روایت روزه گرفتن سه روز آخر ماه شعبان برابر با پاداش دو ماه روزه گرفتن: تفاوت میان نسخه‌ها

 
(۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{ویرایش|Fabbasi}}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
آیا این روایت معتبر است: «روزه گرفتن سه روز آخرماه شعبان ثواب دو ماه پي درپي را دارد»؟ چرا در مفاتيح الجنان مرحوم شیخ عباس قمی و مفاتيح نوين آیه الله آقاي مكارم شیرازی نيامده است؟  
آیا این روایت معتبر است: «روزه گرفتن سه روز آخرماه شعبان ثواب دو ماه پي درپي را دارد»؟ چرا در مفاتيح الجنان مرحوم شیخ عباس قمی و مفاتيح نوين آیه الله آقاي مكارم شیرازی نيامده است؟  
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{پاسخ}}
{{پاسخ}}
روایت پاداش دوماه روزه داشتن سه روز آخر شعبان از امام صادق(ع) و امام رضا(ع) نقل شده است. سند هر دو حدیث ضعیف است. هدف نویسنده مفاتیح الجنان جمع آوری همه روایات در باب مستحبات عبادی نبود تا گفته شود چرا روایات اهمیت روزه سه روز آخر ماه شعبان نیامده است. مفاتیح نوین نیز کتاب جدید نیست تا مطالب اضافی داشته باشد و بلکه دسته بندی همان کتاب مفاتیح الجنان شیخ عباس قمی می‌باشد؛ البته سند حدیث نیز به خاطر ضعیف بودنش، معتبر نیست.
روایت روزه گرفتن سه روز آخرماه شعبان برابر با پاداش دو ماه پشت سر هم روزه گرفتن، از امام صادق(ع) و امام رضا(ع) نقل شده است. سند هر دو حدیث ضعیف است.
 
هدف نویسنده مفاتیح الجنان جمع آوری همه روایات در باب مستحبات نبود تا گفته شود چرا روایات اهمیت روزه سه روز آخر ماه شعبان نیامده است.
 
مفاتیح نوین مکارم شیرازی همان مفاتیح الجنان شیخ عباس قمی با دسته بندی خاص می‌باشد.


== متن حدیث ==
== متن حدیث ==
خط ۱۴: خط ۱۷:
کسى كه سه‏ روز از آخر شعبان‏ را روزه بدارد و آن را به ماه رمضان وصل كند، خدا روزه دو ماه پياپى را براى او مى‏‌نويسد.}}
کسى كه سه‏ روز از آخر شعبان‏ را روزه بدارد و آن را به ماه رمضان وصل كند، خدا روزه دو ماه پياپى را براى او مى‏‌نويسد.}}


شیخ صدوق این روایت را در کتاب فضائل الاشهر الثلاثه با سند دیگری از امام رضا(ع) نقل کرده است.<ref>ابن بابويه، محمد، فضائل الأشهر الثلاثه، قم، کتابفروشی داوری، چاپ اول، ۱۳۹۶ق، ص۵۳، حدیث ۳۱ و ص۱۱۵، حدیث۱۰۹.</ref>
شیخ صدوق این روایت را در [[کتاب فضائل الاشهر الثلاثه]] با سند دیگری از امام رضا(ع) نقل کرده است.<ref>ابن بابويه، محمد، فضائل الأشهر الثلاثه، قم، کتابفروشی داوری، چاپ اول، ۱۳۹۶ق، ص۵۳، حدیث ۳۱ و ص۱۱۵، حدیث۱۰۹.</ref>


