مصباح کفعمی
 | این مقاله هماکنون به دست A.rezapour در حال ویرایش است. |
| مصباح کفعمی | |
|---|---|
 | |
| اطلاعات کتاب | |
| نویسنده | ابراهیم بن علی عاملی کفعمی |
| تاریخ نگارش | قرن نهم |
| موضوع | دعا |
| زبان | عربی |
کتاب مصباح کفعمی معتبر است؟
مصباح کفعمی کتابی شامل ادعیه، اوراد و زیارات است. نام اصلی کتاب جنّة الامان الواقیه و جنة الایمان الباقیه است. این کتاب را ابراهیم بن علی کفعمی عالم و محدث مشهور قرن نهم نوشته است. مصباح کفعمی از مشاهیر منابع شیعی است. این کتاب را در میان کتاب‌های ادعیه و زیارات بی نظیر دانسته‌اند.
نویسنده
تقی الدین ابراهیم بن علی کفعمی، عالم ذو فنون و محدّث پُرکار و ادیب ماهر قرن نهم هجری است. رجال‌پژوهان و کتابشناسان، او را به فضل و دانش و زهد و وَرَع و جامعیت و کمال ستوده‌اند. او در نیمه نخست قرن نهم هجری در کَفَرعیما به دنیا آمد و دانش‌های اسلامی را نزد مشایخ عصر خود آموخت.[۱] کفعمی محدث پرتألیف دعانگار[۲] از اكابر علماى اماميّه و اعيان محدّثين شيعه كه كثير التتبّع بوده و در علوم ادبيّه و انواع علوم متفرقه توانمند بوده است.[۳]
جایگاه و اعتبار
مصباح کفعمی از مشاهیر منابع شیعی است. این کتاب را در میان کتاب‌های ادعیه و زیارات بی نظیر دانسته‌اند.[۴]
اين كتاب، معروف به مصباح الكفعمى و دومين اثر مهم برجاى مانده از نويسنده و شامل پنجاه فصل در ادعيه، احراز، آداب، سنن، زيارات و تعويذات است. اين كتاب كه كفعمى آن را پس از البلد الأمين و به سال ۸۹۵هجرى به پايان برده. از مصادر بحار الأنوار است. مصباح الكفعمى، از نظر سبك نگارش، شبيه البلد الأمين و در حقيقت، پالايش و نگارش جديدى از آن كتاب است. كفعمى در مقدّمه كتاب تصريح مى‌كند كه مطالب آن را از كتاب‌هايى كه صحّت آنها مورد اعتماد بوده و مأمور به تمسّك به آنها هستيم، گِرد آورده است. اين كتاب نيز داراى حواشى‌اى از خودِ نويسنده است. آقا بزرگ، بر آن است كه حواشى اين كتاب، گسترده بوده و بسى بيشتر از مقدار چاپ شده در حواشى كتاب است. كفعمى، در پايان كتاب، مصادر خود را كه بالغ بر ۱۸۰جلد كتاب است، برشمرده كه ظاهراً همان مصادر كتاب البلد الأمين است. جالب توجّه آن كه در متن كتاب، احاديث و ادعيه‌اى از منابع اهل سنّت آمده است. از جمله اين مصادر مى‌توان السفينة البغداديةى سلفى، فضائل القرآن ابن ضريس، مسند أبى حنيفة، الخزائن منذرى، جامع ابن وهب، كتاب الدعاء طبرانى، كتاب الدعاء ابن ابى الدنيا و ربيع الأبرار زمخشرى را نام برد. همچنين، از دو كتاب العين المبصرة و الحدقة الناظرةى خود نيز استفاده كرده است.[۵]
محتوا
این کتاب دارای ۵۰ فصل است. که از احکام وصیت شروع می‌شود و با طهارت و مقدمات نماز ادامه می‌یابد و با ذکر نمازهای واجب و مستحب و تعقیبات نماز وارد بحث ادعیه می‌شود. اعمال شب و روز و دعاهای مختلف، هر یک در فصل های جداگانه ای ذکر شده است. از فصل ۴۱ فصل زیارات شروع شده است و پس از آن، مناسبت های ایام سال، همراه با ذکر ولادتها و شهادت های ائمه بیان شده و در پایان کتاب آداب دعا، که شامل عوامل استجابت، شرایط دعاکننده، کیفیت دعا، و مقدمات و شرایط آن می باشد. کفعمی در این کتاب به مناسبت هایی به نکات تاریخی و ادبی اشاره کرده است. از جمله قطعه هایی از واقعه کربلا، حماسه آفرینی هایی امام علی.[۶]
منابع
- ↑ خدایاری، علی نقی؛ پور اکبر، الیاس، تاریخ حدیث شیعه در سده‌های هشتم تا یازدهم هجری، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۰، ص۴۳ و ۴۴.
- ↑ طباطبایی، محمد کاظم، تاریخ حدیث شیعه، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث، ۱۳۹۰، ص۱۶۷.
- ↑ مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب فی تراجم المعروفین بالکنیه او اللقب، تهران، کتابفروشی خیام، ۱۳۶۹ش، ج۵، ص۶۷.
- ↑ پاک نیا تبریزی، عبدالکریم، آشنایی با منابع معتبر شیعه: کفعمی و مصباح کفعمی، مبلغان، اسفند ۱۳۸۸ و فروردین ۱۳۸۹، شماره ۱۲۶.
- ↑ خدايارى، علي نقى؛ پور اكبر، الياس، تاريخ حديث شيعه در سده هاى هشتم تا يازدهم هجرى، قم، موسسه علمى فرهنگى دار الحديث، ۱۳۹۰، ص۷۴.
- ↑ پاک نیا تبریزی، عبدالکریم، آشنایی با منابع معتبر شیعه: کفعمی و مصباح کفعمی، مبلغان، اسفند ۱۳۸۸ و فروردین ۱۳۸۹، شماره ۱۲۶.