معرفت دینی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|کاربر=Rezapour}}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
خط ۵: خط ۴:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
دین مجموعه عقاید، اخلاق، قوانین و مقرراتی که برای اداره امور جامعه انسانی و پرورش انسانها باشد. گاهی همه این مجموعه حق و گاهی همه آن باطل و زمانی مخلوطی از حق و باطل است. اگر مجموعه‌ای حق باشد، آن را دین حق و در غیر این صورت باطل یا التقاطی از حق و باطل می‌نامند.<ref>جوادی آملی، عبدالله، شریعت در آینه معرفت، مرکز نشر فرهنگی رجاء، چاپ اول، ص۹۳.</ref>
دین مجموعه عقاید، اخلاق، قوانین و مقرراتی که برای اداره امور جامعه انسانی و پرورش انسان‌ها باشد. گاهی همه این مجموعه حق، گاه همه آن باطل و زمانی مجموعه‌ای از حق و باطل است. اگر مجموعه‌ای حق باشد، آن را دین حق و در غیر این صورت باطل یا التقاطی از حق و باطل می‌نامند.<ref>جوادی آملی، عبدالله، شریعت در آینه معرفت، مرکز نشر فرهنگی رجاء، چاپ اول، ص۹۳.</ref>


معرفت دینی مجموعه شناخت‌هایی است دربارهٔ ادیان الهی که در بخش‌های عقاید، اخلاق و احکام و بایدها یا نبایدها وجود دارد.<ref>حسین‌زاده، محمد، مبانی معرفت دینی، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، چاپ دوم، ۱۳۸۰، ص۲۴.</ref>
معرفت دینی مجموعه شناخت‌هایی است درباره ادیان الهی که در بخش‌های عقاید، اخلاق و احکام و همچنین در بایدها یا نبایدها وجود دارد.<ref>حسین‌زاده، محمد، مبانی معرفت دینی، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، چاپ دوم، ۱۳۸۰، ص۲۴.</ref>  


معرفت دینی خود نوعی معرفت بشری است و راه‌های تحصیل آن مانند معرفت‌های دیگر است.
==ابزار تحصیل معرفت==
معرفت دینی خود نوعی معرفت بشری است و راه‌های تحصیل آن مانند معرفت‌های دیگر است:


== ابزار تحصیل معرفت ==
'''حس و تجربه''': بسیاری از شناخت‌های ما از راه حواس پنجگانه ظاهری به‌دست می‌آید. برخی از آنها بسیار ساده و روزمره‌ و برخی نیاز به دقت و تأمل دارند.
انسان برای دستیابی به معرفت، ابزارهای گوناگونی دارد:


حس و تجربه: بسیاری از شناخت‌های ما از راه حواس پنجگانه ظاهری حاصل می‌شود که برخی از آنها بسیار ساده و روزمره‌اند، مثل «این منظره زیبا است» و پاره‌ای دیگر نیاز به دقت و تأمل دارند، وقتی این شناخت‌های جزئی را به کمک قوانین عقلی، همچون قانون علیت، تعمیم دهیم، به قانونی تجربی دست یافته‌ایم، مانند: آب در صد درجه می‌جوشد
'''عقل''': اساسی‌ترین کار عقل درک مفاهیم کلی است که با تجربه، تحلیل و بررسی دانسته‌های دیگر به دست می‌آید.


عقل: اساسی‌ترین کار آن درک مفاهیم کلی است که با عمل تجربه، تعمیم و انتزاع در مدرکات به دست می‌آید
'''شهود''': واقعیات را بدون واسطه، دریافت می کند. انسان به وسیله کشف و شهود می‌تواند به معرفت‌های بسیاری دست یابد.


شهود: واقعیات را بدون واسطه آن چنان‌که هست دریابیم، در این نوع معرفت هیچگونه خطا و اشتباه تصور نمی‌شود. انسان به وسیله کشف و شهود می‌تواند به معرفت‌های بسیاری نایل آید. ولی اکثر این معرفت‌ها برای همه انسان‌ها امکان‌پذیر نیست.
'''نقل''': آگاهی از وقایع، شخصیت‌های تاریخی، و ... به روش نقلی مبتنی است.


نقل: ره‌آورد نقل معتبر و روش‌مند به شمار می‌آید. آگاهی ما از وقایع و شخصیت‌های تاریخی و نیز کشورهایی که تاکنون به آنها سفر ننموده‌ایم. به روش نقلی مبتنی است. (گفتنی است در نوشته‌های اندیشمندان مذهبی، آن گاه که نقل در برابر عقل قرار داده می‌شود، منظور از آن خصوص معارفی است که به وسیله وحی دریافت شده و روایت‌گران برای ما گزارش کرده‌اند).
'''وحی''': وحی در اصطلاح کلامی، تفهیم اختصاصی از جانب خدا به بنده برگزیده‌ای است که مأمور هدایت مردم باشد.<ref>مصباح یزدی، محمد تقی، راهنماشناسی، قم، مرکز مدیریت حوزه علمیه، چاپ اول، ص۲۱.</ref> قرآن کریم نزول وحی را به پیامبر سه‌گونه بیان کرده است: «{{قرآن||ترجمه=براى هيچ انسانى ممكن نيست كه با خدا سخن گويد، مگر بوسيله وحى و الهام يا از پس پرده و حائل يا اينكه فرستاده‏اى از فرشتگان مأمور شود تا به امر خدا هر چه او بخواهد، وحى كند در حقيقت خدا بسيار برتر و با حكمت است.|سوره=شوری|آیه=۵۱}}


