سوره انسان

سؤال

درباره محتوای سوره دهر توضیح دهید.

...

معرفی و جایگاه

سوره انسان که «دهر» و «هل اتی» نیز خوانده می‌شود، هفتاد و ششمین سوره قرآن است، دارای ۳۱ آیه بوده و در مدینه نازل شده است.^[۱]

پیامبر اکرم(ص) فرموده‌اند: «کسی که سوره هل اتی را بخواند پاداش او بر خداوند بهشت و لباس‌های بهشتی است».^[۲]

محتوا

این سوره در عین کوتاهی، محتوای متنوعی دارد. ابن‌عباس نزول سوره یاد شده را در شأن اهل‌بیت(ع) می‌داند و روایات فراوانی این حقیقت را تأیید می‌کند.^[۳] بیشتر آیات این سوره درباره نیکان، اوصاف و پاداش آنان در آخرت است.

در اوایل سوره دهر از آفرینش انسان و خلقت او از نطفه مختلط و سپس هدایت و آزادی اراده او سخن می‌گوید.
از آیه ۵ تا ۱۱ از اوصاف ابرار (نیکان) سخن گفته شده است.
از آیه ۱۲ تا ۲۲ اوصاف بهشت و بهشتیان را در جمله‌هایی کوتاه و مؤثر بازگو می‌کند.
در چند آیه به پیامبر(ص) امر به عبادت خداوند می‌کند. که خداوند را تسبیح بگوی و یاد او باش. (آیه ۲۴ تا آیه ۲۶)
در بخشی به اهمیت قرآن و نزول آن بر پیامبر(ص) اشاره شده است.
و در بخش پایانی سوره از حاکمیت مشیت الهی (در عین مختار بودن انسان) سخن به میان آمده است.

منابع

↑ مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۳۶۷، ج۲۵، ص۳۱۵، ۳۳۱.
↑ محدث نوری، مستدرک الوسائل، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، ۱۴۰۸ هـ، ج۴، ص۳۵۵.
↑ فضل بن حسن الطبرسی، مجمع‌البیان، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۳۷۹ هـ، ج۵، ص۴۰۴–۴۰۷.

[1] مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۳۶۷، ج۲۵، ص۳۱۵، ۳۳۱.

[2] محدث نوری، مستدرک الوسائل، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، ۱۴۰۸ هـ، ج۴، ص۳۵۵.

[3] فضل بن حسن الطبرسی، مجمع‌البیان، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۳۷۹ هـ، ج۵، ص۴۰۴–۴۰۷.

[۱]

[۲]

[۳]