فضایل امام علی(ع) در کلام اهل‌سنت: تفاوت میان نسخه‌ها
Nazarzadeh (بحث | مشارکتها) جز (Nazarzadeh صفحهٔ فضایل امام علی در کلام اهل سنت را به فضایل امام علی(ع) در کلام اهل سنت منتقل کرد) |
Nazarzadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
[[فضایل امام علی (ع)]]، در کتب معتبر [[شیعه]] و [[سنی]] نقل شده است. در [[قرآن کریم]]، به اتفاق اهل سنت [[شأن نزول]] آیات زیادی راجع به [[امام علی(ع)]] می‌باشد. از میان این آیات می‌توان، به عباراتی مانند «صالح المؤمنین»، «صادقین»، «هادی»، «خیر البریه» که در نظر مفسرین اهل سنت در شأن امام علی(ع) ذکر شده‌اند، اشاره کرد. همچنین روایات زیادی در کتب اهل سنت، در شأن امیر المؤمنین از [[رسول خدا(ص)]] نقل شده است. همچنین روایاتی در مورد وصایت و [[ولایت]] امام علی(ع) بعد از رسول خدا(ص) در این کتب نقل شده است، که از مهمترین آن‌ها می‌توان به [[حدیث غدیر]] اشاره نمود. | [[فضایل امام علی (ع)]]، در کتب معتبر [[شیعه]] و [[سنی]] نقل شده است. در [[قرآن کریم]]، به اتفاق اهل سنت [[شأن نزول]] آیات زیادی راجع به [[امام علی(ع)]] می‌باشد. از میان این آیات می‌توان، به عباراتی مانند «صالح المؤمنین»، «صادقین»، «هادی»، «خیر البریه» که در نظر مفسرین اهل سنت در شأن امام علی(ع) ذکر شده‌اند، اشاره کرد. همچنین روایات زیادی در کتب اهل سنت، در شأن امیر المؤمنین از [[رسول خدا(ص)]] نقل شده است. همچنین روایاتی در مورد وصایت و [[ولایت]] امام علی(ع) بعد از رسول خدا(ص) در این کتب نقل شده است، که از مهمترین آن‌ها می‌توان به [[حدیث غدیر]] اشاره نمود. | ||
== فضایل امام علی(ع) در قرآن از منظر مفسران اهل سنت == | ==فضایل امام علی(ع) در قرآن از منظر مفسران اهل سنت== | ||
شیعه و سنی اتفاق نظر دارند که در مدح امیرالمؤمنین(ع) آیات زیادی نازل شده است. | شیعه و سنی اتفاق نظر دارند که در مدح امیرالمؤمنین(ع) آیات زیادی نازل شده است. | ||
* [[اسماء بنت عمیس]] نقل می‌کند: وقتی آیه {{قرآن|فإن الله هو مولاه و جبرئیل و صالح المؤمنین}}<ref>تحریم/۴.</ref> نازل شد، پیامبر(ص) فرمودند: صالح المومنین علی(ع) است.<ref>ابن المغازلی، مناقب علی بن ابی طالب، ص۲۶۹، ح۳۱۶، تهران، نشر مکتبه الاسلامیه، ۱۴۰۲ هـ.ق.</ref> | |||
* [[ابن عباس]] می‌گوید: پیامبر(ص) فرمودند: «در قرآن آیه‌ای درباره کرامت نیست؛ مگر آنکه علی(ع) سرکرده آن باشد.»<ref>محمد صالح حسینی ترمذی، مناقب مرتضوی، ص۱۹، چاپ بمبئی، ۱۳۲۱ هـ.ق.</ref> | *[[اسماء بنت عمیس]] نقل می‌کند: وقتی آیه {{قرآن|فإن الله هو مولاه و جبرئیل و صالح المؤمنین}}<ref>تحریم/۴.</ref> نازل شد، پیامبر(ص) فرمودند: صالح المومنین علی(ع) است.<ref>ابن المغازلی، مناقب علی بن ابی طالب، ص۲۶۹، ح۳۱۶، تهران، نشر مکتبه الاسلامیه، ۱۴۰۲ هـ.ق.</ref> | ||
