دیدگاه شیعه در مورد فتوحات زمان خلفا: تفاوت میان نسخه‌ها

(صفحه‌ای تازه حاوی «{{شروع متن}} {{سوال}} آيا شيعه با فتوحاتي كه در آغاز تاريخ اسلام و در زمان خلفاء انجام شده موافق است يا خير؟ {{پایان سوال}} {{پاسخ}} حضرت علي(ع) براي حفظ و ترويج اسلام در هر جا كه لازم بود با خلفا همكاري نمود تا كار دين متوقف نشود و تفرقه در بين مسلمين...» ایجاد کرد)
 
جز (جایگزینی متن - ' | بازبینی =' به ' | ارزیابی کمی =')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۲: خط ۲:


{{سوال}}
{{سوال}}
آيا شيعه با فتوحاتي كه در آغاز تاريخ اسلام و در زمان خلفاء انجام شده موافق است يا خير؟
آیا شیعه با فتوحاتی که در آغاز تاریخ اسلام و در زمان خلفاء انجام شده موافق است یا خیر؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}


{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
حضرت علي(ع) براي حفظ و ترويج اسلام در هر جا كه لازم بود با خلفا همكاري نمود تا كار دين متوقف نشود و تفرقه در بين مسلمين سبب نابودي اسلام نگردد. چنان كه در نهج البلاغه و در تمام منابع تاريخي آمده است كه خليفه دوم با ايشان درباره حضورش در جنگ با ايران مشورت كرد، آن حضرت وي را از حضور در آن منع نمود، و فرمود: «پيروزى و شكست اين امر (اسلام) به انبوهى سپاه يا اندك بودن آن نبود. دين خدا بود كه خدا چيره‏اش ساخت و سپاه او بود كه آن را آماده و يارى كرد تا بدان جا رسيد كه رسيد. و پرتو آن آن‏جا را روشن كرد كه كرد. از جانب خدا به ما وعده پيروزى داده شده است و او به وعده خود جامه عمل خواهد پوشانيد و سپاه خويش را يارى خواهد كرد. جايگاه زمامدار، همچون رشته‏اى است كه مهره‏ها را به هم فراهم آرد و پيوند دهد. اگر رشته بگسلد، مهره‏ها پراكنده گردد و ديگر هرگز به تمامى جمع نشود.عرب امروز اگرچه اندك است، ليكن با پيوستگى به اسلام، فراوان و با اتّحاد و اجتماع و هماهنگى، عزيز و قدرتمند است. بنابراين تو همانند محور آسيا بر جاى بمان و آسيا [ى جنگ‏] را به وسيله عرب بگردان و به آنان آتش جنگ را برافروزان كه اگر تو از اين سرزمين برون شوى، عرب از هر سو تو را رها كند، و پيمان بسته را بشكند؛ و چنان شود كه نگهدارى مرزها كه پشت سر گذاشته‏اى برايت مهم‏تر از آن شود كه پيش رو دارى. فردا غير عرب اگر تو را ببينند، گويند: اين اساس و ريشه عرب است، اگر او را از بين ببريد، آسوده خواهيد شد، و اين انديشه، حرص ايشان را در مبارزه با تو و طمعشان را در نابود كردن تو سخت‏تر و زيادتر خواهد كرد. امّا اين‏كه گفتى آن قوم به جنگ مسلمانان خواهند آمد، ناخشنودى خداى سبحان از عزم آنان به جنگ با مسلمانان از تو بيش‏تر، و او بر دگرگون ساختن آن‏چه خود ناپسند مى‏دارد تواناتر است. امّا آن‏چه از شمار آنان گفتى، [بدان كه‏] ما در روزگار گذشته به اتّكاى انبوهى سپاه نمى‏جنگيديم، بلكه به يارى و كمك پروردگار نبرد مى‏كرديم.»<ref>نهج البلاغه، خطبه‎ي ۱۴۶. دلشاد تهراني مصطفي،سيره نبوى،تهران دريا،۱۳۸۵،ج‏۳،ص:۵۴۵</ref>
با توجه به داده‌های تاریخی، به نظر می‌رسد [[امام علی(ع)]] با [[فتوحات]] نظامی خلفاء برای گسترش [[اسلام]] موافق بوده و از آن‌جا که [[شیعه]] نیز پیرو امیرالمؤمنین است، موضعی غیر از موضع حضرت(ع) نخواهد داشت.


