کیفرها و پاداش‌ها در برزخ: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۸ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۴:۰۳

سؤال

ماهیت کیفرها و پاداش‌ها در برزخ چگونه است؟

آیات متعدد به وجود پاداش‌ و کیفر در برزخ اشاره کرده‌اند:

قرآن به حبیب نجار که به دست قومش شهید شد، می‌گوید: ﴿وارد بهشت شو. گفت: ای کاش قوم من می‌دانستند* که پروردگارم مرا آمرزیده و از گرامی‌داشتگان قرار داده است»﴾(یس:۲۶–۲۷) طبرسی از مفسران شیعه معتقد است این آیه، دلالت بر نعمت‌های برزخ دارد.^[۱]
قرآن در وصف مقرّبان می‌گوید: ﴿پس اگر او از مقرّبان باشد،* در رَوح و ريحان و بهشت پرنعمت است.﴾(واقعه:۸۸-۸۹.) امام صادق(ع) در تفسیر این آیه «روح» و «ریحان» را به نعمت برزخ مربوط می‌داند و «بهشت پرنعمت» را برای قیامت می‌داند.^[۲]
آیات دیگری نیز وجود دارد که به عذاب برخی افراد پس از مرگ خبر می‌دهد از جمله عذاب کافران توسط ملائکه در هنگام جان دادن^[۳] شدیدترین عذاب برای آل فرعون که هر صبح و شام، آتش بر آنان وارد می‌شود.^[۴] همچنین برای افرادی که توبه کرده و عمل صالح انجام داده‌اند و ایمان دارند، از رزق و روزی برزخی در هر صبح و عشاء داده خبر است.^[۵]

این آیات نشان می‌دهد که پس از مرگ و پیش از قیامت که برزخ نامیده می‌شود، نعمت‌ها و عذاب‌هایی وجود دارد. علاوه بر این آیات، روایات نیز از عذاب‌ها و نعمت‌های برزخی سخن گفته‌اند:

امام صادق(ع): ارواح مؤمنان، در حجره‌های بهشتی مستقر هستند، از غذاهای بهشتی می‌خورند، از مایع بهشتی می‌نوشند و از خدا می‌خواهند هر چه زودتر قیامت بر پا شود.^[۶]

منابع

↑ مجمع البیان، ج۸، ص۶۵۹.
↑ بحار الانوار، ج۶، ص۲۱۷، ح ۱۱; و المیزان، ج۱۹، ص۱۵۸.
↑ سوره انفال، آیه۵۰.
↑ سوره غافر، آیه۴۶.
↑ سوره مریم، آیه۶۲.
↑ الفروع من الکافی، ج۳، ص۲۴۴، ح ۲; و محمد باقر مجلسی، حق الیقین، ص۴۷۷; و بحار الانوار، ج۶، ص۲۳۴، ح ۴۹.

[1] مجمع البیان، ج۸، ص۶۵۹.

[2] بحار الانوار، ج۶، ص۲۱۷، ح ۱۱; و المیزان، ج۱۹، ص۱۵۸.

[3] سوره انفال، آیه۵۰.

[4] سوره غافر، آیه۴۶.

[5] سوره مریم، آیه۶۲.

[6] الفروع من الکافی، ج۳، ص۲۴۴، ح ۲; و محمد باقر مجلسی، حق الیقین، ص۴۷۷; و بحار الانوار، ج۶، ص۲۳۴، ح ۴۹.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

