آموزه‌هایی از دعای کمیل: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
Nazarzadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' | بازبینی =' به ' | ارزیابی کمی =') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۲۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}} | {{سوال}} | ||
در مورد شرح | در مورد شرح دعای کمیل توضیح دهید؟ | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
دعای کمیل را [[حضرت خضر]] به [[امیرالمؤمنین|امیر مومنان(ع)]] داده است و آن حضرت به کمیل بن زیاد نخعی یاد داد. شناخت الهی؛ [[خودشناسی]]؛ آسیب‌شناسی اجتماعی؛ شناخت [[آداب دعا]]؛ شناخت وسیله برای رسیدن به مقصود از جمله آموزه‌های دعای کمیل است. | |||
== | == معرفی دعای کمیل == | ||
کمیل روایت می‌کند که روزی با امیر مومنان(ع) بودم و درباره شب نیمه شعبان سخن به میان آمد، حضرت فرمودند: هر کس این شب را احیا کند و دعای خضر را در این شب بخواند، دعای او مستجاب می‌گردد. وقتی حضرت به منزل برگشت، به خدمت آن حضرت رفته و در خواست آموزش دعای خضر کردم. | |||
حضرت فرمود: | حضرت فرمود: ای کمیل این دعا را حفظ نما، در هر شب جمعه یا در هر ماه یا در هر سالی یک مرتبه آن را بخوان، تا از شر دشمنان در امان بمانی، روزیِ تو فراوان گشته و گناهانت آمرزیده شود.<ref>ابن طاوس، علی بن موسی، الاقبال الاعمال، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۷۰۶.</ref> | ||
== معارفی از دعای کمیل== | == معارفی از دعای کمیل == | ||
=== شناخت الهی === | |||
{{همچنین ببینید|ضرورت خداشناسی}} | |||
خداوند [[صفات ثبوتی و سلبی|صفات]] برجسته‌ای دارد که با توجه به آن می‌توان خدا را شناخت. امیرمومنان(ع) این صفات را در قالب دعا ترسیم می‌کند. | |||
خداوند صفات برجسته‌ای دارد که با توجه به آن می‌توان خدا را شناخت. امیرمومنان(ع) این صفات را در قالب دعا ترسیم می‌کند. | |||
فراگیری رحمت خدا بر همه عالم، | فراگیری رحمت خدا بر همه عالم، حرکت جهان و قدرت موجودات توسط خدا، قدرت نداشتن موجودات آفریده شده از خود، فروتن بودن مخلوقات در مقابل قدرت الهی به خاطر خالق و تدبیر کننده بودن خدا، نزد خدا بودن همه عزتها. فناپذیر بودن موجودات و باقی ماندن خدا، انسان‌های مؤمن را به دل بستن به نعمت‌های ماندگار و حرکت به سوی خدا و رسیدن به کمال و نعمت‌های اخروی وامی‌دارد.{{یادداشت|اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِرَحْمَتِکَ الَّتِی وَسِعَتْ کُلَّ شَیْءٍ وَ بِقُوَّتِکَ الَّتِی قَهَرْتَ بِهَا کُلَّ شَیْءٍ وَ خَضَعَ لَهَا کُلُّ شَیْءٍ وَ ذَلَّ لَهَا کُلُّ شَیْءٍ وَ بِجَبَرُوتِکَ الَّتِی غَلَبَتْ بِهَا کُلَّ شَیْءٍ وَ بِعِزَّتِکَ الَّتِی لَا یَقُومُ لَهَا شَیْءٌ وَ بِعَظَمَتِکَ الَّتِی مَلَأَتْ أَرْکَانَ کُلِّ شَیْءٍ وَ بِسُلْطَانِکَ الَّذِی عَلَا کُلَّ شَیْءٍ وَ بِوَجْهِکَ الْبَاقِی بَعْدَ کُلِّ شَیْءٍ وَ بِأَسْمَائِکَ الَّتِی غَلَبَتْ أَرْکَانَ کُلِّ شَیْءٍ وَ بِعِلْمِکَ الَّذِی أَحاطَ بِکُلِّ شَیْءٍ…}} | ||
