حدیث قیام مردی از اهل قم: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
(ابرابزار)
 
جز (جایگزینی متن - ' | بازبینی =' به ' | ارزیابی کمی =')
 
(۳۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|کاربر=A.ahmadi }}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
آیا این روایت از نظر سندی صحیح است: عَنْ أَبِی الْحَسَنِ الْأَوَّلِ قَالَ رَجُلٌ مِنْ أَهْلِ قُمَ یَدْعُو النَّاسَ إِلَی الْحَقِّ یَجْتَمِعُ مَعَهُ قَوْمٌ کَزُبَرِ الْحَدِیدِ لَا تُزِلُّهُمُ الرِّیَاحُ الْعَوَاصِفُ وَ لَا یَمَلُّونَ مِنَ الْحَرَبِ وَ لَا یَجْبُنُونَ وَ عَلَی اللَّهِ یَتَوَکَّلُونَ وَ الْعاقِبَه لِلْمُتَّقِین؟
آیا روایت قیام مردی از اهل قم، که همراهان او مانند فولاد با صلابت هستند، صحیح است؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{درگاه|حوزه و روحانیت}}
{{جعبه اطلاعات حدیث
| عنوان =
| تصویر =
| توضیح تصویر =
| اندازه تصویر =
| نام‌های دیگر =
| موضوع  =
| به نقل از  =[[امام کاظم(ع)]]
| روایات مشابه =
| راوی اصلی =
| دیگر راویان =علی بن عیسی، ایوب بن یحیی
| اعتبار سند =[[حدیث ضعیف|ضعیف]]
| منابع شیعه =[[بحار الانوار (کتاب)|بحار الانوار]]
| منابع سنی =
| توضیحات =
}}
{{درگاه|حکومت دینی}}
{{پاسخ}}'''حدیث قیام مردی از اهل قم''' در کتاب [[بحارالانوار (کتاب)|بحارالانوار]] از [[امام کاظم(ع)]] نقل شده و بر اساس آن، مردی از اهل [[قم]]، مردم را به سوی حق دعوت می‌کند و گروهی دور او جمع می‌شوند که مانند پاره‌های فولادند و از جنگ خسته نمی‌شوند.<ref name=":0">مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق، ج۵۷، ص۲۱۶، حدیث۳۷.</ref>


{{پاسخ}}
این حدیث را نخستین بار [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]] (درگذشت ۱۱۱۰ق) در کتاب [[بحارالانوار (کتاب)|بحارالانوار]] به نقل از کتاب [[تاریخ قم (کتاب)|تاریخ قم]] آورده<ref name=":0"/> و در کتاب‌های معتبر و اولیه [[شیعه]] ذکر نشده است. در میان راویان این حدیث نام علی بن عیسی وجود دارد که با شماری از راویان مشترک است و مشخص نیست، کدام علی بن عیسی مقصود است. ایوب بن یحیی دیگر راوی این روایت نیز، در [[کتاب‌های رجالی شیعه|کتاب‌های رجالی]] نیامده و [[حدیث مجهول|مجهول]] است.<ref>نمازی شاهرودی، علی، مستدرکات علم رجال الحدیث، تهران، چاپخانه شفق، چاپ اول، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۷۱۵.</ref> علاوه بر مجهول بودن، این روایت را [[حدیث مرسل|مُرسَل]] نیز دانسته‌اند. حدیث‌شناسان، حدیث مرسل<ref>مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، [https://lib.eshia.ir/23017 فرهنگ فقه فارسی]، زیر نظر سید محمود هاشمی شاهرودی، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، ج۳، ص۲۶۵.</ref> و مجهول<ref>مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، [https://lib.eshia.ir/23017 فرهنگ فقه فارسی]، زیر نظر سید محمود هاشمی شاهرودی، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، ج۳، ص۲۶۹.</ref> را [[حدیث ضعیف|ضعیف]] دانسته‌اند.
 