به نظر مي رسد با توجه به مواضع علي(ع) در برابر فتوحات نظامي خلفاء آن حضرت با كليت آن موافق بوده و از آن جا كه شيعه نيز تابع امير المؤمنين مي‎باشد موضعي غير از موضع حضرت(ع) نخواهد داشت.
حضرت علی(ع) برای حفظ و گسترش اسلام و جلوگیری از تفرقه در بین [[مسلمانان]]، در هر جا که لازم بود، با [[خلفای سه‌گانه|خلفا]] همکاری نمود؛ چنان‌که در [[نهج البلاغه]] و در برخی منابع تاریخی آمده است که خلفا با امام در مورد فتوحات مشورت کرده و امام نیز به آنها توصیه‌هایی می‌نمود. از جمله می‌توان به مشورت [[عمر بن خطاب|خلیفه دوم]] با ایشان درباره حضورش در پیکار با [[ایران]] و توصیه امام به او در عدم شرکت شخص خلیفه در جنگ<ref>نهج البلاغه، خطبهٔ ۱۴۶؛ دلشاد تهرانی، مصطفی، سیره نبوی، تهران، دریا، ۱۳۸۵ش، ج‏۳، ص۵۴۵.</ref> اشاره کرد؛ چنان‌که در برخی از منابع تاریخی مطالبی گزارش شده که نشان از تشویق امیرالمؤمنین نسبت به فتوحات دانسته شده است؛ به عنوان نمونه ابن اعثم می‌نویسد: خلیفه دوم نامه‌ای به فرمانده سپاه [[اسلام]] نوشت که او را از فتح [[خراسان]] بازدارد. در این مجلس امیرالمؤمنین(ع) حضور داشت. امام خلیفه را از این کار منع کرد و او را درباره فتح خراسان ترغیب و تشویق نمود و فضائلی درباره مناطق مختلف خراسان برای او بیان کرد. خلیفه پس از شنیدن پیشنهاد امام، خوشحال شد و نامه‌اش را عوض نمود و فرمانده سپاه را ترغیب به فتح کرد.


در برخي از منابع تاريخي مطالبي گزارش شده كه حكايت از تشويق اميرالمؤمنين به فتوحات مي‎باشد. به عنوان نمونه ابن اعثم مي‎نويسد: خليفه دوم نامه‎اي به فرمانده سپاه اسلام نوشت كه او را از فتح خراسان باز دارد در اين مجلس اميرالمؤمنين(ع) حضور داشت خليفه را از اين كار منع نمود و او را درباره فتح خراسان ترغيب و تشويق نمود و فضائلي درباره مناطق مختلف خراسان براي او بيان كرد پس خليفه خيلي خوشحال شده نامه‎اش را عوض نمود و فرمانده سپاه را ترغيب به فتح نمود.
در برخی از گزارش‌های تاریخیِ مورخان مانند طبری، ابن عساکر، ابن خلدون و … به حضور و فرماندهی اشخاصی چون عمار یاسر و سلمان فارسی<ref>ابن اعثم کوفی، الفتوح، ترجمه مستوفی هروی، تهران، انقلاب اسلامی، ص۸–۲۶۱.</ref> در برخی از فتوحات اشاره شده است که به‌طور حتم بدون مشورت امامشان نبوده است؛ چنان‌که در پاره‌ای از منابع به حضور [[امام حسن(ع)]] و [[امام حسین(ع)]] در بین سپاه اسلام نیز اشاره شده است. حضور فرزندان و اصحاب خاص امام علی(ع) در فتوحات، دلیل دیگری بر موافقت آن حضرت و در نتیجه موافقت شیعه با کلیت فتوحات دانسته شده است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، تهران، اسلامیه، ج۴۰، ص۳۰–۲۱۸؛ عماد زاده، چهارده معصوم، تهران، نشر طلوع، ج۱، ص۶۳۳؛ به نقل از تاریخ ابن عساکر، ج۴؛ تاریخ طبری، ج۶، حوادث سال ۴۹ هجری، ابن خلدون، العِبَر، ج۲، ص۱۴۹ و ۱۲۸ و ج۱، ص۳۹؛ ابن اثیر، الکامل، ج۳، ص۳۷.</ref> {{پایان پاسخ}}
 
در برخي از منابع نيز ما مي‎بينيم كه فردي چون عمار و سلمان<ref>ابن اعثم كوفي، الفتوح،ترجمه مستوفي هروي، تهران، انقلاب اسلامي، چ اول، ۷۲، ص۸ـ۲۶۱.</ref> در رأس سپاه اسلام بوده و مناطقي را فتح نمودند كه بطور حتم بدون مشورت امامشان نبوده است اين حضور نيز دليل بر موافقت آن حضرت و در نتيجه موافقت شيعه است.
 
دليل ديگر آنكه در برخي از منابع تاريخي حضور امام حسن و امام حسين ـ عليهما السلام ـ در بين سپاه اسلام گزارش شده است مانند آفريقا كه حكايت از تأييد رهبر شيعه مي‎نمايد و مورخاني مانند طبري و ابن عساكر و ابن خلدون و ...اين مطالب را گزارش نموده‎اند.<ref>مجلسي، بحارالانوار، تهران، اسلاميه، چ ۲،۶۳، ج۴۰، ص۳۰ـ۲۱۸؛ و عماد زاده، چهارده معصوم، تهران، نشر طلوع، چ۱۰، ۶۷، ج۱، ص۶۳۳؛ به نقل از تاريخ ابن عساكر، ج۴؛ و تاريخ طبري، حوادث سال ۴۹ هجري، ج۶؛ و ابن خلدون در العِبَر، ج۲، ص۱۴۹ و ۱۲۸ و ج۱، ص۳۹؛ و طبري، حوادث سال ۲۷، ج۵، ص۵۷؛ و ابن اثير، ‌الكامل، ج۳، ص۳۷، و حوادث سال ۲۷؛</ref>
{{پایان پاسخ}}


