حیدر
(تغییرمسیر از معنی حیدر کرار)
سؤال
آیا حیدر لقب امام علی(ع) است؟ معنای آن چیست؟ آیا در روایات به این لقب اشاره شده است؟
درگاه‌ها
حَیْدَرَة یا حِیْدَر، لقب امام علی(ع)[۱] و به معنای شیر است.[۲] بر اساس روایات[۳] و نقل‌های تاریخی،[۴] امام علی(ع) در جنگ خیبر هنگام مواجهه با مرحب، رجزی خواند و خود را فردی معرفی کرد که مادرش او را حیدرة نامیده است:
| رجز امام علی(ع) در جنگ با مرحب | ||
| اَنَا الَّذی سَمَّتْنی اُمّی حَيْدَرَة | لَيْثٌ لِغاباتٍ شَديدٌ قَسْوَرَة[۵] | |
| من همانم که مادرم مرا حیدر نامید | شیر بیشه‌ها هستم که خشمش شدید است | |
او در خطبه‌ای پس از جنگ نهروان که در کوفه خوانده شد، پس از ذکر نام‌هایش در انجیل، توارت و زبور، نامی که مادرش برایش گذاشته را، حیدره دانست.[۶] براساس برخی روایات، نام او در انجیل به صورت «هیدرا» آمده، که همان حیدر شمرده شده است.[۷]
گاهی لقب حیدر برای امام علی(ع) همراه با کَرّار و به صورت «حیدر کرار» استفاده می‌شود و به معنای «شیری که پیوسته حمله می‌کند» دانسته شده است.[۸]
منابع
- ↑ صفار، محمد، بصائر الدرجات فی فضائل آل محمّد(ص)، قم، چاپ دوم، ۱۴۰۴ق، ج۱ ص۹۹؛ اربلی، علی، کشف الغمه فی معرفه الأئمه، تبریز، چاپ اول، ۱۳۸۱ق، ج۱، ص۶۵.
- ↑ الجوهری الفارابی، ابی نصر اسماعیل، الصحاح، بیروت، دارالاحیاء التراث العربی، چاپ اول، ۱۴۱۹ق، ج۲ ص۵۴۳؛ صاحب بن عباد، اسماعیل، المحیط فی اللغه، بیروت، عالم الکتاب، چاپ اول، ۱۴۱۴ق، ج۳، ص۳۶.
- ↑ شیخ صدوق، محمد، معانی الأخبار، قم، جامعه مدرسین، چاپ اول، ۱۴۰۳ق، ص۵۹
- ↑ شیخ مفید، محمد، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، قم، المؤتمر العالمی لالفیة الشیخ المفید، چاپ اول، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۱۲۷.
- ↑ شیخ مفید، محمد، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، قم، المؤتمر العالمی لالفیة الشیخ المفید، چاپ اول، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۱۲۷.
- ↑ شیخ صدوق، محمد، معانی الأخبار، قم، جامعه مدرسین، چاپ اول، ۱۴۰۳ق، ص۵۹.
- ↑ شیخ حر عاملی، محمد، إثبات الهداه بالنصوص و المعجزات، بیروت، چاپ اول، ۱۴۲۵ ق، ج۳؛ ص۱۱۳.
- ↑ طسوجی تبریزی، عبداللطیف، هزار و یک شب الف لیلة و لیلة، تهران، دنیای کتاب، بی‌تا، ج۵، ص۵۰۹.