لعن‌شدگان در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(دروغ گویان دو بار تکرار شده بود، یکی را حذف کردم)
 
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
: آیا کسانی در قرآن نفرین شده‌اند؟
چه کسانی در قرآن نفرین شده‌اند؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}چند گروه در قرآن مورد لعن خداوند قرار گرفته‌اند از جمله: ظالمان، کاذببین، کافران، منافقان، آزار دهنگان پیامبر(ص)، تهمت زنندگان به زنا و اصحاب سبت، مومنین به طاغوت و جبت و... و شخص ابلیس.
{{پاسخ}}
چند گروه در قرآن مورد لعن خداوند قرار گرفته‌اند؛ از جمله: ظالمان، دروغ‌گویان، کافران، منافقان، آزاردهندگانِ پیامبر(ص)، تهمت زنندگان به زنا، اصحاب سبت، مؤمنین به طاغوت و جبت، شخص ابلیس و... .


== مفهوم‌شناسی لعن ==
== مفهوم‌شناسی لعن ==
لعن به معنای طرد و دور کردن با غضب است. اگر لعن از جانب خدا باشد در آخرت به معنای عقوبت و در دنیا به معنای انقطاع از قبول رحمت و توفیق است و اگر از جانب انسان باشد به معنای دعا و نفرین و درخواست بر ضرر غیر است.<ref>مفردات راغب، ص۴۷۱.</ref>
لعن به معنای طرد و دور کردن با غضب است. اگر لعن از جانب خدا باشد در آخرت به معنای عقوبت و در دنیا به معنای انقطاع از قبول رحمت و توفیق است و اگر از جانب انسان باشد به معنای دعا و نفرین و درخواست بر ضرر غیر است.<ref>راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، بیروت، دار الشامیه، چاپ اول، ۱۴۱۲ق، ص۴۷۱.</ref>


== مصادیق لعن در قرآن کریم ==
== مصادیق لعن در قرآن کریم ==
خداوند متعال در [[قرآن کریم]] ۳۷ بار «لعن» را با انتساب به خودش و نیز یک بار با انتساب به مردم به کار برده است. با توجه به معنای لغوی لعن و انتساب آن به خدا روشن می‌شود لعن منع عقلی و نقلی ندارد. ولی در مقابل از سبّ (فحش) نهی شده است. با مراجعه به قرآن کریم پی می‌بریم که خداوند متعال برخی افراد را لعن نموده است مانند:
خداوند در [[قرآن کریم]] ۳۷ بار «لعن» را با انتساب به خودش و نیز یک بار با انتساب به مردم به کار برده است. با توجه به معنای لغوی لعن و انتساب آن به خدا روشن می‌شود لعن منع عقلی و نقلی ندارد. در مقابل از سبّ(فحش) نهی شده است.<ref>سوره انعام، آیه۱۰۸.</ref>


۱. در مورد ابلیس آنجا که می‌فرماید: {{قرآن|وَإِنَّ عَلَیْک لَعْنَتِی إِلَی یَوْمِ الدِّینِ|ترجمه=همانا لعنت من بر توست تا روز جزا|سوره=ص|آیه=۷۸}}
خداوند در قرآن برخی افراد را لعن نموده است. مانند:


۲. در مورد عموم کافرین: آنجا که می‌فرماید: {{قرآن|إِنَّ اللَّهَ لَعَنَ الْکافِرِینَ وَأَعَدَّ لَهُمْ سَعِیرًا|ترجمه=همانا خداوند لعنت کرده کافران را و برای آنان جهنم را آماده نموده است|سوره=احزاب|آیه=۶۴}} و همینطور در آیه ۱۶۱ و ۱۵۹ سوره بقره. و آیه ۶۴ سوره احزاب
۱. [[ابلیس و شیطان در قرآن|ابلیس]]: {{قرآن|وَإِنَّ عَلَیْک لَعْنَتِی إِلَی یَوْمِ الدِّینِ|ترجمه=همانا لعنت من بر توست تا روز جزا.|سوره=ص|آیه=۷۸}}