این روایت در منابع معتبر روایی و کتاب‌های اولیه شیعه نیامده است و اولین بار علامه مجلسی متوفای ۱۱۱۰ هجری قمری با سند مرسل در کتاب بحار الانوار آورده است:
 
«وَ عَنْ عَلِیِّ بْنِ عِیسَی عَنْ أَیُّوبَ بْنِ یَحْیَی الْجَنْدَلِ عَنْ أَبِی الْحَسَنِ الْأَوَّلِ قَالَ: رَجُلٌ مِنْ أَهْلِ قُمَ یَدْعُو النَّاسَ إِلَی الْحَقِّ یَجْتَمِعُ مَعَهُ قَوْمٌ کَزُبَرِ الْحَدِیدِ لَا تُزِلُّهُمُ الرِّیَاحُ الْعَوَاصِفُ وَ لَا یَمَلُّونَ مِنَ الْحَرَبِ وَ لَا یَجْبُنُونَ وَ عَلَی اللَّهِ یَتَوَکَّلُونَ وَ الْعاقِبَه لِلْمُتَّقِینَ».<ref>مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق، ج۵۷، ص۲۱۶، حدیث۳۷.</ref>
 
علامه مجلسی با دو واسطه از امام موسی کاظم روایت نقل می‌کند که می‌رساند، بقیه راویان این حدیث حذف شده است و این مرسل بودن روایت را ثابت می‌کند.
 
علاوه بر مرسل بودن روایت و نیامدن آن در کتاب‌های اولیه حدیثی، در سند این روایت علی بن عیسی و ایوب بن یحیی وجود دارد که:
 
مشخص نیست علی بن عیسی که از ایوب بن یحیی روایت نقل می‌کند، کیست.
 
نام ایوب بن یحیی در کتاب‌های رجالی نیامده است و مجهول می‌باشد.<ref>نمازی شاهرودی، علی، مستدرکات علم رجال الحدیث، تهران، چاپخانه شفق، چاپ اول، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۷۱۵.</ref>


ازاین‌رو، سند روایت معتبر نیست.
برخی مراد از این روایت را [[امام خمینی]] بنیانگذار [[جمهوری اسلامی ایران]] و طرفدارانی که در این راه، او را کمک کرده‌اند، شمرده‌اند.<ref>«[https://www.hawzahnews.com/news/345253 قیام امام خمینی در حدیث امام کاظم(ع)]»، خبرگزاری رسمی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۵ اسفند ۱۳۹۳ش، تاریخ بازدید: ۱۲ بهمن ۱۴۰۰ش.</ref> برخی نیز، انطباق این حدیث بر امام خمینی و یاران او را، تنها یک احتمال شمرده و در آن احتمال‌های متعدد دیگری را نیز ممکن دانسته‌اند و به باور آنها، نمی‌توان به صورت قطعی بر موردی خاص تطبیق داد.<ref>«[http://www.imam-khomeini.ir/fa/c76_15164/پرسش_و_پاسخ/فقه_و_حقوق/امام_خمینی_در_خمین_متولد_شدند_پس_با_این_حال_چگونه_می_توان_روایت_مردی_از_قم_را_به_ایشان_منسوب_کرد؟ امام خمینی در خمین متولد شدند، پس با این حال چگونه می‌توان روایت مردی از قم را به ایشان منسوب کرد؟]»، پرتال امام خمینی، تاریخ درج مطلب: ۱۲ اردیبهشت ۱۳۹۲ش، تاریخ بازدید: ۱۲ بهمن ۱۴۰۰ش.</ref>


== متن و ترجمه ==
از [[امام کاظم(ع)]] نقل شده:
{{عربی بزرگ|رَجُلٌ مِنْ أَهْلِ قُمَّ یَدْعُو اَلنَّاسَ إِلَی اَلْحَقِّ یَجْتَمِعُ مَعَهُ قَوْمٌ کَزُبَرِ اَلْحَدِیدِ لاَ تُزِلُّهُمُ اَلرِّیَاحُ اَلْعَوَاصِفُ وَ لاَ یَمَلُّونَ مِنَ اَلْحَرَبِ وَ لاَ یَجْبُنُونَ وَ عَلَی اَللَّهِ یَتَوَکَّلُونَ وَ اَلْعٰاقِبَةُ لِلْمُتَّقِینَ<ref name=":0" />|ترجمه=مردی از اهل قم مردم را به سوی حق دعوت می‌کند و قومی گرداگرد او جمع می‌شوند به صلابت پاره‌های فولاد، تندبادها آنها را به لرزه درنمی‌آورد و از جنگ خسته نمی‌شوند و ترس به خود راه نمی‌دهند و بر خدا توکل می‌کنند و سرانجام، پیروزی از آن متقین است.}}
{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}


