حدیث حسین منی و انا من حسین: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: واگردانی دستی
 
(۱۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۳: خط ۳:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
منظور از جمله «اَنَا مِن حُسَین» در روایت «حُسَینٌ مِنّی و اَنَا مِن حُسَین» چیست؟
آیا حدیث «حُسَینٌ مِنّی و اَنَا مِن حُسَین» صحیح است؟ مراد از «حسین مِنّی»، «انا من حسین» و «حُسَیْنٌ سِبْطٌ مِنَ اَلْأَسْبَاطِ» چیست؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
{{جعبه اطلاعات حدیث
| عنوان = حدیث حسین مِنّی
| تصویر = حدیث حسین منی ۲.jpg
| توضیح تصویر = نقش حدیث حسین مِنّی در [[حرم امام حسین(ع)]]
| اندازه تصویر =
| نام‌های دیگر =
| موضوع  = [[انا من حسین]]
| به نقل از  = [[پیامبر(ص)]]
| روایات مشابه =
| راوی اصلی = یَعْلی عامِری
| دیگر راویان = محمد بن عبدالله جعفر حِمْیَری، ابی‌سعید حسن بن علی بن زکریا عَدَوی بصری، عبد الاَعلیٰ بن حَمّاد بُرْسی، وَهْب، عبدالله بن عثمان، سعید بن ابی‌راشد
| اعتبار سند =
| منابع شیعه = [[کامل الزیارات (کتاب)|کامل الزیارات]]، [[شرح الاخبار فی فضائل الاطهار (کتاب)|شرح الاخبار]]، [[الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد (کتاب)|ارشاد]]
| منابع سنی = [[سنن ابن ماجه|سُنَن ابن ماجه]]، [[سنن ترمذی (کتاب)|سنن تِرمذی]]، [[مسند الامام احمد بن حنبل (کتاب)|مُسْند احمد]]
| توضیحات =
}}
{{درگاه|امام حسین}}
{{درگاه|امام حسین}}
'''حُسَيْنٌ مِنِّي وَ أَنَا مِنْ حُسَيْن'''، بخشی از حدیثی است که از [[پیامبر(ص)]] درباره [[امام حسین(ع)]] نقل شده و در آن پیامبر «حسین را از خود و خود را از حسین» دانسته است.  
'''حُسَیْنٌ مِنِّی وَ أَنَا مِنْ حُسَیْن'''، حدیثی است که از [[پیامبر(ص)]] درباره [[امام حسین(ع)]] نقل شده و در آن پیامبر «حسین را از خود و خود را از حسین» دانسته است. بر اساس بخشی دیگر از این حدیث، خدا دوستداران امام حسین(ع) را دوست دارد و حسین(ع) [[امت|امتی]] از امت‌ها است. در شرح این روایت گفته شده پیامبر امام حسین را از نسل خود دانسته (حسین مِنّی) و او را در حفظ [[اسلام]] با خود یکی شمرده است (انا من حسین)؛ زیرا او جلوی انحراف دین اسلام را گرفت. همچنین گفته‌اند طبق این روایت، مرتبه امام حسین(ع) مانند مرتبه یک امت است.
 
حدیث حسین مِنّی، در کتاب‌های حدیثی [[شیعه]]، مانند [[کامل الزیارات]] و در برخی [[صحاح سته|صِحاح سِتّه اهل سنت]]، مانند [[سنن ابن ماجه|سُنَن ابن ماجه]] ذکر شده است.  