۳. در مورد کفار بنی اسرائیل آنجا که می‌فرماید: {{قرآن|لُعِنَ الَّذِینَ کفَرُواْ مِن بَنِی إِسْرَائِیلَ عَلَی لِسَانِ دَاوُودَ وَعِیسَی ابْنِ مَرْیَمَ ذَلِک بِمَا عَصَوا وَّکانُواْ یَعْتَدُونَ.|ترجمه=لعنت شدند کسانی که از بنی اسرائیل کافر شدند، به زبان داود و عیسی بن مریم|سوره=مائده|آیه=۷۸}}  
۲. عموم کافرین: {{قرآن|إِنَّ اللَّهَ لَعَنَ الْکافِرِینَ وَأَعَدَّ لَهُمْ سَعِیرًا|ترجمه=همانا خداوند لعنت کرده کافران را و برای آنان جهنم را آماده نموده است.|سوره=احزاب|آیه=۶۴}} و همین‌طور در آیه۱۵۹ و ۱۶۱ سوره بقره.


۴. ظالمین: {{قرآن|أَلاَ لَعْنَه اللّهِ عَلَی الظَّالِمِینَ|ترجمه=آگاه باش لعنت خدا بر ظالمان است|سوره=هود|آیه=۱۸}}  
۳. کفار [[بنی اسرائیل]]: {{قرآن|لُعِنَ الَّذِینَ کفَرُواْ مِن بَنِی إِسْرَائِیلَ عَلَی لِسَانِ دَاوُودَ وَعِیسَی ابْنِ مَرْیَمَ ذَلِک بِمَا عَصَوا وَّکانُواْ یَعْتَدُونَ|ترجمه=لعنت شدند کسانی که از بنی اسرائیل کافر شدند، به زبان داود و عیسی بن مریم.|سوره=مائده|آیه=۷۸}}


۵. کاذبین: {{قرآن|وَالْخَامِسَه أَنَّ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَیْهِ إِن کانَ مِنَ الْکاذِبِینَ وَیَدْرَأُ.|ترجمه=بار پنجم قسم یاد کند که لعنت خدا بر او باد اگر از دروغ گویان باشد|سوره=نور|آیه=۷}}  
۴. [[ظالمان در قرآن|ظالمان]]: {{قرآن|أَلاَ لَعْنَه اللّهِ عَلَی الظَّالِمِینَ|ترجمه=آگاه باش لعنت خدا بر ظالمان است.|سوره=هود|آیه=۱۸}}


۶. آزار دهندگان رسول الله(ص) {{قرآن|إِنَّ الَّذِینَ یُؤْذُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ لَعَنَهُمُ اللَّهُ فِی الدُّنْیَا وَالْآخِرَه وَأَعَدَّ لَهُمْ عَذَابًا مُّهِینًا.|ترجمه=و کسانی که خدا و رسول را اذیت می‌کنند خداوند آنان را در دنیا و آخرت مشمول لعنت خود قرار داده است.|سوره=احزاب|آیه=۵۷}}  
۵. دروغ‌گویان:
* {{قرآن|وَالْخَامِسَه أَنَّ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَیْهِ إِن کانَ مِنَ الْکاذِبِینَ|ترجمه=بار پنجم قسم یاد کند که لعنت خدا بر او باد اگر از دروغ گویان باشد.|سوره=نور|آیه=۷}}
* {{قرآن|... ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَل لَّعْنَتَ اللَّـهِ عَلَی الْکَاذِبِینَ|ترجمه=... سپس مباهله کنیم، و لعنت خدا را بر دروغگویان قرار دهیم.|سوره=آل عمران|آیه=۶۱}}
۶. آزار دهندگان رسول‌الله(ص): {{قرآن|إِنَّ الَّذِینَ یُؤْذُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ لَعَنَهُمُ اللَّهُ فِی الدُّنْیَا وَالْآخِرَه وَأَعَدَّ لَهُمْ عَذَابًا مُّهِینًا|ترجمه=و کسانی که خدا و رسول را اذیت می‌کنند خداوند آنان را در دنیا و آخرت مشمول لعنت خود قرار داده است.|سوره=احزاب|آیه=۵۷}}


