ازدواج از نگاه قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

(ابرابزار)
 
 
(۲۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۴: خط ۴:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
ازدواج یک امر بسیار مقدس است. قرآن شریف و روایات بر آن تأکید فراوان دارند.}}<ref>ر. ک. محمدی ری شهری، محمد، میزان الحکمه، ج۵، ص۲۲۴۸، روایات ۱۶۳۱ تا ۱۶۶۶.</ref> در رابطه با ازدواج که شامل:شرائط، احکام، و وظائف زوجین و مسئولیت حاکمان در قبال این مسئله خطیر می‌باشد آیات متعددی در قرآن کریم آمده است و به بیش از پنجاه آیه می‌رسد و در این نوشتار به نمونه‌های از آن اشاره می‌شود.
{{درگاه|زن و خانواده}}
قرآن ازدواج را مایه آرامش دانسته است و از نشانه‌های خداوند این می‌داند که بین همسران دوستی و مهربانی برقرار ساخته است. در رابطه با ازدواج که شامل: شرایط، احکام، وظائف زوجین و مسئولیت مردم در قبال این مسئله خطیر می‌باشد، آیات متعددی در قرآن کریم آمده است و به بیش از پنجاه آیه می‌رسد. قرآن به ازدواج تشویق می‌کند و همسران را برای یکدیگر تشبیه به لباس می‌کند که نشان از این دارد که ازدواج انسان را از گناه دور می‌دارد.


== ۱. اهمیت ازدواج ==
== اهمیت ازدواج ==
اهمیت ازدواج از نگاه قرآن، همین بس که در یک تأکید جدی به اولیاء و حاکمان می‌فرماید: {{قرآن|و أنکحو الایامی منکم و الصالحین من عبادکم و إصائکم، آن یکونوا فقراء یغنیهم الله من فضله، والله واسعٌ علیم<ref>نور/۳۲.</ref> «مردان و زنان بی همسر خود را همسر دهید، همچنین غلامان و کنیزان صالح و درستکارتان را، اگر فقیر و تنگدست باشند، خداوند از فضل خود آنان را بی‌نیاز می‌سازد، خداوند گشایش دهنده و آگاه است.» تعبیر انکحوا (آنها را همسر دهید) با اینکه ازدواج یک امر اختیاری و بسته به میل طرفین است، مفهومش این است که مقدمات ازدواج آنها را فراهم سازید، از طریق کمکهای مالی در صورت نیاز، پیدا کردن همسر مناسب، تشویق به مسئله ازدواج و بالاخره پادرمیانی برای حل مشکلاتی که معمولاً در این موارد بدون وساطت دیگران انجام پذیر نیست، خلاصه مفهوم آیه به قدری وسیع است که هرگونه قدمی و سخنی و کمکی را راه شامل می‌شود. بدون شک اصل تعاون اسلامی ایجاب می‌کنند که مسلمانان در همه زمینه‌ها به یکدیگر کمک کنند؛ ولی تصریح به امر در مورد ازدواج دلیل بر اهمیت ویژه آن است.}}<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۴، ص۴۵۷.</ref> در آیه ای دیگر به خود افراد به‌طور مستقیم توصیه به ازدواج شده است: {{قرآن|... فانکحوا ما طاب لکم من النساء…}} با زنان پاک ازدواج نمایید.<ref>نساء/۳.</ref> که از این تکه از آیه لزوم انتخاب همسرانی که خوشایند و مورد پسند هستند را می‌توان فهمید.<ref>تفسیر راهنما، ج۳، ص ۲۸۱.</ref>
قرآن بر [[ازدواج]] تأکید فراوان دارند.<ref>هاشمى رفسنجانى، اكبر، فرهنگ قرآن، قم، بوستان كتاب، چاپ دوم، ۱۳۸۳ش، ج۳، ص۵۶.</ref> و همه را دعوت می‌کند تا بی‌همسران را به نکاح یکدیگر درآورند: {{قرآن|وَأَنكِحُوا الْأَيَامَىٰ مِنكُمْ وَالصَّالِحِينَ مِنْ عِبَادِكُمْ وَإِمَائِكُمْ ۚ إِن يَكُونُوا فُقَرَ‌اءَ يُغْنِهِمُ اللَّـهُ مِن فَضْلِهِ ۗ وَاللَّـهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ|ترجمه=مردان و زنان بی همسر خود را همسر دهید، همچنین غلامان و کنیزان صالح و درستکارتان را، اگر فقیر و تنگدست باشند، خداوند از فضل خود آنان را بی‌نیاز می‌سازد، خداوند گشایش دهنده و آگاه است.|سوره=نور|آیه=۳۲}} تعبیر انکحوا (آنها را همسر دهید) با اینکه ازدواج یک امر اختیاری و بسته به میل طرفین است، مفهومش این است که مقدمات ازدواج آنها را فراهم سازید، از طریق کمک‌های مالی در صورت نیاز، پیدا کردن همسر مناسب، تشویق به مسئله ازدواج و بالاخره پادرمیانی برای حل مشکلاتی که معمولاً در این موارد بدون وساطت دیگران انجام‌پذیر نیست. مفهوم آیه به قدری وسیع است که هرگونه قدمی و سخنی و کمکی را شامل می‌شود. بدون شک اصل تعاون اسلامی ایجاب می‌کند که مسلمانان در همه زمینه‌ها به یکدیگر کمک کنند؛ ولی تصریح به امر در مورد ازدواج دلیل بر اهمیت ویژه آن است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش، ج۱۴، ص۴۵۷.</ref> در آیه‌ای دیگر به خود افراد به‌طور مستقیم توصیه به ازدواج شده است.<ref>سوره نساء، آیه ۳.</ref>
<ref>هاشمی رفسنجانی، علی اکبر، تفسیر راهنما، قم، بوستان کتاب، چاپ اول، ۱۳۸۶ش، ج۳، ص۲۸۱.</ref>  


