«دنیا خانه‌ای است پوشیده از بلاها»: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جا:ویرایش}} {{شروع متن}} {{سوال}} سند خطبه ۲۲۶ نهج البلاغه چگونه است؟ {{پایان سو...» ایجاد کرد)
(بدون تفاوت)

نسخهٔ ‏۱۱ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۰:۲۸

سؤال
سند خطبه ۲۲۶ نهج البلاغه چگونه است؟ 

اميرالمؤمنين(ع) در حقيقت و شناخت دنيا مي‎فرمايد: «دنيا خانه‎اي است پوشيده از بلاها، به حيله و نيرنگ شناخته شده، نه حالات آن پايدار است و نه مردم آن از سلامت برخوردارند. حالاتش گوناگون و هر روز نوبت به يكي مي‎رسد و ...»

سپس مردم را به عبرت گرفتن از دنيا فراخوانده و مي‎فرمايد: «اي بندگان خدا: بدانيد شما و آنان كه در اين دنيا زندگي مي‎كنيد بر همان راهي مي‎رويد كه گذشتگان پيموده‎اند. كساني كه عمرشان بيش از عمرهاي شما و خانه‎هايشان آبادتر از خانه‎هاي شما و آثارشان ماند‎‎گار‎تر از آثار شما بود، آوازها‎يشان خاموش شد، و...[۱]»

اين خطبه در برخي از نهج البلاغه‎هاي امروزي به شماره ۲۱۷ مي‎باشد ولي در ترجمه مرحوم دشتي و... خطبه ۲۲۶ نهج البلاغه است. هر چند كتاب شريف نهج البلاغه‎ بدون سند و بدون آوردن نام‎هاي راويان مي‎باشد ولي همين خطبه‎ها و ... در كتاب‎هاي حديثي ديگر با اسامي راويان آمده است و دانشمندان اسلامي هر كدام به فراخور توان خويش اين اسناد را در كتاب‎هاي جداگانه تحت عنوان مصادر و مدارك نهج البلاغه گردآوري كرده‎اند كه خود مرحوم دشتي كتابي در اين خصوص نوشته و در ذيل هر خطبه، نامه و حكم. منابع ديگري را كه اين كلمات مولاي متقيان را آورده‎اند ذكر كرده است و در ذيل اين خطبه مي‎نويسند، و علاوه بر نهج البلاغه در اين كتاب‎ها نيز خطبه ۲۲۶ آمده است:

۱. كتاب كنزالعمال نوشته المتقي هندي، بيروت، مؤسسه الرساله، ج۱۶، ص۲۰۱؛

۲. تذكره الخواص نوشته ابن راوندي متوفاي ۵۷۳ هـ ق، ص۱۲۲ و منهاج البراعه، ج۲، ص۳۹۲ از همان مولف؛

۳. حليه الاوليا نوشته ابونعيم؛

۴. اخبار الطوال دينوري؛

۵ . عيون الحكم و المواعظ نوشته علي‎ليثي واسطي بي‎جا، دارالحديث، اول، ۱۳۷۶هـ ش، ص۹۱ و ۲۵۱ با اضافات و تفاوت‎هاي جزئي؛

۶. بحارالانوار نوشته مجلسي، بيروت، مؤسسه الوفاء دوم، ۱۴۰۳ هـ ق، ج۷۰، ص۱۱۷ و...

۷. المناقب نوشته خوارزمي؛

۸. تاريخ مدينه دمشق نوشته ابن عساكر.

۹. ارشاد القلوب نوشته حسن بن ابي الحسن ديلمي، بي‎جا، انتشارات شريف رضي، ۱۴۱۲هـ ق، ج۱، ص۳۰، ب ۴،[۲] اين خطبه به طور مفصل‎تر از نهج البلاغه در كتاب المناقب چنين آمده است:

موفق بن احمد خوارزمي، صاحب المناقب، از ابوالحسن علي بن احمد العاصمي، از اسماعيل بن احمد الواعظ، از پدرش از ابوالحسين ابن بشران، الورك بغداد از حسين بن صفوان، از عبدالله بن محمد بن ابي الدنيا، از علي بن حسين بن عبدالله، از عبدالله بن صالح بن مسلم العجلي از پدرش از مردي از بني‎شيبان از مولا اميرالمؤمنين(ع)...[۳]

البته در سند ديگر به جاي مردي از بني‎شيبان آمده عبدالله بن صالح، از پدرش از اميرالمؤمنين،(ع) كه ابن عساكر چنين نوشته: ابوالقاسم علي بن ابراهيم، از رشأ بن نظيف از حسن بن اسماعيل، از احمد بن مروان، از ابوقبيصه از سعيد از عبدالله بن صالح العجلي، از پدرش از مولا اميرالمؤمنين(ع) : ...[۴]

همه اينها مي‎رساندكه مي‎توانيم اين خطبه رسا و پرمحتوا را به اميرالمؤمنين(ع) نسبت داده و به پيام‎هاي آن جامه عمل بپوشانيم، البته اسناد اين خطبه و ديگر خطبه‎هاي نهج‎ البلاغه فقط همين چند سند نيست و ما به خاطر طولاني نشدن ذكر نكرديم.


معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:

۱. مصادر نهج البلاغه؛ عبدالله نعمه، بي‎جا، بي‎نا، ۱۳۹۲ هـ ق، ص۲۱۹.

۲. نهج السعاده في مستدرك نهج البلاغه، بيروت، دارالتعارف للمطبوعات، ۱۳۹۷ هـ ق، ج۳، ص۱۸۰.


منابع

  1. نهج البلاغه، ترجمه: دشتي، محمد، قم، مؤسسه انتشارات ائمه(ع) ، اول، ۱۳۷۹هـ ش، خطبه۲۲۶، ص۴۶۲.
  2. دشتي، محمد، روش‎هاي تحقيق در اسناد و مدارك نهج البلاغه، قم. امام علي(ع)، اول ، ۱۳۶۸هـ ش ، ص۱۹۰.
  3. خوارزمي، موفق؛ المناقب، قم، مؤسسه نشر اسلامي، دوم، ۱۴۱۱ هـ ق ، ص۳۷۰.
  4. ابن عساكر، معروف؛ تاريخ مدينه دمشق، بي‎جا ، دارالفكر، ۱۴۱۵ هـ ق، ج۴۲، ص۵۰۰،