معیارهای شناخت قرائت صحیح از دین

نسخهٔ تاریخ ‏۱۶ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۵۳ توسط A.rezapour (بحث | مشارکت‌ها) (←‏مطالعه بیشتر)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
سؤال

معیارهای شناخت قرائت صحیح از دین کدامند؟

رویکرد رایج در تفسیر و فهم متن، «مؤلف محور» است. در این دیدگاه، وظیفه و رسالت فرد تفسیرکننده آن است که به‌وسیله متن به ذهنیت نویسنده دسترسی پیدا کند. در مقابل این دیدگاه، نظریه‌ای در علم هرمنوتیک وجود دارد که بیشترین نقش را به مفسر می‌دهند نه به مؤلف. موضوع قرائت‌های مختلف از دین بر مبنای مفسر محور است.

فرهنگ دینی مسلمانان به صورت خاص و ادیان ابراهیمی به صورت عام، متن محور هستند و هدف در آن‌ها، رسیدن به مقصود صاحب سخن است. به‌همین جهت قرائتی از دین صحیح دانسته شده که هدفش دست یافتن به مراد نویسنده باشد.[۱]

تفسیر و برداشت صحیح از متن، نشانه‌هایی دارد که برخی باید در شخص مفسر و برخی در متن وجود داشته باشد:[۲]

  1. آگاهی و پای بندی به قوانین زبانی از جمله علم لغت، علم بلاغت و معانی بیان.
  2. استفاده از تفاسیر پیامبر اکرم(ص) و ائمه معصوم(ع) در برداشت‌هایی که از متون دینی دارند.
  3. تطابق برداشت‌ها با عقل منطقی و برهان.[۳]
  4. مفسر باید هویت دین و متن دینی را بشناسد و طهارت روح و آمادگی ذهنی داشته باشد.
  5. مفسر باید صلاحیت‌های علمی مانند فهم اهداف دین و شریعت، شناخت سبک و ساختار متن، آشنایی با لغت عصر نزول، آشنایی با علوم عقلی و آشنایی با علوم نقلی داشته باشد.


جستارهای وابسته

مطالعه بیشتر

  • بهشتی، دکتر احمد، کتاب نقد هرمنوتیک، لوازم و آثار.
  • سعیدی روشن، محمد باقر، مبانی و معیارهای فهم روشمند وحی، نشریه معرفت، سال ششم، ش۴، ۱۳۷۷، ص۲۰–۲۹.
  • حسین‌زاده، محمد، مبانی معرفت دینی، قم، مؤسسه امام خمینی (ره)، ۱۳۷۹.


منابع

  1. واعظی، احمد، قرائت پذیری دین، نشریه قبسات، ش۱۸، ص۵۹–۷۴.
  2. رشاد، علی اکبر، منطق فهم دین، نشریه قبسات، سال پنجم، ش۱۸، ص۳۶–۴۱.
  3. سعیدی روشن، محمد باقر، روزنی به روشنایی، نشریه قبسات، ش۱۸، ص۴۲–۵۸.