حدیث نجاست آهن: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (۲۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}} | {{سوال}}در روایتی آهن نجس معرفی شده است. آیا این روایت معتبر است؟{{پایان سوال}} | ||
{{پایان سوال}} | |||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
{{جعبه اطلاعات حدیث | |||
| عنوان = | |||
| تصویر = | |||
| توضیح تصویر = | |||
| اندازه تصویر = | |||
| نام‌های دیگر = | |||
| موضوع = [[نجاست]] و [[مسخ شدن]] آهن | |||
| به نقل از = [[امام صادق(ع)]] | |||
| روایات مشابه = | |||
| راوی اصلی = | |||
| دیگر راویان = محمد بن یحیی | |||
| اعتبار سند = [[حدیث مجهول|مجهول]] و [[حدیث ضعیف|ضعیف]] | |||
| منابع شیعه = [[الکافی (کتاب)|کافی]]، [[تهذیب الاحکام (کتاب)|تهذیب الاحکام]]|<nowiki>تهذیب الاحکام]]</nowiki> | |||
| منابع سنی = | |||
| وابسته = | |||
}} | |||
'''نجاست آهن''' مضمون روایتی در کتاب‌های [[اعتبار کتاب کافی|کافی]] و [[تهذیب الاحکام (کتاب)|تهذیب الاحکام]] است، که از نظر سند، [[حدیث ضعیف|ضعیف]] شمرده شده است. هیج یک از عالمان مسلمان به این روایات عمل نکرده و آهن را نجس ندانسته‌اند. | |||
البته روایاتی وجود دارد که در آن، از همراه داشتن آهن هنگام [[نماز]] یا به دست کردن انگشترِ آهنی نهی شده است. به گفته [[محقق حلی]] فقیه [[شیعه]]، این روایات بر [[کراهت]] دلالت می‌کنند. برخی، از این روایات استفاده طبّی برده‌اند. | |||
از | در دسته‌ای از روایات به استفاده از آهن در اموری مانند صنعت، [[ذبح]] و [[حجامت]] سفارش شده است. | ||
==متن و ترجمه== | ==متن و ترجمه== | ||
:{{عربی|...لَا بَأْسَ بِالسِّکِّینِ وَ الْمِنْطَقَه لِلْمُسَافِرِ فِی وَقْتِ ضَرُورَة وَ کَذَلِکَ الْمِفْتَاحُ یَخَافُ عَلَیْهِ أَوْ فِی النِّسْیَانِ وَ لَا بَأْسَ بِالسَّیْفِ وَ کَذَلِکَ | :روایتی در نجاست آهن در منابع ذکر شده است: | ||
:{{عربی|...لَا بَأْسَ بِالسِّکِّینِ وَ الْمِنْطَقَه لِلْمُسَافِرِ فِی وَقْتِ ضَرُورَة وَ کَذَلِکَ الْمِفْتَاحُ یَخَافُ عَلَیْهِ أَوْ فِی النِّسْیَانِ وَ لَا بَأْسَ بِالسَّیْفِ وَ کَذَلِکَ آلَة السِّلَاحِ فِی الْحَرْبِ وَ فِی غَیْرِ ذَلِکَ لَا تَجُوزُ الصَّلَاة فِی شَیْءٍ مِنَ الْحَدِیدِ فَإِنَّهُ نَجَسٌ مَمْسُوخٌ}}<ref>کلینی، محمد، الکافی، تهران، دار الکتب الإسلامیه، ۱۴۰۷ ق، چاپ چهارم، ج۳، ص۴۰۰، حدیث ۱۳.</ref> | |||
{{نقل قول|امام صادق(ع): «برای مسافر به همراه داشتن چاقو و کمربند آهنی از روی ضرورت، و همچنین کلید وقتی ترس گم شدن یا فراموش کردن داشته باشد، اشکالی ندارد. همچنین به همراه داشتن شمشیر و آلات جنگی در جنگ و در غیر آن موارد، در نماز جایز نیست؛ زیرا آهن نجس و مسخ شده است».}} | {{نقل قول|امام صادق(ع): «برای مسافر به همراه داشتن چاقو و کمربند آهنی از روی ضرورت، و همچنین کلید وقتی ترس گم شدن یا فراموش کردن داشته باشد، اشکالی ندارد. همچنین به همراه داشتن شمشیر و آلات جنگی در جنگ و در غیر آن موارد، در نماز جایز نیست؛ زیرا آهن نجس و مسخ شده است».}} | ||
====سند | ====سند حدیث==== | ||
