مجازات شراب‌خوار در قرآن
در آیه ۲۱۸ سوره بقره که در مورد حرمت شراب خواری و قمار است فقط به زیان داشتن آن دو اشاره کرده و چیزی در مورد مجازات آن نگفته است، پس چرا مجازات می‌شوند؟
مجازات دنیوی شرب خمر (شراب‌خوار) در قرآن نیامده است؛ اما عدم ورود این حکم در قرآن کریم دلیل بر آن نیست که این حکم در اسلام وجود ندارد. چنانکه بسیاری دیگر از احکام شرعی که حتی برخی از ضروریات دین نیز در قرآن نیامده است؛ مانند مسائل راجع به غسل و تعداد رکعات نماز، کیفیت ازدواج و… .
ذکر تک تک احکام شرعی به صورت مبسوط در قرآن هم ضرورتی ندارد. زیرا قرآن تنها منبع احکام دین نیست؛ بلکه قرآن در کنار روایات معصومان (ع)، عقل و اجماع فقها، یکی از منابع استخراج احکام شرعی اسلام است. مجازات شراب خواری در روایات بیان شده و بر مبنای آن از دیرباز فقها مجازات اسلامی شراب خواری را تعیین نموده‌اند. به همین خاطر قانون مجازات اسلامی هم که برگرفته از دستورات دینی است مجازات این عمل را معین نموده‌است. قرآن کریم در آیات متعددی دستور به فراگیری احکام الهی از رسول مکرم اسلام نموده[۱]و اطاعت از او را واجب نموده یا اطاعت از پیامبر و جانشینان معصوم او را اطاعت از خداوند دانسته است.[۲] به همین جهت گفتار پیامبر و سایر معصومین(ع) منبع شناسایی احکام اسلامی است.
حد شرب خمر
حکم مجازات شراب‌خوار یکی از مسائلی است که با روایات متعدد از پیامبر و ائمه معصومین(ع) ثابت شده است و همه فقها بر آن اتفاق نظر دارند؛ حتی یکی از ضروریات دین است. این حکم در میان مسلمانان کاملا شناخته شده و بدیهی است و هیچ گونه تأمل و تردیدی در آن راه ندارد. در جلد ۲۸ کتاب وسائل الشیعه ده‌ها روایت صحیح السند وجود دارد که به صراحت این حکم را بیان نموده‌است.[۳] فتوای فقهای اسلام این است که حد شرب خمر توسط مسلمان، هشتاد تازیانه است. غیرمسلمان نیز در صورت تظاهر به شرب خمر مستحق مجازات خواهد بود. با این وجود شافعی حد شرب خمر را ۴۰ ضربۀ شلاق می‌دانند.[۴]
در حدیثی معتبر[۵]از امام صادق(ع) که برید بن معاویه آن را نقل کرده‌است، می‌خوانیم: «اِنَّ فی کِتابِ عَلِیٍّ یُضْرَبُ شارِبُ الْخَمْرِ ثَمانِینَ وَ شارِبُ النَّبیذِ ثَمانینَ؛ در کتاب علی(ع) آمده است به کسی که شرب خمر کند هشتاد تازیانه، و همچنین کسی که شرب نبیذ کند هشتاد تازیانه زده می‌شود».[۶]
قانون مجازات اسلامی نیز به این موضوع پرداخته و مصرف هر گونه مادۀ مست‌کننده را مستوجب هشتاد ضربه شلاق می‌داند.[۷]
منابع
- ↑ ﴿ما آتاکُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَ ما نَهاکُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا؛ و آنچه را فرستاده [او] به شما داد، آن را بگیرید و از آنچه شما را باز داشت، بازایستید﴾(حشر:۷)
- ↑ ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّـهَ وَأَطِيعُوا الرَّ‌سُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنكُمْ ۖ؛ اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد، خدا را اطاعت كنيد و پيامبر و اولياى امر خود را [نيز] اطاعت كنيد.﴾(نساء:۵۹) و آیه ﴿مَّن يُطِعِ الرَّ‌سُولَ فَقَدْ أَطَاعَ اللَّـهَ ۖ؛ هر كس از پيامبر فرمان بَرد، در حقيقت، خدا را فرمان برده است.﴾(نساء:۸۰)
- ↑ حر عاملی، محمد بن الحسن، وسائل الشیعه، قم، موسسه آل البیت، چاپ اول، ۱۴۰۹ق، ج۲۸، ص۲۱۹
- ↑ دائرة المعارف بزرگ اسلامی، نویسنده (ها): احمد پاکتچی - محمدصادق لبانی مطلق، ج۹، ص۴۵۳
- ↑ مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، مرآة العقول في شرح أخبار آل الرسول، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ دوم، ۱۴۰۴ ق، ج۲۳، ص۳۳۳.
- ↑ كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ ق، ج۷، ص۲۱۴، بَابُ مَا يَجِبُ فِيهِ الْحَدُّ فِي الشَّرَاب، حدیث۴.
- ↑ قانون مجازات اسلامی مواد 264 تا 266.