دعا کردن پیامبر(ص) برای شترچران و چوپان: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
(ابرابزار)
 
جز (جایگزینی متن - ' | بازبینی =' به ' | ارزیابی کمی =')
 
(۱۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{سوال}} آیا این روایت صحیح است که امام سجاد «ع» فرمود: «رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) در حق چوپانی که به او شیر نداد، فرمود: خدایا مالش را زیاد کن و به چوپانی که به حضرت شیر داد، فرمود: خدایا به اندازه کفاف به او ثروت ده» ؟{{پایان سوال}}
{{سوال}}بر اساس روایتی پیامبر(ص)، در حق شترچرانی که به او شیر نداد دعا کرد خدا مالش را زیاد کند و در حق چوپانی که به حضرت شیر داد دعا کرد خدا به اندازه نیاز به او ثروت بدهد. آیا این روایت  صحیح است؟{{پایان سوال}}
 
{{پاسخ}}
{{جعبه اطلاعات حدیث
| عنوان =
| تصویر =
| توضیح تصویر =
| اندازه تصویر =
| نام‌های دیگر =
| موضوع  = روزی
| به نقل از  = [[امام سجاد(ع)]]
| روایات مشابه =
| راوی اصلی =
| دیگر راویان = ابراهیم بن محمد نَوْفَلی، یعقوب بن یزید، احمد بن محمد بن خالد
| اعتبار سند = [[حدیث ضعیف|ضعیف]]
| منابع شیعه = [[اعتبار کتاب کافی|کافی]]
| منابع سنی =
| توضیحات = [[حدیث مرفوعه|مرفوعه]]
}}'''دعا کردن پیامبر(ص) برای شترچران و چوپان'''، مضمون روایتی در [[اعتبار کتاب کافی|کتاب کافی]] که از نظر سند [[حدیث ضعیف|ضعیف]] شمرده شده است. بر اساس این حدیث، [[پیامبر(ص)]] برای شترچرانی که به او و [[صحابه|اصحابش]] شیر نداد دعا کرد خدا مال او را زیاد کند و برای چوپانی که به او شیر داد دعا کرد خدا روزی در حد نیاز به او بدهد. وقتی مورد سؤال اصحابش قرار گرفت توضیح داد رزقی که به اندازه نیاز باشد بهتر است از اینکه زیاد باشد و انسان را مشغول کند.
 
دلیل ضعف سند روایت، [[حدیث مرفوعه|مرفوعه]] بودن آن و وجود راوی [[حدیث مجهول|ناشناخته]] در سلسه‌سند است.