* در تفسیر آیه {{قرآن|وَ كُونُوا مَعَ الصَّادِقِينَ}}<ref>توبه/۱۹.</ref> آمده است که پیامبر(ص) فرمودند: «اَی کونوا مع علی و اصحابه» یعنی با علی(ع) و اصحابش باشید.<ref>حاکم الحسکانی، شواهد التنزیل، ج۲، ص۳۴۱، تهران، انتشارات ارشاد اسلامی، ۱۴۱۱ هـ.ق.</ref> | *[[ابن عباس]] می‌گوید: پیامبر(ص) فرمودند: «در قرآن آیه‌ای درباره کرامت نیست؛ مگر آنکه علی(ع) سرکرده آن باشد.»<ref>محمد صالح حسینی ترمذی، مناقب مرتضوی، ص۱۹، چاپ بمبئی، ۱۳۲۱ هـ.ق.</ref> | ||
* در روایتی وارد شده است که وقتی آیه {{قرآن|إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ وَ لِكُلِّ قَوْمٍ هادٍ}}<ref>رعد/۷.</ref> نازل شد، حضرت دست خود را بر سینه گذاشته و فرمودند: من بیم دهنده امت هستم و با دست به شانه علی(ع) اشاره کرده و فرمودند: اما تو یا علی! هادی این امت هستی و بعد از من بوسیله تو هدایت می‌یابند.<ref>ابن شیرویه دیلمی، فردوس الاخبار، ج۱، ص۷۵، نشر دارالکتب العربی، ۱۴۰۷.</ref> | *در تفسیر آیه {{قرآن|وَ كُونُوا مَعَ الصَّادِقِينَ}}<ref>توبه/۱۹.</ref> آمده است که پیامبر(ص) فرمودند: «اَی کونوا مع علی و اصحابه» یعنی با علی(ع) و اصحابش باشید.<ref>حاکم الحسکانی، شواهد التنزیل، ج۲، ص۳۴۱، تهران، انتشارات ارشاد اسلامی، ۱۴۱۱ هـ.ق.</ref> | ||
* از [[رسول اکرم(ص)]] وارد شده است که مراد آیه {{قرآن|أُولئِكَ هُمْ خَیرُ الْبَرِیةِ}}،<ref>بینه/۷.</ref> علی(ع) و [[شیعیان]] او هستند.<ref>شواهد التنزیل، ج۲، ص۴۵۹.</ref> | *در روایتی وارد شده است که وقتی آیه {{قرآن|إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ وَ لِكُلِّ قَوْمٍ هادٍ}}<ref>رعد/۷.</ref> نازل شد، حضرت دست خود را بر سینه گذاشته و فرمودند: من بیم دهنده امت هستم و با دست به شانه علی(ع) اشاره کرده و فرمودند: اما تو یا علی! هادی این امت هستی و بعد از من بوسیله تو هدایت می‌یابند.<ref>ابن شیرویه دیلمی، فردوس الاخبار، ج۱، ص۷۵، نشر دارالکتب العربی، ۱۴۰۷.</ref> | ||
* وقتی آیه {{قرآن|يَسْعَىٰ نُورُهُمْ}}<ref>حدید/۱۲.</ref> و {{قرآن|مِمَّنْ خَلَقْنا أُمَّةٌ يَهْدُونَ بِالْحَقِّ}}<ref>اعراف/۱۸۱.</ref> نازل شدند، پیامبر(ص) فرمودند: مراد از آن جماعت هدایت یافته، علی(ع) و شیعیان او هستند.<ref>سلیمان بن ابراهیم قندوزی حنفی، ینابیع المودّه، ج۱، ص۱۲۸، قم، انتشارات شریف رضی، ۱۴۱۳ هـ.ق.</ref> | *از [[رسول اکرم(ص)]] وارد شده است که مراد آیه {{قرآن|أُولئِكَ هُمْ خَیرُ الْبَرِیةِ}}،<ref>بینه/۷.</ref> علی(ع) و [[شیعیان]] او هستند.<ref>شواهد التنزیل، ج۲، ص۴۵۹.</ref> | ||