{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}
==مطالعه بيشتر==
۱. فتوحات خلفا، سید محمد یثربی


۲. الفتوح، ابن اعثم كوفي.
== مطالعه بیشتر ==
# فتوحات خلفا، سید محمد یثربی
# الفتوح، ابن اعثم کوفی.
{{پایان مطالعه بیشتر}}
{{پایان مطالعه بیشتر}}


==منابع==
== منابع ==
<references />
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
{{شاخه
{{شاخه
خط ۳۵: خط ۲۸:
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =  
  | شناسه =
  | تیترها =  
  | تیترها =
  | ویرایش =  
  | ویرایش =
  | لینک‌دهی =  
  | لینک‌دهی =
  | ناوبری =  
  | ناوبری =
  | نمایه =  
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =  
  | تغییر مسیر =
  | ارجاعات =  
  | ارجاعات =
  | بازبینی =  
  | ارزیابی کمی =
  | تکمیل =  
  | تکمیل =
  | اولویت =  
  | اولویت =
  | کیفیت =  
  | کیفیت =
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۹ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۳۰


سؤال

آیا شیعه با فتوحاتی که در آغاز تاریخ اسلام و در زمان خلفاء انجام شده موافق است یا خیر؟


با توجه به داده‌های تاریخی، به نظر می‌رسد امام علی(ع) با فتوحات نظامی خلفاء برای گسترش اسلام موافق بوده و از آن‌جا که شیعه نیز پیرو امیرالمؤمنین است، موضعی غیر از موضع حضرت(ع) نخواهد داشت.

حضرت علی(ع) برای حفظ و گسترش اسلام و جلوگیری از تفرقه در بین مسلمانان، در هر جا که لازم بود، با خلفا همکاری نمود؛ چنان‌که در نهج البلاغه و در برخی منابع تاریخی آمده است که خلفا با امام در مورد فتوحات مشورت کرده و امام نیز به آنها توصیه‌هایی می‌نمود. از جمله می‌توان به مشورت خلیفه دوم با ایشان درباره حضورش در پیکار با ایران و توصیه امام به او در عدم شرکت شخص خلیفه در جنگ[۱] اشاره کرد؛ چنان‌که در برخی از منابع تاریخی مطالبی گزارش شده که نشان از تشویق امیرالمؤمنین نسبت به فتوحات دانسته شده است؛ به عنوان نمونه ابن اعثم می‌نویسد: خلیفه دوم نامه‌ای به فرمانده سپاه اسلام نوشت که او را از فتح خراسان بازدارد. در این مجلس امیرالمؤمنین(ع) حضور داشت. امام خلیفه را از این کار منع کرد و او را درباره فتح خراسان ترغیب و تشویق نمود و فضائلی درباره مناطق مختلف خراسان برای او بیان کرد. خلیفه پس از شنیدن پیشنهاد امام، خوشحال شد و نامه‌اش را عوض نمود و فرمانده سپاه را ترغیب به فتح کرد.

در برخی از گزارش‌های تاریخیِ مورخان مانند طبری، ابن عساکر، ابن خلدون و … به حضور و فرماندهی اشخاصی چون عمار یاسر و سلمان فارسی[۲] در برخی از فتوحات اشاره شده است که به‌طور حتم بدون مشورت امامشان نبوده است؛ چنان‌که در پاره‌ای از منابع به حضور امام حسن(ع) و امام حسین(ع) در بین سپاه اسلام نیز اشاره شده است. حضور فرزندان و اصحاب خاص امام علی(ع) در فتوحات، دلیل دیگری بر موافقت آن حضرت و در نتیجه موافقت شیعه با کلیت فتوحات دانسته شده است.[۳]



مطالعه بیشتر

  1. فتوحات خلفا، سید محمد یثربی
  2. الفتوح، ابن اعثم کوفی.


منابع

  1. نهج البلاغه، خطبهٔ ۱۴۶؛ دلشاد تهرانی، مصطفی، سیره نبوی، تهران، دریا، ۱۳۸۵ش، ج‏۳، ص۵۴۵.
  2. ابن اعثم کوفی، الفتوح، ترجمه مستوفی هروی، تهران، انقلاب اسلامی، ص۸–۲۶۱.
  3. مجلسی، بحارالانوار، تهران، اسلامیه، ج۴۰، ص۳۰–۲۱۸؛ عماد زاده، چهارده معصوم، تهران، نشر طلوع، ج۱، ص۶۳۳؛ به نقل از تاریخ ابن عساکر، ج۴؛ تاریخ طبری، ج۶، حوادث سال ۴۹ هجری، ابن خلدون، العِبَر، ج۲، ص۱۴۹ و ۱۲۸ و ج۱، ص۳۹؛ ابن اثیر، الکامل، ج۳، ص۳۷.