== ۲. ازدواج مردان پاک با زنان پاکدامن ==
== ازدواج مردان پاک با زنان پاکدامن ==
در آیه ای دیگر از قرآن آمده که زنان پاک با مردهای پاک ازدواج می‌کنند و مردهای پاک با زنان پاک. {{قرآن|والطیبات للطیبین و الطیبون للطیبات…<ref>نور/۲۶.</ref> «زنان پاک از آن مردان پاک و مردان پاک از آن زنان پاکند.»}}<ref>ترجمه همان.</ref> از این آیه علاوه بر لزوم ازدواج نکات متعددی را می‌توان برداشت کرد که از جملهٔ آن این است که: سنخیت سبب الفت و اتحاد می‌شود هر کسی طالب هم سنخ و هم رویه خود است؛ و مصداق کامل این آیه در زمان ما بخوبی ظاهر و هویدا است و مشاهده می‌شود هر مرد و زنی در ازدواج طالب هم سنخ و هم جفت خودش می‌باشد. مردهای پاک و طاهر طالب زنهای پاک و عفیف می‌باشند. زنهای پاک نیز همین‌طور طالب مردهای صالح باتقوی.<ref>تفسیر مخزن العرفان، ج۹، ص ۹۸.</ref>
قرآن از ازدواج زنان پاک با مردان پاک ازدواج و مردان پاک با زنان پاک خبر داده است: {{قرآن|وَالطَّيِّبَاتُ لِلطَّيِّبِينَ وَالطَّيِّبُونَ لِلطَّيِّبَاتِ ۚ|ترجمه=و زنان پاك براى مردان پاكند، و مردان پاك براى زنان پاك.|سوره=نور|آیه=۲۶}} از این آیه علاوه بر لزوم ازدواج نکات متعددی را می‌توان برداشت کرد؛ از جمله این‌که سنخیت، سبب الفت و اتحاد می‌شود هر کسی طالب هم‌سنخ و هم رویه خود است. هر مرد و زنی در ازدواج طالب هم‌سنخ و هم جفت خودش می‌باشد. مردهای پاک و طاهر طالب زن‌های پاک و عفیف می‌باشند. زن‌های پاک نیز همین‌طور طالب مردهای صالح و باتقوا.<ref>امین، نصرت بیگم، تفسیر مخزن العرفان، بی‌جا، بی‌نا، چاپ اول، بی‌تا، ج۹، ص ۹۸.</ref>


