مهریه دختر شعیب در ازدواج با موسی(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۲۰ ژوئیهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۵۱

سؤال

در آیه ۲۷ سوره قصص حضرت شعیب به حضرت موسی فرمود: من می‌خواهم یکی از دو دخترم را به عقد تو درآورم به شرطی که هشت سال برای من کار کنی. مطابق این آیه، مهریه ازدواج دختر شعیب هشت سال کار برای پدر دختر است، در حالی که مهریه باید به دختر داده شود نه به پدر دختر. این مسئله چگونه حل می‌شود؟

ازدواج موسی(ع) با دختر شعیب(ع) از داستان‌هایی است که قرآن به اختصار بدان اشاره کرده است. این ازدواج زمانی رخ داد که موسی از مصر به مدین رفت. در مدین موسی دختران شعیب را در آب دادن به گوسفندان کمک کرد و شعیب وی را به خانه خود برد.^[۱] شعیب به موسی پیشنهاد ازدواج با یکی از دختران خود داد به شرط آنکه موسی هشت یا ده سال برای او کار کند: ﴿قالَ إِنِّی أُریدُ أَنْ أُنْکِحَکَ إِحْدَی ابْنَتَیَّ هاتَیْنِ عَلی أَنْ تَأْجُرَنی ثَمانِیَ حِجَجٍ فَإِنْ أَتْمَمْتَ عَشْراً فَمِنْ عِنْدِکَ وَ ما أُریدُ أَنْ أَشُقَّ عَلَیْکَ سَتَجِدُنی إِنْ شاءَ اللَّهُ مِنَ الصَّالِحینَ؛ (شعیب) گفت: من می‌خواهم یکی از این دو دخترم را به همسری تو درآورم به این شرط که هشت سال برای من کار کنی؛ و اگر آن را تا ده سال افزایش دهی، محبّتی از ناحیه توست؛ من نمی‌خواهم کار سنگینی بر دوش تو بگذارم؛ و ان شاء اللَّه مرا از صالحان خواهی یافت.﴾(قصص:۲۷)

حضرت شعیب مهریه دخترش را کار موسی برای خودش قرار داد، در حالی که مهریه حق دختر است. مفسران علت این خواسته شعیب را چنین پاسخ داده‌اند:

وکالت شعیب(ع) از دختر: حضرت شعیب(ع) از سوی دخترش در این مسئله کسب رضایت نموده و وکالت داشت که چنین عقدی را اجرا کند. مالک اصلی مهریه دختر شعیب بود و مقدار مهریه با رضایت او انجام گرفته است.^[۲]
چوپانی حضرت موسی قرار داد ضمن عقد نه مهریه: قرار داد هشت سال چوپانی موسی(ع) به عنوان شرط عقد بوده نه مهریه.^[۳] دختر حضرت شعیب(ع) مهریه‌ای داشته است که قرآن کریم آن را ذکر نکرده و هشت سال چوپانی نیز در ضمن عقد شرط شده است. حضرت موسی(ع) در این مدت برای حضرت شعیب(ع) کار می‌کرد، تأمین مسکن، خوراک و پوشاک حضرت موسی(ع)، همسر و فرزندانش نیز به عهده شعیب(ع) بود که از حق چوپانی داده می‌شد.^[۴]

منابع

↑ سوره قصص، آیه۲۶–۲۳.
↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیه، چاپ اول، ۱۳۷۴ ش، ج۱۶، ص۶۸.
↑ طبرسی، فضل، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، انتشارات ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ ش‏، ج۷، ص۳۹۰.
↑ رضایی اصفهانی، محمدعلی، تفسیر قرآن مهر، قم، پژوهشهای تفسیر و علوم قرآن، چاپ اول، ۱۳۸۷ش، ج۱۵، ص۲۸۸.

[1] سوره قصص، آیه۲۶–۲۳.

[2] مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیه، چاپ اول، ۱۳۷۴ ش، ج۱۶، ص۶۸.

[3] طبرسی، فضل، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، انتشارات ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ ش‏، ج۷، ص۳۹۰.

