وصیتنامه امام حسین(ع)
اگر امام حسین(ع) از شهادت خود آگاه بوده، پس باید به حکم شرع وصیت‌نامه‌ای داشته باشد؛ آیا چنین چیزی وجود دارد؟ محتوای آن چیست؟
وصیتنامه امام حسین(ع) متنی است که او هنگام حرکت از مدینه به سوی مکه نوشت و در آن به‌روشنی هدف و فلسفه قیام خود، که اصلاح‌گری در امت پیامبر(ص) بود، را مورد تأکید قرار داد.[۱] امام حسین(ع) در این نامه روش اصلاح‌گری خود را از طریق امر به معروف و نهی از منکر حکومت و عمل بر اساس سیره پیامبر(ص) و امام علی(ع) معرفی کرده است.[۲]
براساس منابع، این وصیتنامه را امام حسین(ع) در هنگام خروج از مدینه، در آخر رجب سال ۶۰ق،[۳] نوشت و آن را مهر کرد و به برادرش محمد بن حنفیه سپرد.[۴]
امام حسین(ع) در این وصیتنامه پس از برشمردن ایمان خود به عقاید اساسی اسلامی، از جمله توحید، نبوت و معاد به برشمردن دلایل خود برای قیام می‌پردازد.[۵] این وصيت‌نامه را بیانگر اهداف امام حسین(ع) از قيام آينده‌اش دانسته‌اند.[۶] امام(ع) در این وصیتنامه تأکید می‌کند که نه براى كشورگشايى قیام کرده و نه از سر هوس حكومت و سلطه بر مردم و نه برای به چنگ آوردن مال و مقام دنيا. او هدف قیام خود را اصلاح امت اسلام و برطرف‌ساختن كژی‌هايى بر می‌شمرد كه بر اثر حكومت نااهلان به وجود آمده بود. همچنین، احياى امر به معروف و نهى از منكر و سنت و سيره پیامبر(ص) و امام على(ع) از جمله اهداف او بوده است.[۷]
| متن | ترجمه |
|---|---|
| بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ. هَذَا مَا أَوْصَى بِهِ الحُسَينُ بنُ عَليِّ بنِ أَبِی‌طَالِبٍ إِلى أَخِيهِ مُحمَّدٍ المَعرُوفِ بِابنِ‌الحَنفيَّةِ: إنَّ الحُسَينَ يَشْهَدُ أَنْ لا إِلهَ إِلاّ اللهُ وَحْدَهَ لَا شَرِيكَ لَهُ، وَ أَنَّ مُحَمَّدَاً عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ، جاءَ بِالحَقِّ مِنْ عِنْدِ الحَقِّ، وَ أَنَّ الجَنَّةَ وَالنَّارَ حَقٌّ، وَ أَنَّ السَّاعَةَ آتِيَةٌ لا رَيْبَ فِيهَا، وَ أَنَّ اللهَ يَبْعَثُ مَنْ فِي القُبُورِ، وَ أَنِّي لَمْ أَخْرُجْ أَشِرَاً، وَلا بَطِرَاً، وَ لا مُفْسِدَاً، وَ لا ظَالِمَاً، وَ إِنَّمَا خَرَجْتُ لِطَلَبِ الإِصْلَاحَ فِي أُمَّةِ جَدِّي، أُرِيدُ أَنْ آمُرَ بِالمَعْرُوفِ وَ أَنْهَى عَنِ المُنْكَرِ، وَ أَسِيْرَ بِسِيْرَةِ جَدِّی وَأَبِی عَلَيِّ بنِ أَبِي‌طَالِبٍ(ع)، فَمَنْ قَبِلَنِي بِقَبُولِ الحَقِّ فَاللهُ أَوْلَى بِالحَقِّ، وَ مَنْ رَدَّ عَلَيَّ هَذَا أَصْبِرُ حَتَّى يَقْضِی اللهُ بَيْنِی وَ بَيْنَ القَوْمِ بِالحَقِّ وَ هُوَ خَيْرُ الحَاكِمِينَ، وَ هَذِهِ وَصِيَّتِي يَا أَخِی إِلَيْكَ وَمَا تَوفِيْقِی إِلاّ بِاللهِ عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ وَإِليهِ أُنِيْبُ. | اين وصيت حسين بن على به برادرش محمد معروف به ابن‌حنفيه است. حسين گواهى مى‌دهد كه معبودى جز خداى يگانه نيست و محمد بنده و فرستاده اوست و آيين حق را از سوى خدا براى جهانيان آورده است و شهادت مى‌دهد كه بهشت و دوزخ حق است و روز رستاخيز بى‌ترديد به وقوع خواهد پيوست و خداوند در آن روز همه مردگان را زنده مى‌گرداند. من نه از سر خودخواهى و نه براى خوشگذرانى و تفريح و نه فساد و ستمگرى، از مدينه خارج مى‌گردم؛ بلكه هدفم از اين سفر اصلاح مفاسد و تباهى‌هاى امت جدم و امر به معروف و نهى از منكر و زنده كردن سنت جدم رسول خدا(ص) و راه و رسم پدرم على بن ابى‌طالب(ع) است. هركس اين واقعيت را از من پذيرا شود، راه خدا را پذيرفته و گرنه صبر و بردبارى پيشه خواهم ساخت تا خداوند ميان من و دشمنانم داورى كند كه او بهترين داوران است. ای برادرم، این وصیت من است ای برادرم به تو و توفيق من جز به يارى خدا نيست؛ بر او توكل كرده‌ام و به‌سوى او بازمى‌گردم. |
منابع
- ↑ مطهری، مرتضی، حماسه حسینی، تهران، انتشارات صدرا، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۱۰۲.
- ↑ سروش، محمد، امر به معروف و نهى از منكر، تهران، نمایندگی ولی فقیه در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اداره آموزش های عقيدتی سياسی، ۱۳۸۷ش، ص۱۶۵.
- ↑ بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، تحقيق محمدباقر المحمودی، بيروت، دارالتعارف للمطبوعات، ۱۳۹۷ق، ج۳، ص۱۶۰.
- ↑ خوارزمی، موفق بن احمد، مقتل الحسين عليه السلام، بی‌جا، انتشارات انوار الهدی، ۱۴۲۳ق، ج۱، ص۲۷۳.
- ↑ نجمی، محمدصادق، سخنان حسین بن علی(ع) از مدینه تا کربلا، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۱ش، ص۵۵.
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر، عاشورا ريشه‌ها انگيزه‌ها رويدادها پيامدها، قم، مدرسه امام علی بن ابی‌طالب(ع)، ۱۳۸۴ش، ص۳۳۰.
- ↑ مکارم شیرازی، عاشورا ريشه‌ها انگيزه‌ها رويدادها پيامدها، ص۳۳۰.