== سند حدیث ==
== سند حدیث ==


==== سند اول از امام صادق(ع) ====
==== سند اول از امام صادق(ع) ====
نام محمد بن علی مَاجِيلَوَيْهِ اولین راوی این حدیث در کتاب رجال الطوسی بدون مدح ذم آمده است.<ref>طوسى، محمد، رجال الطوسي، قم، مؤسسه النشر الإسلامي، چاپ سوم، ۱۳۷۳ش، ص۴۳۷.</ref> تفرشی می‌نویسد علامه حلی سند شیخ صدوق را به منصور بن حازم صحیح می‌داند و در این سند نام مجمد بن علی ماجیلویه نیز هست.<ref>تفرشى، مصطفى، نقد الرجال، قم، موسسه آل البيت(ع) لإحياء التراث، چاپ اول، ۱۳۷۷ش، ج‏۴، ص۲۷۹.</ref> برخی از محققان از این سخن استفاده کرده‌اند که وی ثقه است.<ref>حسينى حلى، حسين، زبده الأقوال في خلاصه الرجال، قم، موسسه علمى فرهنگى دار الحديث، سازمان چاپ و نشر، چاپ اول، ۱۴۲۸ق، ص۳۴۸. مازندرانى حائرى، محمد، منتهى المقال في أحوال الرجال، قم، موسسه آل البيت(ع) لإحياء التراث، چاپ اول، ۱۴۱۶ق، ج‏۶، ص۱۳۲.</ref>
نام محمد بن علی مَاجِيلَوَيْهِ اولین راوی این حدیث در [[کتاب رجال الطوسی]] بدون مدح و ذم آمده است.<ref>طوسى، محمد، رجال الطوسي، قم، مؤسسه النشر الإسلامي، چاپ سوم، ۱۳۷۳ش، ص۴۳۷.</ref> تفرشی می‌نویسد علامه حلی سند شیخ صدوق را به منصور بن حازم صحیح می‌داند و در این سند نام محمد بن علی ماجیلویه نیز هست.<ref>تفرشى، مصطفى، نقد الرجال، قم، موسسه آل البيت(ع) لإحياء التراث، چاپ اول، ۱۳۷۷ش، ج‏۴، ص۲۷۹.</ref> برخی از محققان از این سخن استفاده کرده‌اند که وی ثقه است.<ref>حسينى حلى، حسين، زبده الأقوال في خلاصه الرجال، قم، موسسه علمى فرهنگى دار الحديث، سازمان چاپ و نشر، چاپ اول، ۱۴۲۸ق، ص۳۴۸. مازندرانى حائرى، محمد، منتهى المقال في أحوال الرجال، قم، موسسه آل البيت(ع) لإحياء التراث، چاپ اول، ۱۴۱۶ق، ج‏۶، ص۱۳۲.</ref>


محمد بن علی الکوفی القرشی راوی دیگر این حدیث متهم به غلو است.<ref>كشى، محمد، اختيار معرفه الرجال، قم، موسسه آل البيت(ع) لإحياء التراث، چاپ اول، ۱۴۰۴ق، ج‏۲، ص۸۲۳.</ref> وی فاسد المذهب و از دروغگویان مشهور بوده است.<ref>قهپايى، عنايهالله، مجمع الرجال، قم، اسماعيليان، چاپ دوم، ۱۳۶۴ش، ج‏۵، ص۲۶۳.</ref>
محمد بن علی کوفی قرشی، راوی دیگر این حدیث متهم به غلو است.<ref>كشى، محمد، اختيار معرفه الرجال، قم، موسسه آل البيت(ع) لإحياء التراث، چاپ اول، ۱۴۰۴ق، ج‏۲، ص۸۲۳.</ref> وی از دروغگویان مشهور بوده است.<ref>قهپايى، عنايهالله، مجمع الرجال، قم، اسماعيليان، چاپ دوم، ۱۳۶۴ش، ج‏۵، ص۲۶۳.</ref>


نجاشی محمد بن سنان را جدا ضعیف می‌داند و می‌نویسد به روایاتش اعتمادی نیست.<ref>نجاشى، احمد، رجال النجاشي، قم، مؤسسه النشر الإسلامي، چاپ ششم، ۱۳۶۵ش، ص۳۲۸.</ref> شیخ طوسی نیز وی را ضعیف دانسته است.<ref>طوسى، محمد، رجال الطوسي، قم، مؤسسه النشر الإسلامي، چاپ سوم، ۱۳۷۳ش، ص۳۶۴.</ref>
نجاشی رجال شناس معروف، محمد بن سنان راوی دیگر این حدیث را ضعیف می‌داند و می‌نویسد به روایاتش اعتمادی نیست.<ref>نجاشى، احمد، رجال النجاشي، قم، مؤسسه النشر الإسلامي، چاپ ششم، ۱۳۶۵ش، ص۳۲۸.</ref> شیخ طوسی محمد بن سنان را ضعیف دانسته است.<ref>طوسى، محمد، رجال الطوسي، قم، مؤسسه النشر الإسلامي، چاپ سوم، ۱۳۷۳ش، ص۳۶۴.</ref>