* [[ابن عباس]] می‌گوید: وقتی آیه {{قرآن|وَالسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ، أُولئِک الْمُقَرَّبُونَ}}<ref>واقعه/۱۰.</ref> نازل شد رسول اکرم(ص) فرمودند: [[جبرئیل]] خبر داد که مراد از آن علی(ع) و شیعیان اویند که به سوی [[بهشت]] سبقت می‌گیرند و به [[خدا]] نزدیک می‌شوند.<ref>سبط بن الجوزی، تذکره الخواص، ص۱۷، تهران، انتشارات نینوی.</ref> | *وقتی آیه {{قرآن|يَسْعَىٰ نُورُهُمْ}}<ref>حدید/۱۲.</ref> و {{قرآن|مِمَّنْ خَلَقْنا أُمَّةٌ يَهْدُونَ بِالْحَقِّ}}<ref>اعراف/۱۸۱.</ref> نازل شدند، پیامبر(ص) فرمودند: مراد از آن جماعت هدایت یافته، علی(ع) و شیعیان او هستند.<ref>سلیمان بن ابراهیم قندوزی حنفی، ینابیع المودّه، ج۱، ص۱۲۸، قم، انتشارات شریف رضی، ۱۴۱۳ هـ.ق.</ref> | ||
*[[ابن عباس]] می‌گوید: وقتی آیه {{قرآن|وَالسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ، أُولئِک الْمُقَرَّبُونَ}}<ref>واقعه/۱۰.</ref> نازل شد رسول اکرم(ص) فرمودند: [[جبرئیل]] خبر داد که مراد از آن علی(ع) و شیعیان اویند که به سوی [[بهشت]] سبقت می‌گیرند و به [[خدا]] نزدیک می‌شوند.<ref>سبط بن الجوزی، تذکره الخواص، ص۱۷، تهران، انتشارات نینوی.</ref> | |||
آیات دیگر بسیاری در شأن امام علی مانند [[آیه اکمال]]، [[آیه لیلة المبیت]]، [[خاتم بخشی امام علی(ع)|آیه خاتم بخشی]]، [[آیه مباهله]] و آیات دیگر نازل شده است که به اختصار به این موارد اشاره شد. | آیات دیگر بسیاری در شأن امام علی مانند [[آیه اکمال]]، [[آیه لیلة المبیت]]، [[خاتم بخشی امام علی(ع)|آیه خاتم بخشی]]، [[آیه مباهله]] و آیات دیگر نازل شده است که به اختصار به این موارد اشاره شد. | ||
== فضائل امیر المومنین(ع) از منظر روایات اهل سنت == | ==فضائل امیر المومنین(ع) از منظر روایات اهل سنت== | ||
* رسول اکرم(ص) می‌فرمایند: «نسبت علی(ع) به من؛ نسبت سر است به بدن»<ref>ابوبکر احمد بن علی الخطیب البغدادی، ج۷، ص۱۲، تاریخ بغداد، بیروت، درالکتب العلمیه.</ref> | |||
* از جابر نقل شده است که رسول اکرم(ص) فرمودند: «علی بهترین انسان است، و هر کس او را نپذیرد کافر است.»<ref>فردوس الاخبار، ج۳، ص۸۹.</ref> | *رسول اکرم(ص) می‌فرمایند: «نسبت علی(ع) به من؛ نسبت سر است به بدن»<ref>ابوبکر احمد بن علی الخطیب البغدادی، ج۷، ص۱۲، تاریخ بغداد، بیروت، درالکتب العلمیه.</ref> | ||
* رسول اکرم(ص) در [[جنگ تبوک]] خطاب به امیرالمؤمنین(ع) فرمودند: «تو برای من؛ چون هارون برای موسی هستی، جز اینکه بعد از من دیگر پیامبری نخواهد بود.»<ref>تاریخ بغداد، ج۱۱، ص۴۳۲.</ref> | *از جابر نقل شده است که رسول اکرم(ص) فرمودند: «علی بهترین انسان است، و هر کس او را نپذیرد کافر است.»<ref>فردوس الاخبار، ج۳، ص۸۹.</ref> | ||