== متن و ترجمه ==
== متن و ترجمه ==
عِدَّه مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ یَعْقُوبَ بْنِ یَزِیدَ عَنْ إِبْرَاهِیمَ بْنِ مُحَمَّدٍ النَّوْفَلِیِّ رَفَعَهُ إِلَی عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ قَالَ: «مَرَّ رَسُولُ اللَّهِ صبِرَاعِی إِبِلٍ فَبَعَثَ یَسْتَسْقِیهِ فَقَالَ أَمَّا مَا فِی ضُرُوعِهَا فَصَبُوحُ الْحَیِ وَ أَمَّا مَا فِی آنِیَتِنَا فَغَبُوقُهُمْ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ اللَّهُمَّ أَکْثِرْ مَالَهُ وَ وُلْدَهُ ثُمَّ مَرَّ بِرَاعِی غَنَمٍ فَبَعَثَ إِلَیْهِ یَسْتَسْقِیهِ فَحَلَبَ لَهُ مَا فِی ضُرُوعِهَا وَ أَکْفَأَ مَا فِی إِنَائِهِ فِی إِنَاءِ رَسُولِ اللَّهِ صوَ بَعَثَ إِلَیْهِ بِشَاه وَ قَالَ هَذَا مَا عِنْدَنَا وَ إِنْ أَحْبَبْتَ أَنْ نَزِیدَکَ زِدْنَاکَ قَالَ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ اللَّهُمَّ ارْزُقْهُ الْکَفَافَ فَقَالَ لَهُ بَعْضُ أَصْحَابِهِ یَا رَسُولَ اللَّهِ دَعَوْتَ لِلَّذِی رَدَّکَ بِدُعَاءٍ عَامَّتُنَا نُحِبُّهُ وَ دَعَوْتَ لِلَّذِی أَسْعَفَکَ بِحَاجَتِکَ بِدُعَاءٍ کُلُّنَا نَکْرَهُهُ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صإِنَّ مَا قَلَّ وَ کَفَی خَیْرٌ مِمَّا کَثُرَ وَ أَلْهَی اللَّهُمَّ ارْزُقْ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ الْکَفَاف»<ref>شیخ کلینی، محمد؛ کافی، تهران، اسلامیه، چاپ دوم، ۱۳۶۲ه. ش ، ج۲، ص۱۴، روایت ۴.</ref>
{{عربی|عِدَّه مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ یَعْقُوبَ بْنِ یَزِیدَ عَنْ إِبْرَاهِیمَ بْنِ مُحَمَّدٍ النَّوْفَلِیِّ رَفَعَهُ إِلَی عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ قَالَ: «مَرَّ رَسُولُ اللَّهِ صبِرَاعِی إِبِلٍ فَبَعَثَ یَسْتَسْقِیهِ فَقَالَ أَمَّا مَا فِی ضُرُوعِهَا فَصَبُوحُ الْحَیِ وَ أَمَّا مَا فِی آنِیَتِنَا فَغَبُوقُهُمْ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ اللَّهُمَّ أَکْثِرْ مَالَهُ وَ وُلْدَهُ ثُمَّ مَرَّ بِرَاعِی غَنَمٍ فَبَعَثَ إِلَیْهِ یَسْتَسْقِیهِ فَحَلَبَ لَهُ مَا فِی ضُرُوعِهَا وَ أَکْفَأَ مَا فِی إِنَائِهِ فِی إِنَاءِ رَسُولِ اللَّهِ صوَ بَعَثَ إِلَیْهِ بِشَاه وَ قَالَ هَذَا مَا عِنْدَنَا وَ إِنْ أَحْبَبْتَ أَنْ نَزِیدَکَ زِدْنَاکَ قَالَ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ اللَّهُمَّ ارْزُقْهُ الْکَفَافَ فَقَالَ لَهُ بَعْضُ أَصْحَابِهِ یَا رَسُولَ اللَّهِ دَعَوْتَ لِلَّذِی رَدَّکَ بِدُعَاءٍ عَامَّتُنَا نُحِبُّهُ وَ دَعَوْتَ لِلَّذِی أَسْعَفَکَ بِحَاجَتِکَ بِدُعَاءٍ کُلُّنَا نَکْرَهُهُ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صإِنَّ مَا قَلَّ وَ کَفَی خَیْرٌ مِمَّا کَثُرَ وَ أَلْهَی اللَّهُمَّ ارْزُقْ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ الْکَفَاف}}.<ref>شیخ کلینی، محمد؛ کافی، تهران، اسلامیه، چاپ دوم، ۱۳۶۲ه. ش ، ج۲، ص۱۴، روایت ۴.</ref>


{{نقل قول|امام سجاد(ع): رسول خدا(ص) از شترچرانی گذشت و کسی را فرستاد تا مقداری شیر از او بگیرد، شترچران به او گفت: شیرهایی که در پستان شتران است صبحانه قبیله است و آنها که در ظرف‌ها است برای شب است.


پیامبر(ص) فرمود: خدایا مال و فرزندان آنها را زیاد گردان. از آنجا گذشتند و به چوپان گوسفندان دیگری رسیدند. پیامبر شخصی را فرستاد تا شیر بیاورد. او رفت و از چوپان شیر خواست. او گوسفندان را دوشید و شیرها را در ظرف رسول خدا(ص) خالی کرد. چوپان شیر را همراه یک گوسفند برای پیامبر فرستاد و گفت: اینها در نزد ما بود فرستادیم، اگر می‌خواهید باز هم می‌فرستیم. رسول خدا(ص) فرمود: خدایا او را روزی در حد احتیاج عطا کن.
{{نقل قول|امام سجاد(ع): رسول خدا(ص) از شترچرانی گذشت و کسی را فرستاد تا مقداری شیر از او بگیرد، شترچران به او گفت: «شیرهایی که در پستان شتران است صبحانه قبیله است و آنها که در ظرف‌ها است برای شب است.»


یکی از اصحاب گفت: یا رسول اللَّه! آنکه خواسته ما را اجابت نکرد، چنان دعا کردی؛ ولی کسی که خواسته ما را اجابت کرد چنین دعا می‌کنی؟!
پیامبر(ص) فرمود: «خدایا مال و فرزندان آنها را زیاد گردان.» از آنجا گذشتند و به چوپانِ گوسفندان دیگری رسیدند. پیامبر شخصی را فرستاد تا شیر بیاورد. او رفت و از چوپان شیر خواست. او گوسفندان را دوشید و شیرها را در ظرف رسول خدا(ص) خالی کرد. چوپان شیر را همراه یک گوسفند برای پیامبر فرستاد و گفت: «اینها که در نزد ما بود فرستادیم، اگر می‌خواهید باز هم می‌فرستیم.» رسول خدا(ص) فرمود: «خدایا او را روزی در حد احتیاج عطا کن.»


