مخالفان سقیفه بنی‌ساعده: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
== جریان سقیفه == | == جریان سقیفه == | ||
{{اصلی|جریان سقیفه}} | {{اصلی|جریان سقیفه}} | ||
بعد از رحلت پیامبر(ص) برای تعیین جانشین گروه‌هایی در مکانی به نام سقیفه بنی‌ساعده گرد هم آمده و به تعیین خلیفه پرداختند. این جمعيت غالباً از دو گروه [[انصار]] و [[مهاجرین]] بودند، انصار [[مدینه]] قصد داشتند سعد بن عباده را به [[خلافت]] انتخاب کنند؛ اما عده‌ای از مهاجرین به تحریک [[عمر بن خطاب|عمر]] و ابو عبیده با خلافت سعد به مخالفت پرداخته و ابوبکر را در معرض بیعت قرار دادند. عده‌ای با او [[بیعت]] کرده و او را به خلافت رساندند.<ref>تاریخ یعقوبی، ترجمه آیتی، چاپ هفتم، تهران، علمی و فرهنگی، | بعد از رحلت پیامبر(ص) برای تعیین جانشین گروه‌هایی در مکانی به نام سقیفه بنی‌ساعده گرد هم آمده و به تعیین خلیفه پرداختند. این جمعيت غالباً از دو گروه [[انصار]] و [[مهاجرین]] بودند، انصار [[مدینه]] قصد داشتند سعد بن عباده را به [[خلافت]] انتخاب کنند؛ اما عده‌ای از مهاجرین به تحریک [[عمر بن خطاب|عمر]] و ابو عبیده با خلافت سعد به مخالفت پرداخته و ابوبکر را در معرض بیعت قرار دادند. عده‌ای با او [[بیعت]] کرده و او را به خلافت رساندند.<ref>یعقوبی، احمد بن یعقوب، تاریخ یعقوبی، ترجمه آیتی، چاپ هفتم، تهران، علمی و فرهنگی، ۱۳۷۴ش، ج۲، ص۵۲۲.</ref> اما عده‌ای که از [[واقعه غدیر]] و جانشینی علی(ع) آگاه بودند در کنار امام ماندند و به تغسیل و تکفین پیکر پیامبر(ص) پرداختند، بنی‌هاشم از کسانی بودند که برخی از انصار و مهاجر نیز با آن‌ها در عدم بیعت هم پیمان بودند. | ||
== مخالفان == | == مخالفان == | ||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
=== بنی‌هاشم === | === بنی‌هاشم === | ||
[[بنی‌هاشم]] بزرگان و خویشان [[پیامبر(ص)]] بودند که در [[جریان سقیفه|سقیفه]] به خاطر حفظ حرمت پیامبر(ص) حاضر نشدند و با [[ابوبکر بن ابی قحافه|ابوبکر]] نیز [[بیعت]] نکردند. از جمله آن‌ها می‌توان به عباس عموی پیامبر و فرزندان او، امام علی(ع) و خانواده و همچنین برادران و برادرزادگان و فرزندان [[ابولهب]] و دیگر اعضای خاندان بنی‌هاشم مثل [[زبیر بن عوام]] اشاره کرد.<ref>ابن قتیبه، الامامه و السیاسه، چاپ اول، قم، شریف رضی، | [[بنی‌هاشم]] بزرگان و خویشان [[پیامبر(ص)]] بودند که در [[جریان سقیفه|سقیفه]] به خاطر حفظ حرمت پیامبر(ص) حاضر نشدند و با [[ابوبکر بن ابی قحافه|ابوبکر]] نیز [[بیعت]] نکردند. از جمله آن‌ها می‌توان به عباس عموی پیامبر و فرزندان او، امام علی(ع) و خانواده و همچنین برادران و برادرزادگان و فرزندان [[ابولهب]] و دیگر اعضای خاندان بنی‌هاشم مثل [[زبیر بن عوام]] اشاره کرد.<ref>ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم، الامامه و السیاسه، چاپ اول، قم، شریف رضی، ۱۴۱۳ش، ج۱، ص۲۸؛ مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب، ترجمه پاینده، چاپ چهارم، تهران، علمی و فرهنگی، ۱۳۷۰ش، ج۱، ص۶۵۷.</ref> | ||