== ۳. خواستگاری از همسر آینده ==
== آثار ازدواج ==
یکی از مقدمات ازدواج مسئله خواستگاری است که قرآن کریم به آن تأکید دارد، و مطابق با طبع و خلقت بشر است که مرد مظهر طلب و عشق و زن مظهرمطلوب و معشوق است {{قرآن|و … لا جناح علیکم فیما عرضتم به من خطبه النساء او کنتم فی انفسکم<ref>بقره/۲۳۵.</ref> «بر شما باکی نیست که به‌طور کنایه از زنان خواستگاری کنید یا در دل تصمیم بر این کار بگیرید.» قابل ذکر است که شأن نزول آیه درباره زنان بیوه می‌باشد و لکن تعمیم آن مانعی ندارد. البته باید توجه داشت که امر خواستگاری نسبت به افراد، آداب خاص خود را دارد، مخصوصاً در دختران باکره باید در مرحله اول جلب موافق اولیاء باشد: {{قرآن|الذی بیده عقده النکاح}}<ref>بقره/۲۳۷.</ref> «کسی که گره ازدواج در دست اوست تا موجب تهمت و دیگر پیامدها نشود.»}}<ref>با استفاده از مقاله ازدواج از منظر مردان استاد فاکر میبدی.</ref>
قرآن کریم برای امر ازدواج علاوه بر استمرار نسل بشری آثار بسیاری را متذکر شده‌اند، که از جمله:


== ۴. آثار ازدواج ==
'''الف'''. ايجاد آرامش بين زن و مرد:{{قرآن|وَمِنْ آیاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکم مِّنْ أَنفُسِکمْ أَزْوَاجًا لِّتَسْکنُوا إِلَیهَا|ترجمه=دیگر از نشانه‌های خدا این است که از جنس خودتان همسران برای شما آفرید تا در کنار آنان آرامش یابید.|سوره=روم|آیه=۲۱}}
قرآن کریم برای امر ازدواج علاوه بر استمرار نسل بشری آثار بسیاری را متذکر شده‌اند، که از جمله:


الف) ایجاد آرامش روحی برای زوجین و {{قرآن|من آیاته اَن خلق لکم من انفسکم ازواجاً لستکنوا الیها}} «دیگر از نشانه‌های خدا این است که از جنس خودتان همسران برای شما آفرید تا در کنار آنان آرامش یابید.»<ref>روم/۲۱.</ref>
'''ب'''. ایجاد دوستی و مودتّ بین زن و مرد: «{{قرآن|وَجَعَلَ بَینَکم مَّوَدَّةً وَرَ‌حْمَةً|ترجمه=در میانتان دوستی و مهربانی قرار داد.|سوره=روم|آیه=۲۱}}


== ب) ایجاد دوستی و مودتّ بین زوجین ==
'''ج'''. دژ سازی در مقابل شهوات و ناملایمات زندگی {{قرآن|هُنَّ لِبَاسٌ لَّكُمْ وَأَنتُمْ لِبَاسٌ لَّهُنَّ|ترجمه=آنها (زنان) لباس شما هستند و شما «مردان» لباس آنها هستید.|سوره=بقره|آیه=۱۸۷}}
«و جعل بینکم مودّه و رحمه «در میانتان درستی و مهربانی قرار داد.»


ج) از دیگر آثار ازدواج دژ سازی در مقابل شهوات و ناملایمات زندگی {{قرآن|هنّ لباس لکم و انتم لباس لهنّ<ref>بقره/۱۷۸.</ref> «آنها «زنان» لباس شما هستند و شما «مردان» لباس آنها هستید.»


