انواع خودشناسی
انواع خودشناسی چیست؟
انواع خودشناسي:
۱. خودشناسي نوعي (فلسفي):[۱] به معنای شناخت حقيقتِ نفس انساني، كه در مباحث مربوط به معرفت نفس مورد بحث قرار گرفته است.
۲. خودشناسي اخلاقي:[۲] شناخت خود از نظر ویژگی‌ها، استعدادها و ملكات اخلاقي است.
۳. خودشناسي جنسيتي:[۳] شناخت خود از نظر استعدادهای خاصي كه به هر يك از دو جنس مرد و زن اختصاص دارد.
۴. خودشناسي فطري (علم حضوري):[۴] انسان به ذات خود آگاه است؛ جوهر ذات انسان، آگاهي است؛ پيدايش «من» انسان عين پيدايش آگاهي به خود است؛ در آن مرحله فرد آگاه، آگاهي و شيء به آگاهي درآمده يكي است. (علم حضوري قبل از خودسازي و رياضت ها)
۵. خودشناسي انساني:[۵] آگاهي به خود در رابطه با همه انسان‌ها؛ خودآگاهي انساني بر اين اصل و فلسفه استوار است كه انسان‌ها مجموعاً يك واحد واقعي به شمار مي روند و از يك وجدان مشترك انساني بهره مندند. احساس انسان دوستي و انسان گرايي در همه افراد انسان موجود است اگر اين نوع خودآگاهي در فردي پيدا شود دردش درد انسان و آرزوهايش آرزوهاي انسان مي شود.
۶. خودشناسي عارفانه: خود آگاهي عارفانه آگاهي به خود است در رابطه او با ذات حق (او اصل است و ما فرع)؛ روح و جان ما مظهري از خداست خود آگاهي واقعي وقتي است كه انسان از خود فاني شود و تعيّنات را در هم شكند (پس از رياضت ها و عبادت ها حاصل مي شود) (علم حضوري پس از خودسازي).
۷. خودشناسي فيزيولوژي: شناخت اندام هاي بدن و چگونگي كار آنها كه كار علم فيزيولوژي است.
۸. خودشناسي روان شناختي: شناخت روان و نيروهاي دروني انسان و احساسات و فعل و انفعالات رواني است.
۹- خودشناسی حقوقی- عبادی
خودشناسي اخلاقي
حال از بين خودشناسي هايي كه ذكر شد به بحث خودشناسي اخلاقي مي پردازيم «خودشناسي اخلاقي يعني شناخت انسان از آن نظر كه داراي استعدادها و نيروهايي براي تكامل انساني است.»[۶] خودشناسي يعني شناختن استعدادها، گرايش ها، بينش ها، سرمايه ها، امانت ها و وديعه هايي كه خداوند متعال در اختيار انسان گذاشته است. خودشناسي به اين مقوله مي پردازد كه چه بوده ايم، چه شده ايم و چه بايد بشويم.
مطالعه بيشتر
۱. به سوي خودسازي، استاد محمدتقي مصباح يزدي، قم مؤسسه امام خميني.
۲. خودشناسي براي خودسازي، استاد مصباح يزدي، مؤسسه در راه حق.
۳. عوامل كنترل غرائز، آيت الله حسين مظاهري، تهران مؤسسه نشر و تحقيقات ذكر.
۴. خلاصه معراج السعاده، (اثر شيخ عباس قمي)مؤسسه در راه حق.
۵. اصول و روش هاي تربيت در اسلام، دكتر سيداحمد احمدي، مؤسسه انتشارات جهاد دانشگاهي (ماجد).
منابع
- ↑ سادات، محمدعلي، اخلاق اسلامي، انتشارات، سمت، ۱۳۶۸، چ ۶، ص۲۴۳.
- ↑ سادات، محمدعلي، اخلاق اسلامي، انتشارات، سمت، ۱۳۶۸، چ ۶، ص۲۴۳.
- ↑ سادات، محمدعلي، اخلاق اسلامي، انتشارات، سمت، ۱۳۶۸، چ ۶، ص۲۴۳.
- ↑ آموزش و پرورش، جلوه هاي معلمي استاد مطهري، انتشارات مدرسه، ص۲۲۳.
- ↑ آموزش و پرورش، جلوه هاي معلمي استاد مطهري، انتشارات مدرسه، ص۲۲۳.
- ↑ به سوي خودسازي، ص۱۹.