حدیث «دشمن‌ترین دشمنت، نفس توست»: تفاوت میان نسخه‌ها
(تکمیل اولیه مقاله) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
{{عربی بزرگ| أَعْدَى عَدُوِّكَ نَفْسُكَ الَّتِي بَيْنَ جَنْبَيْك|ترجمه= دشمن‌ترین دشمنت، نفس توست که در بین دو پهلویت قرار دارد<ref>ورام بن أبي فراس، مسعود، مجموعة ورّام، قم، چاپ اول، ۱۴۱۰ ق، ص۵۹.</ref>}} | {{عربی بزرگ| أَعْدَى عَدُوِّكَ نَفْسُكَ الَّتِي بَيْنَ جَنْبَيْك|ترجمه= دشمن‌ترین دشمنت، نفس توست که در بین دو پهلویت قرار دارد<ref>ورام بن أبي فراس، مسعود، مجموعة ورّام، قم، چاپ اول، ۱۴۱۰ ق، ص۵۹.</ref>}} | ||
'''منظور از نفس''' آن غریزه و جهتی است که | '''منظور از نفس''' آن غریزه و جهتی است که محل خشم و غضب و شهوت انسان می‌باشد. آن حالت و خصوصیتی که ریشه صفات پسندیده و ناپسند است که [[مراحل کلی مبارزه با نفس|مبارزه با نفس]] را لازم می‌کند.<ref>مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار (جلد ۶۷ و ۶۸) ترجمه: موسوی همدانی، تهران، چاپ اول، ۱۳۶۴ش، ج۱، ص۳۵.</ref> دشمن بودن نفس قبل از کمال یافتنش به آداب شرعی و معارف الهی است.<ref>علوی عاملی، احمد بن زین العابدین، الحاشیة علی أصول الکافی، قم، دار الحدیث، چاپ اول، ۱۴۲۷ ق- ۱۳۸۵ش، ص۶۶.</ref>با این دشمن سرکش بایستی به مبارزه برخاست که در روایات از آن به جهاد تعبیر شده است. {{نقل قول|رسول خدا(ص): ««أَفْضَلُ الْجِهَادِ مَنْ جَاهَدَ نَفْسَهُ الَّتِی بَیْنَ جَنْبَیْه؛ با فضیلت‌ترین جهاد، جهاد با نفسی است که بین دو پهلو قرار دارد»<ref>ابن اشعث، محمد بن محمد، الجعفریات، تهران، مکتبه النینوی الحدیثه، چاپ اول، بی تا، ص۷۸.</ref>}} | ||
'''مراد از دو پهلو''' | '''مراد از دو پهلو''' درون انسان است که خداوند نفس را در آن قرار داده است که گاهی از آن به قلب هم تعبیر می‌شود.<ref>مازندرانی، محمد صالح بن احمد، شرح الکافی-الأصول و الروضة، تهران، المکتبه الاسلامیه، چاپ اول، ۱۳۸۲ ق، ج۱۱، ص۲۳.</ref> مؤمن بایستی با پرستش الهی و عمل به دستورات دین، خود را از وسوسه‌های درونی خود دور سازد. نفس سرکش در دشمنی با انسان و منحرف ساختن آن و در درون انسان جای دارد و [[قرآن]] از این نفس با [[نفس اماره در قرآن|نفس اماره]]<ref>سوره یوسف، آیه۵۳.</ref> و نفس وسوسه گر<ref>سوره ناس، آیه۵–۴.</ref> نام برده است. | ||
کتاب مجموعه ورام یک کتاب اخلاقی و اعتقادی | کتاب مجموعه ورام یک کتاب اخلاقی و اعتقادی است که مؤلف [[سلسله حدیث|سلسله سند]] روایات را نیاورده است و از این نگاه روایات بدون سند می‌باشد و روایت مورد نظر در دیگر کتاب‌های روایی نیز با سلسله سند معتبر پیدا نشد. در عین حال با توجه به آیاتی که از نفس انسان و وسوسه‌های آن به صراحت سخن گفته است<ref>سوره یوسف، آیه۵۳. سوره ناس، آیه۵–۴.</ref>، می‌توان به این روایت استناد کرد. | ||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ ۲۸ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۲۲