پیامبر فرمود: رزقی که به اندازه کفاف باشد بهتر است از اینکه زیاد باشد و آدمی را مشغول کند. خدایا روزی محمد و آلش را به اندازه احتیاج قرار بده.
یکی از اصحاب گفت: «یا رسول الله! آنکه خواسته ما را اجابت نکرد، چنان دعا کردی؛ ولی کسی که خواسته ما را اجابت کرد چنین دعا می‌کنی!» پیامبر فرمود: «رزقی که به اندازه کفاف باشد بهتر است از اینکه زیاد باشد و آدمی را مشغول کند. خدایا روزی محمد و آلش را به اندازه احتیاج قرار بده.»}}


== بررسی سند ==
== بررسی سند ==
۱. عده من اصحابنا: مراد از اعده ای از اصحاب ما که کلینی نقل می‌کند و اینها از احمد بن محمد بن خالد روایت می کندد عبارتند از: علی بن ابراهیم، علی بن محمد بن عبد الله بن اذینه، احمد بن عبد الله بن امیه و علی بن الحسن<ref>علامه حلی، حسن؛ خلاصه الاقوال، نجف، حیدریه، چاپ دوم، ۱۳۸۱ ه. ق ، ص۴۳۰.</ref> و روایت این افراد صحیح است؛<ref>موحد ابطحی، محمدعلی؛ تهذیب المقال فی تنقیح کتاب الرجال، قم، سید الشهداء، چاپ اول، ۱۴۱۲ ه. ق ، ج۳، ص۲۵۴.</ref>
حدیث دعا کردن [[پیامبر(ص)]] برای شترچران و چوپان، در [[اعتبار کتاب کافی|کافی]] از [[امام سجاد(ع)]] نقل شده است. ابراهیم بن محمد نوفلی یکی از راویان سلسله‌سند، در کتاب‌های رجالی تأیید یا رد نشده است.<ref>خوئی، ابوالقاسم؛ معجم رجال الحدیث، بی جا، بی نا، چاپ پنجم، ۱۴۱۳ه. ق ، ج۱، ص۲۶۷.</ref> همچنین این روایت مرفوعه است و چند راوی آن ذکر نشده‌اند؛ بنابراین این حدیث را از نظر سند ضعیف شمرده‌اند.
۲.
{{پایان پاسخ}}
۳. احمد بن محمد بن خالد: وی همان احمد بن محمد برقی است و ثقه و مورد اعتماد است البته وی گاهی از افراد ضعیف روایت نقل می‌کرد؛<ref>نجاشی، احمد؛ رجال النجاشی، قم، جامعه مدرسین، چاپ پنجم، ۱۴۱۶ ه. ق ، ص۷۶.</ref>
۴.
۵. یعقوب بن یزید: وی و پدرش ثقه هستند؛<ref>طوسی، محمد؛ رجال الطوسی، قم، جامعه مدرسین، ۱۴۱۵ ه. ق ، ص۳۶۹.</ref>
۶.
۷. ابراهیم بن محمد نوفلی: وی در کتاب‌های رجالی تأیید و توثیق نشده است و در کتاب‌های معتبر روایی از وی کمتر از ده روایت از او نقل شده و این می‌رساند که وی راوی مشهوری نبوده و برای همین در اکثر کتاب‌های رجالی نامی از وی وجود ندارد و مرحوم خوئی فقط می‌نویسد وی روایت شیر ندادن چوپانی را به رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم به صورت مرفوعه نقل کرده و هیچ اشاره ای به ثقه بودنش نکرده است؛<ref>خوئی، ابوالقاسم؛ معجم رجال الحدیث، بی جا، بی نا، چاپ پنجم، ۱۴۱۳ه. ق ، ج۱، ص۲۶۷.</ref>
#
#  رفعه: با توجه به اینکه یعقوب بن یزید از اصحاب امام رضا(ع) می‌باشد و از ابراهیم بن محمد نقل می‌کند، لذا به یقین ابراهیم خود نمی‌توانست امام سجاد(ع) را ببیند و لذا چند راوی را نیاورده و با تعبیر «رفعه» از امام سجاد(ع) نقل کرده است.
#
نقد و بررسی روایت:
 
این روایت به دلایل ذیل قابل استناد نمی‌باشد و اعتبار ندارد:
 
این روایت مرفوعه است یعنی عده ای از راویان آن مشخص نیست و روایتی که راوی آن حذف شده باشد از اعتبار می‌افتد؛
#
#  خود ابراهیم بن محمد نوفلی در کتاب‌های رجالی تأیید و توثیق نشده است؛
۴.<ref>تفسیرالإمام العسکری - علیه السلام -، ص۳۰۹، ح ۱۵۴.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
خط ۴۱: خط ۴۵:
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه =شد
  | تیترها =
  | تیترها =شد
  | ویرایش =
  | ویرایش =شد
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر =شد
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی =
  | ارزیابی کمی =
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت =ج
  | کیفیت =
  | کیفیت =ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۹ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۲۱

