سوره انسان

سؤال

درباره محتوای سوره دهر توضیح دهید.

سوره دهر بر اساس ترتیب مصحف، هفتاد و ششمین سوره و دارای ۳۱ آیه و در مدینه نازل شده است. نام‌های دیگر این سوره «انسان» و «هل اتی» می‌باشد.^[۱]

پیامبر اکرم(ص) می‌فرماید: «کسی که سوره هل اتی را بخواند پاداش او بر خداوند بهشت و لباس‌های بهشتی است».^[۲]

این سوره در عین کوتاهی، محتوای عمیق و متنوع و جامعی دارد. ابن عباس نزول سوره یاد شده را در شأن اهل‌بیت(ع) می‌داند و روایات فراوانی این حقیقت را تأیید می‌کند.^[۳]

در بخش اول سوره دهر از آفرینش انسان و خلقت او از نطفه مختلط و سپس هدایت و آزادی اراده او سخن می‌گوید.
در بخش دوم از ابرار و نیکان سخن گفته که شأن نزول آن گذشت.
در بخش دیگری دلایل استحقاق این پاداش‌ها را در جمله‌هایی کوتاه و مؤثر بازگو می‌کند.
در بخش چهارم به اهمیت قرآن و شیوه اجرای احکام آن و راه پرفراز و نشیب خودسازی اشاره شده است.
و در بخش پایانی سوره از حاکمیت مشیت الهی (در عین مختار بودن انسان) سخن به میان آمده است.

مطالعه بیشتر

۱. محمد حسین طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ سوم، ۱۳۹۷ هـ، ج۲۰، ص۲۱۵.

۲. ملا محسن فیض کاشانی، الصافی، مشهد، دارالمرتضی، چاپ اول، بی‌تا، ج۵، ص۲۶۱.

۳. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۵، ص۳۴۸.

۴. نجفی خمینی، محمد جواد، تفسیر آسان، ج۱۳.

۵. قرشی، سید علی اکبر، قاموس قرآن، مجلد اول.

منابع

↑ مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۳۶۷، ج۲۵، ص۳۱۵، ۳۳۱.
↑ محدث نوری، مستدرک الوسائل، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، ۱۴۰۸ هـ، ج۴، ص۳۵۵.
↑ ر. ک. فضل بن حسن الطبرسی، مجمع‌البیان، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۳۷۹ هـ، ج۵، ص۴۰۴–۴۰۷.

[1] مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۳۶۷، ج۲۵، ص۳۱۵، ۳۳۱.

[2] محدث نوری، مستدرک الوسائل، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، ۱۴۰۸ هـ، ج۴، ص۳۵۵.

[3] ر. ک. فضل بن حسن الطبرسی، مجمع‌البیان، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۳۷۹ هـ، ج۵، ص۴۰۴–۴۰۷.

[۱]

[۲]

[۳]