* انس بن مالک می‌گوید: من نزد رسول خدا(ص) بودم که دیدم علی(ع) می‌آید، پیامبر(ص) فرمودند: «من و علی حجت بر امتّم در روز قیامت هستیم.»<ref>تاریخ بغداد، ج۲، ص۸۸.</ref> | *رسول اکرم(ص) در [[جنگ تبوک]] خطاب به امیرالمؤمنین(ع) فرمودند: «تو برای من؛ چون هارون برای موسی هستی، جز اینکه بعد از من دیگر پیامبری نخواهد بود.»<ref>تاریخ بغداد، ج۱۱، ص۴۳۲.</ref> | ||
* [[ام سلمه]] می‌گوید: رسول خدا(ص) فرمودند: «هر کسی به علی(ع) دشنام دهد مرا دشنام داده است؛ و هر کسی مرا دشنام دهد یقیناً خدا را دشنام داده است.»<ref>ابن حسام الدین هندی، کنز العمال، ج۱۱، ص۶۰۲، ح۳۲۹۰۳، بیروت، نشر مؤسسه الرساله، ۱۴۱۳ هـ.ق.</ref> | *انس بن مالک می‌گوید: من نزد رسول خدا(ص) بودم که دیدم علی(ع) می‌آید، پیامبر(ص) فرمودند: «من و علی حجت بر امتّم در روز قیامت هستیم.»<ref>تاریخ بغداد، ج۲، ص۸۸.</ref> | ||
* ابن عباس از رسول خدا(ص) نقل می‌کند که حضرت فرمودند: «محبت علی(ع) گناهان را از بین می‌برد، چنان‌که آتش هیزم را از بین می‌برد.»<ref>تاریخ بغداد، ج۴، ص۱۹۵.</ref> | *[[ام سلمه]] می‌گوید: رسول خدا(ص) فرمودند: «هر کسی به علی(ع) دشنام دهد مرا دشنام داده است؛ و هر کسی مرا دشنام دهد یقیناً خدا را دشنام داده است.»<ref>ابن حسام الدین هندی، کنز العمال، ج۱۱، ص۶۰۲، ح۳۲۹۰۳، بیروت، نشر مؤسسه الرساله، ۱۴۱۳ هـ.ق.</ref> | ||
* ابن عباس روایت کرده که پیامبر(ص) فرمودند: «اگر درختان قلم شوند و دریاها مرکب شوند و جنیان حساب کننده شوند و آدمیان نویسنده شوند، نمی‌توانند فضائل علی بن ابی طالب(ع) را بشمارند.»<ref>ینابیع المودّه، ج۱، ص۱۴۳.</ref> | *ابن عباس از رسول خدا(ص) نقل می‌کند که حضرت فرمودند: «محبت علی(ع) گناهان را از بین می‌برد، چنان‌که آتش هیزم را از بین می‌برد.»<ref>تاریخ بغداد، ج۴، ص۱۹۵.</ref> | ||
* پیامبر(ص) در روایت دیگری فرموده‌اند: «امیرالمؤمنین(ع) با حق است و حق با اوست، این دو از هم جدا نخواهند شد تا اینکه نزد [[حوض کوثر]] حضور یابند.»<ref>ابن ابی بکر هیثمی، مجمع الزوائد، ج۹، ص۱۳۴، بیروت، نشر دارالکتب العربی، ۱۴۰۲ هـ.ق.</ref> | *ابن عباس روایت کرده که پیامبر(ص) فرمودند: «اگر درختان قلم شوند و دریاها مرکب شوند و جنیان حساب کننده شوند و آدمیان نویسنده شوند، نمی‌توانند فضائل علی بن ابی طالب(ع) را بشمارند.»<ref>ینابیع المودّه، ج۱، ص۱۴۳.</ref> | ||