این روایت در کتاب کافی از محمد بن یحیی از «برخی از اصحاب» نقل شده است.<ref>کلینی، محمد، الکافی، تهران، دار الکتب الإسلامیه، ۱۴۰۷ ق، چاپ چهارم، ج۳، ص۴۰۰، حدیث ۱۳. </ref> «برخی از اصحاب» در سلسله سند ناشناخته است؛ بنابراین روایت | این روایت در [[اعتبار کتاب کافی|کتاب کافی]] از محمد بن یحیی از «برخی از اصحاب» نقل شده است.<ref>کلینی، محمد، الکافی، تهران، دار الکتب الإسلامیه، ۱۴۰۷ ق، چاپ چهارم، ج۳، ص۴۰۰، حدیث ۱۳. </ref> «برخی از اصحاب» در سلسله سند ناشناخته است؛ بنابراین عالمان شیعه به همین جهت روایت را [[حدیث ضعیف|ضعیف]] دانسته‌اند. این روایت در کتاب [[تهذیب الاحکام (کتاب)|تهذیب الاحکام]] نیز، از محمد بن احمد بن یحیی از «مردی» که نام آن گفته نشده<ref>طوسی، محمدحسن، تهذیب الاحکام، به تصحیح محمد آخوندی، به تحقیق حسن خرسان، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۶۵ش، ج۲، ص۲۲۷.</ref> و روایت ضعیف دانسته شده است. | ||
==روایات مشابه و متعارض== | ==روایات مشابه و متعارض== | ||
[[امام صادق(ع)]] در روایتی از در دست داشتن انگشتر آهنی نهی کرده و آن را لباس [[اهل دوزخ]] شمرده است.<ref>شیخ صدوق، محمد، من لا یحضره الفقیه، قم، مؤسسه نشر اسلامی، ۱۴۰۴ق، چاپ دوم، ج۱، ص۲۵۳، حدیث ۷۷۴؛ کلینی، محمد، الکافی، تهران، دار الکتب الإسلامیه، ۱۴۰۷ ق، چاپ چهارم، ج۳، ص۴۰۴، حدیث ۳۵.</ref> براساس روایتی دیگر، خدا [[نماز|نمازِ]] مسلمانی که همراه خود آهن دارد پاک نمی‌کند؛ مگر به همراه داشتن شمشیر یا پوشیدن زره هنگام ترس از خطر دشمن.<ref>محمودی، ضیاء الدین و دیگران، الأصول السته عشر، قم، دار الحدیث، ۱۴۲۳ ق، چاپ اول، ص۱۳۶، حدیث ۳۲.</ref> | |||
در برابر، بر پایه دسته‌ای از روایات، استفاده از آهن در | در برابر، بر پایه دسته‌ای از روایات، استفاده از آهن در صنعت‌ها<ref>مفضل بن عمر، توحید المفضل، قم، داوری، بی تا، چاپ سوم، ص۸۵.</ref> [[ذبح]]،<ref>ابن حیون، نعمان بن محمد مغربی، دعائم الاسلام و ذکر الحلال و الحرام، به تحقیق و تصحیح آصف فیضی، مؤسسة آل البیت(ع)، قم، ۱۳۸۵ق، ج۲، ص۱۷۷.</ref> [[ختنه]] و [[حجامت]]<ref>شیخ صدوق، محمد بن علی، من لا یحضره الفقیه، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۴۸۸.</ref> نیکو شمرده شده است. | ||
==حمل بر کراهت== | ==حمل بر کراهت== | ||
به گفته محقق حلی | به گفته [[محقق حلی]] فقیه شیعه (درگذشت ۶۷۶ق)، به [[اجماع|اجماعِ]] مذاهب اسلامی، آهن نجس نیست و روایاتی که بر نجاست آهن یا نهی استفاده از آن در نماز دلالت دارد، [[حمل بر کراهت]] می‌شود؛ زیرا نجاست به معنای «چیزی که مستحب است از آن دوری شود» نیز به‌کار می‌رود.<ref>حلّی، نجم الدین جعفر، المعتبر فی شرح المختصر، قم، مؤسسه سید الشهداء، ۱۴۰۷ ق، چاپ اول، ج۲، ص۹۸.</ref> | ||
یکی از دلایل نجس نبودن آهن، وجود روایاتی دانسته شده که به کارگیری آهن در آنها گزارش شده است؛ از جمله به کارگیری میل آهنی برای [[سرمه کشیدن]]<ref>کلینی، محمد، الکافی، تهران، دار الکتب الإسلامیه، ۱۴۰۷ ق، چاپ چهارم، ج۶، ص۴۹۴، حدیث ۲.</ref> یا جواز قرار دادن آهن در بقچه‌ای که غذا در آن است.<ref>شیخ صدوق، محمد بن علی، من لا یحضره الفقیه، قم، مؤسسه نشر اسلامی، ۱۴۰۴ ق، چاپ دوم، ج۲، ص۲۸۱، حدیث ۲۴۵۱.</ref> برخی نیز معتقدند روایات نجاست آهن جنبه فقهی نداشته بلکه جنبه طبّی دارند.<ref>تبریزیان، عباس، «[http://www.eshia.ir/feqh/archive/text/tabrizian/teb/94/950116/ بهداشت و سبک زندگی اسلامی]»، تاریخ درج مطلب: ۱۶ فروردین ۱۳۹۵ش، تاریخ بازدید: ۶ خرداد ۱۴۰۰ش.</ref> | |||
