حدیث قیام مردی از اهل قم
آیا روایت قیام مردی از اهل قم، که همراهان او مانند فولاد با صلابت هستند، صحیح است؟
| اطلاعات حدیث | |
|---|---|
| به نقل از | امام کاظم(ع) |
| راویان | |
| دیگر راویان | علی بن عیسی، ایوب بن یحیی |
| سند | |
| اعتبار سند | ضعیف |
| منابع شیعه | بحار الانوار |
حدیث قیام مردی از اهل قم در کتاب بحارالانوار از امام کاظم(ع) نقل شده و بر اساس آن، مردی از اهل قم، مردم را به سوی حق دعوت می‌کند و گروهی دور او جمع می‌شوند که مانند پاره‌های فولادند و از جنگ خسته نمی‌شوند.[۱]
این حدیث را نخستین بار علامه مجلسی (درگذشت ۱۱۱۰ق) در کتاب بحارالانوار به نقل از کتاب تاریخ قم آورده[۱] و در کتاب‌های معتبر و اولیه شیعه ذکر نشده است. در میان راویان این حدیث نام علی بن عیسی وجود دارد که با شماری از راویان مشترک است و مشخص نیست، کدام علی بن عیسی مقصود است. ایوب بن یحیی دیگر راوی این روایت نیز، در کتاب‌های رجالی نیامده و مجهول است.[۲] علاوه بر مجهول بودن، این روایت را مُرسَل نیز دانسته‌اند. حدیث‌شناسان، حدیث مرسل[۳] و مجهول[۴] را ضعیف دانسته‌اند.
برخی مراد از این روایت را امام خمینی بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران و طرفدارانی که در این راه، او را کمک کرده‌اند، شمرده‌اند.[۵] برخی نیز، انطباق این حدیث بر امام خمینی و یاران او را، تنها یک احتمال شمرده و در آن احتمال‌های متعدد دیگری را نیز ممکن دانسته‌اند و به باور آنها، نمی‌توان به صورت قطعی بر موردی خاص تطبیق داد.[۶]
متن و ترجمه
از امام کاظم(ع) نقل شده:
| « | رَجُلٌ مِنْ أَهْلِ قُمَّ یَدْعُو اَلنَّاسَ إِلَی اَلْحَقِّ یَجْتَمِعُ مَعَهُ قَوْمٌ کَزُبَرِ اَلْحَدِیدِ لاَ تُزِلُّهُمُ اَلرِّیَاحُ اَلْعَوَاصِفُ وَ لاَ یَمَلُّونَ مِنَ اَلْحَرَبِ وَ لاَ یَجْبُنُونَ وَ عَلَی اَللَّهِ یَتَوَکَّلُونَ وَ اَلْعٰاقِبَةُ لِلْمُتَّقِینَ[۱]
مردی از اهل قم مردم را به سوی حق دعوت می‌کند و قومی گرداگرد او جمع می‌شوند به صلابت پاره‌های فولاد، تندبادها آنها را به لرزه درنمی‌آورد و از جنگ خسته نمی‌شوند و ترس به خود راه نمی‌دهند و بر خدا توکل می‌کنند و سرانجام، پیروزی از آن متقین است. |
» |
منابع
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق، ج۵۷، ص۲۱۶، حدیث۳۷.
- ↑ نمازی شاهرودی، علی، مستدرکات علم رجال الحدیث، تهران، چاپخانه شفق، چاپ اول، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۷۱۵.
- ↑ مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه فارسی، زیر نظر سید محمود هاشمی شاهرودی، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، ج۳، ص۲۶۵.
- ↑ مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه فارسی، زیر نظر سید محمود هاشمی شاهرودی، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، ج۳، ص۲۶۹.
- ↑ «قیام امام خمینی در حدیث امام کاظم(ع)»، خبرگزاری رسمی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۵ اسفند ۱۳۹۳ش، تاریخ بازدید: ۱۲ بهمن ۱۴۰۰ش.
- ↑ «امام خمینی در خمین متولد شدند، پس با این حال چگونه می‌توان روایت مردی از قم را به ایشان منسوب کرد؟»، پرتال امام خمینی، تاریخ درج مطلب: ۱۲ اردیبهشت ۱۳۹۲ش، تاریخ بازدید: ۱۲ بهمن ۱۴۰۰ش.