سؤال
بر اساس روایتی پیامبر(ص)، در حق شترچرانی که به او شیر نداد دعا کرد خدا مالش را زیاد کند و در حق چوپانی که به حضرت شیر داد دعا کرد خدا به اندازه نیاز به او ثروت بدهد. آیا این روایت صحیح است؟


دعا کردن پیامبر(ص) برای شترچران و چوپان
اطلاعات حدیث
موضوعروزی
به نقل ازامام سجاد(ع)
راویان
دیگر راویانابراهیم بن محمد نَوْفَلی، یعقوب بن یزید، احمد بن محمد بن خالد
سند
اعتبار سندضعیف
منابع شیعهکافی
توضیحاتمرفوعه

دعا کردن پیامبر(ص) برای شترچران و چوپان، مضمون روایتی در کتاب کافی که از نظر سند ضعیف شمرده شده است. بر اساس این حدیث، پیامبر(ص) برای شترچرانی که به او و اصحابش شیر نداد دعا کرد خدا مال او را زیاد کند و برای چوپانی که به او شیر داد دعا کرد خدا روزی در حد نیاز به او بدهد. وقتی مورد سؤال اصحابش قرار گرفت توضیح داد رزقی که به اندازه نیاز باشد بهتر است از اینکه زیاد باشد و انسان را مشغول کند.

دلیل ضعف سند روایت، مرفوعه بودن آن و وجود راوی ناشناخته در سلسه‌سند است.

متن و ترجمه

«عِدَّه مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ یَعْقُوبَ بْنِ یَزِیدَ عَنْ إِبْرَاهِیمَ بْنِ مُحَمَّدٍ النَّوْفَلِیِّ رَفَعَهُ إِلَی عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ قَالَ: «مَرَّ رَسُولُ اللَّهِ صبِرَاعِی إِبِلٍ فَبَعَثَ یَسْتَسْقِیهِ فَقَالَ أَمَّا مَا فِی ضُرُوعِهَا فَصَبُوحُ الْحَیِ وَ أَمَّا مَا فِی آنِیَتِنَا فَغَبُوقُهُمْ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ اللَّهُمَّ أَکْثِرْ مَالَهُ وَ وُلْدَهُ ثُمَّ مَرَّ بِرَاعِی غَنَمٍ فَبَعَثَ إِلَیْهِ یَسْتَسْقِیهِ فَحَلَبَ لَهُ مَا فِی ضُرُوعِهَا وَ أَکْفَأَ مَا فِی إِنَائِهِ فِی إِنَاءِ رَسُولِ اللَّهِ صوَ بَعَثَ إِلَیْهِ بِشَاه وَ قَالَ هَذَا مَا عِنْدَنَا وَ إِنْ أَحْبَبْتَ أَنْ نَزِیدَکَ زِدْنَاکَ قَالَ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ اللَّهُمَّ ارْزُقْهُ الْکَفَافَ فَقَالَ لَهُ بَعْضُ أَصْحَابِهِ یَا رَسُولَ اللَّهِ دَعَوْتَ لِلَّذِی رَدَّکَ بِدُعَاءٍ عَامَّتُنَا نُحِبُّهُ وَ دَعَوْتَ لِلَّذِی أَسْعَفَکَ بِحَاجَتِکَ بِدُعَاءٍ کُلُّنَا نَکْرَهُهُ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صإِنَّ مَا قَلَّ وَ کَفَی خَیْرٌ مِمَّا کَثُرَ وَ أَلْهَی اللَّهُمَّ ارْزُقْ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ الْکَفَاف».[۱]

بررسی سند

حدیث دعا کردن پیامبر(ص) برای شترچران و چوپان، در کافی از امام سجاد(ع) نقل شده است. ابراهیم بن محمد نوفلی یکی از راویان سلسله‌سند، در کتاب‌های رجالی تأیید یا رد نشده است.[۲] همچنین این روایت مرفوعه است و چند راوی آن ذکر نشده‌اند؛ بنابراین این حدیث را از نظر سند ضعیف شمرده‌اند.


منابع

  1. شیخ کلینی، محمد؛ کافی، تهران، اسلامیه، چاپ دوم، ۱۳۶۲ه. ش ، ج۲، ص۱۴، روایت ۴.
  2. خوئی، ابوالقاسم؛ معجم رجال الحدیث، بی جا، بی نا، چاپ پنجم، ۱۴۱۳ه. ق ، ج۱، ص۲۶۷.