حدیث رفع و ارتباط آن با عیدالزهراء: تفاوت میان نسخه‌ها
(ابرابزار) |
(بدون تفاوت)
|
نسخهٔ ۱۱ نوامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۰:۵۴
روایت «رفع القلم» را توضیح دهید و آیا ارتباطی با عید الزهرا(س) دارد؟
حدیث رفع
حدیث رفع القلم به دو صورت در کتاب‌های روایی نقل شده: یکی آنچه که در بین فقها به نام حدیث رفع معروف است و در موارد مختلف به آن استدلال کرده‌اند که مرحوم شیخ صدوق در کتاب خصال چنین نقل می‌کند: حریز بن عبدالله با واسطه‌هایی از امام صادق(ع) روایت می‌کند که پیغمبر اسلام(ص) فرمودند: «نه چیز از امت من برداشته شده است، خطا، فراموشی، کاری که بر آن مجبور شده است، آنچه را که نمی-دانند و آنچه را که طاقت ندارند، و آنچه بر آن مضطر شده‌اند.» [۱]
این حدیث از نظر سند اشکالی ندارد و با سندهای دیگر نیز نقل شده، علاوه بر این، تقریباً تمام فقهای امامیه و بسیاری از فقهای اهل سنت در موارد مختلف به آن استدلال کردند و اگر از نظر سند مورد خدشه بود به این حدیث استدلال و احتجاج نمی‌کردند.
رفع القلم
اما دومین حدیث رفع القلم که بسیار هم مفصّل است، مرحوم شیخ حسن بن سلیمان حلّی یکی از شاگردان شهید اول در کتاب المحتضر در مورد عیدالزهرا(س) نقل کرده و مرحوم مجلسی نیز آن حدیث را از همان کتاب نقل نموده است. در ضمن آن حدیث آمده است که خداوند به پیامبر اسلام(ص) فرمودند: «به کرام الکاتبین دستور دادم که تا سه روز از تمام خلائق رفع قلم کنند، یعنی برای آن‌ها گناه ننویسند.» [۲] این روایت مرسله است زیرا همه اسناد این خبر نقل نشده و روایت مرسله دارای اعتبار کافی نیست.
مرحوم صاحب جواهر فرمودند: در فضیلت و شرافت و برکت این روز خبری را یافتم که منسوب به پیامبر اسلام(ص) است و این که این روز، روز سرور و خوشحالی پیامبر و آل پیامبر است. [۳] شایع است که در این روز خلیفه دوم به قتل رسیده است.[۴] اما مطابق نقل صحیح در این روز عمر سعد به دست مختار ثقفی به قتل رسیده و قتل عمر در روزهای آخر ذی‌الحجه بوده است. [۵] مهم‌ترین علت شادی در این روز به امامت رسیدن امام زمان(عج) می‌باشد.
مطالعه بیشتر
- المحتضر، ص۴۵–۵۵، حسن بن سلیمان حلی، ناشر: منشورات چاپ خانه حیدریه نجف.
- بحارالانوار، ج۳۱، ص۱۱۹–۱۲۹، محمدباقر مجلسی، ناشر: دارالرضا، بیروت.
منابع
- ↑ صدوق، خصال، قم، جامعه مدرسین، ص۴۱۷، حدیث ۹.
- ↑ حسن بن سلیمان حلی، المحتضر، نجف اشرف، چاپخانه حیدریه، چاپ اول، ۱۳۷۰، ص۵۱.
- ↑ نجفی، محمدحسن (صاحب جواهر)، جواهر الکلام، دارالکتب اسلامیه، آخوندی، ج۵، ص۴۳.
- ↑ ر. ک. مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، ۱۴۰۴، ج۳۱، ص۱۱۹.
- ↑ ر. ک. مجلسی، محمد باقر، زاد المعاد - مفتاح الجنان، تعریب و تعلیق علاءالدین الاعلمی، بیروت: موسسه الاعلمی للمطبوعات، ص ۴۱۲