مفضل بن عمر دیگر راوی این حدیث نیز مورد اختلاف علمای رجال است و برخی وی را ضعیف دانسته‌اند.<ref>حلى، حسن بن على، الرجال، تهران، تهران، دانشگاه تهران، چاپ اول، ۱۳۴۲ش، قسمت دوم، ص۵۱۸.</ref>
مفضل بن عمر از اصحاب خاص امام صادق(ع) و امام کاظم(ع) بوده است.<ref>طوسي، محمد، الرجال، قم، موسسه النشر الاسلامي، ۱۴۱۵ق، ص۳۰۷ و ۳۴۳. طوسي، محمد، الغيبه، قم، موسسه المعارف الاسلاميه، ص۳۴۳.</ref> برخی از رجال شناسان، مفضل بن عمر را ضعیف دانسته‌اند.<ref>حلى، حسن بن على، الرجال، تهران، تهران، دانشگاه تهران، چاپ اول، ۱۳۴۲ش، قسمت دوم، ص۵۱۸.</ref>


سند حدیث به خاطر توثیق صریح نشدن محمد بن علی ماجیلویه، ضعیف بودن محمد بن علی الکوفی، محمد بن سنان و اختلافی بودن وثاقت مفضل بن عمر، قابل اعتماد نیست.
سند حدیث به خاطر توثیق صریح نشدن محمد بن علی ماجیلویه، ضعیف بودن محمد بن علی کوفی، محمد بن سنان و اختلافی بودن وثاقت مفضل بن عمر، معتبر نیست.


=== سند دوم از امام رضا(ع) ===
=== سند دوم از امام رضا(ع) ===
وثاقت محمد بن ابراهیم بن اسحاق ثابت نیست هر چند از روایاتش شیعه بودنش استفاده می‌شود.<ref>خوئی، ابو القاسم، معجم‏رجال‏الحديث، قم، مرکز نشر آثار شیعه، ۱۴۱۰ق/ ۱۳۶۹ش، ج۱۴، ص۲۲۰.</ref>
سند حدیث به خاطر توثیق نشدن محمد بن ابراهیم بن اسحاق<ref>خوئی، ابو القاسم، معجم‏رجال‏الحديث، قم، مرکز نشر آثار شیعه، ۱۴۱۰ق/ ۱۳۶۹ش، ج۱۴، ص۲۲۰.</ref> و احمد بن محمد کوفی<ref>مامقانى، عبدالله، تنقيح المقال في علم الرجال(چاپ رحلي)، بى نا، بى جا، چاپ اول، ج۱، ص۹۳. بروجردی، علی، طرائف المقال، قم، مكتبه المرعشي النجفي، چاپ اول، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۲۸۰. جواهری، محمد، المفيد من معجم رجال الحديث، قم، مكتبه المحلاتي، چاپ دوم، ۱۴۲۴ق، ص۴۷.</ref> معتبر نیست.
 
درباره احمد بن محمد کوفی دیگر راوی این حدیث غیر از سخن شیخ طوسی که وی را از اصحاب امام کاظم می‌داند، در کتب رجالی سخنی نیامده است.‏<ref>مامقانى، عبدالله، تنقيح المقال في علم الرجال(چاپ رحلي)، بى نا، بى جا، چاپ اول، ج۱، ص۹۳.</ref> برخی از محققان وی را مجهول الحال دانسته‌اند. <ref>بروجردی، علی، طرائف المقال، قم، مكتبه المرعشي النجفي، چاپ اول، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۲۸۰. جواهری، محمد، المفيد من معجم رجال الحديث، قم، مكتبه المحلاتي، چاپ دوم، ۱۴۲۴ق، ص۴۷.</ref>


سند حدیث به خاطر توثیق نشدن محمد بن ابراهیم بن اسحاق و احمد بن محمد کوفی استناد نمی‌باشد.
==نیامدن این حدیث در مفاتیح الجنان و مفاتیح نوین==


==نیامدن این حدیث در مفتیح الجنان و مفاتیح نوین==
کتاب مفاتیح الجنان شیخ عباس قمی همه روایات مستحبی را ندارد تا گفته شود چرا روایت فضیلت روزه گرفتن سه روز آخر ماه شعبان نیامده است.


مفاتیح الجنان شیخ عباس قمی همه روایات مستحبی را ندارد. مفاتیح نوین نیز کتاب جدیدی نیست تا مطالبی بدان اضافه شود و بلکه همان مفاتیح الجنان شیخ عباس قمی با دسته بندی خاص می‌باشد.
کتاب مفاتیح نوین مکارم شیرازی همان مفاتیح الجنان شیخ عباس قمی با دسته بندی خاص می‌باشد. این کتاب مطالبی اضافه بر مفاتیح الجنان شیخ عباس قمی ندارد.


== منابع ==
== منابع ==
خط ۴۴: خط ۴۵:
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی = حدیث
  | شاخه اصلی = حدیث
  | شاخه فرعی۱ = منبع شناسی حدیث
  | شاخه فرعی۱ = منبع‌شناسی
  | شاخه فرعی۲ = علم رجال
  | شاخه فرعی۲ = علم رجال
  | شاخه فرعی۳ =  
  | شاخه فرعی۳ =  
خط ۵۵: خط ۵۶:
  | ناوبری =  
  | ناوبری =  
  | نمایه =  
  | نمایه =  
  | تغییر مسیر =  
  | تغییر مسیر = شد
  | ارجاعات =  
  | ارجاعات =  
  | بازبینی =  
  | بازبینی =  

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۷ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۴۱

سؤال

آیا این روایت معتبر است: «روزه گرفتن سه روز آخرماه شعبان ثواب دو ماه پي درپي را دارد»؟ چرا در مفاتيح الجنان مرحوم شیخ عباس قمی و مفاتيح نوين آیه الله آقاي مكارم شیرازی نيامده است؟

روایت روزه گرفتن سه روز آخرماه شعبان برابر با پاداش دو ماه پشت سر هم روزه گرفتن، از امام صادق(ع) و امام رضا(ع) نقل شده است. سند هر دو حدیث ضعیف است.

هدف نویسنده مفاتیح الجنان جمع آوری همه روایات در باب مستحبات نبود تا گفته شود چرا روایات اهمیت روزه سه روز آخر ماه شعبان نیامده است.

مفاتیح نوین مکارم شیرازی همان مفاتیح الجنان شیخ عباس قمی با دسته بندی خاص می‌باشد.

متن حدیث

امام صادق(ع) فرمود:

شیخ صدوق این روایت را در کتاب فضائل الاشهر الثلاثه با سند دیگری از امام رضا(ع) نقل کرده است.[۲]

سند حدیث

سند اول از امام صادق(ع)

نام محمد بن علی مَاجِيلَوَيْهِ اولین راوی این حدیث در کتاب رجال الطوسی بدون مدح و ذم آمده است.[۳] تفرشی می‌نویسد علامه حلی سند شیخ صدوق را به منصور بن حازم صحیح می‌داند و در این سند نام محمد بن علی ماجیلویه نیز هست.[۴] برخی از محققان از این سخن استفاده کرده‌اند که وی ثقه است.[۵]

محمد بن علی کوفی قرشی، راوی دیگر این حدیث متهم به غلو است.[۶] وی از دروغگویان مشهور بوده است.[۷]

نجاشی رجال شناس معروف، محمد بن سنان راوی دیگر این حدیث را ضعیف می‌داند و می‌نویسد به روایاتش اعتمادی نیست.[۸] شیخ طوسی محمد بن سنان را ضعیف دانسته است.[۹]

مفضل بن عمر از اصحاب خاص امام صادق(ع) و امام کاظم(ع) بوده است.[۱۰] برخی از رجال شناسان، مفضل بن عمر را ضعیف دانسته‌اند.[۱۱]

سند حدیث به خاطر توثیق صریح نشدن محمد بن علی ماجیلویه، ضعیف بودن محمد بن علی کوفی، محمد بن سنان و اختلافی بودن وثاقت مفضل بن عمر، معتبر نیست.

