مصباح کفعمی

از ویکی پاسخ
مصباح کفعمی
مصباح کفعمی
اطلاعات کتاب
نویسندهابراهیم بن علی عاملی کفعمی
تاریخ نگارشقرن نهم
موضوعدعا
زبانعربی
سؤال

کتاب‌ مصباح کفعمی معتبر است؟

مصباح کفعمی کتابی شامل ادعیه، اوراد و زیارات است. نام اصلی کتاب جنّة الامان الواقیه و جنة الایمان الباقیه است. این کتاب را ابراهیم بن علی کفعمی عالم و محدث مشهور قرن نهم نوشته است.

نویسنده

تقى الدين ابراهيم بن على كفعمى(۸۴۰–۹۰۵ هـ. ق)، عالم ذو فنون و محدّث پُركار و اديب ماهر قرن نهم هجرى است. رجال‌پژوهان و كتابشناسان، او را به فضل و دانش و زهد و وَرَع و جامعيت و كمال ستوده‌اند. او در نيمه نخست قرن نهم هجرى در كَفَرعيما به دنيا آمد و دانش‌هاى اسلامى را نزد مشايخ عصر خود آموخت.[۱] كفعمى: محدث پرتأليف دعانگار قرن نهم، ابراهيم بن على كفعمى است، مشهورترين كتابهاى دعايى او بلد الأمين و جُنَّة الأمان، مشهور به مصباح كفعمى، است.[۲]

جایگاه و اعتبار

اين كتاب، معروف به مصباح الكفعمى و دومين اثر مهم برجاى مانده از نويسنده و شامل پنجاه فصل در ادعيه، احراز، آداب، سنن، زيارات و تعويذات است. اين كتاب كه كفعمى آن را پس از البلد الأمين و به سال 895 هجرى به پايان برده. از مصادر بحار الأنوار است. مصباح الكفعمى، از نظر سبك نگارش، شبيه البلد الأمين و در حقيقت، پالايش و نگارش جديدى از آن كتاب است. كفعمى در مقدّمه كتاب تصريح مى‌كند كه مطالب آن را از كتاب‌هايى كه صحّت آنها مورد اعتماد بوده و مأمور به تمسّك به آنها هستيم، گِرد آورده است. اين كتاب نيز داراى حواشى‌اى از خودِ نويسنده است. آقا بزرگ، بر آن است كه حواشى اين كتاب، گسترده بوده و بسى بيشتر از مقدار چاپ شده در حواشى كتاب است. كفعمى، در پايان كتاب، مصادر خود را كه بالغ بر 180 جلد كتاب است، برشمرده كه ظاهراً همان مصادر كتاب البلد الأمين است. جالب توجّه آن كه در متن كتاب، احاديث و ادعيه‌اى از منابع اهل سنّت آمده است. از جمله اين مصادر مى‌توان السفينة البغداديةى سلفى، فضائل القرآن ابن ضريس، مسند أبى حنيفة، الخزائن منذرى، جامع ابن وهب، كتاب الدعاء طبرانى، كتاب الدعاء ابن ابى الدنيا و ربيع الأبرار زمخشرى‌ را نام برد. همچنين، از دو كتاب العين المبصرة و الحدقة الناظرةى خود نيز استفاده كرده است.[۳]

ویژگی‌ها

نام کامل کتاب جُنه الامان الواقیه، و جُنّه الایمان الباقیه است.

خود مؤلف در پایان کتاب اسامی منابع خود را ذکر کرده که تعداد آن‌ها به ۲۳۸ عنوان می‌رسد این کتاب‌ها شامل موضوعات، دعا، تفسیر، فقه، و زیارات می‌شود.

تیتر

مصباح کفعمی از مشاهیر منابع شیعی است. این کتاب را در میان کتابهای ادعیه و زیارات بی نظیر دانسته اند.

این کتاب دارای ۵۰ فصل است. که از احکام وصیت شروع می شود و با طهارت و مقدمات نماز ادامه می یابد و با ذکر نمازهای واجب و مستحب و تعقیبات نماز وارد بحث ادعیه می شود. اعمال شب و روز و دعاهای مختلف،‌ هر یک در فصل های جداگانه ای ذکر شده است. از فصل ۴۱ فصل زیارات شروع شده است و پس از آن، مناسبت های ایام سال، همراه با ذکر ولادتها و شهادت های ائمه بیان شده و در پایان کتاب آداب دعا، که شامل عوامل استجابت، شرایط دعاکننده، کیفیت دعا، و مقدمات و شرایط آن می باشد.

کفعمی در این کتاب به مناسبت هایی به نکات تاریخی و ادبی اشاره کرده است. از جمله قطعه هایی از واقعه کربلا، حماسه آفرینی هایی امام علی.[۴]

منابع

  1. خدايارى، علي نقى؛ پور اكبر، الياس، تاريخ حديث شيعه در سده هاى هشتم تا يازدهم هجرى، قم، موسسه علمى فرهنگى دار الحديث، ۱۳۹۰، ص۴۳ و ۴۴.
  2. طباطبايى، محمد كاظم، تاريخ حديث شيعه، قم، موسسه علمى فرهنگى دارالحديث، ۱۳۹۰، ص۱۶۷.
  3. خدايارى، علي نقى؛ پور اكبر، الياس، تاريخ حديث شيعه در سده هاى هشتم تا يازدهم هجرى، قم، موسسه علمى فرهنگى دار الحديث، ۱۳۹۰، ص۷۴.
  4. پاک نیا تبریزی، عبدالکریم، آشنایی با منابع معتبر شیعه: کفعمی و مصباح کفعمی، مبلغان، اسفند ۱۳۸۸ و فروردین ۱۳۸۹، شماره ۱۲۶.