* رسول خدا(ص) فرمودند: «هر که بخواهد مانند من زندگی کند و مانند من بمیرد و در بهشت عدن ساکن شود باید که با علی(ع) دوستی کند، و از او و [[امامان]] بعد از او متابعت کند. اگر بعد از من تکذیب ایشان کنند، صله مرا با ایشان قطع کرده‌اند و خداوند [[شفاعت]] مرا به ایشان (تکذیب کنندگان) نرساند.<ref>حلیه الاولیاء، ج۱، ص۸۶.</ref> | *پیامبر(ص) در روایت دیگری فرموده‌اند: «امیرالمؤمنین(ع) با حق است و حق با اوست، این دو از هم جدا نخواهند شد تا اینکه نزد [[حوض کوثر]] حضور یابند.»<ref>ابن ابی بکر هیثمی، مجمع الزوائد، ج۹، ص۱۳۴، بیروت، نشر دارالکتب العربی، ۱۴۰۲ هـ.ق.</ref> | ||
*رسول خدا(ص) فرمودند: «هر که بخواهد مانند من زندگی کند و مانند من بمیرد و در بهشت عدن ساکن شود باید که با علی(ع) دوستی کند، و از او و [[امامان]] بعد از او متابعت کند. اگر بعد از من تکذیب ایشان کنند، صله مرا با ایشان قطع کرده‌اند و خداوند [[شفاعت]] مرا به ایشان (تکذیب کنندگان) نرساند.<ref>حلیه الاولیاء، ج۱، ص۸۶.</ref> | |||
==روایات وصایت امام علی(ع) در روایات اهل سنت== | |||
*رسول اکرم(ص) به فرمان خدا، اولین بار در [[واقعه یوم الدار]]، به صورت آشکار مردم را به جانشینی امام علی(ع) آگاه کردند و فرمودند: «انت وصییی و خلیفتی من بعدی»<ref>فخر رازی، تفسیر فخر رازی، ج۵، ص۲۲۱، بیروت، نشر دارالفکر، ۱۴۱۰ هـ.ق.</ref> به این امر اشاره کرده‌اند. | |||
* رسول اکرم(ص) به فرمان خدا، اولین بار در [[واقعه یوم الدار]]، به صورت آشکار مردم را به جانشینی امام علی(ع) آگاه کردند و فرمودند: «انت وصییی و خلیفتی من بعدی»<ref>فخر رازی، تفسیر فخر رازی، ج۵، ص۲۲۱، بیروت، نشر دارالفکر، ۱۴۱۰ هـ.ق.</ref> به این امر اشاره کرده‌اند. | *رسول اکرم(ص) کراراً در [[غزوات پیامبر(ص)|غزوات]] بر مسئله جانشینی و وصایت اشاره کرده‌اند، حضرت می‌فرمایند: «انت منّی بمنزله هارون من موسی الا انه لا نبی بعدی».<ref>محمد بن عیسی بن سوره، سنن ترمذی، ج۵، ص۵۹۹، ح۳۷۳۰، بیروت، نشر دارالفکر.</ref> | ||
* رسول اکرم(ص) کراراً در [[غزوات پیامبر(ص)|غزوات]] بر مسئله جانشینی و وصایت اشاره کرده‌اند، حضرت می‌فرمایند: «انت منّی بمنزله هارون من موسی الا انه لا نبی بعدی».<ref>محمد بن عیسی بن سوره، سنن ترمذی، ج۵، ص۵۹۹، ح۳۷۳۰، بیروت، نشر دارالفکر.</ref> | *[[واقعه غدیر خم]] از مهمترین دلائل وصایت امام علی(ع) است، که رسول اکرم(ص) دست امیر المومنین(ع) را گرفته و فرمودند: (من کنت مولاه فعلی مولاه، اللهم وال من والاه و عاد من عاداه»<ref>ابن عبدالله حاکم نیشابوری، مستدرک علی الصحیحین، ج۳، ص۱۴۴، ح۴۶۵۲، بیروت، نشر دارالکتب العلمیّه، ۱۴۱۱ هـ.ق.</ref> | ||
* [[واقعه غدیر خم]] از مهمترین دلائل وصایت امام علی(ع) است، که رسول اکرم(ص) دست امیر المومنین(ع) را گرفته و فرمودند: (من کنت مولاه فعلی مولاه، اللهم وال من والاه و عاد من عاداه»<ref>ابن عبدالله حاکم نیشابوری، مستدرک علی الصحیحین، ج۳، ص۱۴۴، ح۴۶۵۲، بیروت، نشر دارالکتب العلمیّه، ۱۴۱۱ هـ.ق.</ref> | |||