مراد از حدیث: «أَعْدَی عَدُوِّکَ نَفْسُکَ الَّتِی بَیْنَ جَنْبَیْک»؛ «دشمن‌ترین دشمنت، نفس توست که در بین دو پهلویت قرار دارد» چیست؟
متن حدیث
ورام بن ابی فراس در کتاب مجموعه ورام آورده است که رسول خدا(ص) فرمود:
| « | أَعْدَى عَدُوِّكَ نَفْسُكَ الَّتِي بَيْنَ جَنْبَيْك
دشمن‌ترین دشمنت، نفس توست که در بین دو پهلویت قرار دارد[۱] |
» |
منظور از نفس آن غریزه و جهتی است که محل خشم و غضب و شهوت انسان می‌باشد. آن حالت و خصوصیتی که ریشه صفات پسندیده و ناپسند است که مبارزه با نفس را لازم می‌کند.[۲] دشمن بودن نفس قبل از کمال یافتنش به آداب شرعی و معارف الهی است.[۳]با این دشمن سرکش بایستی به مبارزه برخاست که در روایات از آن به جهاد تعبیر شده است.
| « | رسول خدا(ص): ««أَفْضَلُ الْجِهَادِ مَنْ جَاهَدَ نَفْسَهُ الَّتِی بَیْنَ جَنْبَیْه؛ با فضیلت‌ترین جهاد، جهاد با نفسی است که بین دو پهلو قرار دارد»[۴] | » |
مراد از دو پهلو درون انسان است که خداوند نفس را در آن قرار داده است که گاهی از آن به قلب هم تعبیر می‌شود.[۵] مؤمن بایستی با پرستش الهی و عمل به دستورات دین، خود را از وسوسه‌های درونی خود دور سازد. نفس سرکش در دشمنی با انسان و منحرف ساختن آن و در درون انسان جای دارد و قرآن از این نفس با نفس اماره[۶] و نفس وسوسه گر[۷] نام برده است.
کتاب مجموعه ورام یک کتاب اخلاقی و اعتقادی است که مؤلف سلسله سند روایات را نیاورده است و از این نگاه روایات بدون سند می‌باشد و روایت مورد نظر در دیگر کتاب‌های روایی نیز با سلسله سند معتبر پیدا نشد. در عین حال با توجه به آیاتی که از نفس انسان و وسوسه‌های آن به صراحت سخن گفته است[۸]، می‌توان به این روایت استناد کرد.
منابع
- ↑ ورام بن أبي فراس، مسعود، مجموعة ورّام، قم، چاپ اول، ۱۴۱۰ ق، ص۵۹.
- ↑ مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار (جلد ۶۷ و ۶۸) ترجمه: موسوی همدانی، تهران، چاپ اول، ۱۳۶۴ش، ج۱، ص۳۵.
- ↑ علوی عاملی، احمد بن زین العابدین، الحاشیة علی أصول الکافی، قم، دار الحدیث، چاپ اول، ۱۴۲۷ ق- ۱۳۸۵ش، ص۶۶.
- ↑ ابن اشعث، محمد بن محمد، الجعفریات، تهران، مکتبه النینوی الحدیثه، چاپ اول، بی تا، ص۷۸.
- ↑ مازندرانی، محمد صالح بن احمد، شرح الکافی-الأصول و الروضة، تهران، المکتبه الاسلامیه، چاپ اول، ۱۳۸۲ ق، ج۱۱، ص۲۳.
- ↑ سوره یوسف، آیه۵۳.
- ↑ سوره ناس، آیه۵–۴.
- ↑ سوره یوسف، آیه۵۳. سوره ناس، آیه۵–۴.