==منابع== | ==منابع== | ||
| خط ۳۹: | خط ۴۸: | ||
{{شاخه | {{شاخه | ||
| شاخه اصلی = | | شاخه اصلی = حدیث | ||
| شاخه فرعی۱ = | | شاخه فرعی۱ = منبع‌شناسی | ||
| شاخه فرعی۲ = | | شاخه فرعی۲ = | ||
| شاخه فرعی۳ = | | شاخه فرعی۳ = | ||
| خط ۴۶: | خط ۵۵: | ||
{{تکمیل مقاله | {{تکمیل مقاله | ||
| شناسه = | | شناسه = شد | ||
| تیترها = | | تیترها = شد | ||
| ویرایش = | | ویرایش = شد | ||
| لینک‌دهی = | | لینک‌دهی = شد | ||
| ناوبری = | | ناوبری = | ||
| نمایه = | | نمایه = | ||
| تغییر مسیر = | | تغییر مسیر = شد | ||
| بازبینی = | | بازبینی =شد | ||
| ارجاعات = | | ارجاعات = | ||
| بازبینی نویسنده = | | بازبینی نویسنده = | ||
| تکمیل = | | تکمیل = | ||
| اولویت = | | اولویت = ب | ||
| کیفیت = | | کیفیت = ب | ||
}} | }} | ||
{{پایان متن}} | {{پایان متن}} | ||
[[رده:فقه الحدیث]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۳ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۱۹
سؤال
در روایتی آهن نجس معرفی شده است. آیا این روایت معتبر است؟
| اطلاعات حدیث | |
|---|---|
| موضوع | نجاست و مسخ شدن آهن |
| به نقل از | امام صادق(ع) |
| راویان | |
| دیگر راویان | محمد بن یحیی |
| سند | |
| اعتبار سند | مجهول و ضعیف |
| منابع شیعه | کافی، تهذیب الاحکام |
نجاست آهن مضمون روایتی در کتاب‌های کافی و تهذیب الاحکام است، که از نظر سند، ضعیف شمرده شده است. هیج یک از عالمان مسلمان به این روایات عمل نکرده و آهن را نجس ندانسته‌اند.
البته روایاتی وجود دارد که در آن، از همراه داشتن آهن هنگام نماز یا به دست کردن انگشترِ آهنی نهی شده است. به گفته محقق حلی فقیه شیعه، این روایات بر کراهت دلالت می‌کنند. برخی، از این روایات استفاده طبّی برده‌اند.
در دسته‌ای از روایات به استفاده از آهن در اموری مانند صنعت، ذبح و حجامت سفارش شده است.
متن و ترجمه
- روایتی در نجاست آهن در منابع ذکر شده است:
- «...لَا بَأْسَ بِالسِّکِّینِ وَ الْمِنْطَقَه لِلْمُسَافِرِ فِی وَقْتِ ضَرُورَة وَ کَذَلِکَ الْمِفْتَاحُ یَخَافُ عَلَیْهِ أَوْ فِی النِّسْیَانِ وَ لَا بَأْسَ بِالسَّیْفِ وَ کَذَلِکَ آلَة السِّلَاحِ فِی الْحَرْبِ وَ فِی غَیْرِ ذَلِکَ لَا تَجُوزُ الصَّلَاة فِی شَیْءٍ مِنَ الْحَدِیدِ فَإِنَّهُ نَجَسٌ مَمْسُوخٌ»[۱]
| « | امام صادق(ع): «برای مسافر به همراه داشتن چاقو و کمربند آهنی از روی ضرورت، و همچنین کلید وقتی ترس گم شدن یا فراموش کردن داشته باشد، اشکالی ندارد. همچنین به همراه داشتن شمشیر و آلات جنگی در جنگ و در غیر آن موارد، در نماز جایز نیست؛ زیرا آهن نجس و مسخ شده است». | » |
سند حدیث
این روایت در کتاب کافی از محمد بن یحیی از «برخی از اصحاب» نقل شده است.[۲] «برخی از اصحاب» در سلسله سند ناشناخته است؛ بنابراین عالمان شیعه به همین جهت روایت را ضعیف دانسته‌اند. این روایت در کتاب تهذیب الاحکام نیز، از محمد بن احمد بن یحیی از «مردی» که نام آن گفته نشده[۳] و روایت ضعیف دانسته شده است.
