تفاوت غیرت زن و مرد در کلام امام علی(ع)

سؤال

معنای این سخن امام علی(ع) در نهج‌البلاغه درباره تفاوت غیرت زن و مرد چیست؟

درگاه‌ها

تفاوت غیرت زن و مرد در کلام امام علی(ع) ناشی از تفاوت دستورات الهی برای زن و مرد در رابطه با قواعد ازدواج قلمداد شده است. امام علی(ع) در حکمتی از حکمت‌های نهج البلاغه غیرت زن را کفر خوانده و غیرت مرد را ایمان:

«

غَیْرَةُ الْمَرْأَةِ كُفْرٌ وَغْیْرَةُ الرَّجُلِ إیمَانٌ

»

توضیح روایت در نسخ نهج‌البلاغه

در نهج‌البلاغه ترجمه محمد دشتی چنین آمده: «غیرت زن کفرآور و غیرت مرد نشانه ایمان اوست.» با مراجعه به شرح و توضیح این عبارت در ترجمه نهج‌البلاغه دیگر نویسندگان، معنای آن روشن می‌شود، فیض الاسلام چنین ترجمه کرده‌: «غیرت زن (بر مرد) کفر است، زیرا مستلزم حرام دانستن چند همسری برای یک مرد است که خدا آن را حلال نموده‌ و غیرت مرد (بر زن) ایمان است، چون موجب حرام دانستن اشتراک دو مرد در یک زن است که خدا آن را حرام کرده است.»

در ترجمه محمد علی انصاری آمده‌ است که؛ «مرد به دستور خدا و شرع می‌تواند چندین زن عقدی و متعه داشته باشد و اگر زن راضی نباشد خلاف دستور خدا رفتار کرده‌ است، لکن زن در حال واحد نمی‌تواند بیش از یک شوهر اختیار کند، و اگر شوهر، مرد دیگری را در فراش خود دید و فرضاً آن شخص را کشت، عین ایمان رفتار کرده است.»

همان‌طور که مرد حاضر نیست مرد دیگری همسرش را ببیند و با او رابطه داشته باشد، زن هم از نظر روحی حاضر نیست شوهرش با زن دیگری همبستر گردد و با او رابطه داشته باشد. به دنبال این ناراحتی‌ها مرد برای حفظ ناموس خود اقدام می‌کند که عملش از روی ایمان سرچشمه گرفته‌ است؛ اما زن هم اقدام می‌کند ولی اقدام او به کفر و بی ایمانی منتهی می‌گردد. هر دو غیرت ناموس دارند، اما عمل زن بر خلاف دستور خداوند و برنامه مرد طبق دستور الهی است.