سیره پیامبر اسلام(ص) در همسرداری

سؤال

همسرداری پیامبر(ص)، چگونه بوده است؟

پیامبر(ص) در کارهای خانه به همسرانش کمک کرده و کارهای شخصی‌اش را خودش انجام می‌داد. او به همسرانش محبت می‌ورزید و خود را مهربان‌ترین مردان نسبت به همسر می‌دانست.

حضرت محمد(ص) همسرانش را گرامی می‌داشت، عدالت را در حقشان رعایت کرده و از لغزش‌هایشان می‌گذشت.

کمک در امور خانه

یکی از روش‌های پیامبر(ص) در همسرداری، کمک کردن به همسران خود در خانه بود. او گاهی گندم یا جو دستاس کرده و گوشت را قطعه قطعه می‌کرد. وی در گرفتاری‌های خانواده‌اش به آنها یاری می‌رساند. پیامبر(ص)، کارهای شخصی‌اش را خودش انجام می‌داد؛ برای نمونه او خود لباسش را می‌دوخت و خود گوسفندان و شترش را می‌دوشید و به هنگام خواب، آب وضوی خود را آماده می‌کرد.^[۱]

پیامبر(ص) برای کمک کردن به زن در کار خانه، ثواب فراوانی برشمرده و خدمت به همسر را کفاره گناهان بزرگ دانسته است.^[۲]

رعایت عدالت

حضرت محمد(ص)، نفقه و هزینه زندگی همسران را با رعایت عدالت میان آن‌ها تقسیم می‌کرد. به گفته واقدی، تاریخ‌نگار، پیامبر(ص)، پس از فتح قلعه خیبر به هر یک از زنان خود به‌طور مساوی، مقداری معین خرجی زندگی از قبیل خرما و جو پرداخت کرد.^[۳]

پیامبر(ص)، در مصاحبت و هم‌نشینی با همسرانش نیز، عدالت را رعایت می‌کرد. او هر روز پس از خواندن نماز صبح به دیدار تک تک همسرانش رفته و حال آنها را جویا می‌شد. هنگامی که قصد سفر می‌کرد، بین همسرانش قرعه می‌کشید، قرعه به نام هر یک که می‌افتاد، او را همراه خود می‌برد.^[۴]

ابراز علاقه پیامبر(ص) به همسرانش، به‌گونه‌ای بود که هیچ‌کدام احساس نمی‌کردند دیگری نزد پیامبر محبوب‌تر از او است.^[۵]

گذشت

پیامبر اسلام(ص) از لغزش‌های همسران خود چشم‌پوشی می‌کرد. او با همسرانش اهل مدارا بود و تندخویی و بدزبانی آنها را تحمل می‌کرد؛ چنان‌که حفصه و عایشه، دو تن از همسرانش با فاش کردن اسرار داخلی و توطئه چینی آزارش دادند، که آیاتی از قرآن در تهدید و توبیخ آنها نازل شد.^[۶]

بر اساس روایتی نیز پیامبر(ص)، به مردان سفارش کرده با همسران خود مدارا کنند.^[۷]

محبت و گرامی‌داشت

پیامبر(ص)، باخانواده‌اش، خوش‌رو بود و با آن‌ها گفتگو و شوخی می‌کرد. او همسرانش را گرامی می‌داشت و به مردان سفارش می‌کرد همسرانشان را گرامی بدارند و محبتشان را نسبت به آنها ابراز کنند.^[۸]

بر اساس روایتی، رسول خدا(ص)، بهترین مردان را کسانی می‌دانست که با همسران خود مهربان‌تر باشند. او خود را مهربان‌ترین مردان نسبت به همسران می‌دانست.^[۹]

حضرت محمد(ص) وقتی در حجّه الوداع شتر صفیه، یکی از همسرانش، از رفتن ایستاد و صفیه از ناراحتی گریه کرد، پیامبر(ص)، او را دلداری داد و دستور داد قافله همان‌جا فرود آید؛ در حالی که تصمیم به فرود آمدن در آن مکان را نداشت.^[۵]

مطالعه بیشتر

ملکوت اخلاق، سید حسین اسحاقی.
سیره پیامبر اعظم(ص)، امیر ملک محمودی.
همگام با رسول(ص)، جواد محدثی.

منابع

↑ علامه طباطبایی، سنن النبی، ترجمه، عزیزی، عباس، قم، صلاه، چاپ چهارم، ۱۳۸۳ش، ص۱۰۵.
↑ علامه مجلسی، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۱، ص۱۳۲.
↑ واقدی، المغازی، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، چاپ سوم، ۱۴۰۹ هـ. ق، ج۲، ص۹۳.
↑ علامه طباطبایی، سنن النبی، ص۲۰۱–۱۵۹.
↑ ^۵٫۰ ^۵٫۱ ابن الاثیر، اسد الغابه، بیروت، دار الکتب العلمیه، ج۷، ص۱۶۹.
↑ (تحریم:۳–۵).
↑ کلینی، الکافی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۶۵ ش، ج۵، ص۵۱۳ و بخاری، صحیح بخاری، بیروت، دار المعرفه، ج۳، ص۲۵۷.
↑ کلینی، اصول کافی، تصحیح: غفاری، علی اکبر، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۸۸ق، ج۵، ص۵۶۹.
↑ شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، تصحیح: غفاری، علی اکبر، قم، منشورات جماعه المدرسین، چاپ دوم، بی تا، ج۳، ص۴۴۳.

[1] علامه طباطبایی، سنن النبی، ترجمه، عزیزی، عباس، قم، صلاه، چاپ چهارم، ۱۳۸۳ش، ص۱۰۵.

[2] علامه مجلسی، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۱، ص۱۳۲.

[3] واقدی، المغازی، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، چاپ سوم، ۱۴۰۹ هـ. ق، ج۲، ص۹۳.

[4] علامه طباطبایی، سنن النبی، ص۲۰۱–۱۵۹.

[:0-5] ۵٫۰ ^۵٫۱ ابن الاثیر، اسد الغابه، بیروت، دار الکتب العلمیه، ج۷، ص۱۶۹.

[6] (تحریم:۳–۵).

[7] کلینی، الکافی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۶۵ ش، ج۵، ص۵۱۳ و بخاری، صحیح بخاری، بیروت، دار المعرفه، ج۳، ص۲۵۷.

[8] کلینی، اصول کافی، تصحیح: غفاری، علی اکبر، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۸۸ق، ج۵، ص۵۶۹.

[9] شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، تصحیح: غفاری، علی اکبر، قم، منشورات جماعه المدرسین، چاپ دوم، بی تا، ج۳، ص۴۴۳.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]