=== بنی‌امیه === | === بنی‌امیه === | ||
عده‌ای از [[بنی‌امیه]] نیز از [[بیعت]] امتناع کردند. [[ابوسفیان]] ابتدا از بیعت امتناع کرد و جزو مخالفان بود و به امیرمؤمنان پیشنهاد بیعت و حمایت داد و گفت که من با تو بیعت می‌کنم تا خلافت را از چنگ آنان خارج کنیم و حتی حاضرم با آن‌ها جنگ کنم.<ref>یعقوبی، | عده‌ای از [[بنی‌امیه]] نیز از [[بیعت]] امتناع کردند. [[ابوسفیان]] ابتدا از بیعت امتناع کرد و جزو مخالفان بود و به امیرمؤمنان پیشنهاد بیعت و حمایت داد و گفت که من با تو بیعت می‌کنم تا خلافت را از چنگ آنان خارج کنیم و حتی حاضرم با آن‌ها جنگ کنم.<ref>یعقوبی، احمد بن یعقوب، تاریخ یعقوبی، ترجمه آیتی، چاپ هفتم، تهران، علمی و فرهنگی، ۱۳۷۴ش، ج۱، ص۵۲۶.</ref> | ||
=== مهاجرین === | === مهاجرین === | ||
جمعی از [[مهاجرين]] نیز با جریان سقیفه مخالف بودند که نام آن‌ها در برخی از منابع آمده است؛ از جمله: [[ابوذر غفاری]]، [[سلمان فارسی]]، [[خالد بن سعید]]، [[مقداد بن اسود]]، [[بریده اسلمی]]، [[عمار بن یاسر]] و ... .<ref>برقی، احمد بن محمد بن خالد، رجال برقی، چاپ اول، قم، | جمعی از [[مهاجرين]] نیز با جریان سقیفه مخالف بودند که نام آن‌ها در برخی از منابع آمده است؛ از جمله: [[ابوذر غفاری]]، [[سلمان فارسی]]، [[خالد بن سعید]]، [[مقداد بن اسود]]، [[بریده اسلمی]]، [[عمار بن یاسر]] و ... .<ref>برقی، احمد بن محمد بن خالد، رجال برقی، چاپ اول، قم، مؤسسه نشر اسلامی، ۱۴۱۹ق، ص۱۴۹.</ref> | ||
=== انصار === | === انصار === | ||
عده‌ای از [[انصار]] مانند خزیمه بن ثابت، سهل بن حنیف، ابو الهيثم ابن التیهان، قیس بن سعد، ابی بن کعب و ابو ایوب انصاری نیز با انگیزه‌های متفاوت از [[بیعت]] با ابوبکر امتناع کردند. این گروه خواستار بیعت با [[حضرت علی(ع)]] به عنوان شخص شایسته و مورد تأیید پیامبر(ص) برای [[خلافت]] بودند.<ref>برقی، | عده‌ای از [[انصار]] مانند خزیمه بن ثابت، سهل بن حنیف، ابو الهيثم ابن التیهان، قیس بن سعد، ابی بن کعب و ابو ایوب انصاری نیز با انگیزه‌های متفاوت از [[بیعت]] با ابوبکر امتناع کردند. این گروه خواستار بیعت با [[حضرت علی(ع)]] به عنوان شخص شایسته و مورد تأیید پیامبر(ص) برای [[خلافت]] بودند.<ref>برقی،احمد بن محمد بن خالد، رجال برقی، چاپ اول، قم، مؤسسه نشر اسلامی، ۱۴۱۹ق، ص۱۴۹.</ref> سعد بن عباده جزء کسانی بود که به دلایل شخصی(قصد خلافت) با ابوبکر بیعت نکرد و پس از اندکی به طرز مشکوکی در دوره عمر کشته شد.<ref>ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم، الامامه و السیاسه، چاپ اول، قم، شریف رضی، ۱۴۱۳ش، ج۱، ص۲۸-۲۷.</ref> | ||
=== گروه خارج از مدینه === | === گروه خارج از مدینه === | ||
