دعای طلب دنیا در نهج البلاغه: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
بدون خلاصۀ ویرایش
(بازبینی و بازنویسی مدخل)
خط ۲: خط ۲:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
امام علی(ع) در نهج البلاغه دعاهایی را تعلیم می‌دهد مانند طول عمر، رزق و روزی و سلامت عمر  که با موارد دیگر توصیه شده در سایر دعاها مانند تقرب به خدا یا اموری که عرفا به آن پرداخته‌اند مانند رضوان خدا و ... تفاوت و یا حتی منافات دارد. مراد حضرت از این نوع دعا چیست؟
امام علی(ع) در نهج البلاغه دعاهایی را تعلیم می‌دهد مانند در خواست رزق و روزی، سلامتی بدن که با موارد دیگر توصیه شده در سایر دعاها مانند تقرب به خدا یا اموری که عرفا به آن پرداخته‌اند مانند رضوان خدا و تفاوت یا حتی منافات دارد. مراد حضرت از این نوع دعا چیست؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
بهترین [[دعا]] جامع‌ترین و پاکترین آنها است. [[خداوند]] در [[سوره فرقان]] می‌فرماید: «بگو: «اگر دعاى شما نباشد، پروردگارم هيچ اعتنايى به شما نمى‌كند.»<ref>آیه ۷۷ سوره فرقان</ref> دعا درباره مسائل دنیوی اشکالی ندارد و انسان باید حاجات  و نیازهای خودش را از خداوند بخواهد. باید توجه کرد که معنی صحیح دعا برای مسائل دنیوی درخواست امور مادی برای حفظ [[امور معنوی]] است؛ مثلاً درخواست [[روزی حلال]] یک دعای دنیوی اما معنوی است. این گونه دعاها در دعاهای [[امامان(ع)]] فراوان است. به عنوان نمونه در نامه سی و یکم نهج البلاغه دعا درباره عمر زیاد، تندرستی و وسعت رزق و روزی سخن گفته شده است.
[[امیرالمؤمنین|امیرمومنان علی(ع)]] در کنار دعا برای آخرت، به رفاه و رشد دنیا دعا می‌کند. در کنار پناه بردن به خدا از گمراهی، از تهیدستی در دنیا به خدا پناهنده می‌شود و از خدا طلب توسعه روزی می‌کند. در کنار دعا برای سلامتی دین، به سلامتی بدن نیز دعا می‌کند.
دعاهای [[حضرت علی(ع)]] بیانگر این حقیقت است که دین [[اسلام]] همانگونه که برای سعادت آخرت برنامه دارد، برای رفاه دنیا نیز برنامه دارد. در نگاه اسلام، دنیا پلی است برای رسیدن به آخرت و مزرعه‌ای است برای توشه برداشتن به سفر [[معاد در قرآن|قیامت]]. داشتن دنیا منافاتی با تقرب به خدا، رسیدن به مقامات معنوی و راز و نیاز با خدا ندارد. با داشتن دنیا می‌توان به نیازمندان کمک کرد و به قرب الهی رسید. همین است که حضرت سلیمان(ع) گفت: {{قرآن||ترجمه= پروردگارا! مرا ببخش و حکومتی به من عطا کن که بعد از من سزاوار هیچ‌کس نباشد، که تو بسیار بخشنده‌ای!|سوره=ص|آیه=۳۵}}


دعا به گونه‌های مختلفی بیان شده است:
== دعاهای امام علی(ع) گویای تک بعدی نبودن دین ==
۱. دعا برای درخواست خشنودی خدا در کنار بی‌نیازی از غیر


* خواستن [[کمالات معنوی]] برای خود و دیگران؛
امام(ع) در نهج البلاغه از خدا می‌خواهد رضایت‌مندی خود را در کنار بی‌نیاز کردن را به او عطا کند: {{متن عربی| فَهَبْ لَنَا فِي هَذَا الْمَقَامِ رِضَاكَ وَ أَغْنِنَا عَنْ مَدِّ الْأَيْدِي إِلَى سِوَاك|ترجمه=}}<ref>شریف رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغه، قم، هجرت، چاپ اول، ۱۴۱۴ ق، ص۱۳۶، خطبه۹۱.</ref>