وحی: در لغت معانی گوناگونی دارد. اشاره، نوشتن، پیام، و سخن پوشیده. ولی در اصطلاح کلامی، وحی تفهیم اختصاصی از جانب خدا به بنده برگزیده‌ای که مأمور هدایت مردم است.<ref>مصباح یزدی، محمد تقی، راهنماشناسی، قم، مرکز مدیریت حوزه علمیه، چاپ اول، ص۲۱.</ref> قرآن کریم نزول وحی را به پیامبر سه گونه بیان کرده‌است: «هیچ بشری را نرسد که خدا با و سخن گوید جز (از راه) وحی یا از فراسوی حجاب یا فرستاده‌ای که بفرستد و به اذن او هر چه بخواهد وحی نماید».<ref>شوری/۵۱.</ref>{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}
{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}


==برای مطالعهٔ بیشتر==
==برای مطالعه بیشتر==
لاریجانی، صادق، معرفت دینی، مرکز ترجمه و نشر کتاب، چاپ اول.
لاریجانی، صادق، معرفت دینی، مرکز ترجمه و نشر کتاب، چاپ اول.



نسخهٔ ‏۱۱ مهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۴۷

سؤال

معرفت دینی یعنی چه؟ ابزار تحصیل معرفت کدامند؟ و معرفت دینی از چه راه‌هائی به دست می‌آید؟

دین مجموعه عقاید، اخلاق، قوانین و مقرراتی که برای اداره امور جامعه انسانی و پرورش انسان‌ها باشد. گاهی همه این مجموعه حق، گاه همه آن باطل و زمانی مجموعه‌ای از حق و باطل است. اگر مجموعه‌ای حق باشد، آن را دین حق و در غیر این صورت باطل یا التقاطی از حق و باطل می‌نامند.[۱]

معرفت دینی مجموعه شناخت‌هایی است درباره ادیان الهی که در بخش‌های عقاید، اخلاق و احکام و همچنین در بایدها یا نبایدها وجود دارد.[۲]

ابزار تحصیل معرفت

معرفت دینی خود نوعی معرفت بشری است و راه‌های تحصیل آن مانند معرفت‌های دیگر است:

حس و تجربه: بسیاری از شناخت‌های ما از راه حواس پنجگانه ظاهری به‌دست می‌آید. برخی از آنها بسیار ساده و روزمره‌ و برخی نیاز به دقت و تأمل دارند.

عقل: اساسی‌ترین کار عقل درک مفاهیم کلی است که با تجربه، تحلیل و بررسی دانسته‌های دیگر به دست می‌آید.

شهود: واقعیات را بدون واسطه، دریافت می کند. انسان به وسیله کشف و شهود می‌تواند به معرفت‌های بسیاری دست یابد.

نقل: آگاهی از وقایع، شخصیت‌های تاریخی، و ... به روش نقلی مبتنی است.

وحی: وحی در اصطلاح کلامی، تفهیم اختصاصی از جانب خدا به بنده برگزیده‌ای است که مأمور هدایت مردم باشد.[۳] قرآن کریم نزول وحی را به پیامبر سه‌گونه بیان کرده است: «﴿براى هيچ انسانى ممكن نيست كه با خدا سخن گويد، مگر بوسيله وحى و الهام يا از پس پرده و حائل يا اينكه فرستاده‏اى از فرشتگان مأمور شود تا به امر خدا هر چه او بخواهد، وحى كند در حقيقت خدا بسيار برتر و با حكمت است.(شوری:۵۱)


برای مطالعه بیشتر

لاریجانی، صادق، معرفت دینی، مرکز ترجمه و نشر کتاب، چاپ اول.

ابراهیمان، سید حسین، معرفت‌شناسی، ناشر دفتر تبلیغات اسلامی.

گلپایگانی، علی ربانی، معرفت دینی از منظر معرفت‌شناسی، مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر، چاپ اول.

معلمی، حسن، معرفت‌شناسی، کانون اندیشه جوان، چاپ اول، ۱۳۷۸.


منابع

  1. جوادی آملی، عبدالله، شریعت در آینه معرفت، مرکز نشر فرهنگی رجاء، چاپ اول، ص۹۳.
  2. حسین‌زاده، محمد، مبانی معرفت دینی، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، چاپ دوم، ۱۳۸۰، ص۲۴.
  3. مصباح یزدی، محمد تقی، راهنماشناسی، قم، مرکز مدیریت حوزه علمیه، چاپ اول، ص۲۱.