{{مطالعه بیشتر}} | {{مطالعه بیشتر}} | ||
== مطالعه بیشتر == | ==مطالعه بیشتر== | ||
# الغدیر، علامه عبدالحسین امینی. | |||
# راهبرد اهل سنت به مسئله امامت، علامه آقا محمد علی کرمانشاهی. | #الغدیر، علامه عبدالحسین امینی. | ||
# کفایه الطالب، ابن محمد القرشی الکنجی الشافعی. | #راهبرد اهل سنت به مسئله امامت، علامه آقا محمد علی کرمانشاهی. | ||
# حلیه الاولیاء، ابو نعیم احمد بن عبدالله اصفهانی. | #کفایه الطالب، ابن محمد القرشی الکنجی الشافعی. | ||
# ینابیع الموده، سلیمان بن ابراهیم قندوزی حنفی. | #حلیه الاولیاء، ابو نعیم احمد بن عبدالله اصفهانی. | ||
# مستدرک علی الصحیحین، ج۳، ابن عبدالله حاکم نیشابوری. | #ینابیع الموده، سلیمان بن ابراهیم قندوزی حنفی. | ||
# شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید. | #مستدرک علی الصحیحین، ج۳، ابن عبدالله حاکم نیشابوری. | ||
# فروغ ولایت، جعفر سبحانی. | #شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید. | ||
# پژوهش عمیق پیرامون زندگی علی(ع)، جغفر سبحانی. | #فروغ ولایت، جعفر سبحانی. | ||
#پژوهش عمیق پیرامون زندگی علی(ع)، جغفر سبحانی. | |||
== منابع == | ==منابع== | ||
{{پانویس|۲}} | {{پانویس|۲}} | ||
{{شاخه | {{شاخه | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۸: | ||
|شاخه فرعی۱ = امامت | |شاخه فرعی۱ = امامت | ||
|شاخه فرعی۲ = امامت خاصه | |شاخه فرعی۲ = امامت خاصه | ||
|شاخه فرعی۳ = | |شاخه فرعی۳ =امام علی(ع) | ||
}} | }} | ||
{{تکمیل مقاله | {{تکمیل مقاله | ||
| خط ۷۵: | خط ۷۹: | ||
[[رده:فضائل امام علی(ع)]] | [[رده:فضائل امام علی(ع)]] | ||
[[رده:امام علی(ع)]] | [[رده:امام علی(ع)]] | ||
<references /> | |||
نسخهٔ ۱۷ مارس ۲۰۲۱، ساعت ۱۰:۱۹
سؤال
فضایل امام علی(ع) را از منابع اهل سنت بیان فرمایید.
فضایل امام علی (ع)، در کتب معتبر شیعه و سنی نقل شده است. در قرآن کریم، به اتفاق اهل سنت شأن نزول آیات زیادی راجع به امام علی(ع) می‌باشد. از میان این آیات می‌توان، به عباراتی مانند «صالح المؤمنین»، «صادقین»، «هادی»، «خیر البریه» که در نظر مفسرین اهل سنت در شأن امام علی(ع) ذکر شده‌اند، اشاره کرد. همچنین روایات زیادی در کتب اهل سنت، در شأن امیر المؤمنین از رسول خدا(ص) نقل شده است. همچنین روایاتی در مورد وصایت و ولایت امام علی(ع) بعد از رسول خدا(ص) در این کتب نقل شده است، که از مهمترین آن‌ها می‌توان به حدیث غدیر اشاره نمود.
فضایل امام علی(ع) در قرآن از منظر مفسران اهل سنت
شیعه و سنی اتفاق نظر دارند که در مدح امیرالمؤمنین(ع) آیات زیادی نازل شده است.