۷. تهمت زنندگان به زنا: {{قرآن|إِنَّ الَّذِینَ یَرْمُونَ الْمُحْصَنَاتِ الْغَافِلَاتِ الْمُؤْمِنَاتِ لُعِنُوا فِی الدُّنْیَا وَالْآخِرَه وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِیمٌ.|ترجمه=کسانی که به زنان با ایمان و پاک‌دامن بی‌خبر از کار بد تهمت بستند محققا در دنیا و آخرت ملعون شدند|سوره=نور|آیه=۲۳}}  
۷. [[قذف در قرآن|تهمت زنندگان به زنا]]: {{قرآن|إِنَّ الَّذِینَ یَرْمُونَ الْمُحْصَنَاتِ الْغَافِلَاتِ الْمُؤْمِنَاتِ لُعِنُوا فِی الدُّنْیَا وَالْآخِرَه وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِیمٌ|ترجمه=کسانی که به زنان با ایمان و پاک‌دامن بی‌خبر از کار بد تهمت بستند محققا در دنیا و آخرت ملعون شدند.|سوره=نور|آیه=۲۳}}


۸. قتل مؤمن: {{قرآن|وَمَن یَقْتُلْ مُؤْمِنًا مُّتَعَمِّدًا فَجَزَآؤُهُ جَهَنَّمُ خَالِدًا فِیهَا وَغَضِبَ اللّهُ عَلَیْهِ وَلَعَنَهُ وَأَعَدَّ لَهُ عَذَابًا عَظِیمًا.|ترجمه=و هر کس مؤمنی را به عمد بکشد مجازاتش آتش جهنم است که در آن جاوید معذب خواهد بود. خدا بر او خشم و لعنت کند. و عذابی بسیار شدید برایش مهیّا سازد|سوره=نساء|آیه=۹۳}}  
۸. قتل مؤمن: {{قرآن|وَمَن یَقْتُلْ مُؤْمِنًا مُّتَعَمِّدًا فَجَزَآؤُهُ جَهَنَّمُ خَالِدًا فِیهَا وَغَضِبَ اللّهُ عَلَیْهِ وَلَعَنَهُ وَأَعَدَّ لَهُ عَذَابًا عَظِیمًا|ترجمه=و هر کس مؤمنی را به عمد بکشد مجازاتش آتش جهنم است که در آن جاوید معذب خواهد بود. خدا بر او خشم و لعنت کند. و عذابی بسیار شدید برایش مهیّا سازد.|سوره=نساء|آیه=۹۳}}


۹. نفاق: {{قرآن|وَعَدَ الله الْمُنَافِقِینَ وَالْمُنَافِقَاتِ وَالْکفَّارَ نَارَ جَهَنَّمَ خَالِدِینَ فِیهَا هِیَ حَسْبُهُمْ وَلَعَنَهُمُ اللّهُ وَلَهُمْ عَذَابٌ مُّقِیمٌ.|ترجمه=خدا مرد و زن از منافقان و کافران را وعده آتش دوزخ و خلود در آن داده همان دوزخ برای کیفر آنان کافی است و خدا آنان را لعن کرده و برای آنان عذاب ابدی است|سوره=توبه|آیه=۶۸}} و در سوره محمد آمده است: {{قرآن|فَهَلْ عَسَیْتُمْ إِن تَوَلَّیْتُمْ أَن تُفْسِدُوا فِی الْأَرْضِ وَتُقَطِّعُوا أَرْحَامَکمْ ـ أُوْلَئِک الَّذِینَ لَعَنَهُمُ اللَّهُ فَأَصَمَّهُمْ وَأَعْمَی أَبْصَارَهُمْ.|ترجمه=شما منافقان اگر از فرمان خدا و طاعت روی برگردانید یا در زمین فساد و قطع رحم کنید باز هم امید دارید؟ اینان همین منافقانند که خدا آنان را لعن کرده و گوش و چشمشان را کور گردانید.|سوره=محمد|آیه=۲۲}} و آیه شش سوره فتح.  
۹. نفاق: {{قرآن|وَعَدَ الله الْمُنَافِقِینَ وَالْمُنَافِقَاتِ وَالْکفَّارَ نَارَ جَهَنَّمَ خَالِدِینَ فِیهَا هِیَ حَسْبُهُمْ وَلَعَنَهُمُ اللّهُ وَلَهُمْ عَذَابٌ مُّقِیمٌ|ترجمه=خدا مرد و زن از منافقان و کافران را وعده آتش دوزخ و خلود در آن داده همان دوزخ برای کیفر آنان کافی است و خدا آنان را لعن کرده و برای آنان عذاب ابدی است|سوره=توبه|آیه=۶۸}} و آیه ۲۳ سوره محمد و آیه ۶ سوره فتح.


