الدلیل علی ذات الله
یکی از القاب امام حسین (علیه السلام) «الدلیل علی ذات اللَّه» یا «الدَّالُّ عَلَی ذَاتِ اللَّه» است، سند و معنای این دو لقب چیست؟
الدَّلِیلُ عَلَی ذَاتِ اللَّهِ (معنا: راهنما و دليل به ذات خداوند) در برخی کتابها از القاب امام حسین(ع) دانسته شده اما مدرک و سندی برای آن ذکر نشده است.[۱]
در کتاب هدایة الکبری نوشته خصیبی (متوفای ۳۴۶ق) بدون ذکر سند، یکی از القاب امام حسین(ع) را «الدَّالُ عَلَی ذَاتِ اللَّهِ» دانسته است.[۲] این لقب مستند به روایتی است که طبری نویسنده «دلائل الإمامه» آن را از امام حسن عسکری(ع) نقل کرده و امام حسین(ع) را «َ الدَّلِيلُ عَلَى ذَاتِ اللَّه» خوانده است.[۳] این روایت امام عسکری هیچ سلسله سندی ندارد.
دو لقب (دلیل و دال) به یک معنا هستند؛ یعنی کسی که انسانها را به ذات الله راهنمایی میکند؛ چون کلمه «دلیل» و «دال» به معنی نشان دادن و ارشاد کردن است.[۴]
منابع
- ↑ کاتب بغدادی، محمد، تاریخ الائمه، قم، کتابخانه مرعشی نجفی، ص۲۸. شریف قرشی، باقر، حیاه الإمام الحسین، نجف، مطبعه الاداب، چاپ اول، ۱۳۹۴ق، ج۱، ص۳۹. محدثان و مورخان، تاریخ أهل البیت، قم، مؤسسه آل البیت لاحیاء التراث، چاپ اول، ۱۴۱۰ق، ص۱۳۰. رسی، قاسم، تثبیت الإمامه، بیروت، الغدیر للطباعه والنشر والتوزیع، چاپ اول، ۱۴۱۹ق، ص۶۹.
- ↑ خصیبی، حسین، الهدایه الکبری، بیروت، البلاغ، ۱۴۱۹ق، ص۲۰۲.
- ↑ طبری آملی صغیر، محمد، دلائل الإمامه، قم، بعثت، چاپ اول، ۱۴۱۳ق، ص۱۸۱.
- ↑ قرشی بنایی، علی اکبر، قاموس قرآن، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ ششم، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۳۵۴.