مسعودی در کتاب مروج الذهب آورده است که همه مردم پس از خلافت ابوبکر جز مردم [[مکه]] و [[مدینه]] و قبایل ما بین آن‌ها از [[اسلام]] برگشته و به مخالفت با ابوبکر پرداختند و ابوبکر نیز به سرکوب آنان پرداخت.<ref>مسعودی، | مسعودی در کتاب مروج الذهب آورده است که همه مردم پس از خلافت ابوبکر جز مردم [[مکه]] و [[مدینه]] و قبایل ما بین آن‌ها از [[اسلام]] برگشته و به مخالفت با ابوبکر پرداختند و ابوبکر نیز به سرکوب آنان پرداخت.<ref>مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب، ترجمه پاینده، چاپ چهارم، تهران، علمی و فرهنگی، ۱۳۷۰ش، ج۱، ص۶۵۷.</ref> | ||
گروهی نیز خارج از مدینه با شنیدن خبر بیعت با ابوبکر به مخالفت برخاستند و دست به قیام و شورش زدند. این گروه نیز خود به دو دسته تقسیم می‌شدند. عده‌ای با رحلت پیامبر، اسلام را پایان یافته فرض کرده و ادعای نبوت کردند و یا به عقاید جاهلی خود بازگشتند و گروهی دیگر ابوبکر را شایسته خلافت ندانسته و با او به مخالفت برخاستند. {{پایان پاسخ}} | گروهی نیز خارج از مدینه با شنیدن خبر بیعت با ابوبکر به مخالفت برخاستند و دست به قیام و شورش زدند. این گروه نیز خود به دو دسته تقسیم می‌شدند. عده‌ای با رحلت پیامبر، اسلام را پایان یافته فرض کرده و ادعای نبوت کردند و یا به عقاید جاهلی خود بازگشتند و گروهی دیگر ابوبکر را شایسته خلافت ندانسته و با او به مخالفت برخاستند. {{پایان پاسخ}} | ||
{{مطالعه بیشتر}} | {{مطالعه بیشتر}} | ||
==معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر== | ==معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر== | ||
نسخهٔ ۲۵ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۴۶
مخالفان سقیفه بنی‌ساعده چه کسانی بودند؟
طبق گزارش‌های تاریخی، پس از جریان سقیفه گروه‌هایی به مخالفت با جریان سقیفه و انتخاب ابوبکر به عنوان خلیفه پرداختند. بنی‌هاشم، بنی‌امیه و برخی از مهاجرین مانند ابوذر غفاری، سلمان فارسی، خالد بن سعید، مقداد بن اسود، بریده اسلمی، عمار بن یاسر و همچنین سایر افراد و گروه‌های خارج از مدینه که به مرتدان و مدعیان نبوت و همچنین مخالفان ابوبکر تقسیم می‌شدند، از جمله مخالفان جریان سقیفه قلمداد شده‌اند.
جریان سقیفه
بعد از رحلت پیامبر(ص) برای تعیین جانشین گروه‌هایی در مکانی به نام سقیفه بنی‌ساعده گرد هم آمده و به تعیین خلیفه پرداختند. این جمعيت غالباً از دو گروه انصار و مهاجرین بودند، انصار مدینه قصد داشتند سعد بن عباده را به خلافت انتخاب کنند؛ اما عده‌ای از مهاجرین به تحریک عمر و ابو عبیده با خلافت سعد به مخالفت پرداخته و ابوبکر را در معرض بیعت قرار دادند. عده‌ای با او بیعت کرده و او را به خلافت رساندند.[۱] اما عده‌ای که از واقعه غدیر و جانشینی علی(ع) آگاه بودند در کنار امام ماندند و به تغسیل و تکفین پیکر پیامبر(ص) پرداختند، بنی‌هاشم از کسانی بودند که برخی از انصار و مهاجر نیز با آن‌ها در عدم بیعت هم پیمان بودند.