۱۱. در [[آیه مباهله]]: {{قرآن|...ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَل لَّعْنَتَ اللَّـهِ عَلَى الْكَاذِبِينَ|ترجمه=...سپس مباهله كنيم، و لعنت خدا را بر دروغگويان قرار دهيم.|سوره=آل عمران|آیه=۶۱}}  
۱۱. شجره ملعونه: {{قرآن|وَمَا جَعَلْنَا الرُّ‌ؤْیَا الَّتِی أَرَ‌یْنَاکَ إِلَّا فِتْنَةً لِّلنَّاسِ وَالشَّجَرَ‌ةَ الْمَلْعُونَةَ فِی الْقُرْ‌آنِ|ترجمه=و [نیز] آن درخت لعنت شده در قرآن را جز برای آزمایش مردم قرار ندادیم.|سوره=اسراء|آیه=۶۰}}  


۱۲. [[اصحاب سبت]]: {{قرآن|...أَوْ نَلْعَنَهُمْ كَمَا لَعَنَّا أَصْحَابَ السَّبْتِ ۚ وَكَانَ أَمْرُ‌ اللَّـهِ مَفْعُولًا|ترجمه=...يا همچنانكه «اصحاب سبت» را لعنت كرديم؛ آنان را [نيز] لعنت كنيم، و فرمان خدا همواره تحقق يافته است|سوره=نساء|آیه=۴۷}}  
۱۲. [[اصحاب سبت]]: {{قرآن|... أَوْ نَلْعَنَهُمْ کَمَا لَعَنَّا أَصْحَابَ السَّبْتِ ۚ وَکَانَ أَمْرُ اللَّـهِ مَفْعُولًا|ترجمه=... یا همچنانکه «اصحاب سبت» را لعنت کردیم؛ آنان را [نیز] لعنت کنیم و فرمان خدا همواره تحقق یافته است.|سوره=نساء|آیه=۴۷}}


۱۳. مومنین به جبت و طاغوت: {{قرآن|أَلَمْ تَرَ‌ إِلَى الَّذِينَ أُوتُوا نَصِيبًا مِّنَ الْكِتَابِ يُؤْمِنُونَ بِالْجِبْتِ وَالطَّاغُوتِ...أُولَـٰئِكَ الَّذِينَ لَعَنَهُمُ اللَّـهُ ۖ|ترجمه=آيا كسانى را كه از كتاب [آسمانى‌] نصيبى يافته‌اند نديده‌اى؟ كه به «جبت» و «طاغوت» ايمان دارند، ... اينانند كه خدا لعنتشان كرده،|سوره=نساء|آیه=۵۱، ۵۲}} در آیه ۶۰ سوره مائده هم پرستش‌کنندگان طاغوت را لعن کرده است.  
۱۳. مؤمنین به جبت و طاغوت: {{قرآن|أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذينَ أُوتُوا نَصيباً مِنَ الْكِتابِ يُؤْمِنُونَ بِالْجِبْتِ وَ الطَّاغُوتِ وَ يَقُولُونَ لِلَّذينَ كَفَرُوا هؤُلاءِ أَهْدى‏ مِنَ الَّذينَ آمَنُوا سَبيلاً |۵۱| أُولئِكَ الَّذينَ لَعَنَهُمُ اللَّهُ وَ مَنْ يَلْعَنِ اللَّهُ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ نَصيراً |۵۲|ترجمه=آيا نديدى كسانى را كه بهره‌‏اى از كتاب (خدا) به آنان داده شده، به «جبت» و «طاغوت» ايمان مى‌‏آورند و درباره كافران مى‏‌گويند: آنها، از كسانى كه ايمان آورده‌‏اند، هدايت يافته‏‌ترند؟! آنها كسانى هستند كه خداوند، ايشان را از رحمت خود، دور ساخته است؛ و هر كس را خدا از رحمتش دور سازد، ياورى براى او نخواهى يافت.|سوره=نساء|آیه=۵۱، ۵۲}} در آیه ۶۰ سوره مائده هم پرستش‌کنندگان طاغوت را لعن کرده است.