== متن حدیث و ترجمه ==
== متن حدیث و ترجمه==
[[پیامبر(ص):]] {{عربی|...فَجَعَلَ (رسول الله) إِحْدَى يَدَيْهِ تَحْتَ ذَقَنِهِ (حسین) وَ اَلْأُخْرَى تَحْتَ قَفَائِهِ وَ وَضَعَ فَاهُ عَلَى فِيهِ وَ قَبَّلَهُ ثُمَّ قَالَ حُسَيْنٌ مِنِّي وَ أَنَا مِنْ حُسَيْنٍ أَحَبَّ اَللَّهُ مَنْ أَحَبَّ حُسَيْناً حُسَيْنٌ سِبْطٌ مِنَ اَلْأَسْبَاطِ.}}<ref name=":0">ابن قولویه، جعفر، کامل الزیارات، بی‌جا، مؤسسه نشر الفقاهه، چاپ اول، ۱۴۱۷ق، ص۱۱۶.</ref>
{{عربی|...فَجَعَلَ (رسول الله) إِحْدَی یَدَیْهِ تَحْتَ ذَقَنِهِ (حسین) وَ اَلْأُخْرَی تَحْتَ قَفَائِهِ وَ وَضَعَ فَاهُ عَلَی فِیهِ وَ قَبَّلَهُ ثُمَّ قَالَ حُسَیْنٌ مِنِّی وَ أَنَا مِنْ حُسَیْنٍ أَحَبَّ اَللَّهُ مَنْ أَحَبَّ حُسَیْناً حُسَیْنٌ سِبْطٌ مِنَ اَلْأَسْبَاطِ.}}<ref name=":0">ابن قولویه، جعفر، کامل الزیارات، بی‌جا، مؤسسه نشر الفقاهه، چاپ اول، ۱۴۱۷ق، ص۱۱۶.</ref>


پیامبر(ص) يك دستش را زير چانه حسین(ع) و دست ديگر را پشت سرش قرار داد و دهانش را روى دهانش گذارد و او را بوسيد و سپس فرمود: «حسين از من و من از حسينم، خداوند كسى را كه حسين را دوست بدارد، دوست دارد،<ref>ابن قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، ترجمه محمدجواد ذهنی تهرانی، تهران،‌ پیام حق، ۱۳۷۷ش، ص۱۵۶.</ref> حسین امتی از امت‌ها است.<ref>شرباصی، حفیدة الرسول، ص۴۰، به نقل از صافی، لطف‌الله، پرتوی از عظمت امام حسین(ع)، قم، دفتر تنظیم و نشر آثار آیت‌الله صافی گلپایگانی، ۱۳۹۵ش، ص۳۸.</ref>
:پیامبر(ص) یک دستش را زیر چانه حسین(ع) و دست دیگر را پشت سرش قرار داد و دهانش را روی دهانش گذارد و او را بوسید و سپس فرمود: «حسین از من و من از حسینم، خداوند کسی را که حسین را دوست بدارد، دوست دارد،<ref>ابن قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، ترجمه محمدجواد ذهنی تهرانی، تهران، پیام حق، ۱۳۷۷ش، ص۱۵۶.</ref> حسین امتی از امت‌ها است.<ref>شرباصی، حفیدة الرسول، ص۴۰، به نقل از صافی، لطف‌الله، پرتوی از عظمت امام حسین(ع)، قم، دفتر تنظیم و نشر آثار آیت‌الله صافی گلپایگانی، ۱۳۹۵ش، ص۳۸.</ref>


== بررسی سندی ==
==بررسی سندی==
حدیث حسین مِنّی و انا من حسین به نقل از [[پیامبر(ص)]]، در کتاب‌های حدیثی [[شیعه]]، مانند [[کامل الزیارات (کتاب)|کامل الزیارات]] نوشته [[ابن قولویه]]،<ref name=":0" /> [[شرح الاخبار فی فضائل الاطهار (کتاب)|شرح الاخبار]] نوشته [[قاضی نعمان مغربی]]<ref>قاضی نعمان مغربی، شرح الاخبار، قم، مؤسسه نشر اسلامی، بی تا، ج۳، ص۸۸.</ref> و [[الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد (کتاب)|ارشاد]] تألیف [[شیخ مفید]]<ref>الارشاد، بیروت، دارالمفید للطباعه و النشر و التوزیع، چاپ دوم، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۱۲۷.</ref> آمده است.  
حدیث حسین مِنّی و انا من حسین به نقل از [[پیامبر(ص)]]، در کتاب‌های حدیثی [[شیعه]]، مانند [[کامل الزیارات (کتاب)|کامل الزیارات]] نوشته [[ابن قولویه| قُولِوَیْه]]،<ref name=":0" /> [[شرح الاخبار فی فضائل الاطهار (کتاب)|شرح الاخبار]] نوشته [[قاضی نعمان مغربی]]<ref>قاضی نعمان مغربی، شرح الاخبار، قم، مؤسسه نشر اسلامی، بی تا، ج۳، ص۸۸.</ref> و [[الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد (کتاب)|ارشاد]] تألیف [[شیخ مفید]]<ref>الارشاد، بیروت، دارالمفید للطباعه و النشر و التوزیع، چاپ دوم، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۱۲۷.</ref> آمده است.  