* تقاضای برآورده شدن حاجات دنیوی برای خود و دیگران.
۲. درخواست سلامت در دین در کنار سلامت بدن
 
سلامت دین با سلامت بدن همراه است. اگر بدن سالم نباشد انسان نمی‌تواند جهاد کند، روزه بگیرد، حج برود، کار و تلاش کند. امام علی(ع) سلامت دین را با سسلامت بدن از خدا می‌خواهد: {{متن عربی|وَ نَسْأَلُهُ الْمُعَافَاه فِي الْأَدْيَانِ كَمَا نَسْأَلُهُ الْمُعَافَاه فِي الْأَبْدَان|ترجمه=}}<ref>شریف رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغه، قم، هجرت، چاپ اول، ۱۴۱۴ ق، ص۱۴۴، خطبه۹۹.</ref>
 
۳. دعا برای بارش باران
 
نماز باران و دعا بعد از نماز یکی از دستورات دینی است که می‌رساند درخواست دنیا از خدا را خود دین به مؤمنان دستور داده است و امیرمومنان علی(ع) در خطبه ۱۱۵ و ۱۴۳ نهج البلاغه برای بارش باران دعا کرده است.
 
امام علی(ع) با دعاهای خود در نهج البلاغه این حقیقت را بازگو می‌کند که برخلاف اندیشه‌های انحرافی، دین اسلام دینی است که هم بر بعد معنوی تأکید دارد و هم بعد مادی را در نظر دارد. برای رسیدن به آخرت برنامه‌های مادی و معنوی را در کنار هم قرار داده است. قرآن هم در کنار اقامه نماز به دادن زکات تکیه دارد تا بعد مادی دین اسلام را برساند.<ref>سوره بقره، آیه۴۳. ۸۳. ۱۱۰. ۱۷۷. ۲۷۷. سوره نساء، آیه۷۷. ۱۶۲. سوره مائده، آیه۱۲. ۵۵ و ….</ref>
 
[[خداوند]] در [[سوره فرقان]] می‌فرماید: {{قرآن||ترجمه= بگو: اگر دعای شما نباشد، پروردگارم هیچ اعتنایی به شما نمی‌کند.|سوره = فرقان|آیه=۷۷}}دعا درباره مسائل دنیوی اشکالی ندارد و انسان باید حاجات و نیازهای خودش را از خداوند بخواهد. باید توجه کرد که معنی صحیح دعا برای مسائل دنیوی درخواست امور مادی برای حفظ [[امور معنوی]] است؛ مثلاً درخواست [[روزی حلال]] یک دعای دنیوی اما معنوی است. این گونه دعاها در دعاهای [[امامان(ع)]] فراوان است.


و در کلام [[معصومین(ص)]] از جمله [[امام علی(ع)]] هر دو نوع دعاها وجود دارد.
{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}



نسخهٔ ‏۱۲ ژوئن ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۴۴

سؤال

امام علی(ع) در نهج البلاغه دعاهایی را تعلیم می‌دهد مانند در خواست رزق و روزی، سلامتی بدن که با موارد دیگر توصیه شده در سایر دعاها مانند تقرب به خدا یا اموری که عرفا به آن پرداخته‌اند مانند رضوان خدا و … تفاوت یا حتی منافات دارد. مراد حضرت از این نوع دعا چیست؟