@@ خط ۵: / خط ۵: @@
 {{پایان سوال}}
 {{پاسخ}}
-آیات و روایات به وجود بهشت، جهنم برزخی و برخی اوصاف آنها اشاره کرده‌اند:
+آیات متعدد به وجود پاداش‌ و کیفر در [[برزخ]] اشاره کرده‌اند:
-* قرآن به مؤمن آل یاسین (حبیب نجّار) که به دست قومش شهید شد، می‌گوید: {{قرآن|ترجمه=وارد بهشت شو. گفت: ای کاش قوم من می‌دانستند* که پروردگارم مرا آمرزیده و از گرامی‌داشتگان قرار داده است»|سوره=یس|آیه=۲۶–۲۷}} طبرسی از مفسران شیعه معتقد است این آیه دلالت بر نعمت‌های قبر و برزخ دارد.<ref>مجمع البیان، ج۸، ص۶۵۹.</ref>
+* [[قرآن]] به [[حبیب نجار]] که به دست قومش [[شهید]] شد، می‌گوید: {{قرآن|ترجمه=وارد بهشت شو. گفت: ای کاش قوم من می‌دانستند* که پروردگارم مرا آمرزیده و از گرامی‌داشتگان قرار داده است»|سوره=یس|آیه=۲۶–۲۷}} [[طبرسی]] از مفسران شیعه معتقد است این آیه، دلالت بر نعمت‌های برزخ دارد.<ref>مجمع البیان، ج۸، ص۶۵۹.</ref>
-*قرآن در وصف مقرّبان و تکذیب کنندگان، می‌فرماید: {{قرآن|ترجمه=پس اگر او از مقرّبان باشد،* در رَوح و ريحان و بهشت پرنعمت است.|سوره=واقعه|آیه=۸۸-۸۹.}} امام صادق(ع) در تفسیر این آیه «روح» و «ریحان» را  به نعمت برزخ مربوط می‌داند و «بهشت پرنعمت» را برای قیامت می‌داند.<ref>بحار الانوار، ج۶، ص۲۱۷، ح ۱۱; و المیزان، ج۱۹، ص۱۵۸.</ref>
+*قرآن در وصف مقرّبان می‌گوید: {{قرآن|ترجمه=پس اگر او از مقرّبان باشد،* در رَوح و ريحان و بهشت پرنعمت است.|سوره=واقعه|آیه=۸۸-۸۹.}} [[امام صادق(ع)]] در تفسیر این آیه «روح» و «ریحان» را  به نعمت برزخ مربوط می‌داند و «بهشت پرنعمت» را برای [[قیامت]] می‌داند.<ref>بحار الانوار، ج۶، ص۲۱۷، ح ۱۱; و المیزان، ج۱۹، ص۱۵۸.</ref>
-*آیات دیگری نیز وجود دارد که به عذاب برخی افراد پس از مرگ خبر می‌دهد از جمله عذاب کافران توسط ملائکه در هنگام جان دادن<ref>سوره انفال، آیه۵۰.</ref> شدیدترین عذاب برای آل فرعون که هر صبح و شام، آتش بر آنان وارد می‌شود.<ref>غافر: ۴۶; (النّارُ یُعْرَضُونَ عَلَیْها غُدُوًّا وَ عَشِیًّا وَ یَوْمَ تَقُومُ السّاعَه أَدْخِلُوا آلَ فِرْعَوْنَ أَشَدَّ الْعَذابِ).</ref> همچنین برای افرادی که توبه کرده و عمل صالح انجام داده‌اند و ایمان دارند، از رزق و روزی برزخی در هر صبح و عشاء داده خبر است.<ref>مریم: ۶۲; (وَ لَهُمْ رِزْقُهُمْ فِیها بُکْرَه وَ عَشِیًّا).</ref>
+*آیات دیگری نیز وجود دارد که به عذاب برخی افراد پس از مرگ خبر می‌دهد از جمله عذاب کافران توسط ملائکه در هنگام جان دادن<ref>سوره انفال، آیه۵۰.</ref> شدیدترین عذاب برای آل فرعون که هر صبح و شام، آتش بر آنان وارد می‌شود.<ref>سوره غافر، آیه۴۶.</ref> همچنین برای افرادی که توبه کرده و عمل صالح انجام داده‌اند و ایمان دارند، از رزق و روزی برزخی در هر صبح و عشاء داده خبر است.<ref>سوره مریم، آیه۶۲.</ref>
-این آیات نشان می‌دهد که پس از مرگ و پیش از قیامت که عالم برزخ نامیده می‌شود، نعمت‌ها و عذاب‌هایی وجود دارد. علاوه بر این آیات، روایات نیز از گونه‌های عذاب و نعمت‌های برزخی سخن گفته‌اند. امام صادق(ع) فرمود: ارواح مؤمنان، در حجره‌های بهشتی مستقرند، از غذاهای بهشتی می‌خورند، از مایع بهشتی می‌نوشند و از خدا می‌خواهند هر چه زودتر قیامت بر پا شود.<ref>الفروع من الکافی، ج۳، ص۲۴۴، ح ۲; و محمد باقر مجلسی، حق الیقین، ص۴۷۷; و بحار الانوار، ج۶، ص۲۳۴، ح ۴۹.</ref>
+این آیات نشان می‌دهد که پس از مرگ و پیش از قیامت که برزخ نامیده می‌شود، نعمت‌ها و عذاب‌هایی وجود دارد. علاوه بر این آیات، روایات نیز از عذاب‌ها و نعمت‌های برزخی سخن گفته‌اند:
-برای درک بهتر ماهیت عذاب و ثواب‌های برزخ، توجه به نکات زیر کارگشاست.
+* امام صادق(ع): ارواح مؤمنان، در حجره‌های بهشتی مستقر هستند، از غذاهای بهشتی می‌خورند، از مایع بهشتی می‌نوشند و از خدا می‌خواهند هر چه زودتر قیامت بر پا شود.<ref>الفروع من الکافی، ج۳، ص۲۴۴، ح ۲; و محمد باقر مجلسی، حق الیقین، ص۴۷۷; و بحار الانوار، ج۶، ص۲۳۴، ح ۴۹.</ref>
-# جهان برزخ با دنیا سنخیت‌هایی دارد. از جمله: از آثار (بو، رنگ، مزه و…)، اشکال و مقادیر مادی برخوردار است. آنجا روز، شب و زمان مطرح است. بهشت و دوزخش نیز جاوید نیست.
-# بدن لطیفی که در هنگام خواب لذت یا عذاب را متوجه می‌شود، با امور عالم برزخ نزدیکی زیادی دارد. این مشابهت تا آن جاست که روایت می‌گوید:
-در آغاز آفرینش انسان‌ها خواب نمی‌دیدند، بلکه بعدها حادث شد. علت آفرینش خواب دیدن، این بود که امتِ پیامبری با دیدن پوسیده و خاک شدنِ بدن‌های مردگان، زندگی مجدد، بقای ارواح و سرای دیگر را منکر بودند. خواب دیدن آفریده شد تا مطلب، کاملاً مفهوم شود.<ref>عبدالله شبّر، حق الیقین، ج۲، ص۳۷۳; بحار الانوار، ج۶، ص۲۴۳، ح ۶۸; و فیض کاشانی، علم الیقین، ج۲، ص۱۰۶۱.</ref>
-۳. یکی از مناسبت‌های این که عالم برزخ را عالم مثال می‌گویند این است که مانند آینه است. آینه از خود رنگ، تصویر، زشتی و زیبایی ندارد؛ بلکه هر چه در صاحب تصویر است را منعکس می‌کند. نعمت‌ها، عذاب‌ها، زشتی‌ها و زیبایی‌های برزخ، تابع اعمال دنیایی انسان هاست.<ref>معادشناسی، ج۳، ص۲۹.</ref>
 == منابع ==