صحیفه فاطمیه: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۵ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۲۹

سؤال

صحیفه فاطمیه چه کتابی است؟

درگاه‌ها

صحیفه فاطمیه کتابی فراهم‌آمده از فضائل، کلمات قصار، خطبه‌ها، دعاها، اشعار و سایر مطالب مربوط به حضرت فاطمه زهرا(س) است. این کتاب ارتباطی با مصحف فاطمه(س) که در متون روایی شیعه از آن یاد شده، ندارد.

کتاب صحیفه فاطمیه را حمید احمدی جلفائی در سال ۱۳۸۱ شمسی به‌همت انتشارات زائر (وابسته به آستانه مقدسه قم) به‌چاپ رسانده است. مؤلف محتوای کتاب را از میان متون مختلفِ روایی و تاریخی، فراهم آورده، روایات را ترجمه کرده و توضیحاتی با عنوان بیان در ابتدای آنها آورده است. او در مقدمه خود بر کتاب، دلیل فراهم آوردن چنین کتابی را غربت آثار و سخنان حضرت زهرا(س) در میان شیعیان و عدم وجود تألیفی جامع و قابل استفاده برای عامه مؤمنان برشمرده است.^[۱]

مطالب این کتاب در شش فصل تدوین شده است:

چهل حدیث در فضیلت حضرت فاطمه زهرا(س)
خطبه‌ها و بیانات طولانی حضرت فاطمه زهرا(س)
کلمات قصار و حکمت‌آمیز آن حضرت(س)
اشعار منسوب به آن حضرت(س)
ادعیه و حرز متعلق به آن حضرت(س)
عطیه و ملحقات (که در ده باب مطالب گوناگونی درباره حضرت زهرا(س) گردآوری شده است).

مؤلف در پایان کتاب، فهرستی موضوعی از سخنان حضرت زهرا(س) ارائه کرده است.

منابع

↑ حمید احمدی جلفائی، صحیفه فاطمیه، قم، انتشارات زائر، ص ۱۷–۱۹.

[1] حمید احمدی جلفائی، صحیفه فاطمیه، قم، انتشارات زائر، ص ۱۷–۱۹.