روایات مشابه و متعارض
امام صادق(ع) در روایتی از در دست داشتن انگشتر آهنی نهی کرده و آن را لباس اهل دوزخ شمرده است.[۴] براساس روایتی دیگر، خدا نمازِ مسلمانی که همراه خود آهن دارد پاک نمی‌کند؛ مگر به همراه داشتن شمشیر یا پوشیدن زره هنگام ترس از خطر دشمن.[۵]
در برابر، بر پایه دسته‌ای از روایات، استفاده از آهن در صنعت‌ها[۶] ذبح،[۷] ختنه و حجامت[۸] نیکو شمرده شده است.
حمل بر کراهت
به گفته محقق حلی فقیه شیعه (درگذشت ۶۷۶ق)، به اجماعِ مذاهب اسلامی، آهن نجس نیست و روایاتی که بر نجاست آهن یا نهی استفاده از آن در نماز دلالت دارد، حمل بر کراهت می‌شود؛ زیرا نجاست به معنای «چیزی که مستحب است از آن دوری شود» نیز به‌کار می‌رود.[۹]
یکی از دلایل نجس نبودن آهن، وجود روایاتی دانسته شده که به کارگیری آهن در آنها گزارش شده است؛ از جمله به کارگیری میل آهنی برای سرمه کشیدن[۱۰] یا جواز قرار دادن آهن در بقچه‌ای که غذا در آن است.[۱۱] برخی نیز معتقدند روایات نجاست آهن جنبه فقهی نداشته بلکه جنبه طبّی دارند.[۱۲]
منابع
- ↑ کلینی، محمد، الکافی، تهران، دار الکتب الإسلامیه، ۱۴۰۷ ق، چاپ چهارم، ج۳، ص۴۰۰، حدیث ۱۳.
- ↑ کلینی، محمد، الکافی، تهران، دار الکتب الإسلامیه، ۱۴۰۷ ق، چاپ چهارم، ج۳، ص۴۰۰، حدیث ۱۳.
- ↑ طوسی، محمدحسن، تهذیب الاحکام، به تصحیح محمد آخوندی، به تحقیق حسن خرسان، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۶۵ش، ج۲، ص۲۲۷.
- ↑ شیخ صدوق، محمد، من لا یحضره الفقیه، قم، مؤسسه نشر اسلامی، ۱۴۰۴ق، چاپ دوم، ج۱، ص۲۵۳، حدیث ۷۷۴؛ کلینی، محمد، الکافی، تهران، دار الکتب الإسلامیه، ۱۴۰۷ ق، چاپ چهارم، ج۳، ص۴۰۴، حدیث ۳۵.
- ↑ محمودی، ضیاء الدین و دیگران، الأصول السته عشر، قم، دار الحدیث، ۱۴۲۳ ق، چاپ اول، ص۱۳۶، حدیث ۳۲.
- ↑ مفضل بن عمر، توحید المفضل، قم، داوری، بی تا، چاپ سوم، ص۸۵.
- ↑ ابن حیون، نعمان بن محمد مغربی، دعائم الاسلام و ذکر الحلال و الحرام، به تحقیق و تصحیح آصف فیضی، مؤسسة آل البیت(ع)، قم، ۱۳۸۵ق، ج۲، ص۱۷۷.
- ↑ شیخ صدوق، محمد بن علی، من لا یحضره الفقیه، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۴۸۸.
- ↑ حلّی، نجم الدین جعفر، المعتبر فی شرح المختصر، قم، مؤسسه سید الشهداء، ۱۴۰۷ ق، چاپ اول، ج۲، ص۹۸.
- ↑ کلینی، محمد، الکافی، تهران، دار الکتب الإسلامیه، ۱۴۰۷ ق، چاپ چهارم، ج۶، ص۴۹۴، حدیث ۲.
- ↑ شیخ صدوق، محمد بن علی، من لا یحضره الفقیه، قم، مؤسسه نشر اسلامی، ۱۴۰۴ ق، چاپ دوم، ج۲، ص۲۸۱، حدیث ۲۴۵۱.
- ↑ تبریزیان، عباس، «بهداشت و سبک زندگی اسلامی»، تاریخ درج مطلب: ۱۶ فروردین ۱۳۹۵ش، تاریخ بازدید: ۶ خرداد ۱۴۰۰ش.