۱۴. لعن شدن عده‌ای از یهود که گفتند دست خدا بسته است: {{قرآن|وَقَالَتِ الْيَهُودُ يَدُ اللَّـهِ مَغْلُولَةٌ ۚ غُلَّتْ أَيْدِيهِمْ وَلُعِنُوا بِمَا قَالُوا ۘ|ترجمه=و يهود گفتند: «دست خدا بسته است.» دستهاى خودشان بسته باد. و به [سزاى ] آنچه گفتند، از رحمت خدا دور شوند|سوره=مائده|آیه=۶۴}}  
۱۴. لعن شدن عده‌ای از یهود که گفتند دست خدا بسته است: {{قرآن|وَقَالَتِ الْیَهُودُ یَدُ اللَّـهِ مَغْلُولَةٌ ۚ غُلَّتْ أَیْدِیهِمْ وَلُعِنُوا بِمَا قَالُوا|ترجمه=و یهود گفتند: «دست خدا بسته است.» دست‌های خودشان بسته باد. و به [سزای] آنچه گفتند، از رحمت خدا دور شوند|سوره=مائده|آیه=۶۴}}


۱۵. لعن دوزخیان به یکدیگر: {{قرآن|دَخَلَتْ أُمَّةٌ لَّعَنَتْ أُخْتَهَا|ترجمه=هر بار كه امّتى [در آتش‌] درآید، همكیشان خود را لعنت كند.|سوره=اعراف|آیه=۳۸}}  
۱۵. لعن دوزخیان به یکدیگر: {{قرآن|دَخَلَتْ أُمَّةٌ لَّعَنَتْ أُخْتَهَا|ترجمه=هر بار که امّتی [در آتش] درآید، همکیشان خود را لعنت کند.|سوره=اعراف|آیه=۳۸}}


۱۶. فرعونیان: {{قرآن|فَاتَّبَعُوا أَمْرَ فِرْعَوْنَ ۖ وَمَا أَمْرُ فِرْعَوْنَ بِرَشِيدٍ...وَأُتْبِعُوا فِي هَـٰذِهِ لَعْنَةً وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ|ترجمه=ولى [سران‌] از فرمان فرعون پيروى كردند، و فرمان فرعون صواب نبود...و در اين دنيا و روز قيامت به لعنت بدرقه شدند|سوره=سوره هود|آیه=۹۷، ۹۹}}  
۱۶. [[فرعون|فرعونیان]]: {{قرآن| إِلى‏ فِرْعَوْنَ وَ مَلاَئِهِ فَاتَّبَعُوا أَمْرَ فِرْعَوْنَ وَ ما أَمْرُ فِرْعَوْنَ بِرَشيدٍ|۹۷| وَ أُتْبِعُوا في‏ هذِهِ لَعْنَةً وَ يَوْمَ الْقِيامَةِ بِئْسَ الرِّفْدُ الْمَرْفُودُ |۹۸|ترجمه=ولی [سران] از فرمان فرعون پیروی کردند، و فرمان فرعون صواب نبود… آنان در اين جهان و روز قيامت، لعنتى بدنبال دارند؛ و چه بد عطايى است (لعن و دورى از رحمت خدا)، كه نصيب آنان مى‏‌شود! |سوره= هود|آیه=۹۷ و ۹۹}}


۱۷. نقض‌کنندگان پیمان الهی: {{قرآن|وَالَّذِينَ يَنقُضُونَ عَهْدَ اللَّـهِ مِن بَعْدِ مِيثَاقِهِ وَيَقْطَعُونَ مَا أَمَرَ‌ اللَّـهُ بِهِ أَن يُوصَلَ وَيُفْسِدُونَ فِي الْأَرْ‌ضِ ۙ أُولَـٰئِكَ لَهُمُ اللَّعْنَةُ|ترجمه=و كسانى كه پيمان خدا را پس از بستن آن مى‌شكنند و آنچه را خدا به پيوستن آن فرمان داده مى‌گسلند و در زمين فساد مى‌كنند، بر ايشان لعنت است|سوره=رعد|آیه=۲۵}}  
۱۷. نقض‌کنندگان پیمان الهی: {{قرآن|وَ الَّذينَ يَنْقُضُونَ عَهْدَ اللَّهِ مِنْ بَعْدِ ميثاقِهِ وَ يَقْطَعُونَ ما أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ وَ يُفْسِدُونَ فِي الْأَرْضِ أُولئِكَ لَهُمُ اللَّعْنَةُ وَ لَهُمْ سُوءُ الدَّارِ|ترجمه=آنها كه عهد الهى را پس از محكم كردن مى‌‏شكنند و پيوندهايى را كه خدا دستور به برقرارى آن داده قطع مى‌‏كنند و در روى زمين فساد مى‏‌نمايند، لعنت و بدى (و مجازات) سراى آخرت براى آنهاست! |سوره=رعد|آیه=۲۵}}