[4] رضایی اصفهانی، محمدعلی، تفسیر قرآن مهر، قم، پژوهشهای تفسیر و علوم قرآن، چاپ اول، ۱۳۸۷ش، ج۱۵، ص۲۸۸.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

@@ خط ۶: / خط ۶: @@
 {{پاسخ}}
-== متن آیه ==
+ازدواج [[موسی(ع)]] با دختر [[شعیب(ع)]] از داستان‌هایی است که قرآن به اختصار بدان اشاره کرده است. این ازدواج زمانی رخ داد که موسی از مصر به مدین رفت. در مدین موسی دختران شعیب را در آب دادن به گوسفندان کمک کرد و شعیب وی را به خانه خود برد.<ref>سوره قصص، آیه۲۶–۲۳.</ref> شعیب به  موسی پیشنهاد ازدواج با یکی از دختران خود داد به شرط آنکه موسی هشت یا ده سال برای او کار کند: {{قرآن| قالَ إِنِّی أُریدُ أَنْ أُنْکِحَکَ إِحْدَی ابْنَتَیَّ هاتَیْنِ عَلی أَنْ تَأْجُرَنی ثَمانِیَ حِجَجٍ فَإِنْ أَتْمَمْتَ عَشْراً فَمِنْ عِنْدِکَ وَ ما أُریدُ أَنْ أَشُقَّ عَلَیْکَ سَتَجِدُنی إِنْ شاءَ اللَّهُ مِنَ الصَّالِحینَ|ترجمه= (شعیب) گفت: من می‌خواهم یکی از این دو دخترم را به همسری تو درآورم به این شرط که هشت سال برای من کار کنی؛ و اگر آن را تا ده سال افزایش دهی، محبّتی از ناحیه توست؛ من نمی‌خواهم کار سنگینی بر دوش تو بگذارم؛ و ان شاء اللَّه مرا از صالحان خواهی یافت.|سوره=قصص|آیه=۲۷}}
-{{قرآن بزرگ| قالَ إِنِّی أُریدُ أَنْ أُنْکِحَکَ إِحْدَی ابْنَتَیَّ هاتَیْنِ عَلی أَنْ تَأْجُرَنی ثَمانِیَ حِجَجٍ فَإِنْ أَتْمَمْتَ عَشْراً فَمِنْ عِنْدِکَ وَ ما أُریدُ أَنْ أَشُقَّ عَلَیْکَ سَتَجِدُنی إِنْ شاءَ اللَّهُ مِنَ الصَّالِحینَ|ترجمه= (شعیب) گفت: من می‌خواهم یکی از این دو دخترم را به همسری تو درآورم به این شرط که هشت سال برای من کار کنی؛ و اگر آن را تا ده سال افزایش دهی، محبّتی از ناحیه توست؛ من نمی‌خواهم کار سنگینی بر دوش تو بگذارم؛ و ان شاء اللَّه مرا از صالحان خواهی یافت.|سوره=قصص|آیه=۲۷}}
-ازدواج [[موسی(ع)]] با دختر [[شعیب(ع)]] از داستان‌هایی است که قرآن به اختصار بدان اشاره کرده است. این ازدواج زمانی رخ داد که موسی از مصر به مدین رفت. در مدین موسی دختران شعیب را در آب دادن به گوسفندان کمک کرد و شعیب پیشنهاد ازدواج دخترش با موسی را به موسی داد و او هم پذیرفت با چوپانی کردن برای شعیب با دختر او ازدواج کند.<ref>سوره قصص، آیه۲۸–۲۳.</ref> حضرت شعیب مهریه دخترش را چوپانی حضرت موسی برای خودش قرار داد در حالی که مهریه حق دختر است. مفسران علت این خواسته شعیب را چنین پاسخ داده‌اند:
+حضرت شعیب مهریه دخترش را کار موسی برای خودش قرار داد، در حالی که مهریه حق دختر است. مفسران علت این خواسته شعیب را چنین پاسخ داده‌اند:
 # وکالت شعیب(ع) از دختر: حضرت شعیب(ع) از سوی دخترش در این مسئله کسب رضایت نموده و وکالت داشت که چنین عقدی را اجرا کند. مالک اصلی مهریه دختر شعیب بود و مقدار مهریه با رضایت او انجام گرفته است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیه، چاپ اول، ۱۳۷۴ ش، ج۱۶، ص۶۸.</ref>
 # چوپانی حضرت موسی قرار داد ضمن عقد نه مهریه: قرار داد هشت سال چوپانی موسی(ع) به عنوان شرط عقد بوده نه مهریه.<ref>طبرسی، فضل، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، انتشارات ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ ش‏، ج۷، ص۳۹۰.</ref> دختر حضرت شعیب(ع) مهریه‌ای داشته است که قرآن کریم آن را ذکر نکرده و هشت سال چوپانی نیز در ضمن عقد شرط شده است. حضرت موسی(ع) در این مدت برای حضرت شعیب(ع) کار می‌کرد، تأمین مسکن، خوراک و پوشاک حضرت موسی(ع)، همسر و فرزندانش نیز به عهده شعیب(ع) بود که از حق چوپانی داده می‌شد.<ref>رضایی اصفهانی، محمدعلی، تفسیر قرآن مهر، قم، پژوهشهای تفسیر و علوم قرآن، چاپ اول، ۱۳۸۷ش، ج۱۵، ص۲۸۸.</ref>