مفاد صلح‌نامه امام حسن(ع) با معاویه

سؤال

مفاد صلح‌نامه امام حسن مجتبی(ع) با معاویه را بیان نمائید؟ آیا معاویه به آن قراداد وفادار ماند؟

مفاد و شرایط توافقنامه صلح بین امام حسن مجتبی و معاویه در منابع تاریخی مختلف ذکر شده است و مشهور است که معاویه به هیچکدام از شرایط این قرار داد عمل نکرد.

شروط قرارداد صلح

1. معاویه در میان مردم به کتاب خدا و سنت پیامبر عمل کند.
2. پس از خود هیچ‌کس را به جانشینی انتخاب ننماید.
3. مردم در هر نقطه جهان اسلام از شرّ معاویه در امان باشند.
4. شیعیان علی از هر لحاظ در امنیت کامل باشند.
5. معاویه درباره امام حسن، امام حسین(ع) و سایر اهل بیت خدعه و مکر بکار نبرد؛ و هیچ زیان و ضرری به آنها و اهل بیت پیامبر نرساند.
6. ناسزا گویی به امیرالمؤمنین را منع کرده و خودش نیز از انجام آن خودداری نماید.

تخلف معاویه از اجرای مفاد صلح‌نامه

پس از امضای صلح‌نامه و امضای گواهان، جنگ برچیده شد و معاویه به هیچ‌یک از مفاد آن عمل نکرد، او هرگز به سنت پیامبر عمل ننمود و بر خلاف آن راهی در پیش گرفت و حکومت پادشاهی و موروثی را در اسلام بدعت نهاد، شیعیان علی را هر جا می‌یافت به شهادت می‌رساند. صحابیانی چون حجر بن عدی، عمروبن حمق و … به فرمان او به قتل رسیدند.

معاویه به صراحت و با استبداد پس از انعقاد صلح دست به نیرنگ زد و گفت: شروطی که با امام حسن(ع) کرده‌ام همه در زیر پای من است و در نهایت با نیرنگ وی امام حسن مجتبی(ع) شهید شد.

مطالعه بیشتر

• راضی آل یاسین، صلح امام حسن، ترجمه سید علی خامنه‌ای، انتشارات گلشن، چاپ سیزدهم.
• سید جعفر مرتضی عاملی، تحلیلی از زندگانی سیاسی امام حسن مجتبی(ع)، ترجمه محمد سپهری، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
• باقر شریف قرشی، زندگانی حسن بن علی(ع)، ترجمه فخرالدین حجازی، انتشارات بعثت.