دعاهایی که گنج خوانده شدند: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
جز (جایگزینی متن - 'ه‌است' به 'ه است')
جز (جایگزینی متن - ' | بازبینی =' به ' | ارزیابی کمی =')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
(۱۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
آیا دعای گنج‌العرش، معتبر و دارای سند است؟
گنج‌ العرش چه دعاهایی هستند؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
'''دعای گنج العرش''' دعایی مشتمل بر تهلیل و تسبیح است. این دعا در [[منابع روایی]] و ادعیه‌ای وجود ندارد. اما موارد دیگری به عنوان گنج‌ها پنهان [[خداوند]] در زیر عرش در برخی روایات و نیز در کتاب [[مفاتیح‌الجنان]] ذکر شده است. این دعا علاوه بر نبودن آن در منابع معتبر و به تبع نداشتن اموری که در بررسی روایات و ادعیه لازم است، متن آن نیز دارای مشکل بوده و اشکالات ادبی در آن وجود دارد.
دعاها و ذکرهایی در روایات وجود دارد که گنج خوانده شده‌اند:


==محتوای دعای گنج‌العرش==
* امام صادق(ع)، [[سوره حمد]] را گنج بهشتی معرفی کرده است.<ref>عیاشی، تفسير العيّاشي‏، ج۱، ص۲۲، تهران، المطبعة العلمية، ۱۳۸۰ق.</ref>
دعایی گنج‌العرش در لابلای برخی از کتاب‌های منتخب دعا دیده می‌شود و مشتمل بر [[تهلیل]] (لا اله الا الله) و [[تسبیح]] (سبحان‌الله) و اسامی و صفات خداوند است. این دعا در مجموعه‌های حدیثی معتبر و حتی غیرمعتبر قدیمی وجود ندارد. این مطلب با استناد به مجموعه حدیثی نورالعتره که مشتمل بر ۴۰۰ جلد کتاب حدیثی است و معجم فقهی که مشتمل بر سه هزار جلد کتاب حدیثی سنّی و شیعه است، ذکر می‌گردد.


«گنج زیر عرش» اصطلاحی است که در روایاتی در منزلت ادعیه، آیات و اذکاری وارد شده‌ است. اگر کسی بخواهد براساس روایات از ادعیه و اعمال عبادی ثوابی ببرد<ref>با توجه به ضعف سندی این روایات به قاعده کلی در اعمال مستحبی اشاره شده که اگر روایتی در فضیلت کاری وارد شد مؤمن اگر به آن عمل کند به ثواب عمل می‌رسد هرچند آن روایت راست نباشد.</ref> گنج عرش است نه مجعولات بدون سند.
* از [[امام علی(ع)‌]] نقل شده که [[آیه الکرسی|آیه‌الکرسی]] گنجی در عرش خداوند است.<ref>شیخ طوسی، الأمالی، ص۵۰۹، قم، دارالثقافه، ۱۴۱۴ق.</ref>
 
* روایت مفصلی نقل شده که از [[دعای یستشیر]] با تعبیر «كَنْزٌ مِنْ‏ كُنُوزِ الْعَرْش؛ گنجی از گنج‌های عرش‏» یاد شده است.<ref>ابن طاووس‏، مهج الدعوات و منهج العبادات‏، ص۱۲۲، قم، دار الذخائر، ۱۴۱۱ق.</ref>
==دعاهای با محتوای گنج‌العرش==
* [[دعای يا من أظهر الجميل|دعای يَا مَنْ‏ أَظْهَرَ الْجَمِيل]]‏ در روایات «کلماتی از گنج‌های عرش» خوانده شده ‌است.<ref>حلّی، ابن فهد، عده الداعی، ص۳۱۶، مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج۹۲، ص۱۹۸.</ref>
* [[دعای یستشیر]] (که در مفاتیح هم آمده)<ref>عباس، قمی، مفاتیح الجنان.</ref> در [[مهج‌الدعوات]] روایت مفصلی نقل شده که در آن از این دعا به «کنز من کنوز العرش» تعبیر شده است<ref>ابن طاووس، سید رضی‌الدین، مهج الدعوات، به نقل بحارالانوار، ج۸۶، ص۳۳۰.</ref> و نیز درباره دعای «یا من اظهر الجمیل» که در روایات متعددی سفارش به خواندن آن شده است عبارت «کلماتی از گنج‌های عرش» آمده ‌است.<ref>حلّی، ابن فهد، عده الداعی، ص۳۱۶، مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج۹۲، ص۱۹۸.</ref>
* ذکر «لَا حَوْلَ‏ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ» گنجی از گنج‌های بهشت خوانده شده است.<ref name=":0">ابن‌حيون، دعائم الإسلام‏، ج۲، ص۳۳۱، قم، آل‌البیت، ۱۳۸۵ق.</ref> در روایات، این ذکر را شفا برای دردهای بسیار از جمله برای رفع ناراحتی دانسته‌اند.<ref name=":0" />  
 