۱۸. لعنت دوزخیان بر بزرگان خود: {{قرآن|رَ‌بَّنَا آتِهِمْ ضِعْفَيْنِ مِنَ الْعَذَابِ وَالْعَنْهُمْ لَعْنًا كَبِيرً‌ا|ترجمه=«پروردگارا، آنان را دو چندان عذاب ده و لعنتشان كن لعنتى بزرگ|سوره=احزاب|آیه=۶۸}}
۱۸. لعنت دوزخیان بر بزرگان خود: {{قرآن|رَ‌بَّنَا آتِهِمْ ضِعْفَیْنِ مِنَ الْعَذَابِ وَالْعَنْهُمْ لَعْنًا کَبِیرً‌ا|ترجمه= پروردگارا، آنان را دو چندان عذاب ده و لعنت‌شان کن لعنتی بزرگ.|سوره=احزاب|آیه=۶۸}}
 
۱۹. شجره ملعونه: {{قرآن|وَمَا جَعَلْنَا الرُّ‌ؤْيَا الَّتِي أَرَ‌يْنَاكَ إِلَّا فِتْنَةً لِّلنَّاسِ وَالشَّجَرَ‌ةَ الْمَلْعُونَةَ فِي الْقُرْ‌آنِ|ترجمه=و [نيز] آن درخت لعنت شده در قرآن را جز براى آزمايش مردم قرار نداديم|سوره=اسراء|آیه=۶۰}}  


{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}
خط ۵۸: خط ۶۰:
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه =شد
  | تیترها =
  | تیترها =شد
  | ویرایش =
  | ویرایش =شد
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر =شد
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی =
  | بازبینی =
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت =ج
  | کیفیت =
  | کیفیت =ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۹ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۵۱

سؤال

چه کسانی در قرآن نفرین شده‌اند؟

چند گروه در قرآن مورد لعن خداوند قرار گرفته‌اند؛ از جمله: ظالمان، دروغ‌گویان، کافران، منافقان، آزاردهندگانِ پیامبر(ص)، تهمت زنندگان به زنا، اصحاب سبت، مؤمنین به طاغوت و جبت، شخص ابلیس و... .

مفهوم‌شناسی لعن

لعن به معنای طرد و دور کردن با غضب است. اگر لعن از جانب خدا باشد در آخرت به معنای عقوبت و در دنیا به معنای انقطاع از قبول رحمت و توفیق است و اگر از جانب انسان باشد به معنای دعا و نفرین و درخواست بر ضرر غیر است.[۱]

مصادیق لعن در قرآن کریم

خداوند در قرآن کریم ۳۷ بار «لعن» را با انتساب به خودش و نیز یک بار با انتساب به مردم به کار برده است. با توجه به معنای لغوی لعن و انتساب آن به خدا روشن می‌شود لعن منع عقلی و نقلی ندارد. در مقابل از سبّ(فحش) نهی شده است.[۲]

خداوند در قرآن برخی افراد را لعن نموده است. مانند:

۱. ابلیس: ﴿وَإِنَّ عَلَیْک لَعْنَتِی إِلَی یَوْمِ الدِّینِ؛ همانا لعنت من بر توست تا روز جزا.(ص:۷۸)

۲. عموم کافرین: ﴿إِنَّ اللَّهَ لَعَنَ الْکافِرِینَ وَأَعَدَّ لَهُمْ سَعِیرًا؛ همانا خداوند لعنت کرده کافران را و برای آنان جهنم را آماده نموده است.(احزاب:۶۴) و همین‌طور در آیه۱۵۹ و ۱۶۱ سوره بقره.