روایت حسین مِنّی، در برخی [[صحاح سته|صِحاح سِتّه اهل سنت]]، مانند [[سنن ابن ماجه|سُنَن ابن ماجه]] نوشته [[محمد ابن ماجه]]<ref>قزوینی، محمد، سنن ابن ماجه، بیروت، دارالفکر للطباعه و النشر و التوزیع، بی‌تا، ج۱، ص۵۱.</ref> و [[سنن ترمذی (کتاب)|سنن تِرمذی]] نوشته [[ابوعیسی محمد ترمذی]]<ref>ترمذی، سنن الترمذی، بیروت، دارالفکر للطباعه و النشر و التوزیع، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق، ج۵، ص۳۲۴.</ref> نقل شده و نیز، در [[مسند الامام احمد بن حنبل (کتاب)|مُسْند احمد]] نوشته [[احمد بن حنبل|احمد بن حَنْبَل]]<ref>احمد بن حنبل، مسند احمد، بیروت، دار صادر، بی‌تا، ج۴، ص۱۷۲.</ref> آمده است.
روایت حسین مِنّی، در برخی [[صحاح سته|صِحاح سِتّه اهل سنت]]، مانند [[سنن ابن ماجه|سُنَن ابن ماجه]] نوشته [[محمد ابن ماجه]]<ref>قزوینی، محمد، سنن ابن ماجه، بیروت، دارالفکر للطباعه و النشر و التوزیع، بی‌تا، ج۱، ص۵۱.</ref> و [[سنن ترمذی (کتاب)|سنن تِرمذی]] نوشته [[ابوعیسی محمد ترمذی]]<ref>ترمذی، سنن الترمذی، بیروت، دارالفکر للطباعه و النشر و التوزیع، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق، ج۵، ص۳۲۴.</ref> نقل شده و نیز، در [[مسند الامام احمد بن حنبل (کتاب)|مُسْند احمد]] نوشته [[احمد بن حنبل|احمد بن حَنْبَل]]<ref>احمد بن حنبل، مسند احمد، بیروت، دار صادر، بی‌تا، ج۴، ص۱۷۲.</ref> آمده است.
خط ۲۱: خط ۳۹:
راویانِ سلسله‌سند این روایت، بر اساس نقلی که در کامل الزیارات آمده چنین‌اند: محمد بن عبدالله جعفر حِمْیَری، ابی‌سعید حسن بن علی بن زکریا عَدَوی بصری، عبد الاَعلیٰ بن حَمّاد بُرْسی، وَهْب، عبدالله بن عثمان، سعید بن ابی‌راشد و یَعْلی عامِری.<ref name=":0" />
راویانِ سلسله‌سند این روایت، بر اساس نقلی که در کامل الزیارات آمده چنین‌اند: محمد بن عبدالله جعفر حِمْیَری، ابی‌سعید حسن بن علی بن زکریا عَدَوی بصری، عبد الاَعلیٰ بن حَمّاد بُرْسی، وَهْب، عبدالله بن عثمان، سعید بن ابی‌راشد و یَعْلی عامِری.<ref name=":0" />


