اطلاع نداشتن پیامبر اسلام(ص) از داستان‌های قرآن پیش از نزول
پیامبر اکرم(ص) از کدام یک داستان‌های قرآنی قبل از نزول اطلاع داشتند؟
قرآن کریم تصریح دارد پیامبر اکرم(ص) قبل از نزول وحی، از هیچ‌کدام از داستان‌های قرآن اطلاع و آگاهی نداشت:
- ﴿ذلِكَ مِنْ أَنْباءِ الْغَيْبِ نُوحيهِ إِلَيْكَ وَ ما كُنْتَ لَدَيْهِمْ إِذْ يُلْقُونَ أَقْلامَهُمْ أَيُّهُمْ يَكْفُلُ مَرْيَمَ وَ ما كُنْتَ لَدَيْهِمْ إِذْ يَخْتَصِمُونَ؛ (ای پیامبر!) این، از خبرهای غیبی است که به تو وحی می‌کنیم؛ و تو در آن هنگام که قلمهای خود را (برای قرعه‌کشی) به آب می‌افکندند تا کدامیک کفالت و سرپرستی مریم را عهده‌دار شود، و (نیز) به هنگامی که (دانشمندان بنی اسرائیل، برای کسب افتخار سرپرستی او،) با هم کشمکش داشتند، حضور نداشتی؛ و همه اینها، از راه وحی به تو گفته شد.)﴾(آل عمران:۴۴)
- ﴿تِلْكَ مِنْ أَنْباءِ الْغَيْبِ نُوحيها إِلَيْكَ ما كُنْتَ تَعْلَمُها أَنْتَ وَ لا قَوْمُكَ مِنْ قَبْلِ هذا فَاصْبِرْ إِنَّ الْعاقِبَةَ لِلْمُتَّقينَ؛ اینها از خبرهای غیب است که به تو (ای پیامبر) وحی می‌کنیم؛ نه تو، و نه قومت، اینها را پیش از این نمی‌دانستید! بنابر این، صبر و استقامت کن، که عاقبت از آن پرهیزگاران است!﴾(هود:۴۹)
- ﴿نَحْنُ نَقُصُّ عَلَيْكَ أَحْسَنَ الْقَصَصِ بِما أَوْحَيْنا إِلَيْكَ هذَا الْقُرْآنَ وَ إِنْ كُنْتَ مِنْ قَبْلِهِ لَمِنَ الْغافِلينَ؛ ما به بهترین روش به وحی این قرآن بر تو حکایت می‌کنیم و تو پیش از این وحی هیچ از آن آگاه نبودی.﴾(يوسف:۳)
آیات ۴۴ تا ۴۶ سوره قصص نیز از آگاهی نداشتن رسول خدا(ص) از سرگذشت گذشتگان خبر داده است.
قرآن یکی از دلایل آگاهی نداشتن رسول خدا(ص) از اخبار گذشتگان را، تردید نکردن انکار کنندگان وحی دانسته است که نگویند پیامبر این مطالب را از دیگران یاد گرفته است: ﴿وَ ما كُنْتَ تَتْلُوا مِنْ قَبْلِهِ مِنْ كِتابٍ وَ لا تَخُطُّهُ بِيَمينِكَ إِذاً لاَرْتابَ الْمُبْطِلُونَ؛ تو هرگز قبل از این کتابی نمی‌خواندی و با دست خود چیزی نمی‌نوشتی، مبادا کسانی که در صدد ابطال سخنان تو هستند شک و تردید کنند.﴾(عنکبوت:۴۸)
پیامبر اکرم(ص) قبل از نزول قرآن کریم به داستان‌ها و محتوای قرآن کریم آگاهی نداشته است.[۱] از همین روی قرآن با صراحت می‌گوید: ﴿وَ کَذلِکَ أَوْحَیْنا إِلَیْکَ رُوحاً مِنْ أَمْرِنا ما کُنْتَ تَدْرِی مَا الْکِتابُ وَ لاَ الْإِیمانُ وَ لکِنْ جَعَلْناهُ نُوراً نَهْدِی بِهِ مَنْ نَشاءُ مِنْ عِبادِنا؛ و همين گونه، روحى از امر خودمان به سوى تو وحى كرديم. تو نمی‌دانستى كتاب چيست و نه ايمان [كدام است؟] ولى آن را نورى گردانيديم كه هر كه از بندگان خود را بخواهيم به وسيله آن راه می‌نماييم.﴾(شوری:۵۲)
مطالعه بیشتر
- محمد هادی معرفت، التمهید، قم، انتشارات اسلامی، الطبعه الثانیه، ج۱ تا ۵.
- جعفر سبحانی، منشور جاوید، قم، انتشارات مؤسسه امام صادق(ع)
منابع
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۳۶۷، ج۱۶، ص۳۰۰–۳۱۲.