اندوه و حسرت پیامبر(ص) به سبب گمراهی مردم

سؤال

در قرآن آیاتی وجود دارد که نشان‌دهنده اشتیاق زیاد پیامبر بر هدایت و سعادت مردم است. لطفا درباره این آیات توضیح دهید

رنج شدید پیامبر(ص)

پیامبر اسلام(ص) آن قدر نسبت به مردم دلسوز بود و در صدد هدایت آنها بود که قرآن آن را این گونه بیان می‌فرماید: ﴿فَلَعَلَّکَ باخِعٌ نَفْسَکَ عَلی آثارِهِمْ إِنْ لَمْ یُؤْمِنُوا بِهذَا الْحَدِیثِ أَسَفاً؛ شاید جان خود را به دنبال آنان، آن گاه که به رسالت تو ایمان نیاوردند از دست بدهی﴾(کهف[۱۸]:۶)

خداوند در این آیه درباره پیامبر می فرماید او از شدت خشم و تحسر و اندوه، نزدیک است جان خود را از دست بدهد که مردم ایمان نمی آورند. مفسران گفته اند اگر كسى راه گمراهى و هلاكت را می‌پيمود، پیامبر غمگين می‌شد و رنج می‌كشيد، همان‏گونه كه پدر از هلاكت فرزندش رنج می‌‏برد. در اين آيه، خداوند پيامبرش را که نزدیک است به سبب روى گردانيدن ديگران از حق و هدايت، خود را هلاك سازد، مورد عتاب قرار داده و به او فرموده است: به سبب آنان دلتنگ مباش‏.

﴿فَلا تَذْهَبْ نَفْسُکَ عَلَیْهِمْ حَسَراتٍ إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ بِما یَصْنَعُونَ؛ جان خود را به اثر شدت تأسف به آنها از دست مده، خداوند از آنچه که انجام می‌دهند، آگاه است﴾(فاطر:۸۰)

آیه ۳ شعرا

اندوه پیامبر(ص)

خداوند در قرآن می‌فرماید: ﴿وَ لا تَحْزَنْ عَلَیْهِمْ وَ لا تَکُنْ فِی ضَیْقٍ مِمَّا یَمْکُرُونَ؛ بر آنان غم مخور، از مکر و حیله آنان بر خود فشار مده.﴾(نمل:۷۰)

از آيات قرآن و تواريخ به خوبى استفاده مى‏شود كه رهبران الهى بيش از آنچه تصور شود از گمراهى مردم رنج می‌بردند.

مطالعه بیشتر

• محمد فی القرآن، سید رضا صدر.
• سیره پیامبر اکرم با نگاهی به قرآن کریم، محسن قرائتی.