د) آثار دیگر آن تربیت فرزندان صالح، بی‌نیازی در امور مادی، کسب معنویت و… که بررسی آن مقال دیگری را طلبد می‌کند.
{{پایان پاسخ}}
{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}


== مطالعه بیشتر ==
== مطالعه بیشتر ==
# ازدواج در اسلام، آیت الله مشکینی با ترجمه آیت الله جنتی.
ازدواج در اسلام، آیت الله مشکینی با ترجمه آیت الله جنتی.
# خانواده در قرآن، آیت الله دکتر احمد بهشتی، چاپ بوستان، کتاب قم.
 
۳. تفسیر نمونه، مجلدات ۲، ۳، ۴، ۱۴، ۱۶، ۱۷، ۲۰، ۲۴، ۲۵، آیت الله مکارم شیرازی.
* خانواده در قرآن، آیت الله دکتر احمد بهشتی، چاپ بوستان، کتاب قم.
 
* آیین همسرداری اثر استاد ابراهیم امینی.
 
* زن در آیینه جلال و جمال اثر استاد جوادی آملی.


۴. ترجمه تفسیر المیزان، جلدهای ۲٬۳، ۴، ۱۵.


# آیین همسرداری اثر استاد ابراهیم امینی.
# زن در آیینهٔ جلال و جمال اثر استاد جوادی آملی.
{{پایان مطالعه بیشتر}}


== منابع ==
== منابع ==
خط ۴۴: خط ۴۱:
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
  | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
|شاخه فرعی۱ = مسایل اجتماعی در قرآن
| شاخه فرعی۱ = مسائل اجتماعی در قرآن
|شاخه فرعی۲ = سایر مسایل
| شاخه فرعی۲ = ازدواج
|شاخه فرعی۳ =
| شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه =شد
  | تیترها =
  | تیترها =شد
  | ویرایش =
  | ویرایش =شد
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر =
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
| بازبینی نویسنده =
  | بازبینی =
  | بازبینی =
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت =ج
  | کیفیت =
  | کیفیت =ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
[[رده:ازدواج]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۳۰ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۱۰

سؤال

در قرآن کریم به‌طور مستقیم چند مرتبه به ازدواج اشاره شده است؟

درگاه‌ها
زن-و-خانواده.png


قرآن ازدواج را مایه آرامش دانسته است و از نشانه‌های خداوند این می‌داند که بین همسران دوستی و مهربانی برقرار ساخته است. در رابطه با ازدواج که شامل: شرایط، احکام، وظائف زوجین و مسئولیت مردم در قبال این مسئله خطیر می‌باشد، آیات متعددی در قرآن کریم آمده است و به بیش از پنجاه آیه می‌رسد. قرآن به ازدواج تشویق می‌کند و همسران را برای یکدیگر تشبیه به لباس می‌کند که نشان از این دارد که ازدواج انسان را از گناه دور می‌دارد.

اهمیت ازدواج

قرآن بر ازدواج تأکید فراوان دارند.[۱] و همه را دعوت می‌کند تا بی‌همسران را به نکاح یکدیگر درآورند: ﴿وَأَنكِحُوا الْأَيَامَىٰ مِنكُمْ وَالصَّالِحِينَ مِنْ عِبَادِكُمْ وَإِمَائِكُمْ ۚ إِن يَكُونُوا فُقَرَ‌اءَ يُغْنِهِمُ اللَّـهُ مِن فَضْلِهِ ۗ وَاللَّـهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ؛ مردان و زنان بی همسر خود را همسر دهید، همچنین غلامان و کنیزان صالح و درستکارتان را، اگر فقیر و تنگدست باشند، خداوند از فضل خود آنان را بی‌نیاز می‌سازد، خداوند گشایش دهنده و آگاه است.(نور:۳۲) تعبیر انکحوا (آنها را همسر دهید) با اینکه ازدواج یک امر اختیاری و بسته به میل طرفین است، مفهومش این است که مقدمات ازدواج آنها را فراهم سازید، از طریق کمک‌های مالی در صورت نیاز، پیدا کردن همسر مناسب، تشویق به مسئله ازدواج و بالاخره پادرمیانی برای حل مشکلاتی که معمولاً در این موارد بدون وساطت دیگران انجام‌پذیر نیست. مفهوم آیه به قدری وسیع است که هرگونه قدمی و سخنی و کمکی را شامل می‌شود. بدون شک اصل تعاون اسلامی ایجاب می‌کند که مسلمانان در همه زمینه‌ها به یکدیگر کمک کنند؛ ولی تصریح به امر در مورد ازدواج دلیل بر اهمیت ویژه آن است.[۲] در آیه‌ای دیگر به خود افراد به‌طور مستقیم توصیه به ازدواج شده است.[۳] [۴]