سند دوم از امام رضا(ع)

سند حدیث به خاطر توثیق نشدن محمد بن ابراهیم بن اسحاق[۱۲] و احمد بن محمد کوفی[۱۳] معتبر نیست.

نیامدن این حدیث در مفاتیح الجنان و مفاتیح نوین

کتاب مفاتیح الجنان شیخ عباس قمی همه روایات مستحبی را ندارد تا گفته شود چرا روایت فضیلت روزه گرفتن سه روز آخر ماه شعبان نیامده است.

کتاب مفاتیح نوین مکارم شیرازی همان مفاتیح الجنان شیخ عباس قمی با دسته بندی خاص می‌باشد. این کتاب مطالبی اضافه بر مفاتیح الجنان شیخ عباس قمی ندارد.

منابع

  1. ابن بابويه، محمد، الأمالي، تهران، کتابچی، چاپ ششم، ۱۳۷۶ش، ص۶۷۰، مجلس۹۵،حدیث۸.
  2. ابن بابويه، محمد، فضائل الأشهر الثلاثه، قم، کتابفروشی داوری، چاپ اول، ۱۳۹۶ق، ص۵۳، حدیث ۳۱ و ص۱۱۵، حدیث۱۰۹.
  3. طوسى، محمد، رجال الطوسي، قم، مؤسسه النشر الإسلامي، چاپ سوم، ۱۳۷۳ش، ص۴۳۷.
  4. تفرشى، مصطفى، نقد الرجال، قم، موسسه آل البيت(ع) لإحياء التراث، چاپ اول، ۱۳۷۷ش، ج‏۴، ص۲۷۹.
  5. حسينى حلى، حسين، زبده الأقوال في خلاصه الرجال، قم، موسسه علمى فرهنگى دار الحديث، سازمان چاپ و نشر، چاپ اول، ۱۴۲۸ق، ص۳۴۸. مازندرانى حائرى، محمد، منتهى المقال في أحوال الرجال، قم، موسسه آل البيت(ع) لإحياء التراث، چاپ اول، ۱۴۱۶ق، ج‏۶، ص۱۳۲.
  6. كشى، محمد، اختيار معرفه الرجال، قم، موسسه آل البيت(ع) لإحياء التراث، چاپ اول، ۱۴۰۴ق، ج‏۲، ص۸۲۳.
  7. قهپايى، عنايهالله، مجمع الرجال، قم، اسماعيليان، چاپ دوم، ۱۳۶۴ش، ج‏۵، ص۲۶۳.
  8. نجاشى، احمد، رجال النجاشي، قم، مؤسسه النشر الإسلامي، چاپ ششم، ۱۳۶۵ش، ص۳۲۸.
  9. طوسى، محمد، رجال الطوسي، قم، مؤسسه النشر الإسلامي، چاپ سوم، ۱۳۷۳ش، ص۳۶۴.
  10. طوسي، محمد، الرجال، قم، موسسه النشر الاسلامي، ۱۴۱۵ق، ص۳۰۷ و ۳۴۳. طوسي، محمد، الغيبه، قم، موسسه المعارف الاسلاميه، ص۳۴۳.
  11. حلى، حسن بن على، الرجال، تهران، تهران، دانشگاه تهران، چاپ اول، ۱۳۴۲ش، قسمت دوم، ص۵۱۸.
  12. خوئی، ابو القاسم، معجم‏رجال‏الحديث، قم، مرکز نشر آثار شیعه، ۱۴۱۰ق/ ۱۳۶۹ش، ج۱۴، ص۲۲۰.
  13. مامقانى، عبدالله، تنقيح المقال في علم الرجال(چاپ رحلي)، بى نا، بى جا، چاپ اول، ج۱، ص۹۳. بروجردی، علی، طرائف المقال، قم، مكتبه المرعشي النجفي، چاپ اول، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۲۸۰. جواهری، محمد، المفيد من معجم رجال الحديث، قم، مكتبه المحلاتي، چاپ دوم، ۱۴۲۴ق، ص۴۷.