دوری از لغو با توجه به آیه ۵۵ سوره قصص

سؤال

غرض خداوند از آیه شریفه ۵۵ سوره قصص که می‌فرمایند: ﴿وَإِذَا سَمِعُوا اللَّغْوَ أَعْرَضُوا عَنْهُ وَقَالُوا لَنَا أَعْمَالُنَا وَلَکمْ أَعْمَالُکمْ سَلَامٌ عَلَیْکمْ لَا نَبْتَغِی الْجَاهِلِینَ چیست؟

قرآن، مؤمنان را اینگونه وصف می‌کند که اگر سخنان لغوی بشوند. از آن دوری می‌کنند. لغو به معنای هر سخن بیهوده‌ای است که دشنام و ناسزا را هم شامل می‌شود. مؤمنان در مقابل این عمل، تنها به گفتن سلام علیکم اکتفا می‌کنند که به این معناست که در مقابل بدی، رفتار بدی ندارند و خوبی می‌کنند.

متن آیه

دوری از لغو

کافران به مسلمانان دشنام و ناسزا می‌گفتند و خداوند به مؤمنان گفته است در برابر این سخنان لغو، صبر کنید و از آن دوری کنید.[۱] برخی می‌گویند لغو در این آیه به معنای سخنان بیهوده، خشن و زشتی است که کار عاقلان نیست. و این اعراض و دوری به این معنا است که مؤمنان مقابله به مثل نمی‌کنند. و معنای سلام علیکم به این معناست که از جانب مؤمنان گزندی به دیگران نمی‌رسد.[۲] مؤمنان در مقابل لغو، سخن لغو نمی‌گویند و در مقابل جهل، جهل نمی‌ورزند.[۳] لغو را به معنای شرک و باطل هم دانسته‌اند.[۴]

این آیه یکی از اوصاف مهم مؤمنان است که نه تنها لغو و سخنان خشن در گفتار آنان جای ندارد، بلکه در مقابل این سخنان، به سلام و درود اکتفا می‌کنند و خود را درگیر نمی‌سازند و فاصله می‌گیرند.

قرآن کریم در جای دیگر می‌فرماید: ﴿بندگان خداى رحمان كسانى هستند كه در روى زمين به فروتنى راه مى‌روند. و چون جاهلان آنان را مخاطب سازند، به ملايمت سخن گويند.(فرقان:۶۳)

آیه ۱۹۹ اعراف. اعراض عن الجاهلین

آیه ۹۴ حجر. آیه ۴۲ مائده. اعراض از مشرکان.


مطالعه بیشتر

۱ـ تفسیر روض الجنان و روح الجنان، حسین بن علی ابوالفتوح رازی، ج۱۵، ص۱۴۷.

۲ـ تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، ج۴، ص۱۹۶.


منابع

  1. ترجمه تفسیر کاشف، ج۶، ص۱۳۰
  2. ترجمه تفسير الميزان، ج۱۶، ص: ۷۷
  3. تفسير نمونه، ج۱۶، ص: ۱۱۱
  4. تفسير ابن ابی حاتم، الرازی، ابن أبی حاتم، ج۹، ج۲۹۳