== بررسی محتوایی ==
== بررسی محتوایی==
{{همچنین ببینید|انا من حسین}}
{{همچنین ببینید|انا من حسین}}
در حدیث حسین مِنّی، پیامبر(ص) «حسین را از خود» معرفی کرده <ref name=":0" />و به این معنا دانسته شده که [[امام حسین(ع)]] نوه و از نسل او است.{{مدرک|date=فوریه ۲۰۲۲}}همچنین پیامبر در این روایت، «خود را از حسین» شمرده است.<ref name=":0" /> مراد از این عبارت را یکی بودن پیامبر و امام حسین(ع) در حفظ [[اسلام]] دانسته‌اند. گفته شده همانگونه که پیامبر، دین اسلام را از جانب خدا آورد و گسترش داد امام حسین نیز، با خودداری از [[بیعت]] با [[یزید بن معاویه|یزید]] و تحمل سختی‌های [[واقعه عاشورا]] اسلام را از انحراف حفظ کرد.<ref>هاشمی نژاد، درسی که حسین (ع) به انسانها آموخت؛ و شریف القرشی، محمدباقر، حیات الامام الحسین، نجف الاشرف، الادب، چاپ اوّل، ۱۳۹۴ق، ج۱، ص۹۴.</ref>
[[پرونده:حدیث حسین منی.jpg|بندانگشتی|<center>نقش حدیث حسین مِنّی روی [[ضریح امام حسین(ع)]].</center>|وسط|587x587پیکسل]]
در حدیث حسین مِنّی، پیامبر(ص) «حسین را از خود» معرفی کرده<ref name=":0" /> و به این معنا دانسته شده که [[امام حسین(ع)]] از نسل او است.{{مدرک|date=فوریه ۲۰۲۲}}همچنین پیامبر در این روایت، «خود را از حسین» شمرده است.<ref name=":0" /> مراد از این عبارت را یکی بودن پیامبر و امام حسین(ع) در حفظ [[اسلام]] دانسته‌اند. گفته شده همانگونه که پیامبر، دین اسلام را از جانب خدا آورد و گسترش داد امام حسین نیز، با خودداری از [[بیعت]] با [[یزید بن معاویه|یزید]] و تحمل سختی‌های [[واقعه عاشورا]] اسلام را از انحراف حفظ کرد.<ref>هاشمی نژاد، درسی که حسین(ع) به انسانها آموخت؛ و شریف القرشی، محمدباقر، حیات الامام الحسین، نجف الاشرف، الادب، چاپ اوّل، ۱۳۹۴ق، ج۱، ص۹۴.</ref>


درباره عبارت «حسین سِبْطٌ مِنَ االْاَسْبَاط»، سبط را به معنای جماعت و قبیله دانسته‌اند. احمد شرباصی، عالم اهل سنت قرن چهاردهم قمری،‌ احتمال داده مراد از عبارت این است که حسین در بلندی مقام، مرتبه یک امت را دارد؛ یا اینکه اجر و ثواب او مثل اجر یک امت است. به گفته وی، این به دلیل بزرگی فضیلت و عظمت کاری است که انجام داده است.<ref>شرباصی، حفیدة الرسول، ص۴۰، به نقل از صافی، لطف‌الله، پرتوی از عظمت امام حسین(ع)، قم، دفتر تنظیم و نشر آثار آیت‌الله صافی گلپایگانی، ۱۳۹۵ش، ص۳۸.</ref>
درباره عبارت «حسین سِبْطٌ مِنَ االْاَسْبَاط»، سبط را به معنای جماعت و قبیله دانسته‌اند. احمد شرباصی، عالم اهل سنت قرن چهاردهم قمری، احتمال داده مراد از عبارت این است که حسین در بلندی مقام، مرتبه یک امت را دارد؛ یا اینکه اجر و ثواب او مثل اجر یک امت است. به گفته وی، این به دلیل بزرگی فضیلت و عظمت کاری است که انجام داده است.<ref>شرباصی، حفیدة الرسول، ص۴۰، به نقل از صافی، لطف‌الله، پرتوی از عظمت امام حسین(ع)، قم، دفتر تنظیم و نشر آثار آیت‌الله صافی گلپایگانی، ۱۳۹۵ش، ص۳۸.</ref>