۳. کفار بنی اسرائیل: ﴿لُعِنَ الَّذِینَ کفَرُواْ مِن بَنِی إِسْرَائِیلَ عَلَی لِسَانِ دَاوُودَ وَعِیسَی ابْنِ مَرْیَمَ ذَلِک بِمَا عَصَوا وَّکانُواْ یَعْتَدُونَ؛ لعنت شدند کسانی که از بنی اسرائیل کافر شدند، به زبان داود و عیسی بن مریم.(مائده:۷۸)

۴. ظالمان: ﴿أَلاَ لَعْنَه اللّهِ عَلَی الظَّالِمِینَ؛ آگاه باش لعنت خدا بر ظالمان است.(هود:۱۸)

۵. دروغ‌گویان:

  • ﴿وَالْخَامِسَه أَنَّ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَیْهِ إِن کانَ مِنَ الْکاذِبِینَ؛ بار پنجم قسم یاد کند که لعنت خدا بر او باد اگر از دروغ گویان باشد.(نور:۷)
  • ﴿... ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَل لَّعْنَتَ اللَّـهِ عَلَی الْکَاذِبِینَ؛ ... سپس مباهله کنیم، و لعنت خدا را بر دروغگویان قرار دهیم.(آل عمران:۶۱)

۶. آزار دهندگان رسول‌الله(ص): ﴿إِنَّ الَّذِینَ یُؤْذُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ لَعَنَهُمُ اللَّهُ فِی الدُّنْیَا وَالْآخِرَه وَأَعَدَّ لَهُمْ عَذَابًا مُّهِینًا؛ و کسانی که خدا و رسول را اذیت می‌کنند خداوند آنان را در دنیا و آخرت مشمول لعنت خود قرار داده است.(احزاب:۵۷)

۷. تهمت زنندگان به زنا: ﴿إِنَّ الَّذِینَ یَرْمُونَ الْمُحْصَنَاتِ الْغَافِلَاتِ الْمُؤْمِنَاتِ لُعِنُوا فِی الدُّنْیَا وَالْآخِرَه وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِیمٌ؛ کسانی که به زنان با ایمان و پاک‌دامن بی‌خبر از کار بد تهمت بستند محققا در دنیا و آخرت ملعون شدند.(نور:۲۳)

۸. قتل مؤمن: ﴿وَمَن یَقْتُلْ مُؤْمِنًا مُّتَعَمِّدًا فَجَزَآؤُهُ جَهَنَّمُ خَالِدًا فِیهَا وَغَضِبَ اللّهُ عَلَیْهِ وَلَعَنَهُ وَأَعَدَّ لَهُ عَذَابًا عَظِیمًا؛ و هر کس مؤمنی را به عمد بکشد مجازاتش آتش جهنم است که در آن جاوید معذب خواهد بود. خدا بر او خشم و لعنت کند. و عذابی بسیار شدید برایش مهیّا سازد.(نساء:۹۳)

۹. نفاق: ﴿وَعَدَ الله الْمُنَافِقِینَ وَالْمُنَافِقَاتِ وَالْکفَّارَ نَارَ جَهَنَّمَ خَالِدِینَ فِیهَا هِیَ حَسْبُهُمْ وَلَعَنَهُمُ اللّهُ وَلَهُمْ عَذَابٌ مُّقِیمٌ؛ خدا مرد و زن از منافقان و کافران را وعده آتش دوزخ و خلود در آن داده همان دوزخ برای کیفر آنان کافی است و خدا آنان را لعن کرده و برای آنان عذاب ابدی است(توبه:۶۸) و آیه ۲۳ سوره محمد و آیه ۶ سوره فتح.

۱۱. شجره ملعونه: ﴿وَمَا جَعَلْنَا الرُّ‌ؤْیَا الَّتِی أَرَ‌یْنَاکَ إِلَّا فِتْنَةً لِّلنَّاسِ وَالشَّجَرَ‌ةَ الْمَلْعُونَةَ فِی الْقُرْ‌آنِ؛ و [نیز] آن درخت لعنت شده در قرآن را جز برای آزمایش مردم قرار ندادیم.(اسراء:۶۰)

۱۲. اصحاب سبت: ﴿... أَوْ نَلْعَنَهُمْ کَمَا لَعَنَّا أَصْحَابَ السَّبْتِ ۚ وَکَانَ أَمْرُ اللَّـهِ مَفْعُولًا؛ ... یا همچنانکه «اصحاب سبت» را لعنت کردیم؛ آنان را [نیز] لعنت کنیم و فرمان خدا همواره تحقق یافته است.(نساء:۴۷)