- اسماء بنت عمیس نقل می‌کند: وقتی آیه ﴿فإن الله هو مولاه و جبرئیل و صالح المؤمنین﴾[۱] نازل شد، پیامبر(ص) فرمودند: صالح المومنین علی(ع) است.[۲]
- ابن عباس می‌گوید: پیامبر(ص) فرمودند: «در قرآن آیه‌ای درباره کرامت نیست؛ مگر آنکه علی(ع) سرکرده آن باشد.»[۳]
- در تفسیر آیه ﴿وَ كُونُوا مَعَ الصَّادِقِينَ﴾[۴] آمده است که پیامبر(ص) فرمودند: «اَی کونوا مع علی و اصحابه» یعنی با علی(ع) و اصحابش باشید.[۵]
- در روایتی وارد شده است که وقتی آیه ﴿إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ وَ لِكُلِّ قَوْمٍ هادٍ﴾[۶] نازل شد، حضرت دست خود را بر سینه گذاشته و فرمودند: من بیم دهنده امت هستم و با دست به شانه علی(ع) اشاره کرده و فرمودند: اما تو یا علی! هادی این امت هستی و بعد از من بوسیله تو هدایت می‌یابند.[۷]
- از رسول اکرم(ص) وارد شده است که مراد آیه ﴿أُولئِكَ هُمْ خَیرُ الْبَرِیةِ﴾،[۸] علی(ع) و شیعیان او هستند.[۹]
- وقتی آیه ﴿يَسْعَىٰ نُورُهُمْ﴾[۱۰] و ﴿مِمَّنْ خَلَقْنا أُمَّةٌ يَهْدُونَ بِالْحَقِّ﴾[۱۱] نازل شدند، پیامبر(ص) فرمودند: مراد از آن جماعت هدایت یافته، علی(ع) و شیعیان او هستند.[۱۲]
- ابن عباس می‌گوید: وقتی آیه ﴿وَالسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ، أُولئِک الْمُقَرَّبُونَ﴾[۱۳] نازل شد رسول اکرم(ص) فرمودند: جبرئیل خبر داد که مراد از آن علی(ع) و شیعیان اویند که به سوی بهشت سبقت می‌گیرند و به خدا نزدیک می‌شوند.[۱۴]
آیات دیگر بسیاری در شأن امام علی مانند آیه اکمال، آیه لیلة المبیت، آیه خاتم بخشی، آیه مباهله و آیات دیگر نازل شده است که به اختصار به این موارد اشاره شد.
فضائل امیر المومنین(ع) از منظر روایات اهل سنت
- رسول اکرم(ص) می‌فرمایند: «نسبت علی(ع) به من؛ نسبت سر است به بدن»[۱۵]
- از جابر نقل شده است که رسول اکرم(ص) فرمودند: «علی بهترین انسان است، و هر کس او را نپذیرد کافر است.»[۱۶]
- رسول اکرم(ص) در جنگ تبوک خطاب به امیرالمؤمنین(ع) فرمودند: «تو برای من؛ چون هارون برای موسی هستی، جز اینکه بعد از من دیگر پیامبری نخواهد بود.»[۱۷]
- انس بن مالک می‌گوید: من نزد رسول خدا(ص) بودم که دیدم علی(ع) می‌آید، پیامبر(ص) فرمودند: «من و علی حجت بر امتّم در روز قیامت هستیم.»[۱۸]
- ام سلمه می‌گوید: رسول خدا(ص) فرمودند: «هر کسی به علی(ع) دشنام دهد مرا دشنام داده است؛ و هر کسی مرا دشنام دهد یقیناً خدا را دشنام داده است.»[۱۹]
- ابن عباس از رسول خدا(ص) نقل می‌کند که حضرت فرمودند: «محبت علی(ع) گناهان را از بین می‌برد، چنان‌که آتش هیزم را از بین می‌برد.»[۲۰]
- ابن عباس روایت کرده که پیامبر(ص) فرمودند: «اگر درختان قلم شوند و دریاها مرکب شوند و جنیان حساب کننده شوند و آدمیان نویسنده شوند، نمی‌توانند فضائل علی بن ابی طالب(ع) را بشمارند.»[۲۱]
- پیامبر(ص) در روایت دیگری فرموده‌اند: «امیرالمؤمنین(ع) با حق است و حق با اوست، این دو از هم جدا نخواهند شد تا اینکه نزد حوض کوثر حضور یابند.»[۲۲]
- رسول خدا(ص) فرمودند: «هر که بخواهد مانند من زندگی کند و مانند من بمیرد و در بهشت عدن ساکن شود باید که با علی(ع) دوستی کند، و از او و امامان بعد از او متابعت کند. اگر بعد از من تکذیب ایشان کنند، صله مرا با ایشان قطع کرده‌اند و خداوند شفاعت مرا به ایشان (تکذیب کنندگان) نرساند.[۲۳]
روایات وصایت امام علی(ع) در روایات اهل سنت
- رسول اکرم(ص) به فرمان خدا، اولین بار در واقعه یوم الدار، به صورت آشکار مردم را به جانشینی امام علی(ع) آگاه کردند و فرمودند: «انت وصییی و خلیفتی من بعدی»[۲۴] به این امر اشاره کرده‌اند.