{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}


== منابع ==
==منابع==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{شاخه
{{شاخه
| شاخه اصلی =حدیث
| شاخه اصلی = حدیث
|شاخه فرعی۱ =فقه‌الحدیث
| شاخه فرعی۱ = فقه الحدیث
|شاخه فرعی۲ =
| شاخه فرعی۲ =  
|شاخه فرعی۳ =
| شاخه فرعی۳ =  
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
| شناسه =شد
| شناسه = شد
| تیترها =شد
| تیترها = شد
| ویرایش =شد
| ویرایش = شد
| لینک‌دهی =شد
| لینک‌دهی = شد
| ناوبری =
| ناوبری =  
| نمایه =
| نمایه =  
| تغییر مسیر =شد
| تغییر مسیر = شد
| ارجاعات =
| ارجاعات =  
| بازبینی =
| بازبینی =  
| تکمیل =
| تکمیل =  
| اولویت =ج
| اولویت = ج
| کیفیت =ج
| کیفیت = ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}


[[رده:درگاه امام حسین(ع)]]
[[رده:درگاه امام حسین(ع)]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۶ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۵۸


سؤال

آیا حدیث «حُسَینٌ مِنّی و اَنَا مِن حُسَین» صحیح است؟ مراد از «حسین مِنّی»، «انا من حسین» و «حُسَیْنٌ سِبْطٌ مِنَ اَلْأَسْبَاطِ» چیست؟

حدیث حسین مِنّی
حدیث حسین منی ۲.jpg
نقش حدیث حسین مِنّی در حرم امام حسین(ع)
اطلاعات حدیث
موضوعانا من حسین
به نقل ازپیامبر(ص)
راویان
راوی اصلییَعْلی عامِری
دیگر راویانمحمد بن عبدالله جعفر حِمْیَری، ابی‌سعید حسن بن علی بن زکریا عَدَوی بصری، عبد الاَعلیٰ بن حَمّاد بُرْسی، وَهْب، عبدالله بن عثمان، سعید بن ابی‌راشد
سند
منابع شیعهکامل الزیارات، شرح الاخبار، ارشاد
منابع سنیسُنَن ابن ماجه، سنن تِرمذی، مُسْند احمد
درگاه‌ها
امام حسین.png


حُسَیْنٌ مِنِّی وَ أَنَا مِنْ حُسَیْن، حدیثی است که از پیامبر(ص) درباره امام حسین(ع) نقل شده و در آن پیامبر «حسین را از خود و خود را از حسین» دانسته است. بر اساس بخشی دیگر از این حدیث، خدا دوستداران امام حسین(ع) را دوست دارد و حسین(ع) امتی از امت‌ها است. در شرح این روایت گفته شده پیامبر امام حسین را از نسل خود دانسته (حسین مِنّی) و او را در حفظ اسلام با خود یکی شمرده است (انا من حسین)؛ زیرا او جلوی انحراف دین اسلام را گرفت. همچنین گفته‌اند طبق این روایت، مرتبه امام حسین(ع) مانند مرتبه یک امت است.

حدیث حسین مِنّی، در کتاب‌های حدیثی شیعه، مانند کامل الزیارات و در برخی صِحاح سِتّه اهل سنت، مانند سُنَن ابن ماجه ذکر شده است.

متن حدیث و ترجمه

«...فَجَعَلَ (رسول الله) إِحْدَی یَدَیْهِ تَحْتَ ذَقَنِهِ (حسین) وَ اَلْأُخْرَی تَحْتَ قَفَائِهِ وَ وَضَعَ فَاهُ عَلَی فِیهِ وَ قَبَّلَهُ ثُمَّ قَالَ حُسَیْنٌ مِنِّی وَ أَنَا مِنْ حُسَیْنٍ أَحَبَّ اَللَّهُ مَنْ أَحَبَّ حُسَیْناً حُسَیْنٌ سِبْطٌ مِنَ اَلْأَسْبَاطِ.»[۱]

پیامبر(ص) یک دستش را زیر چانه حسین(ع) و دست دیگر را پشت سرش قرار داد و دهانش را روی دهانش گذارد و او را بوسید و سپس فرمود: «حسین از من و من از حسینم، خداوند کسی را که حسین را دوست بدارد، دوست دارد،[۲] حسین امتی از امت‌ها است.[۳]

بررسی سندی

حدیث حسین مِنّی و انا من حسین به نقل از پیامبر(ص)، در کتاب‌های حدیثی شیعه، مانند کامل الزیارات نوشته قُولِوَیْه،[۱] شرح الاخبار نوشته قاضی نعمان مغربی[۴] و ارشاد تألیف شیخ مفید[۵] آمده است.