نور بودن خدا و روشنایی گرفتن هستی از نور الهی، فرار کردن بشریت از تاریکی به روشنایی، آرامش داشتن انسان در روشنایی از آثار خواندن دعای کمیل و توجه به معارف آن می‌باشد.{{یادداشت|وَ بِنُورِ | نور بودن خدا و روشنایی گرفتن هستی از نور الهی، فرار کردن بشریت از تاریکی به روشنایی، آرامش داشتن انسان در روشنایی از آثار خواندن دعای کمیل و توجه به معارف آن می‌باشد.{{یادداشت|وَ بِنُورِ وَجْهِکَ الَّذِی أَضَاءَ لَهُ کُلُّ شَیْء …}} | ||
=== خودشناسی === | |||
{{نوشتار اصلی|خودشناسی}} | |||
انسان از خودشناسی به خداشناسی می‌رسد. وقتی خود را ضعیف دید و گفت: خدایا به ضعف جسمم رحم کن، به فکر می‌افتد که او را یک قدرت قوی آفریده است. امیرمومنان(ع) به ما می‌آموزد که ضعیف هستیم و نمی‌توانیم از سلطه و حکومت الهی فرار کنیم و همیشه تحت قدرت خدائیم. گرفتاری‌های این دنیا که گاهی انسان را زمین‌گیر می‌کند خیلی کمتر و قابل تحمل‌تر از بلاهای آخرت است و انسانی که تحمل بلا و گرفتاری این دنیا را ندارد، بداند که گرفتاری آخرت همیشگی و سخت است.{{یادداشت|اللَّهُمَّ عَظُمَ سُلْطَانُکَ وَ عَلَا مَکَانُکَ وَ خَفِیَ مَکْرُکَ وَ ظَهَرَ أَمْرُکَ وَ غَلَبَ جندک [قَهْرُکَ] وَ جَرَتْ قُدْرَتُکَ وَ لَا یُمْکِنُ الْفِرَارُ مِنْ حُکُومَتِک…}} | |||
=== آسیب‌شناسی اجتماعی === | === آسیب‌شناسی اجتماعی === | ||
امیرمومنان(ع) با ترسیم رفتارهایی که باعث ایجاد مشکلات فردی و اجتماعی می‌شود، در کنار آسیب‌شناسی، راه‌کارهای درمان آن را نیز یادآور می‌شود. گناهانی که باعث پرده‌دری، ایجاد گرفتاری‌ها، دگرگونی نعمت‌ها، اجابت نشدن دعا، نزول بلایا و | امیرمومنان(ع) با ترسیم رفتارهایی که باعث ایجاد مشکلات فردی و اجتماعی می‌شود، در کنار آسیب‌شناسی، راه‌کارهای درمان آن را نیز یادآور می‌شود. گناهانی که باعث پرده‌دری، ایجاد گرفتاری‌ها، دگرگونی نعمت‌ها، اجابت نشدن دعا، نزول بلایا و … می‌شود از جمله‌آسیب‌هایی است که امیرمومنان(ع) با یادآوری آن بشریت را به فکر جبران کرده است.{{یادداشت|اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تَهْتِکُ الْعِصَمَ اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تُنْزِلُ النِّقَمَ اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تُغَیِّرُ النِّعَمَ اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تَحْبِسُ الدُّعَاءَ اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تُنْزِلُ الْبَلَاءَ اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِی کُلَّ ذَنْبٍ أَذْنَبْتُهُ وَ کُلَّ خَطِیئَةٍ أَخْطَأْتُهَا…}} | ||
=== شناخت آداب دعا === | === شناخت آداب دعا === | ||
انسان‌ها | {{نوشتار اصلی |آداب دعا}} | ||
انسان‌ها برای رسیدن به خواسته‌های‌شان راهکار مناسبی را اختیار می‌کنند تا با شکست مواجه نشوند و امیر مومنان(ع) در این دعا، راهکار مناسب برای رسیدن به این هدف عالی را بیان می‌دارد. | |||