خط ۲۷: خط ۳۶:


{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی =
  | شاخه اصلی = حدیث
  |شاخه فرعی۱ =
  | شاخه فرعی۱ = منبع‌شناسی
  |شاخه فرعی۲ =
  | شاخه فرعی۲ =
  |شاخه فرعی۳ =
  | شاخه فرعی۳ =
}}
}}


{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه = شد
  | تیترها =
  | تیترها =شد
  | ویرایش =
  | ویرایش =شد
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر =شد
  | بازبینی =
  | ارزیابی کمی =شد
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
| بازبینی نویسنده =
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت = ب
  | کیفیت =
  | کیفیت = ب
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
{{پانویس}}
[[رده:منبع‌شناسی]]
[[رده:فقه الحدیث]]
[[رده:مقاله‌های پیشنهادی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۹ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۰۵

سؤال

آیا روایت قیام مردی از اهل قم، که همراهان او مانند فولاد با صلابت هستند، صحیح است؟

درگاه‌ها
حوزه-و-روحانیت.png


حدیث قیام مردی از اهل قم
اطلاعات حدیث
به نقل ازامام کاظم(ع)
راویان
دیگر راویانعلی بن عیسی، ایوب بن یحیی
سند
اعتبار سندضعیف
منابع شیعهبحار الانوار
درگاه‌ها
حکومت دینی.png


حدیث قیام مردی از اهل قم در کتاب بحارالانوار از امام کاظم(ع) نقل شده و بر اساس آن، مردی از اهل قم، مردم را به سوی حق دعوت می‌کند و گروهی دور او جمع می‌شوند که مانند پاره‌های فولادند و از جنگ خسته نمی‌شوند.[۱]

این حدیث را نخستین بار علامه مجلسی (درگذشت ۱۱۱۰ق) در کتاب بحارالانوار به نقل از کتاب تاریخ قم آورده[۱] و در کتاب‌های معتبر و اولیه شیعه ذکر نشده است. در میان راویان این حدیث نام علی بن عیسی وجود دارد که با شماری از راویان مشترک است و مشخص نیست، کدام علی بن عیسی مقصود است. ایوب بن یحیی دیگر راوی این روایت نیز، در کتاب‌های رجالی نیامده و مجهول است.[۲] علاوه بر مجهول بودن، این روایت را مُرسَل نیز دانسته‌اند. حدیث‌شناسان، حدیث مرسل[۳] و مجهول[۴] را ضعیف دانسته‌اند.

برخی مراد از این روایت را امام خمینی بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران و طرفدارانی که در این راه، او را کمک کرده‌اند، شمرده‌اند.[۵] برخی نیز، انطباق این حدیث بر امام خمینی و یاران او را، تنها یک احتمال شمرده و در آن احتمال‌های متعدد دیگری را نیز ممکن دانسته‌اند و به باور آنها، نمی‌توان به صورت قطعی بر موردی خاص تطبیق داد.[۶]

متن و ترجمه

از امام کاظم(ع) نقل شده:


منابع

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق، ج۵۷، ص۲۱۶، حدیث۳۷.
  2. نمازی شاهرودی، علی، مستدرکات علم رجال الحدیث، تهران، چاپخانه شفق، چاپ اول، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۷۱۵.
  3. مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه فارسی، زیر نظر سید محمود هاشمی شاهرودی، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، ج۳، ص۲۶۵.
  4. مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه فارسی، زیر نظر سید محمود هاشمی شاهرودی، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، ج۳، ص۲۶۹.
  5. «قیام امام خمینی در حدیث امام کاظم(ع)»، خبرگزاری رسمی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۵ اسفند ۱۳۹۳ش، تاریخ بازدید: ۱۲ بهمن ۱۴۰۰ش.
  6. «امام خمینی در خمین متولد شدند، پس با این حال چگونه می‌توان روایت مردی از قم را به ایشان منسوب کرد؟»، پرتال امام خمینی، تاریخ درج مطلب: ۱۲ اردیبهشت ۱۳۹۲ش، تاریخ بازدید: ۱۲ بهمن ۱۴۰۰ش.