- رسول اکرم(ص) کراراً در غزوات بر مسئله جانشینی و وصایت اشاره کرده‌اند، حضرت می‌فرمایند: «انت منّی بمنزله هارون من موسی الا انه لا نبی بعدی».[۲۵]
- واقعه غدیر خم از مهمترین دلائل وصایت امام علی(ع) است، که رسول اکرم(ص) دست امیر المومنین(ع) را گرفته و فرمودند: (من کنت مولاه فعلی مولاه، اللهم وال من والاه و عاد من عاداه»[۲۶]
مطالعه بیشتر
- الغدیر، علامه عبدالحسین امینی.
- راهبرد اهل سنت به مسئله امامت، علامه آقا محمد علی کرمانشاهی.
- کفایه الطالب، ابن محمد القرشی الکنجی الشافعی.
- حلیه الاولیاء، ابو نعیم احمد بن عبدالله اصفهانی.
- ینابیع الموده، سلیمان بن ابراهیم قندوزی حنفی.
- مستدرک علی الصحیحین، ج۳، ابن عبدالله حاکم نیشابوری.
- شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید.
- فروغ ولایت، جعفر سبحانی.
- پژوهش عمیق پیرامون زندگی علی(ع)، جغفر سبحانی.
منابع
- ↑ تحریم/۴.
- ↑ ابن المغازلی، مناقب علی بن ابی طالب، ص۲۶۹، ح۳۱۶، تهران، نشر مکتبه الاسلامیه، ۱۴۰۲ هـ.ق.
- ↑ محمد صالح حسینی ترمذی، مناقب مرتضوی، ص۱۹، چاپ بمبئی، ۱۳۲۱ هـ.ق.
- ↑ توبه/۱۹.
- ↑ حاکم الحسکانی، شواهد التنزیل، ج۲، ص۳۴۱، تهران، انتشارات ارشاد اسلامی، ۱۴۱۱ هـ.ق.
- ↑ رعد/۷.
- ↑ ابن شیرویه دیلمی، فردوس الاخبار، ج۱، ص۷۵، نشر دارالکتب العربی، ۱۴۰۷.
- ↑ بینه/۷.
- ↑ شواهد التنزیل، ج۲، ص۴۵۹.
- ↑ حدید/۱۲.
- ↑ اعراف/۱۸۱.
- ↑ سلیمان بن ابراهیم قندوزی حنفی، ینابیع المودّه، ج۱، ص۱۲۸، قم، انتشارات شریف رضی، ۱۴۱۳ هـ.ق.
- ↑ واقعه/۱۰.
- ↑ سبط بن الجوزی، تذکره الخواص، ص۱۷، تهران، انتشارات نینوی.
- ↑ ابوبکر احمد بن علی الخطیب البغدادی، ج۷، ص۱۲، تاریخ بغداد، بیروت، درالکتب العلمیه.
- ↑ فردوس الاخبار، ج۳، ص۸۹.
- ↑ تاریخ بغداد، ج۱۱، ص۴۳۲.
- ↑ تاریخ بغداد، ج۲، ص۸۸.
- ↑ ابن حسام الدین هندی، کنز العمال، ج۱۱، ص۶۰۲، ح۳۲۹۰۳، بیروت، نشر مؤسسه الرساله، ۱۴۱۳ هـ.ق.
- ↑ تاریخ بغداد، ج۴، ص۱۹۵.
- ↑ ینابیع المودّه، ج۱، ص۱۴۳.
- ↑ ابن ابی بکر هیثمی، مجمع الزوائد، ج۹، ص۱۳۴، بیروت، نشر دارالکتب العربی، ۱۴۰۲ هـ.ق.
- ↑ حلیه الاولیاء، ج۱، ص۸۶.
- ↑ فخر رازی، تفسیر فخر رازی، ج۵، ص۲۲۱، بیروت، نشر دارالفکر، ۱۴۱۰ هـ.ق.
- ↑ محمد بن عیسی بن سوره، سنن ترمذی، ج۵، ص۵۹۹، ح۳۷۳۰، بیروت، نشر دارالفکر.
- ↑ ابن عبدالله حاکم نیشابوری، مستدرک علی الصحیحین، ج۳، ص۱۴۴، ح۴۶۵۲، بیروت، نشر دارالکتب العلمیّه، ۱۴۱۱ هـ.ق.