سیصد و چهل و سه در حرم مطهر حضرت ثامن الائمة الهداة و ضامن الامة العصاة مولانا أبو الحسن علی بن موسی الرضا صلوات الله علیهما سه نفر زن که هر کدام به سبب مرض فلج و نحو آن سوم [اَللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِالتَّجَلِّی اَلْأَعْظَمِ] شیخ کفعمی در بلد الامین فرموده که: در شب مبعث این دعا را بخوانند اَللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِالتَّجَلِّی [بِالنَّجْلِ] اَلْأَعْظَمِ فِی هَذِهِ اَللَّیْلَةِ مِنَ اَلشَّهْرِ اَلْمُعَظَّمِ وَ اَلْمُرْسَلِ اَلْمُکَرَّمِ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ أَنْ تَغْفِرَ لَنَا مَا أَنْتَ بِهِ مِنَّا أَعْلَمُ یَا مَنْ یَعْلَمُ وَ لاَ نَعْلَمُ اَللَّهُمَّ بَارِکْ لَنَا فِی لَیْلَتِنَا هَذِهِ اَلَّتِی بِشَرَفِ اَلرِّسَالَةِ فَضَّلْتَهَا وَ بِکَرَامَتِکَ أَجْلَلْتَهَا وَ بِالْمَحَلِّ اَلشَّرِیفِ أَحْلَلْتَهَا اَللَّهُمَّ فَإِنَّا نَسْأَلُکَ بِالْمَبْعَثِ اَلشَّرِیفِ وَ اَلسَّیِّدِ اَللَّطِیفِ وَ اَلْعُنْصُرِ اَلْعَفِیفِ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ أَنْ تَجْعَلَ أَعْمَالَنَا فِی هَذِهِ اَللَّیْلَةِ وَ فِی سَائِرِ اَللَّیَالِی مَقْبُولَةً وَ ذُنُوبَنَا مَغْفُورَةً وَ حَسَنَاتِنَا مَشْکُورَةً وَ سَیِّئَاتِنَا مَسْتُورَةً وَ قُلُوبَنَا بِحُسْنِ اَلْقَوْلِ مَسْرُورَةً وَ أَرْزَاقَنَا مِنْ لَدُنْکَ بِالْیُسْرِ مَدْرُورَةً اَللَّهُمَّ إِنَّکَ تَرَی وَ لاَ تُرَی وَ أَنْتَ بِالْمَنْظَرِ اَلْأَعْلَی وَ إِنَّ إِلَیْکَ اَلرُّجْعَی وَ اَلْمُنْتَهَی وَ إِنَّ لَکَ اَلْمَمَاتَ وَ اَلْمَحْیَا وَ إِنَّ لَکَ اَلْآخِرَةَ وَ اَلْأُولَی اَللَّهُمَّ إِنَّا نَعُوذُ بِکَ أَنْ نَذِلَّ وَ نَخْزَی وَ أَنْ نَأْتِیَ مَا عَنْهُ تَنْهَی اَللَّهُمَّ إِنَّا نَسْأَلُکَ اَلْجَنَّةَ بِرَحْمَتِکَ وَ نَسْتَعِیذُ بِکَ مِنَ اَلنَّارِ فَأَعِذْنَا مِنْهَا بِقُدْرَتِکَ وَ نَسْأَلُکَ مِنَ اَلْحُورِ اَلْعِینِ فَارْزُقْنَا بِعِزَّتِکَ وَ اِجْعَلْ أَوْسَعَ أَرْزَاقِنَا عِنْدَ کِبَرِ سِنِّنَا وَ أَحْسَنَ أَعْمَالِنَا عِنْدَ اِقْتِرَابِ آجَالِنَا وَ أَطِلْ فِی طَاعَتِکَ وَ مَا یُقَرِّبُ إِلَیْکَ وَ یُحْظِی عِنْدَکَ وَ یُزْلِفُ لَدَیْکَ أَعْمَارَنَا وَ أَحْسِنْ فِی جَمِیعِ أَحْوَالِنَا وَ أُمُورِنَا مَعْرِفَتَنَا وَ لاَ تَکِلْنَا إِلَی أَحَدٍ مِنْ خَلْقِکَ فَیَمُنَّ عَلَیْنَا وَ تَفَضَّلْ عَلَیْنَا بِجَمِیعِ حَوَائِجِنَا لِلدُّنْیَا وَ اَلْآخِرَةِ وَ اِبْدَأْ بِآبَائِنَا وَ أَبْنَائِنَا وَ جَمِیعِ إِخْوَانِنَا اَلْمُؤْمِنِینَ فِی جَمِیعِ مَا سَأَلْنَاکَ لِأَنْفُسِنَا یَا أَرْحَمَ اَلرَّاحِمِینَ اَللَّهُمَّ إِنَّا نَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ اَلْعَظِیمِ وَ مُلْکِکَ اَلْقَدِیمِ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَغْفِرَ لَنَا اَلذَّنْبَ اَلْعَظِیمَ إِنَّهُ لاَ یَغْفِرُ اَلْعَظِیمَ إِلاَّ اَلْعَظِیمُ اَللَّهُمَّ وَ هَذَا رَجَبٌ اَلْمُکَرَّمُ اَلَّذِی أَکْرَمْتَنَا بِهِ أَوَّلُ أَشْهُرِ اَلْحُرُمِ أَکْرَمْتَنَا بِهِ مِنْ بَیْنِ اَلْأُمَمِ فَلَکَ اَلْحَمْدُ یَا ذَا اَلْجُودِ وَ اَلْکَرَمِ فَأَسْأَلُکَ بِهِ وَ بِاسْمِکَ اَلْأَعْظَمِ اَلْأَعْظَمِ اَلْأَعْظَمِ اَلْأَجَلِّ اَلْأَکْرَمِ اَلَّذِی خَلَقْتَهُ فَاسْتَقَرَّ فِی ظِلِّکَ فَلاَ یَخْرُجُ مِنْکَ إِلَی غَیْرِکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَیْتِهِ اَلطَّاهِرِینَ وَ أَنْ تَجْعَلَنَا مِنَ اَلْعَامِلِینَ فِیهِ بِطَاعَتِکَ وَ اَلْآمِلِینَ فِیهِ لِشَفَاعَتِکَ اَللَّهُمَّ اِهْدِنَا إِلَی سَوَاءِ اَلسَّبِیلِ وَ اِجْعَلْ مَقِیلَنَا عِنْدَکَ خَیْرَ مَقِیلٍ فِی ظِلٍّ ظَلِیلٍ وَ مُلْکٍ جَزِیلٍ فَإِنَّکَ حَسْبُنَا وَ نِعْمَ اَلْوَکِیلُ اَللَّهُمَّ اِقْلِبْنَا مُفْلِحِینَ مُنْجِحِینَ غَیْرَ مَغْضُوبٍ عَلَیْنَا وَ لاَ ضَالِّینَ بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ اَلرَّاحِمِینَ اَللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِعَزَائِمِ مَغْفِرَتِکَ وَ بِوَاجِبِ رَحْمَتِکَ اَلسَّلاَمَةَ مِنْ کُلِّ إِثْمٍ وَ اَلْغَنِیمَةَ مِنْ کُلِّ بِرٍّ وَ اَلْفَوْزَ بِالْجَنَّةِ وَ اَلنَّجَاةَ مِنَ اَلنَّارِ اَللَّهُمَّ دَعَاکَ اَلدَّاعُونَ وَ دَعَوْتُکَ وَ سَأَلَکَ اَلسَّائِلُونَ وَ سَأَلْتُکَ وَ طَلَبَ إِلَیْکَ اَلطَّالِبُونَ وَ طَلَبْتُ إِلَیْکَ اَللَّهُمَّ أَنْتَ اَلثِّقَةُ وَ اَلرَّجَاءُ وَ إِلَیْکَ مُنْتَهَی اَلرَّغْبَةِ فِی اَلدُّعَاءِ اَللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ اِجْعَلِ اَلْیَقِینَ فِی قَلْبِی وَ اَلنُّورَ فِی بَصَرِی وَ اَلنَّصِیحَةَ فِی صَدْرِی وَ ذِکْرَکَ بِاللَّیْلِ وَ اَلنَّهَارِ عَلَی لِسَانِی وَ رِزْقاً وَاسِعاً غَیْرَ مَمْنُونٍ وَ لاَ مَحْظُورٍ فَارْزُقْنِی وَ بَارِکْ لِی فِیمَا رَزَقْتَنِی وَ اِجْعَلْ غِنَایَ فِی نَفْسِی وَ رَغْبَتِی فِیمَا عِنْدَکَ بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ اَلرَّاحِمِینَ پس به سجده برو و بگو اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ اَلَّذِی هَدَانَا لِمَعْرِفَتِهِ وَ خَصَّنَا بِوِلاَیَتِهِ وَ وَفَّقَنَا لِطَاعَتِهِ شُکْراً شُکْراً صد مرتبه پس سر از سجده بردار و بگو اَللَّهُمَّ إِنِّی قَصَدْتُکَ بِحَاجَتِی وَ اِعْتَمَدْتُ عَلَیْکَ بِمَسْأَلَتِی وَ تَوَجَّهْتُ إِلَیْکَ بِأَئِمَّتِی وَ سَادَتِی اَللَّهُمَّ اِنْفَعْنَا بِحُبِّهِمْ وَ أَوْرِدْنَا مَوْرِدَهُمْ وَ اُرْزُقْنَا مُرَافَقَتَهُمْ وَ أَدْخِلْنَا اَلْجَنَّةَ فِی زُمْرَتِهِمْ بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ اَلرَّاحِمِینَ و این دعا را سید برای روز مبعث ذکر کرده)

روز مبعث

اعمال مخصوص ماه رجب

روز بیست و هفتم

از جمله اعیاد عظیمه است و روزی است که حضرت رسول (ص) در آن روز به رسالت مبعوث گردید و جبرئیل به پیغمبری بر آن حضرت نازل شد و از برای آن چند عمل است: اول غسل. دوم روزه. و آن یکی از چهار روزی است که در تمام سال امتیاز دارد برای روزه گرفتن و برابر است با روزه هفتاد سال. سوم بسیار صلوات فرستادن. چهارم زیارت حضرت رسول و امیر المؤمنین علیهما السلام. پنجم دوازده رکعت نماز. شیخ در مصباح فرموده از ریان بن الصلت مروی است که: حضرت امام جواد علیه السلام در زمانی که در بغداد بود روز نیمه رجب و روز بیست و هفتم را روزه گرفت و جمیع حشم آن حضرت روزه گرفتند و ما را امر فرمود که بجا آوریم دوازده رکعت نماز که خوانده شود در هر رکعت حمد و سوره و بعد از فراغ از نمازها خوانده شود هر یک از حمد و توحید و معوذتین چهار مرتبه و لاٰ إِلٰهَ إِلاَّ اَللّٰهُ وَ اَللَّهُ أَکْبَرُ وَ سُبْحٰانَ اَللّٰهِ وَ اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ وَ لاَ حَوْلَ وَ لاَ قُوَّةَ إِلاَّ بِاللَّهِ اَلْعَلِیِّ اَلْعَظِیمِ چهار مرتبه اَللَّهُ اَللَّهُ رَبِّی لاَ أُشْرِکُ بِهِ شَیْئاً چهار مرتبه لاَ أُشْرِکُ بِرَبِّی أَحَداً چهار مرتبه) ششم [دوازده رکعت نماز به نحو دیگر. و نیز شیخ روایت کرده از جناب ابو القاسم حسین بن روح رحمة الله علیه که فرموده بجا می‌آوری در این روز دوازده رکعت نماز می‌خوانی در هر رکعت حمد و سوره‌ای که آسان باشد و تشهد می‌خوانی و سلام می‌دهی و می‌نشینی و می‌گویی بین هر دو رکعتی: اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ اَلَّذِی لَمْ یَتَّخِذْ وَلَداً وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ شَرِیکٌ فِی اَلْمُلْکِ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ وَلِیٌّ مِنَ اَلذُّلِّ وَ کَبِّرْهُ تَکْبِیراً یَا عُدَّتِی فِی مُدَّتِی یَا صَاحِبِی فِی شِدَّتِی یَا وَلِیِّی فِی نِعْمَتِی یَا غِیَاثِی فِی رَغْبَتِی یَا نَجَاحِی فِی حَاجَتِی یَا حَافِظِی فِی غَیْبَتِی یَا کَافِیَّ فِی وَحْدَتِی یَا أُنْسِی فِی وَحْشَتِی أَنْتَ اَلسَّاتِرُ عَوْرَتِی فَلَکَ اَلْحَمْدُ وَ أَنْتَ اَلْمُقِیلُ عَثْرَتِی فَلَکَ اَلْحَمْدُ وَ أَنْتَ اَلْمُنْعِشُ صَرْعَتِی فَلَکَ اَلْحَمْدُ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اُسْتُرْ عَوْرَتِی وَ آمِنْ رَوْعَتِی وَ أَقِلْنِی عَثْرَتِی وَ اِصْفَحْ عَنْ جُرْمِی وَ تَجَاوَزْ عَنْ سَیِّئَاتِی فِی أَصْحٰابِ اَلْجَنَّةِ وَعْدَ اَلصِّدْقِ اَلَّذِی کٰانُوا یُوعَدُونَ پس چون فارغ شدی از نماز و دعا، می‌خوانی هر یک از حمد و اخلاص و معوذتین و قُلْ یٰا أَیُّهَا اَلْکٰافِرُونَ و إِنّٰا أَنْزَلْنٰاهُ و آیة الکرسی را هفت مرتبه و بعد می‌گویی لاٰ إِلٰهَ إِلاَّ اَللّٰهُ وَ اَللَّهُ أَکْبَرُ وَ سُبْحٰانَ اَللّٰهِ وَ لاَ حَوْلَ وَ لاَ قُوَّةَ إِلاَّ بِاللَّهِ هفت مرتبه و بعد می‌گویی هفت مرتبه اَللَّهُ اَللَّهُ رَبِّی لاَ أُشْرِکُ بِهِ شَیْئاً و می‌خوانی هر دعا که خواهی. هفتم بخواند یَا مَنْ أَمَرَ بِالْعَفْوِ وَ اَلتَّجَاوُزِ. در اقبال و در بعض نسخ مصباح است که مستحب است در این روز این دعا را بخوانند: یَا مَنْ أَمَرَ بِالْعَفْوِ وَ اَلتَّجَاوُزِ وَ ضَمَّنَ نَفْسَهُ اَلْعَفْوَ وَ اَلتَّجَاوُزَ یَا مَنْ عَفَا وَ تَجَاوَزَ اُعْفُ عَنِّی وَ تَجَاوَزْ یَا کَرِیمُ اَللَّهُمَّ وَ قَدْ أَکْدَی اَلطَّلَبُ وَ أَعْیَتِ اَلْحِیلَةُ وَ اَلْمَذْهَبُ وَ دَرَسَتِ اَلْآمَالُ وَ اِنْقَطَعَ اَلرَّجَاءُ إِلاَّ مِنْکَ وَحْدَکَ لاَ شَرِیکَ لَکَ اَللَّهُمَّ إِنِّی أَجِدُ سُبُلَ اَلْمَطَالِبِ إِلَیْکَ مُشْرَعَةً وَ مَنَاهِلَ اَلرَّجَاءِ لَدَیْکَ مُتْرَعَةً وَ أَبْوَابَ اَلدُّعَاءِ لِمَنْ دَعَاکَ مُفَتَّحَةً وَ اَلاِسْتِعَانَةَ لِمَنِ اِسْتَعَانَ بِکَ مُبَاحَةً وَ أَعْلَمُ أَنَّکَ لِدَاعِیکَ بِمَوْضِعِ إِجَابَةٍ وَ لِلصَّارِخِ إِلَیْکَ بِمَرْصَدِ إِغَاثَةٍ وَ أَنَّ فِی اَللَّهْفِ إِلَی جُودِکَ وَ اَلضَّمَانِ بِعِدَتِکَ عِوَضاً مِنْ مَنْعِ اَلْبَاخِلِینَ وَ مَنْدُوحَةً عَمَّا فِی أَیْدِی اَلْمُسْتَأْثِرِینَ وَ أَنَّکَ لاَ تَحْتَجِبُ عَنْ خَلْقِکَ إِلاَّ أَنْ تَحْجُبَهُمُ اَلْأَعْمَالُ دُونَکَ وَ قَدْ عَلِمْتُ أَنَّ أَفْضَلَ زَادِ اَلرَّاحِلِ إِلَیْکَ عَزْمُ إِرَادَةٍ یَخْتَارُکَ بِهَا وَ قَدْ نَاجَاکَ بِعَزْمِ اَلْإِرَادَةِ قَلْبِی وَ أَسْأَلُکَ بِکُلِّ دَعْوَةٍ دَعَاکَ بِهَا رَاجٍ بَلَّغْتَهُ أَمَلَهُ أَوْ صَارِخٌ إِلَیْکَ أَغَثْتَ صَرْخَتَهُ أَوْ مَلْهُوفٌ مَکْرُوبٌ فَرَّجْتَ کَرْبَهُ أَوْ مُذْنِبٌ خَاطِئٌ غَفَرْتَ لَهُ أَوْ مُعَافًی أَتْمَمْتَ نِعْمَتَکَ عَلَیْهِ أَوْ فَقِیرٌ أَهْدَیْتَ غِنَاکَ إِلَیْهِ وَ لِتِلْکَ اَلدَّعْوَةِ عَلَیْکَ حَقٌّ وَ عِنْدَکَ مَنْزِلَةٌ إِلاَّ صَلَّیْتَ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ قَضَیْتَ حَوَائِجِی حَوَائِجَ اَلدُّنْیَا وَ اَلْآخِرَةِ وَ هَذَا رَجَبٌ اَلْمُرَجَّبُ اَلْمُکَرَّمُ اَلَّذِی أَکْرَمْتَنَا بِهِ أَوَّلُ أَشْهُرِ اَلْحُرُمِ أَکْرَمْتَنَا بِهِ مِنْ بَیْنِ اَلْأُمَمِ یَا ذَا اَلْجُودِ وَ اَلْکَرَمِ فَنَسْأَلُکَ بِهِ وَ بِاسْمِکَ اَلْأَعْظَمِ اَلْأَعْظَمِ اَلْأَعْظَمِ اَلْأَجَلِّ اَلْأَکْرَمِ اَلَّذِی خَلَقْتَهُ فَاسْتَقَرَّ فِی ظِلِّکَ فَلاَ یَخْرُجُ مِنْکَ إِلَی غَیْرِکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَیْتِهِ اَلطَّاهِرِینَ وَ تَجْعَلَنَا مِنَ اَلْعَامِلِینَ فِیهِ بِطَاعَتِکَ وَ اَلْآمِلِینَ فِیهِ بِشَفَاعَتِکَ اَللَّهُمَّ وَ اِهْدِنٰا إِلیٰ سَوٰاءِ اَلسَّبِیلِ وَ اِجْعَلْ مَقِیلَنَا عِنْدَکَ خَیْرَ مَقِیلٍ فِی ظِلٍّ ظَلِیلٍ فَإِنَّکَ حَسْبُنَا وَ نِعْمَ اَلْوَکِیلُ وَ اَلسَّلاَمُ عَلَی عِبَادِهِ اَلْمُصْطَفَیْنَ وَ صَلَوَاتُهُ [صَلاَتُهُ] عَلَیْهِمْ أَجْمَعِینَ اَللَّهُمَّ وَ بَارِکْ لَنَا فِی یَوْمِنَا هَذَا اَلَّذِی فَضَّلْتَهُ وَ بِکَرَامَتِکَ جَلَّلْتَهُ وَ بِالْمَنْزِلِ [اَلْعَظِیمِ] اَلْأَعْلَی أَنْزَلْتَهُ صَلِّ عَلَی مَنْ فِیهِ إِلَی عِبَادِکَ أَرْسَلْتَهُ وَ بِالْمَحَلِّ اَلْکَرِیمِ أَحْلَلْتَهُ اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَیْهِ صَلاَةً دَائِمَةً تَکُونُ لَکَ شُکْراً وَ لَنَا ذُخْراً وَ اِجْعَلْ لَنَا مِنْ أَمْرِنَا یُسْراً وَ اِخْتِمْ لَنَا بِالسَّعَادَةِ إِلَی مُنْتَهَی آجَالِنَا وَ قَدْ قَبِلْتَ اَلْیَسِیرَ مِنْ أَعْمَالِنَا وَ بَلَّغْتَنَا بِرَحْمَتِکَ أَفْضَلَ آمَالِنَا إِنَّکَ عَلیٰ کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ وَ صَلَّی اَللَّهُ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ مؤلف گوید که این دعا را حضرت موسی بن جعفر علیهما السلام خواند در آن روزی که آن جناب را به جانب بغداد حرکت دادند و آن روز بیست و هفتم رجب بود و این دعا از مذخور ادعیهٔ رجب است هشتم بخواند اللهم إنی أسألک بالنجل الاعظم: سید در اقبال فرموده بخواند اللهم إنی أسألک بالنجل الاعظم الدعاء و این دعا به روایت کفعمی در اعمال شب این روز گذشت.

روز آخر

	اعمال مخصوص ماه رجب
روز آخر ماه	غسل در آن وارد شده و روزه‌اش سبب آمرزش گناهان گذشته و آینده است و نماز سلمان به نحوی است که در روز اول گذشت.

جستارهای وابسته

• فضایل و اعمال ماه رجب