۱۳. مؤمنین به جبت و طاغوت: ﴿أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذينَ أُوتُوا نَصيباً مِنَ الْكِتابِ يُؤْمِنُونَ بِالْجِبْتِ وَ الطَّاغُوتِ وَ يَقُولُونَ لِلَّذينَ كَفَرُوا هؤُلاءِ أَهْدى‏ مِنَ الَّذينَ آمَنُوا سَبيلاً۝۵۱أُولئِكَ الَّذينَ لَعَنَهُمُ اللَّهُ وَ مَنْ يَلْعَنِ اللَّهُ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ نَصيراً۝۵۲؛ آيا نديدى كسانى را كه بهره‌‏اى از كتاب (خدا) به آنان داده شده، به «جبت» و «طاغوت» ايمان مى‌‏آورند و درباره كافران مى‏‌گويند: آنها، از كسانى كه ايمان آورده‌‏اند، هدايت يافته‏‌ترند؟! آنها كسانى هستند كه خداوند، ايشان را از رحمت خود، دور ساخته است؛ و هر كس را خدا از رحمتش دور سازد، ياورى براى او نخواهى يافت.(نساء:۵۱، ۵۲) در آیه ۶۰ سوره مائده هم پرستش‌کنندگان طاغوت را لعن کرده است.

۱۴. لعن شدن عده‌ای از یهود که گفتند دست خدا بسته است: ﴿وَقَالَتِ الْیَهُودُ یَدُ اللَّـهِ مَغْلُولَةٌ ۚ غُلَّتْ أَیْدِیهِمْ وَلُعِنُوا بِمَا قَالُوا؛ و یهود گفتند: «دست خدا بسته است.» دست‌های خودشان بسته باد. و به [سزای] آنچه گفتند، از رحمت خدا دور شوند(مائده:۶۴)

۱۵. لعن دوزخیان به یکدیگر: ﴿دَخَلَتْ أُمَّةٌ لَّعَنَتْ أُخْتَهَا؛ هر بار که امّتی [در آتش] درآید، همکیشان خود را لعنت کند.(اعراف:۳۸)

۱۶. فرعونیان: ﴿إِلى‏ فِرْعَوْنَ وَ مَلاَئِهِ فَاتَّبَعُوا أَمْرَ فِرْعَوْنَ وَ ما أَمْرُ فِرْعَوْنَ بِرَشيدٍ۝۹۷وَ أُتْبِعُوا في‏ هذِهِ لَعْنَةً وَ يَوْمَ الْقِيامَةِ بِئْسَ الرِّفْدُ الْمَرْفُودُ۝۹۸؛ ولی [سران] از فرمان فرعون پیروی کردند، و فرمان فرعون صواب نبود… آنان در اين جهان و روز قيامت، لعنتى بدنبال دارند؛ و چه بد عطايى است (لعن و دورى از رحمت خدا)، كه نصيب آنان مى‏‌شود!(هود:۹۷ و ۹۹)

۱۷. نقض‌کنندگان پیمان الهی: ﴿وَ الَّذينَ يَنْقُضُونَ عَهْدَ اللَّهِ مِنْ بَعْدِ ميثاقِهِ وَ يَقْطَعُونَ ما أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ وَ يُفْسِدُونَ فِي الْأَرْضِ أُولئِكَ لَهُمُ اللَّعْنَةُ وَ لَهُمْ سُوءُ الدَّارِ؛ آنها كه عهد الهى را پس از محكم كردن مى‌‏شكنند و پيوندهايى را كه خدا دستور به برقرارى آن داده قطع مى‌‏كنند و در روى زمين فساد مى‏‌نمايند، لعنت و بدى (و مجازات) سراى آخرت براى آنهاست!(رعد:۲۵)

۱۸. لعنت دوزخیان بر بزرگان خود: ﴿رَ‌بَّنَا آتِهِمْ ضِعْفَیْنِ مِنَ الْعَذَابِ وَالْعَنْهُمْ لَعْنًا کَبِیرً‌ا؛ پروردگارا، آنان را دو چندان عذاب ده و لعنت‌شان کن لعنتی بزرگ.(احزاب:۶۸)


منابع

  1. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، بیروت، دار الشامیه، چاپ اول، ۱۴۱۲ق، ص۴۷۱.
  2. سوره انعام، آیه۱۰۸.