[۱]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 {{شروع متن}}
-{{شاخه
- | شاخه اصلی = حدیث
- |شاخه فرعی۱ = منبع‌شناسی
- |شاخه فرعی۲ =
- |شاخه فرعی۳ =
-}}
 {{سوال}}
-صحیفه فاطمیه چه کتابی است؟ آیا این کتاب به نام خواهر قرآن نیز مشهور است؟
+صحیفه فاطمیه چه کتابی است؟{{پایان سوال}}
-{{پایان سوال}}
 {{پاسخ}}
-این کتاب در منابع روایی به نام «مصحف فاطمه(س)» مشهور است. مصحف فاطمه(س) به بیان امام صادق(ع) مشتمل بر تمامی حوادث و رویدادها مرتبط با پیامبر(ص) و فرزندان او است و نیز اسامی همه بزرگان اسلام تا روز قیامت در آن آمده است.<ref>مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، تهران، چاپ اسلامیه، ۱۳۷۶ق، ج۲۶، ص۱۸.</ref> در روایتی از امام صادق(ع) چگونگی جمع‌آوری مصحف فاطمه(س) این گونه بیان شده است:
+{{درگاه|واژه‌ها}}
+{{اشتباه نشود|مصحف فاطمه(س)}}
+صحیفه فاطمیه کتابی فراهم‌آمده از فضائل، کلمات قصار، خطبه‌ها، دعاها، اشعار و سایر مطالب مربوط به [[حضرت فاطمه زهرا(س)|حضرت فاطمه زهرا(س)]] است. این کتاب ارتباطی با [[مصحف فاطمه(س)]] که در متون روایی شیعه از آن یاد شده، ندارد.
-حضرت صادق(ع) در جواب سؤال از این مصحف بعد از سکوتی طولانی فرمودند: شما از آنچه می‌خواهید و نمی‌خواهید کاوش می‌کنید. همانا فاطمه بعد از رسول خدا هفتاد و پنج روز ماند و (در این مدت) به خاطر از دست دادن پدرش اندوه بسیاری بر او وارد شد. جبرئیل (در این مدت) می‌آمد و او را نیکو تسلیت می‌داد و شادمانش می‌کرد و از پدرش و محلّ او در بهشت اطلاع می‌داد و از آنچه بعد از او برای فرزندانش پیش خواهد آمد، آگاه می‌نمود و علی(ع) آن را می‌نوشت. پس این مصحف فاطمه است.<ref>همان، ص۴۲. اهل بیت در قرآن و حدیث، محمدی ری شهری، ترجمه حمید رضا شیخی و حمید رضا آژیر، قم، دار الحدیث، ج۱ ص۳۲۳ ح ۵۰۳.</ref>
+کتاب صحیفه فاطمیه را حمید احمدی جلفائی در سال ۱۳۸۱ شمسی به‌همت انتشارات زائر (وابسته به آستانه مقدسه قم) به‌چاپ رسانده است. مؤلف محتوای کتاب را از میان متون مختلفِ روایی و تاریخی، فراهم آورده، روایات را ترجمه کرده و توضیحاتی با عنوان بیان در ابتدای آنها آورده است. او در مقدمه خود بر کتاب، دلیل فراهم آوردن چنین کتابی را غربت آثار و سخنان حضرت زهرا(س) در میان شیعیان و عدم وجود تألیفی جامع و قابل استفاده برای عامه مؤمنان برشمرده است.<ref>حمید احمدی جلفائی، صحیفه فاطمیه، قم، انتشارات زائر، ص ۱۷–۱۹.</ref>
-البته خواهر قرآن به صحیفه سجادیه گفته می‌شود. این اصطلاحی است که اهل ذوق و ادب به مناسبت مؤنث بودن لفظ صحیفه برای ان استفاده کرده‌اند. عبارت عربی «اخت القرآن» است و اخ و اخت به معنای «شریک» هم به کار می‌رود.<ref>راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ماده اخ؛ معلوف لویس، المنجد فی اللغه، ماده اخو.</ref> چنین بیان شده که جهت اشتراک صحیفه سجادیه با قرآن در این است که دیگران نمی‌توانند مانند آن را بوجود آورند.
+مطالب این کتاب در شش فصل تدوین شده است:
+* چهل حدیث در فضیلت حضرت فاطمه زهرا(س)
+* خطبه‌ها و بیانات طولانی حضرت فاطمه زهرا(س)
+* کلمات قصار و حکمت‌آمیز آن حضرت(س)
+* اشعار منسوب به آن حضرت(س)
+* ادعیه و حرز متعلق به آن حضرت(س)
+* عطیه و ملحقات (که در ده باب مطالب گوناگونی درباره حضرت زهرا(س) گردآوری شده است).
-نکاتی درباره مصحف حضرت فاطمه(س):
+مؤلف در پایان کتاب، فهرستی موضوعی از سخنان حضرت زهرا(س) ارائه کرده است.
-* این مصحف به عنوان ودیعه امامت، در دست امامان بوده است و اکنون در نزد امام زمان(عج) بوده و هر نوع دسترسی به آن تنها از این طریق امکانپذیر است.
-* مصحف در لغت به کتاب، نامه‌ها و اوراقی گفته می‌شود که آنها را در یک جلد جمع کرده باشند. از آنجا که نسخه‌هایی از قرآن که در دست اصحاب پیامبر بود، «مصحف» می‌نامیدند، همچون مصحف ابن مسعود، مصحف ابی بن کعب و… از این رو برخی از مغرضان گفته‌اند که شیعیان مدعی هستند قرآن موجود تحریف شده و قرآن تحریف نشده همان قرآنی است که به نام مصحف فاطمه معروف است؛ ولی از آنجا که امامان(ع) این شایعات بی اساس و مغرضانه را پیش‌بینی کرده بودند، در احادیثشان تأکید بسیاری داشته که در مصحف فاطمه(س) هیچ مطلبی از قرآن نیامده است. در همین راستا امام صادق(ع) فرمودند: در مصحف فاطمه چیزی از کتاب خدا نیامده و آن کتابی است که بر فاطمه پس از مرگ پدرش القا شده است.
-* اطلاعات مهم ما از مصحف فاطمه منحصر به بیانات ائمه(ع) در این باره است که توضیح و شرح آن در این مختصر نمی‌گنجد.
-* مباهات امام خمینی رهبر کبیر انقلاب اسلامی در وصیت نامه سیاسی ـ الهی به از آن ما بودن «مصحف فاطمه» یا «صحیفه فاطمیه» با توجه به اشتمال آن بر احوال ذریه و فرزندان حضرت زهرا(س) شایان توجه بسیار است که البته باید اهل تحقیق ذی صلاح درباره علت به میان آوردن این کتاب مقدس به وسیله ایشان مستنداتی بیابند.
-{{پایان پاسخ}}
-{{مطالعه بیشتر}}
-== مطالعه بیشتر ==
-۱. بحار الانوار، ج۲۶، چ اول، صص ۱۸–۶۵.
-۲. بصایر الدرجات، صفار قمی، انتشارات کتابخانه آیت الله نجفی، ۱۴۰۴ هـ، باب ۱۴، صص ۱۵۰–۱۶۱.
-۳. دلایل الامامه، طبری، محمد بن جریر امامی، دار الذخائر، ص۲۷.
-۴. و برای توضیح بیشتر به شروح وصیت نامه سیاسی ـ الهی امام خمینی (ره) مراجعه کنید.
-۵. اهل بیت در قرآن و حدیث ص۳۲۱ و ۳۲۲.
-{{پایان مطالعه بیشتر}}
 == منابع ==
 {{پانویس}}
+{{شاخه
+ | شاخه اصلی = حدیث
+ | شاخه فرعی۱ = منبع‌شناسی
+ | شاخه فرعی۲ =
+ | شاخه فرعی۳ =
+}}
 {{تکمیل مقاله
-  | شناسه = -
+  | شناسه = شد
   | تیترها = شد
   | ویرایش = شد
-  | لینک‌دهی =
+  | لینک‌دهی = شد
   | ناوبری =
-  | نمایه =
+  | نمایه = شد
-  | تغییر مسیر =
+  | تغییر مسیر =شد
+ | ارجاعات =
+ | بازبینی نویسنده =
   | بازبینی =
   | تکمیل =
-  | اولویت =
+  | اولویت =ج
-  | کیفیت =
+  | کیفیت =ج
 }}
 {{پایان متن}}
+[[رده:حضرت فاطمه(س)]]
+[[رده:فضایل حضرت فاطمه(س)]]