امیرمومنان علی(ع) در کنار دعا برای آخرت، به رفاه و رشد دنیا دعا می‌کند. در کنار پناه بردن به خدا از گمراهی، از تهیدستی در دنیا به خدا پناهنده می‌شود و از خدا طلب توسعه روزی می‌کند. در کنار دعا برای سلامتی دین، به سلامتی بدن نیز دعا می‌کند. دعاهای حضرت علی(ع) بیانگر این حقیقت است که دین اسلام همانگونه که برای سعادت آخرت برنامه دارد، برای رفاه دنیا نیز برنامه دارد. در نگاه اسلام، دنیا پلی است برای رسیدن به آخرت و مزرعه‌ای است برای توشه برداشتن به سفر قیامت. داشتن دنیا منافاتی با تقرب به خدا، رسیدن به مقامات معنوی و راز و نیاز با خدا ندارد. با داشتن دنیا می‌توان به نیازمندان کمک کرد و به قرب الهی رسید. همین است که حضرت سلیمان(ع) گفت: ﴿پروردگارا! مرا ببخش و حکومتی به من عطا کن که بعد از من سزاوار هیچ‌کس نباشد، که تو بسیار بخشنده‌ای!(ص:۳۵)

دعاهای امام علی(ع) گویای تک بعدی نبودن دین

۱. دعا برای درخواست خشنودی خدا در کنار بی‌نیازی از غیر

امام(ع) در نهج البلاغه از خدا می‌خواهد رضایت‌مندی خود را در کنار بی‌نیاز کردن را به او عطا کند: «فَهَبْ لَنَا فِي هَذَا الْمَقَامِ رِضَاكَ وَ أَغْنِنَا عَنْ مَدِّ الْأَيْدِي إِلَى سِوَاك»[۱]

۲. درخواست سلامت در دین در کنار سلامت بدن

سلامت دین با سلامت بدن همراه است. اگر بدن سالم نباشد انسان نمی‌تواند جهاد کند، روزه بگیرد، حج برود، کار و تلاش کند. امام علی(ع) سلامت دین را با سسلامت بدن از خدا می‌خواهد: «وَ نَسْأَلُهُ الْمُعَافَاه فِي الْأَدْيَانِ كَمَا نَسْأَلُهُ الْمُعَافَاه فِي الْأَبْدَان»[۲]

۳. دعا برای بارش باران

نماز باران و دعا بعد از نماز یکی از دستورات دینی است که می‌رساند درخواست دنیا از خدا را خود دین به مؤمنان دستور داده است و امیرمومنان علی(ع) در خطبه ۱۱۵ و ۱۴۳ نهج البلاغه برای بارش باران دعا کرده است.

امام علی(ع) با دعاهای خود در نهج البلاغه این حقیقت را بازگو می‌کند که برخلاف اندیشه‌های انحرافی، دین اسلام دینی است که هم بر بعد معنوی تأکید دارد و هم بعد مادی را در نظر دارد. برای رسیدن به آخرت برنامه‌های مادی و معنوی را در کنار هم قرار داده است. قرآن هم در کنار اقامه نماز به دادن زکات تکیه دارد تا بعد مادی دین اسلام را برساند.[۳]

خداوند در سوره فرقان می‌فرماید: ﴿بگو: اگر دعای شما نباشد، پروردگارم هیچ اعتنایی به شما نمی‌کند.(فرقان:۷۷)دعا درباره مسائل دنیوی اشکالی ندارد و انسان باید حاجات و نیازهای خودش را از خداوند بخواهد. باید توجه کرد که معنی صحیح دعا برای مسائل دنیوی درخواست امور مادی برای حفظ امور معنوی است؛ مثلاً درخواست روزی حلال یک دعای دنیوی اما معنوی است. این گونه دعاها در دعاهای امامان(ع) فراوان است.


منابع

  1. شریف رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغه، قم، هجرت، چاپ اول، ۱۴۱۴ ق، ص۱۳۶، خطبه۹۱.
  2. شریف رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغه، قم، هجرت، چاپ اول، ۱۴۱۴ ق، ص۱۴۴، خطبه۹۹.
  3. سوره بقره، آیه۴۳. ۸۳. ۱۱۰. ۱۷۷. ۲۷۷. سوره نساء، آیه۷۷. ۱۶۲. سوره مائده، آیه۱۲. ۵۵ و ….