القاب حضرت فاطمه(س)
سؤال
القاب حضرت زهرا(س) و وجه تسمیه آنها را نام ببرید.
لقب و کنیه در ادبیات عرب نقش خاصی دارد. زیرا در واقع، وسیله یا عاملی است که توصیف و تشخیص خصوصیات اخلاقی و روحی هر فرد را نشان می‌دهد؛ بنابراین تعمق در نام فاطمه (س) و سایر القاب حضرت، ابعاد مختلف شخصیت ایشان را معرفی می‌کند.
امام صادق(ع) می‌فرماید: «حضرت فاطمه را ۹ نام است: فاطمه، صدیقه، مبارکه، طاهره، زکیه، راضیه، مرضیه، محدثه، زهرا.[۱] برخی از این اسامی که در روایات از آنها تعبیر شده است در زیر می‌آید.
- فاطمه: فاطمه وصفی است از مصدر فطم. فطم در زبان عرب به معنای بریدن، قطع کردن و جدا شدن آمده است. شیخ صدوق در کتاب‌های خصال و امالی در توضیح نام فاطمه از امام صادق علیه السلام نقل می‌کند که: «بدان جهت او را فاطمه گفتند که او از شرک و شرور و بدیها جدا شده و بریده است.»[۲] و همچنین در جای دیگر فاطمه و شیعیانش را از جهنم بریده شده معرفی می‌نمایند.[۳]
- طاهره: طاهره یعنی پاک و پاکیزه از هر پلیدی و زشتی، امام باقر (ع) به نقل از پدران بزرگوارش می‌فرماید: فاطمه دختر محمد (ص) بدین جهت طاهره نامیده شد که از هر پلیدی پاکیزه بود.[۴]
- محدثه: اسحاق بن جعفر می‌گوید: از امام صادق علیه السلام شنیدم که فرمود: [[ملائکه از آسمان فرود می‌آمدند و مانند حضرت مریم دختر عمران با فاطمه سخن می‌گفتند و فاطمه هم با آنها سخن می‌گفت.[۵]
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر
۱ـ پژوهشی پیرامون القاب و اسامی حضرت زهرا سلام الله علیها، علیرضا سبحانی نسب.
۲ـ نامها و القاب فاطمه زهرا سلام الله علیها، لاهیجی.
۳ـ زندگانی حضرت زهرا سلام الله علیها، محمد عبده.