مخالفان
مخالفین ابوبکر را می‌توان در چند گروه کلی تقسیم کرد:
بنی‌هاشم
بنی‌هاشم بزرگان و خویشان پیامبر(ص) بودند که در سقیفه به خاطر حفظ حرمت پیامبر(ص) حاضر نشدند و با ابوبکر نیز بیعت نکردند. از جمله آن‌ها می‌توان به عباس عموی پیامبر و فرزندان او، امام علی(ع) و خانواده و همچنین برادران و برادرزادگان و فرزندان ابولهب و دیگر اعضای خاندان بنی‌هاشم مثل زبیر بن عوام اشاره کرد.[۲]
بنی‌امیه
عده‌ای از بنی‌امیه نیز از بیعت امتناع کردند. ابوسفیان ابتدا از بیعت امتناع کرد و جزو مخالفان بود و به امیرمؤمنان پیشنهاد بیعت و حمایت داد و گفت که من با تو بیعت می‌کنم تا خلافت را از چنگ آنان خارج کنیم و حتی حاضرم با آن‌ها جنگ کنم.[۳]
مهاجرین
جمعی از مهاجرين نیز با جریان سقیفه مخالف بودند که نام آن‌ها در برخی از منابع آمده است؛ از جمله: ابوذر غفاری، سلمان فارسی، خالد بن سعید، مقداد بن اسود، بریده اسلمی، عمار بن یاسر و ... .[۴]
انصار
عده‌ای از انصار مانند خزیمه بن ثابت، سهل بن حنیف، ابو الهيثم ابن التیهان، قیس بن سعد، ابی بن کعب و ابو ایوب انصاری نیز با انگیزه‌های متفاوت از بیعت با ابوبکر امتناع کردند. این گروه خواستار بیعت با حضرت علی(ع) به عنوان شخص شایسته و مورد تأیید پیامبر(ص) برای خلافت بودند.[۵] سعد بن عباده جزء کسانی بود که به دلایل شخصی(قصد خلافت) با ابوبکر بیعت نکرد و پس از اندکی به طرز مشکوکی در دوره عمر کشته شد.[۶]
گروه خارج از مدینه
مسعودی در کتاب مروج الذهب آورده است که همه مردم پس از خلافت ابوبکر جز مردم مکه و مدینه و قبایل ما بین آن‌ها از اسلام برگشته و به مخالفت با ابوبکر پرداختند و ابوبکر نیز به سرکوب آنان پرداخت.[۷]
گروهی نیز خارج از مدینه با شنیدن خبر بیعت با ابوبکر به مخالفت برخاستند و دست به قیام و شورش زدند. این گروه نیز خود به دو دسته تقسیم می‌شدند. عده‌ای با رحلت پیامبر، اسلام را پایان یافته فرض کرده و ادعای نبوت کردند و یا به عقاید جاهلی خود بازگشتند و گروهی دیگر ابوبکر را شایسته خلافت ندانسته و با او به مخالفت برخاستند.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر
۱ سقیفه بنی‌ساعده، علامه مرتضي عسگري.
منابع
- ↑ یعقوبی، احمد بن یعقوب، تاریخ یعقوبی، ترجمه آیتی، چاپ هفتم، تهران، علمی و فرهنگی، ۱۳۷۴ش، ج۲، ص۵۲۲.
- ↑ ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم، الامامه و السیاسه، چاپ اول، قم، شریف رضی، ۱۴۱۳ش، ج۱، ص۲۸؛ مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب، ترجمه پاینده، چاپ چهارم، تهران، علمی و فرهنگی، ۱۳۷۰ش، ج۱، ص۶۵۷.
- ↑ یعقوبی، احمد بن یعقوب، تاریخ یعقوبی، ترجمه آیتی، چاپ هفتم، تهران، علمی و فرهنگی، ۱۳۷۴ش، ج۱، ص۵۲۶.
- ↑ برقی، احمد بن محمد بن خالد، رجال برقی، چاپ اول، قم، مؤسسه نشر اسلامی، ۱۴۱۹ق، ص۱۴۹.
- ↑ برقی،احمد بن محمد بن خالد، رجال برقی، چاپ اول، قم، مؤسسه نشر اسلامی، ۱۴۱۹ق، ص۱۴۹.
- ↑ ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم، الامامه و السیاسه، چاپ اول، قم، شریف رضی، ۱۴۱۳ش، ج۱، ص۲۸-۲۷.
- ↑ مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب، ترجمه پاینده، چاپ چهارم، تهران، علمی و فرهنگی، ۱۳۷۰ش، ج۱، ص۶۵۷.