روایت حسین مِنّی، در برخی صِحاح سِتّه اهل سنت، مانند سُنَن ابن ماجه نوشته محمد ابن ماجه[۶] و سنن تِرمذی نوشته ابوعیسی محمد ترمذی[۷] نقل شده و نیز، در مُسْند احمد نوشته احمد بن حَنْبَل[۸] آمده است.

راویانِ سلسله‌سند این روایت، بر اساس نقلی که در کامل الزیارات آمده چنین‌اند: محمد بن عبدالله جعفر حِمْیَری، ابی‌سعید حسن بن علی بن زکریا عَدَوی بصری، عبد الاَعلیٰ بن حَمّاد بُرْسی، وَهْب، عبدالله بن عثمان، سعید بن ابی‌راشد و یَعْلی عامِری.[۱]

بررسی محتوایی

نقش حدیث حسین مِنّی روی ضریح امام حسین(ع).

در حدیث حسین مِنّی، پیامبر(ص) «حسین را از خود» معرفی کرده[۱] و به این معنا دانسته شده که امام حسین(ع) از نسل او است.[نیازمند منبع]همچنین پیامبر در این روایت، «خود را از حسین» شمرده است.[۱] مراد از این عبارت را یکی بودن پیامبر و امام حسین(ع) در حفظ اسلام دانسته‌اند. گفته شده همانگونه که پیامبر، دین اسلام را از جانب خدا آورد و گسترش داد امام حسین نیز، با خودداری از بیعت با یزید و تحمل سختی‌های واقعه عاشورا اسلام را از انحراف حفظ کرد.[۹]

درباره عبارت «حسین سِبْطٌ مِنَ االْاَسْبَاط»، سبط را به معنای جماعت و قبیله دانسته‌اند. احمد شرباصی، عالم اهل سنت قرن چهاردهم قمری، احتمال داده مراد از عبارت این است که حسین در بلندی مقام، مرتبه یک امت را دارد؛ یا اینکه اجر و ثواب او مثل اجر یک امت است. به گفته وی، این به دلیل بزرگی فضیلت و عظمت کاری است که انجام داده است.[۱۰]


منابع

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ ابن قولویه، جعفر، کامل الزیارات، بی‌جا، مؤسسه نشر الفقاهه، چاپ اول، ۱۴۱۷ق، ص۱۱۶.
  2. ابن قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، ترجمه محمدجواد ذهنی تهرانی، تهران، پیام حق، ۱۳۷۷ش، ص۱۵۶.
  3. شرباصی، حفیدة الرسول، ص۴۰، به نقل از صافی، لطف‌الله، پرتوی از عظمت امام حسین(ع)، قم، دفتر تنظیم و نشر آثار آیت‌الله صافی گلپایگانی، ۱۳۹۵ش، ص۳۸.
  4. قاضی نعمان مغربی، شرح الاخبار، قم، مؤسسه نشر اسلامی، بی تا، ج۳، ص۸۸.
  5. الارشاد، بیروت، دارالمفید للطباعه و النشر و التوزیع، چاپ دوم، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۱۲۷.
  6. قزوینی، محمد، سنن ابن ماجه، بیروت، دارالفکر للطباعه و النشر و التوزیع، بی‌تا، ج۱، ص۵۱.
  7. ترمذی، سنن الترمذی، بیروت، دارالفکر للطباعه و النشر و التوزیع، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق، ج۵، ص۳۲۴.
  8. احمد بن حنبل، مسند احمد، بیروت، دار صادر، بی‌تا، ج۴، ص۱۷۲.
  9. هاشمی نژاد، درسی که حسین(ع) به انسانها آموخت؛ و شریف القرشی، محمدباقر، حیات الامام الحسین، نجف الاشرف، الادب، چاپ اوّل، ۱۳۹۴ق، ج۱، ص۹۴.
  10. شرباصی، حفیدة الرسول، ص۴۰، به نقل از صافی، لطف‌الله، پرتوی از عظمت امام حسین(ع)، قم، دفتر تنظیم و نشر آثار آیت‌الله صافی گلپایگانی، ۱۳۹۵ش، ص۳۸.