«اگر همه مردم خردمند بودند دنیا ویران می‌شد»: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' | بازبینی =' به ' | ارزیابی کمی =')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
(۲۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|کاربر=A.rezapour }}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
حدیثی را از امام حسن عسکری (ع) خواندم به این مضمون که اگر همه مردم خرد می‌ورزیدند دنیا ویران می‌شد. این را تفسیر و توضیح نمایید.
حدیثی را از امام حسن عسکری(ع) خواندم به این مضمون که اگر همه مردم خرد می‌ورزیدند دنیا ویران می‌شد. این را تفسیر و توضیح نمایید.
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}روایتی از [[امام حسن عسکری(ع)]] نقل شده که اگر همه مردم خردمند بودند دنیا ویران می‌شد: {{عربی|لَو عَقَلَ أهلُ الدنيا خَرِبَتْ|ترجمه=اگر اهل دنيا عقل خود را به كار مى بستند، دنيا ويران مى شد.<ref>ابن‌فهد حلی، عدة الداعي و نجاح الساعي، قم، دارالکتاب الاسلامی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۱۳۶.</ref>}}


== متن حدیث ==
این روایت در کتابی متعلق به قرن پنجم نقل شده است.<ref>حلوانی، حسين بن محمد، نزهة الناظر و تنبيه الخاطر، محقق و مصحح: مدرسة الإمام المهدي‏، قم، مدرسة الإمام المهدي‏، ۱۴۰۸ق، ص۱۴۵.</ref> [[ابن فهد حلی|ابن‌فهد حلی]] (۷۵۷-۸۴۱ق) از عالمان شیعه این روایت را نقل کرده و معتقد است عقل سالم اعتنایی به این دنیا ندارد.<ref name=":0">ابن‌فهد حلی، عدة الداعي و نجاح الساعي، قم، دارالکتاب الاسلامی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۱۳۷.</ref> [[علامه مجلسی]] در [[بحارالانوار]] به این روایت اشاره کرده  اما غیر از توضیح ابن‌فهد حلی<ref>علامه مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار، بیروت، دارالاحیاء التراث، ۱۴۰۳ق، ج۹۰، ص۳۷۲.</ref>، توضیح دیگری ارائه ننموده است.<ref>علامه مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار، بیروت، دارالاحیاء التراث، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۹۵؛ ج۷۵، ص۳۷۷.</ref>  
{{متن عربی|لَو عَقَلَ أهلُ الدنيا خَرِبَتْ|ترجمه=اگر اهل دنيا عقل خود را به كار مى بستند ، دنيا ويران مى شد.}}<ref>حلّی، ابن فهد، عده الداعی، (به نقل از لوح فشرده معجم فقهی آیت الله گلپایگانی)، ص۱۲۵؛ مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، تهران، اسلامیه، (به نقل از لوح فشرده مذکور)، ج۱، ص۹۵؛ ج۷۵، ص۳۷۹ به نقل از الدره الباهره.</ref>


== تفسیر حدیث ==
آقاجمال خوانساری در شرح بر غرر الحکم این روایت را چنین تشریح می‌کند که «اگر همه عاقل كامل بودند، كسى از ايشان مشغول كار دنيا نمی‌‏شد و نظام آن بر هم می‌‏خورد و خراب می‌‏شد».<ref>آقا جمال خوانساری، محمد بن حسين‏، شرح آقا جمال خوانسارى بر غرر الحكم و درر الكلم، تهران، دانشگاه تهران‏، ۱۳۶۶ش، ج۵، ص۱۱۱.</ref>
مرحوم ابن فهد حلّی که این روایت را نقل کرده است به بخش سلبی مفهوم آن (که این حدیث از چه اموری نهی می‌کند) پرداخته است که ترجمه بخشی از آن این است:


حدیث شریف بر این دلالت می‌کند که عقل سلیم اقتضا دارد که دنیا تخریب و به آن اعتنا نشود. پس اگر کسی به دنیا اعتنا کرد یا آن را آباد کرد دلالت بر این دارد که او عقل ندارد.<ref>عده الداعی، همان.</ref>
مرحوم مجلسی (ره) در چند جای بحار این روایت را آورده است، ولی توضیح خاصی ارائه ننموده است. اما به مناسبت بحث مشهور «دنیا و آخرت و رفتار در قبال آن» در مرآت العقول تفصیلی آورده که به جنبه اثباتی (و سفارش‌ها و دستورات دین درباره دنیا) نظر دارد. نتیجه کلام علامه مجلسی (ره) چنین است:
همانا، نجات یابنده از این گروه‌ها (که درباره دنیا به افراط و تفریط و تعادل رفتار می‌کنند) یک فرقه‌اند و آن پیروان رسول الله (ص) و اصحاب، درباره دنیایند که دنیا را به طور کلی ترک نمی‌کنند و شهوات خود را سرکوب نمی‌نمایند، بهره‌شان از دنیا به قدر توشه است و شهواتی را که از پیروی شرع و عقل بازمی‌دارد، سرکوب می‌کنند… و از عدل (در این مسئله) پیروی می‌کنند.<ref>مجلسی، محمد باقر، مرآت العقول (به نقل از لوح فشرده معجم فقهی آیت الله گلپایگانی).</ref>
با دقت در کلمه دنیا در روایت و تعقل در مورد آن، مشخص می‌شود که اولاً هدف این که در اسلام به عمران و تولید و… توجه داده شده چیست؟ ثانیاً عمران تا کجا و به چه قیمت، به قیمت خرابی آخرت و تا سرحد فراموشی آن؟
با توجه به این مسئله یعنی هدف از عمران و در نظر گرفتن آخرت، حتی عمران بیشتر هم خواهد شد، چنان پس از زمان ظهور امام زمان (ع) بدین گونه است و هیچ‌گاه این عمران و آبادی، باعث فراموشی آخرت نخواهد شد. در این صورت هدف از آن آبادی بسیار وسیع‌تر از رفاه جسمی بشر خواهد بود و واضح است که آبادانی با این هدف و گستردگی، خرابی دنیا خواهد بود و لو در یک نگاه کودکانه آبادی فعلی دنیا، اوج آبادانی‌ها به نظر آید!
به عنوان نمونه طبق روایت مشهور «دنیا مزرعه آخرت است»، آیا اگر کسی در مزرعه ساختمان بسازد کاربری مزرعه حفظ خواهد شد؟ ساختن ساختمان در مزرعه موجب خراب کردن مزرعه است. پس؛ اگر مردم دنیا خرد می‌ورزیدند دنیایی که به هدف دنی و پست عمران شود، خراب می‌شد، نه دنیایی که مقدمه آخرت باشد.
{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}
{{مطالعه بیشتر}}
== برای مطالعه بیشتر ==
۱ـ سیری در نهج البلاغه، مرتضی مطهری، بحث دنیا.
{{پایان مطالعه بیشتر}}


== منابع ==
== منابع ==
خط ۳۹: خط ۲۰:
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه =شد
  | تیترها =
  | تیترها =شد
  | ویرایش =
  | ویرایش =شد
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر =
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی =
  | ارزیابی کمی =شد
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت =ج
  | کیفیت =
  | کیفیت =ب
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۹ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۲۶

سؤال

حدیثی را از امام حسن عسکری(ع) خواندم به این مضمون که اگر همه مردم خرد می‌ورزیدند دنیا ویران می‌شد. این را تفسیر و توضیح نمایید.

روایتی از امام حسن عسکری(ع) نقل شده که اگر همه مردم خردمند بودند دنیا ویران می‌شد: «لَو عَقَلَ أهلُ الدنيا خَرِبَتْ؛ اگر اهل دنيا عقل خود را به كار مى بستند، دنيا ويران مى شد.[۱]»

این روایت در کتابی متعلق به قرن پنجم نقل شده است.[۲] ابن‌فهد حلی (۷۵۷-۸۴۱ق) از عالمان شیعه این روایت را نقل کرده و معتقد است عقل سالم اعتنایی به این دنیا ندارد.[۳] علامه مجلسی در بحارالانوار به این روایت اشاره کرده اما غیر از توضیح ابن‌فهد حلی[۴]، توضیح دیگری ارائه ننموده است.[۵]

آقاجمال خوانساری در شرح بر غرر الحکم این روایت را چنین تشریح می‌کند که «اگر همه عاقل كامل بودند، كسى از ايشان مشغول كار دنيا نمی‌‏شد و نظام آن بر هم می‌‏خورد و خراب می‌‏شد».[۶]


منابع

  1. ابن‌فهد حلی، عدة الداعي و نجاح الساعي، قم، دارالکتاب الاسلامی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۱۳۶.
  2. حلوانی، حسين بن محمد، نزهة الناظر و تنبيه الخاطر، محقق و مصحح: مدرسة الإمام المهدي‏، قم، مدرسة الإمام المهدي‏، ۱۴۰۸ق، ص۱۴۵.
  3. ابن‌فهد حلی، عدة الداعي و نجاح الساعي، قم، دارالکتاب الاسلامی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۱۳۷.
  4. علامه مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار، بیروت، دارالاحیاء التراث، ۱۴۰۳ق، ج۹۰، ص۳۷۲.
  5. علامه مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار، بیروت، دارالاحیاء التراث، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۹۵؛ ج۷۵، ص۳۷۷.
  6. آقا جمال خوانساری، محمد بن حسين‏، شرح آقا جمال خوانسارى بر غرر الحكم و درر الكلم، تهران، دانشگاه تهران‏، ۱۳۶۶ش، ج۵، ص۱۱۱.