اللهم: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۱۶ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۱۰

سؤال

کلمه «اللّهم» از چه کلماتی تشکیل شده است؟

اللهم در اصل «یا الله» بوده است. بسیاری از علمای صرف و نحو و مفسران^[۱] از جمله سیبویه و خلیل از علمای بزرگ صرف و نحو می‌گویند اصل کلمه اللهم، «یا الله» است. لذا «یا» از ابتدای آن حذف شده و عوض از آن میم مشدّده بعد از الله آمده است.^[۲]

قول دیگری در اللّهم وجود دارد که فرّاء عالم بزرگ صرف و نحو آن را بیان کرده است؛ ایشان می‌گوید: «اللّهم» در اصل «یا الله أمّ بخیرٍ» بوده است. همزه حذف شده و تبدیل به یا اللّهم بخیر شده است.^[۳]

امّا این نظریه مورد قبول علمای دیگر واقع نشده است.

منابع

↑ طیب، تفسیر الطیب البیان، تهران، انتشارات اسلام، چاپ دوم، ۱۳۷۴، ج۲، ص۱۵۷، و حجازی، محمد محمود، التفسیر الواضح، بیروت، انتشارات دارالجیل، چاپ اول، ۱۹۹۳م، ج۱، ص۲۲۰.
↑ شیخ طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، قم، نشر مکتب الاعلام الاسلامی، چاپ اول، ۱۴۰۹ ق، ج۲، ص۴۲۸، و طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، انتشارات ناصر خسرو، چاپ اول، ۱۳۶۵ج۱، ص۷۲۵.
↑ شیخ طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، قم، نشر مکتب الاعلام الاسلامی، چاپ اول، ۱۴۰۹ ق، ج۲، ص۴۲۸، و طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، انتشارات ناصر خسرو، چاپ اول، ۱۳۶۵ج۱، ص۷۲۵.

[1] طیب، تفسیر الطیب البیان، تهران، انتشارات اسلام، چاپ دوم، ۱۳۷۴، ج۲، ص۱۵۷، و حجازی، محمد محمود، التفسیر الواضح، بیروت، انتشارات دارالجیل، چاپ اول، ۱۹۹۳م، ج۱، ص۲۲۰.

[2] شیخ طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، قم، نشر مکتب الاعلام الاسلامی، چاپ اول، ۱۴۰۹ ق، ج۲، ص۴۲۸، و طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، انتشارات ناصر خسرو، چاپ اول، ۱۳۶۵ج۱، ص۷۲۵.

[3] شیخ طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، قم، نشر مکتب الاعلام الاسلامی، چاپ اول، ۱۴۰۹ ق، ج۲، ص۴۲۸، و طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، انتشارات ناصر خسرو، چاپ اول، ۱۳۶۵ج۱، ص۷۲۵.

[۱]

[۲]

[۳]