توبه و استغفار، [[شفاعت|شفیع قرار دادن خدا]] و به غیر خدا امید نداشتن، خود را در مقابل عظمت آفریدگار کوچک شمردن و درخواست ذلیلانه از خدا کردن همانند درخواست کسی که گرفتار شده و حاجت‌مند است، عیب دیگران را پوشاندن برای آبروداری خدا، [[تکبر|مغرور]] نشدن به دنیا و عذر خواهی از خدا، امیدوار به رحمت خدا بودن و گریه کردن، پیروی از احکام الهی و مخالفت با هوای نفس، حسن ظن به خدا داشتن، صلوات و سلام فرستادن بر [[پیامبر اکرم(ص)]] و ائمه معصومین(ع) از جمله آدابی است که امیرمومنان(ع) در دعای کمیل بیان کرده است.{{یادداشت|اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ سُؤَالَ خَاضِعٍ مُتَذَلِّلٍ [ذَلِیلٍ] خَاشِعٍ أَنْ تُسَامِحَنِی وَ تَرْحَمَنِی وَ تَجْعَلَنِی بِقِسْمِکَ رَاضِیاً قَانِعاً وَ فِی جَمِیعِ الْأَحْوَالِ [الأمور] مُتَوَاضِعا…}} | |||
=== شناخت وسیله برای رسیدن به مقصود === | |||
=== شناخت | امیرمومنان(ع) برای رسیدن به مقصود، ابزارهای خوبی را در این دعا معرفی می‌کند مانند یاد خدا بودن، یادآوری کرم و بخشش الهی، [[دعا|دعا کردن]] و… {{یادداشت|یَا سَرِیعَ الرِّضَا اغْفِرْ لِمَنْ لَا یَمْلِکُ إِلَّا الدُّعَاءَ فَإِنَّکَ فَعَّالٌ لِمَا تَشَاء…}} | ||
امیرمومنان(ع) | |||
== | == مطالعه بیشتر == | ||
* | * کلباسی، محمد رضا، انیس اللیل در شرح دعای کمیل. | ||
* انصاریان، حسین، شرح دعای کمیل. | |||
* | * جعفر بن محمد باقر، اسرار العارفین فی شرح کلام مولانا امیرالمؤمنین. | ||
* | |||
== | == جستارهای وابسته == | ||
* | * [[مفهوم ظن و گمان به خدا در دعای کمیل]] | ||
* | * [[مراد از ضعیف بودن بنده در دعای کمیل]] | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
{{شاخه | {{شاخه | ||
| شاخه اصلی = | | شاخه اصلی = اخلاق | ||
| شاخه فرعی۱ = | | شاخه فرعی۱ = فضایل اخلاقی | ||
| شاخه فرعی۲ = | | شاخه فرعی۲ = دعا | ||
| شاخه فرعی۳ = | | شاخه فرعی۳ = | ||
}} | }} | ||
{{تکمیل مقاله | {{تکمیل مقاله | ||
| شناسه = | | شناسه = شد | ||
| تیترها = | | تیترها = شد | ||
| ویرایش = | | ویرایش = | ||
| لینک‌دهی = | | لینک‌دهی = شد | ||
| ناوبری = | | ناوبری = | ||
| نمایه = | | نمایه = | ||
| تغییر مسیر = | | تغییر مسیر = | ||
| ارجاعات = | | ارجاعات = | ||
| بازبینی نویسنده = | | بازبینی نویسنده = | ||
| | | ارزیابی کمی = | ||
| تکمیل = | | تکمیل = | ||
| اولویت = | | اولویت = ج | ||
| کیفیت = | | کیفیت = د | ||
}} | }} | ||
{{پایان متن}} | {{پایان متن}} | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۹ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۲۹
سؤال
در مورد شرح دعای کمیل توضیح دهید؟
دعای کمیل را حضرت خضر به امیر مومنان(ع) داده است و آن حضرت به کمیل بن زیاد نخعی یاد داد. شناخت الهی؛ خودشناسی؛ آسیب‌شناسی اجتماعی؛ شناخت آداب دعا؛ شناخت وسیله برای رسیدن به مقصود از جمله آموزه‌های دعای کمیل است.
معرفی دعای کمیل
کمیل روایت می‌کند که روزی با امیر مومنان(ع) بودم و درباره شب نیمه شعبان سخن به میان آمد، حضرت فرمودند: هر کس این شب را احیا کند و دعای خضر را در این شب بخواند، دعای او مستجاب می‌گردد. وقتی حضرت به منزل برگشت، به خدمت آن حضرت رفته و در خواست آموزش دعای خضر کردم. حضرت فرمود: ای کمیل این دعا را حفظ نما، در هر شب جمعه یا در هر ماه یا در هر سالی یک مرتبه آن را بخوان، تا از شر دشمنان در امان بمانی، روزیِ تو فراوان گشته و گناهانت آمرزیده شود.[۱]
معارفی از دعای کمیل
شناخت الهی
خداوند صفات برجسته‌ای دارد که با توجه به آن می‌توان خدا را شناخت. امیرمومنان(ع) این صفات را در قالب دعا ترسیم می‌کند.
فراگیری رحمت خدا بر همه عالم، حرکت جهان و قدرت موجودات توسط خدا، قدرت نداشتن موجودات آفریده شده از خود، فروتن بودن مخلوقات در مقابل قدرت الهی به خاطر خالق و تدبیر کننده بودن خدا، نزد خدا بودن همه عزتها. فناپذیر بودن موجودات و باقی ماندن خدا، انسان‌های مؤمن را به دل بستن به نعمت‌های ماندگار و حرکت به سوی خدا و رسیدن به کمال و نعمت‌های اخروی وامی‌دارد.[یادداشت ۱]
نور بودن خدا و روشنایی گرفتن هستی از نور الهی، فرار کردن بشریت از تاریکی به روشنایی، آرامش داشتن انسان در روشنایی از آثار خواندن دعای کمیل و توجه به معارف آن می‌باشد.[یادداشت ۲]
خودشناسی
انسان از خودشناسی به خداشناسی می‌رسد. وقتی خود را ضعیف دید و گفت: خدایا به ضعف جسمم رحم کن، به فکر می‌افتد که او را یک قدرت قوی آفریده است. امیرمومنان(ع) به ما می‌آموزد که ضعیف هستیم و نمی‌توانیم از سلطه و حکومت الهی فرار کنیم و همیشه تحت قدرت خدائیم. گرفتاری‌های این دنیا که گاهی انسان را زمین‌گیر می‌کند خیلی کمتر و قابل تحمل‌تر از بلاهای آخرت است و انسانی که تحمل بلا و گرفتاری این دنیا را ندارد، بداند که گرفتاری آخرت همیشگی و سخت است.[یادداشت ۳]
آسیب‌شناسی اجتماعی
امیرمومنان(ع) با ترسیم رفتارهایی که باعث ایجاد مشکلات فردی و اجتماعی می‌شود، در کنار آسیب‌شناسی، راه‌کارهای درمان آن را نیز یادآور می‌شود. گناهانی که باعث پرده‌دری، ایجاد گرفتاری‌ها، دگرگونی نعمت‌ها، اجابت نشدن دعا، نزول بلایا و … می‌شود از جمله‌آسیب‌هایی است که امیرمومنان(ع) با یادآوری آن بشریت را به فکر جبران کرده است.[یادداشت ۴]
شناخت آداب دعا
انسان‌ها برای رسیدن به خواسته‌های‌شان راهکار مناسبی را اختیار می‌کنند تا با شکست مواجه نشوند و امیر مومنان(ع) در این دعا، راهکار مناسب برای رسیدن به این هدف عالی را بیان می‌دارد.