* دعایی به گنج العرش مشهور شده و بیشتر شامل بر [[تهلیل]] (لا اله الا الله)، [[تسبیح]] (سبحان‌الله)  و اسامی و صفات خداوند است. این دعا در منابع قدیمی وجود ندارد و تنها در برخی کتاب‌‌های دعایی متأخر نقل شده است.
* در شأن سوره [[فاتحه الکتاب]]، [[آیه الکرسی]] و ختم‌های [[سوره بقره]] آمده‌ است که این آیات گنج‌های (پنهان در) زیر عرش پروردگار متعال‌اند؛<ref>بحارالانوار، همان، ج۸۶، ص۱۲۵، حر عاملی، جواهر السنیه، ص۱۴۳.</ref> به ویژه درباره [[سوره حمد]] فرموده‌اند: این سوره برترین گنج (پنهان در) زیر عرش است.<ref>بحارالانوار، همان، ج۸۹، ص۲۲۷، از تفسیر امام عسکری (ع).</ref>
 
* ذکر شریف {{متن  عربی|لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ}} نیز این عبارت در بعضی از نسخ کتاب [[آمالی صدوق]]<ref>صدوق، محمد بن علی بن بابویه، آمالی، ص۳۲۴؛ بحارالانوار، ج۹۰، ص۱۸۶ از آن.</ref> و نیز در [[کنزالعمال]] دیده می‌شود.<ref>متّقی هندی، کنزالعمال، ج۲، ص۴۹۷، ح۴۵۸۹.</ref>
 
==ایرادهای دعای گنج‌العرش==
دعای مورد سؤال هم از اشتباهات نحوی آن و هم از چینش کلمات و جملات و نحوه شروع و ختم آن، روشن است که از ناحیه معصومین(ع) صادر نشده ‌است. بنابراین هر متن عربی را نباید به حساب روایت یا دعا آورد و دعای گنج‌العرش از جمله آنها است. هرچند ممکن است محتوای متن عربی قابل استفاده باشد و دچار مشکل نباشد ولی مهم و مشکل آن است که ولو یک متن سنگین و متقن باشد، اگر از معصوم صادر نشده است، نباید به آنها نسبت داد.
{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}


خط ۳۷: خط ۳۰:
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر =شد
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی =
  | ارزیابی کمی =شد
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =ج
  | اولویت =ج
  | کیفیت =ج
  | کیفیت =ب
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۹ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۲۲

سؤال

گنج‌ العرش چه دعاهایی هستند؟

دعاها و ذکرهایی در روایات وجود دارد که گنج خوانده شده‌اند:

  • از امام علی(ع)‌ نقل شده که آیه‌الکرسی گنجی در عرش خداوند است.[۲]
  • روایت مفصلی نقل شده که از دعای یستشیر با تعبیر «كَنْزٌ مِنْ‏ كُنُوزِ الْعَرْش؛ گنجی از گنج‌های عرش‏» یاد شده است.[۳]
  • دعای يَا مَنْ‏ أَظْهَرَ الْجَمِيل‏ در روایات «کلماتی از گنج‌های عرش» خوانده شده ‌است.[۴]
  • ذکر «لَا حَوْلَ‏ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ» گنجی از گنج‌های بهشت خوانده شده است.[۵] در روایات، این ذکر را شفا برای دردهای بسیار از جمله برای رفع ناراحتی دانسته‌اند.[۵]
  • دعایی به گنج العرش مشهور شده و بیشتر شامل بر تهلیل (لا اله الا الله)، تسبیح (سبحان‌الله) و اسامی و صفات خداوند است. این دعا در منابع قدیمی وجود ندارد و تنها در برخی کتاب‌‌های دعایی متأخر نقل شده است.


منابع

  1. عیاشی، تفسير العيّاشي‏، ج۱، ص۲۲، تهران، المطبعة العلمية، ۱۳۸۰ق.
  2. شیخ طوسی، الأمالی، ص۵۰۹، قم، دارالثقافه، ۱۴۱۴ق.
  3. ابن طاووس‏، مهج الدعوات و منهج العبادات‏، ص۱۲۲، قم، دار الذخائر، ۱۴۱۱ق.
  4. حلّی، ابن فهد، عده الداعی، ص۳۱۶، مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج۹۲، ص۱۹۸.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ ابن‌حيون، دعائم الإسلام‏، ج۲، ص۳۳۱، قم، آل‌البیت، ۱۳۸۵ق.