ازدواج مردان پاک با زنان پاکدامن

قرآن از ازدواج زنان پاک با مردان پاک ازدواج و مردان پاک با زنان پاک خبر داده است: ﴿وَالطَّيِّبَاتُ لِلطَّيِّبِينَ وَالطَّيِّبُونَ لِلطَّيِّبَاتِ ۚ؛ و زنان پاك براى مردان پاكند، و مردان پاك براى زنان پاك.(نور:۲۶) از این آیه علاوه بر لزوم ازدواج نکات متعددی را می‌توان برداشت کرد؛ از جمله این‌که سنخیت، سبب الفت و اتحاد می‌شود هر کسی طالب هم‌سنخ و هم رویه خود است. هر مرد و زنی در ازدواج طالب هم‌سنخ و هم جفت خودش می‌باشد. مردهای پاک و طاهر طالب زن‌های پاک و عفیف می‌باشند. زن‌های پاک نیز همین‌طور طالب مردهای صالح و باتقوا.[۵]

آثار ازدواج

قرآن کریم برای امر ازدواج علاوه بر استمرار نسل بشری آثار بسیاری را متذکر شده‌اند، که از جمله:

الف. ايجاد آرامش بين زن و مرد:﴿وَمِنْ آیاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکم مِّنْ أَنفُسِکمْ أَزْوَاجًا لِّتَسْکنُوا إِلَیهَا؛ دیگر از نشانه‌های خدا این است که از جنس خودتان همسران برای شما آفرید تا در کنار آنان آرامش یابید.(روم:۲۱)

ب. ایجاد دوستی و مودتّ بین زن و مرد: «﴿وَجَعَلَ بَینَکم مَّوَدَّةً وَرَ‌حْمَةً؛ در میانتان دوستی و مهربانی قرار داد.(روم:۲۱)

ج. دژ سازی در مقابل شهوات و ناملایمات زندگی ﴿هُنَّ لِبَاسٌ لَّكُمْ وَأَنتُمْ لِبَاسٌ لَّهُنَّ؛ آنها (زنان) لباس شما هستند و شما «مردان» لباس آنها هستید.(بقره:۱۸۷)



مطالعه بیشتر

  • ازدواج در اسلام، آیت الله مشکینی با ترجمه آیت الله جنتی.
  • خانواده در قرآن، آیت الله دکتر احمد بهشتی، چاپ بوستان، کتاب قم.
  • آیین همسرداری اثر استاد ابراهیم امینی.
  • زن در آیینه جلال و جمال اثر استاد جوادی آملی.


منابع

  1. هاشمى رفسنجانى، اكبر، فرهنگ قرآن، قم، بوستان كتاب، چاپ دوم، ۱۳۸۳ش، ج۳، ص۵۶.
  2. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش، ج۱۴، ص۴۵۷.
  3. سوره نساء، آیه ۳.
  4. هاشمی رفسنجانی، علی اکبر، تفسیر راهنما، قم، بوستان کتاب، چاپ اول، ۱۳۸۶ش، ج۳، ص۲۸۱.
  5. امین، نصرت بیگم، تفسیر مخزن العرفان، بی‌جا، بی‌نا، چاپ اول، بی‌تا، ج۹، ص ۹۸.