توبه و استغفار، شفیع قرار دادن خدا و به غیر خدا امید نداشتن، خود را در مقابل عظمت آفریدگار کوچک شمردن و درخواست ذلیلانه از خدا کردن همانند درخواست کسی که گرفتار شده و حاجت‌مند است، عیب دیگران را پوشاندن برای آبروداری خدا، مغرور نشدن به دنیا و عذر خواهی از خدا، امیدوار به رحمت خدا بودن و گریه کردن، پیروی از احکام الهی و مخالفت با هوای نفس، حسن ظن به خدا داشتن، صلوات و سلام فرستادن بر پیامبر اکرم(ص) و ائمه معصومین(ع) از جمله آدابی است که امیرمومنان(ع) در دعای کمیل بیان کرده است.[یادداشت ۵]
شناخت وسیله برای رسیدن به مقصود
امیرمومنان(ع) برای رسیدن به مقصود، ابزارهای خوبی را در این دعا معرفی می‌کند مانند یاد خدا بودن، یادآوری کرم و بخشش الهی، دعا کردن و… [یادداشت ۶]
مطالعه بیشتر
- کلباسی، محمد رضا، انیس اللیل در شرح دعای کمیل.
- انصاریان، حسین، شرح دعای کمیل.
- جعفر بن محمد باقر، اسرار العارفین فی شرح کلام مولانا امیرالمؤمنین.
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ ابن طاوس، علی بن موسی، الاقبال الاعمال، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۷۰۶.
- ↑ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِرَحْمَتِکَ الَّتِی وَسِعَتْ کُلَّ شَیْءٍ وَ بِقُوَّتِکَ الَّتِی قَهَرْتَ بِهَا کُلَّ شَیْءٍ وَ خَضَعَ لَهَا کُلُّ شَیْءٍ وَ ذَلَّ لَهَا کُلُّ شَیْءٍ وَ بِجَبَرُوتِکَ الَّتِی غَلَبَتْ بِهَا کُلَّ شَیْءٍ وَ بِعِزَّتِکَ الَّتِی لَا یَقُومُ لَهَا شَیْءٌ وَ بِعَظَمَتِکَ الَّتِی مَلَأَتْ أَرْکَانَ کُلِّ شَیْءٍ وَ بِسُلْطَانِکَ الَّذِی عَلَا کُلَّ شَیْءٍ وَ بِوَجْهِکَ الْبَاقِی بَعْدَ کُلِّ شَیْءٍ وَ بِأَسْمَائِکَ الَّتِی غَلَبَتْ أَرْکَانَ کُلِّ شَیْءٍ وَ بِعِلْمِکَ الَّذِی أَحاطَ بِکُلِّ شَیْءٍ…
- ↑ وَ بِنُورِ وَجْهِکَ الَّذِی أَضَاءَ لَهُ کُلُّ شَیْء …
- ↑ اللَّهُمَّ عَظُمَ سُلْطَانُکَ وَ عَلَا مَکَانُکَ وَ خَفِیَ مَکْرُکَ وَ ظَهَرَ أَمْرُکَ وَ غَلَبَ جندک [قَهْرُکَ] وَ جَرَتْ قُدْرَتُکَ وَ لَا یُمْکِنُ الْفِرَارُ مِنْ حُکُومَتِک…
- ↑ اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تَهْتِکُ الْعِصَمَ اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تُنْزِلُ النِّقَمَ اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تُغَیِّرُ النِّعَمَ اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تَحْبِسُ الدُّعَاءَ اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تُنْزِلُ الْبَلَاءَ اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِی کُلَّ ذَنْبٍ أَذْنَبْتُهُ وَ کُلَّ خَطِیئَةٍ أَخْطَأْتُهَا…
- ↑ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ سُؤَالَ خَاضِعٍ مُتَذَلِّلٍ [ذَلِیلٍ] خَاشِعٍ أَنْ تُسَامِحَنِی وَ تَرْحَمَنِی وَ تَجْعَلَنِی بِقِسْمِکَ رَاضِیاً قَانِعاً وَ فِی جَمِیعِ الْأَحْوَالِ [الأمور] مُتَوَاضِعا…
- ↑ یَا سَرِیعَ الرِّضَا اغْفِرْ لِمَنْ لَا یَمْلِکُ إِلَّا الدُّعَاءَ فَإِنَّکَ فَعَّالٌ لِمَا تَشَاء…